kesinleşen ihale kararında başvuru sahibi ile aşırı düşük teklif açıklaması sunan  Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme gerekçesinin dayanaklarıyla birlikte ve gerekçeli olarak belirtilmemesi

Sivas Anadolu Kurumsal Yem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Sivas İl Milli Eğitim Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/466218 İhale Kayıt Numaralı “2019-2020 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlköğretim Kapsamında 16 Taşıma Merkezine Taşınan 1167 Öğrencinin Sıcak Öğlen Yemeği İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Sivas İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 24.10.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2019-2020 Eğitim Öğretim Yılı Taşımalı İlköğretim Kapsamında 16 Taşıma Merkezine Taşınan 1167 Öğrencinin Sıcak Öğlen Yemeği İşi” ihalesine ilişkin olarak Sivas Anadolu Kurumsal Yem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. nin 06.11.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 07.11.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.11.2019 tarih ve 48975 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.11.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/1449 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Söz konusu ihalede firmalarının aşırı düşük teklif olarak belirlendiği ve aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasının istenildiği, aşırı düşük teklif açıklamalarının süresinde idareye sunulduğu, ancak idare tarafından “kalitenin düşük olabileceği” gerekçesi ile açıklamalarının kabul edilmediğinin bildirildiği,  idarenin bu gerekçesinin mevzuata uygun olmadığı, açıklamalarının kabul edilmesi ve tekliflerinin değerlendirmeye alınması gerektiği,

2) Diğer taraftan Komut Servis Hiz. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının aşağıda belirtilen nedenlerden mevzuata uygun olmadığı,

a) Malzemeli yemek sunumu hesap cetveli içermeyen, kullanılan malzemelerin birim fiyatlarını ve örnek menüdeki maliyet toplamlarını göstermeyen açıklamaların reddedilmesi gerektiği, oysa anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan standart forma uygun olarak düzenlenmiş malzemeli yemek sunumu hesap cetveline yer verilmediği,

b) Malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde hangi ürünün maliyetinin hangi ticaret borsası bülteni kullanılarak açıklandığının sayfası belirtilmek suretiyle sunulması gerektiği, oysa anılan isteklinin açıklamalarında domates, ceviz içi, sıvı yağ, patates, pilavlık bulgur, baldo pirinç, ıspanak, ve havuç için birim fiyatların hangi kaynaktan alındığının sayfa nosu belirtilmek suretiyle gösterilmediği,

c)  Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesi uyarınca gıda malzemelerinin fiyatlarının üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile açıklanamayacağı, oysa anılan istekli tarafından kırmızı et, tavuk eti, balık, pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye, sebze ve meyve maliyetlerini üçüncü kişilerden fiyat teklifi almak suretiyle açıkladığı,

d) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde (ana girdi maliyeti+işçilik maliyeti)/ toplam teklif tutarı oranının 0,80’den az ve 0,95’ten çok olmaması gerektiği, ancak söz konusu isteklinin ana girdi ve işçilik maliyeti toplamının toplam teklif tutarına oranının bu aralıkta olmadığı,

e) Aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekliler tarafından hem işçilik hem de ana girdi kullanılarak birim öğün maliyetlerinin açıklanması gerektiği, birim öğün maliyetinin her bir öğün için verilen teklif tutarından daha düşük olması gerektiği, ancak isteklinin bir öğünün birim fiyatını değil, toplam fiyatı açıkladığı, bir öğünlük yemeğin işçilik ve ana girdi maliyeti toplamının teklif tutarından daha düşük olduğu ve mevzuata uygun şekilde açıklanmadığı,

f) Teknik Şartname’ye göre yemeklerde kullanılan bulgurun çeşidi “pilavlık bulgur” olması gerekirken sadece “bulgur” adlı ürünün, pirincin “iyi cins yala malı pilavlık baldo” olması gerekirken sadece “pirinç” adlı ürünün, cevizin “ceviz içi” şeklinde açıklanması gerekirken sadece “ceviz” adlı ürünün, salçanın “domates salçası” olması gerekirken sadece “salça” adlı ürünün açıklandığı, yumurtanın fiyatının adet bazında belgelendirilmesi gerekirken kg fiyatı üzerinden açıklandığı,

g) Okul sayısına uygun olarak en az 21 adet garson ve servis elemanı çalıştırılmasının zorunlu olduğu, ancak anılan isteklinin 21 adet garson dâhil tüm işçilik giderlerini 1433 günlük işçilik maliyeti göstererek açıkladığı ve bu bedelin de birim öğün maliyetine yansıtılmadığı,

h) İstihdamı zorunlu personel kapsamında en az bir adet diyetisyen veya gıda mühendisi çalıştırılması zorunlu olduğu, ancak söz konusu isteklinin bu zorunluluğa rağmen teklif maliyetine bu gideri eklemediği,

ı) Birim işçilik fiyatlarının EKAP üzerinde yer alan İşçilik Hesaplama Modülü’nde yer alan birim ücretlerden daha düşük olmaması gerektiği, ancak söz konusu istekli tarafından sunulan açıklamada kullanılan birim işçilik giderlerinin EKAP İşçilik Hesaplama Modülünde yer alan birim ücretlerden daha düşük olduğu,

i) Her öğünde verilecek ekmek maliyetinin ayrı ayrı belirtilmesi gerektiği, her öğünde 100 gr. dan daha düşük miktarda ekmek verilmemesi gerektiği, anılan isteklinin ekmek maliyetini her öğün için ayrı ayrı hesaplamadığı ve asgari 100 gr. ekmek fiyatı üzerinden açıklama yapmadığı,

j) Et fiyatlarının kemiksiz et fiyatları kullanılarak yapılması gerektiği, ancak anılan isteklinin kemiksiz et üzerinden açıklama yapmadığı,

k) İhale dokümanında meyve cinslerine ilişkin bir düzenleme yapılmamış olduğu, ancak mevsim meyvelerinin miktarının 100 gr.dan az olmaması gerektiği, anılan isteklinin bu kurala uygun açıklama yapmadığı,

l) Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağında, yevmiye defteri ve envanter defterinin tarih ve sayısının belirtilmesi gerektiği, söz konusu tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olması gerektiği, tutanakların ekinde ilgili meslek mensubunun faaliyet belgesinin bulunması gerektiği, oysa anılan istekli tarafından sunulan tutanaklarda “aslı gibidir” onaylı ve geçerlilik süresi devam eden meslek mensubu faaliyet belgesine yer verilmediği, yevmiye ve envanter defteri bilgilerinin düzenlenmediği, hatalı olduğu,

m) Tavuk eti, domates ve taze fasulye gramajlarının idarece verilen örnek menüye uygun olarak hazırlanmadığı,

n) Anılan istekli tarafından sunulan teminat mektubunda firma unvanının eksik ve yanlış yazıldığı, sunulan teminat mektubunun geçerli olmadığı,

o) Söz konusu isteklinin teminat tutarının teklif tutarının % 3’ünü karşılamadığı, süresinin de yeterli olmadığı,

ö) İsteklinin teklif zarfı üzerinde olması gereken ihalenin adı, ihale kayıt numarası ve idarenin adının hatalı yazıldığı,

p) Anılan isteklinin teklif zarfının kapanan kısmının doğru bir şekilde kaşelenip firma yetkilisi tarafından imzalanmadığı,

r) İsteklinin teklif cetvelinde aritmetik hata bulunduğu,

s) İsteklinin birim fiyat teklif mektubunda teklif tutarının yazı ve rakamla birbiriyle uyumlu olmadığı, yazı ile yazılırken harf hatası yapıldığı,

ş) Söz konusu istekli tarafından sunulan birim fiyat teklif mektubu ve birim fiyat teklif cetveli üzerindeki isim ve imza sahibinin firmayı temsile yetkili olmadığı, Ticaret Sicil Gazetesi ile tescil ve ilan edilmiş bir yetki ve noter vasıtasıyla verilmiş bir vekalet bulunmadığı halde atılan imzanın hukuki geçerliliği olmadığı,

t) İstekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinin EKAP belge numarasını içermediği, iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kuruluş tarafından gerçeğe aykırı olarak düzenlendiği, ayrıca özel sektöre yapılan işleri göstermek üzere sunulan belgelerin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde belirtilen yeterlik kriterini karşılamadığı,

u) Anılan istekli tarafından sunulan Ticaret Sicil Gazetelerinde ortaklığın son durumunu göstermek için yeterli bilgilerin bulunmadığı,

ü) Söz konusu istekliye ait teklif zarfında, tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlilerin yetkilendirilmelerine ve yetkilerinin kapsamına ilişkin Ticaret Sicil Gazetelerine yer verilmediği, Tebliğ’in ilgili hükmünün ihlal edildiği,

v) Anılan istekli tarafından sunulan belgelerde ” iş bu örneğin ibraz edilen belge ile aynı olduğunu onaylarım” şerhiyle belgenin aslına uygun olduğunun değil, ibraz edilen belge ile aynı olduğunun vurgulandığı, dolayısıyla noter tarafından belgenin aslının görüldüğünün belirtildiği ancak aslının aynı olduğunun onaylanmadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

İhale dokümanında yapılan düzenlemelerden şikâyete konu ihalenin Sivas İl Milli Eğitim Müdürlüğü sorumluluk alanında bulunan 16 ilkokul/ortaokula 2019-2020 eğitim öğretim yılı için 1.167 öğrencinin 143 gün sıcak öğlen yemeği temini işi olduğu, söz konusu ihalenin birim fiyat teklif alınmak suretiyle 24.10.2019 tarihinde gerçekleştirildiği, işin başlama tarihinin 01.11.2019, işin bitiş tarihinin 19.06.2020 olduğu, söz konusu ihaleye 4 isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunca yapılan değerlendirme neticesinde 4 isteklinin de geçerli teklif olarak belirlendiği, ilk oturumda geçici teminatı ve birim fiyat teklif mektubu uygun olduğu anlaşılan isteklilerin tekliflerinin esas alınarak aşırı düşük teklif sınır değerinin belirlendiği ve hesaplanan sınır değerin altında teklif verdiği belirlenen 3 isteklinin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği, idarenin 25.10.2019 tarihli yazısı ile söz konusu isteklilerden 28.10.2019 tarihine kadar aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasının istenildiği, Sivas Beyaz Saray Tabldot Yemekçilik Gıda Eğitim Temizlik Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi’nin süresi içerisinde açıklama sunmadığı, Sivas Anadolu Kurumsal Yem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Komut Servis Hizmetleri Temizlik Bilgi İşlem Yemekçilik Sağlık Sosyal Hizmetler Reklam ve Organizasyon Gıda İnşaat Tarım ve Hayvancılık Gayrimenkul Ticaret ve Sanayi  Limited Şirketi’nin açıklamalarının kabul edilmediği ve anılan isteklilerin tekliflerinin reddedildiği, 28.10.2019 tarihli kesinleşen ihale kararı ile Dalgıç Temizlik Hizmetleri Sağlık Taşımacılık Temizlik Ürün. İtriyat İnşaat Taahhüt İnşaat Malzeme Otomotiv Akaryakıt Güvenlik Hizmetleri Yemekçilik İthalat İhr. Tic. San. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği tespit edilmiştir.

İdareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında, aşırı düşük teklif sorgulamasının İdari Şartname’nin 33’üncü maddesinde yer alan düzenleme çerçevesinde ve mevzuata uygun olarak yapıldığı ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

 gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.

c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.

  (3) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.

(4) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanun’un 21’nci maddesinin (b), (c) ve (f) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin kullanılması zorunludur.

(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.

a) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ve Kanun’un 21’nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.

b) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.

c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3.  Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.4.  Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.5.  Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

…

79.2.2.7.  İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.

İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.

Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.

Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.

Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir.

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2’nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.

…

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2’nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü”ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.” açıklamaları bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin  “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinin tamamı yükleniciye aittir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinin tamamı yükleniciye aittir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

İhaleye ilişkin Teknik Şartname’de “1-Yemeğin taşınmasında, yemek Servisini yapılmasında, yemek sonrası temizlik hizmetlerinin yapılmasında görevlendirilecek personel yüklenici firma tarafından temin edilecek, bu hususta yapılacak tüm giderler  (maaş, SSK pirimi vergi vb.) giderler yüklenici firma tarafından karşılanacaktır. Bu personellerin sabıka kaydı, sağlık raporları kimlik bilgileri yüklenici firma tarafından kuruma ibraz edilecektir. Personellerin sağlık raporları 3 ayda bir yenilenecek ve ilgili kuruma verilecektir. Yemeğin hazırlanması servis edilmesi ve dağıtımında çalışan personel görev başında iken kişisel bakımına özen gösterecek, tırnaklar kesilmiş, eller temiz ve açıkta yara olmayacaktır. Çalışırken bone, maske ve eldiven takacaklardır.

2-Yemek hizmetlerini temiz ve sağlıklı koşullarda yapılıp yapılmadığının tespit etmesi ve görülmesi için idare yüklenici firmaların yemek pişirdiği yemek fabrikasını istediği gün ve saatte denetlemeye her zaman yetkilidir. Taşımalı eğitim gereği ve hizmet kalitesi açısından Yemek yapılacak yerin istenildiği zaman idarece denetlenebilmesi için Sivas ili sınırları içerisinde olması zorunludur.

3- Yüklenici firmanın yemek fabrikasında ya da mutfağında olağan dışı bir gelişme sonucu herhangi bir nedenle (tadilat, onarım, yangın vb. nedenlerle) kullanılamaz duruma gelmesinden dolayı ihale miktarı kadar yemeği dışarıda yaptıracağı Sivas İli sınırları içerisinde bulunan diğer bir yemek fabrikası ile anlaşma yaptığına ait sözleşme getirecektir. Anlaşma sağladığı fabrikaya ait bu idari şartnamenin 7.4’ deki kalite ve standartlara ilişkin belgelerini ibraz edecektir.

…

13-Yüklenici tarafından, öğrencilere verilmek üzere yapılan yemeklerde meydana gelebilecek besin zehirlenmelerine karşı, yemek verilecek öğrenci sayısını kapsayacak şekilde Mesul Mali Sorumluluk Sigortası yaptırılacaktır. Öğrencilerin yedikleri yemekten zehirlenmeleri halinde tüm sorumluluk ve tedavi masrafları yükleniciye aittir.…

22-Yemek pişirilmesi, sunumu ve yemek sonrası hizmetleri sırasında kullanılmak üzere bu iş için dizayn edilmiş araç ya da araçlara sahip olunması veya kiralanmasına ilişkin belgeler sözleşme sırasında yükleniciden istenecektir. (Yemek dağıtım araçlara ait Trafik ruhsatları ile kiralandıklarına dair noterden kira sözleşmeleri idareye sunulacaktır)

23-Yüklenici firma Sivas sınırları içinde en az 1167 (Bin Yüz Altmış Yedi) kapasiteli bir mutfağa sahip olduğunu ya da kiraladığını sözleşme sırasında ibraz etmek zorundadır.(Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığından)

24-Yüklenici firma ihale tarihi itibarıyla bünyesinde gıda mühendisi bulundurduğunu,(mevzuatı gereği Gıda Mühendisi Yerine çalıştırılabilecek diğer elemanlar da geçerli sayılacaktır.) sözleşme sırasında tevsik etmelidir.(Sorumlu Yönetici sözleşmesi) Ayrıca yemek hizmetleri için mutfağında ve Taşıma Merkezi İlköğretim Okullarında 100 öğrenciye 1 servis personel, 100 öğrenci üzerinde olan yerlerde 2 servis personeli firma tarafından temin edilecek ve çalıştırılacaktır.

…

26-İhaleyi üstlenen firmanın getirdiği günlük yiyecekler okul idaresince kontrol edilecektir.

27-Yiyeceğin çeşidine göre içerisinde bulunan yiyeceklerin istenilen miktarda olmaması halinde iadesi yapılacaktır.

” düzenlemeleri bulunmaktadır.

Teknik Şartname’nin devamındaki maddelerinde ise işin başlangıcından bitiş tarihine kadar gün gün yemek menüsünün verildiği ve menülerde yer alan yemeklere ilişkin gramaj listelerinin verildiği belirlenmiştir.

İdarenin 25.10.2019 tarihli ve E.21040316 sayılı aşırı düşük telif açıklama isteme yazısında, isteklilerin açıklamaları kapsamında Teknik Şartname’de belirtilen menünün ilk iki haftasına ilişkin açıklamaları  Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun şekilde sunmalarının istenildiği görülmüştür.

Başvuru sahibinin 28.10.2019 tarihli yazı ekinde aşırı düşük teklif açıklamalarını sunduğu belirlenmiştir. Anılan isteklinin açıklamaları kapsamında açıklamada izlenen yöntemin anlatıldığı bir üst yazı, malzemeli yemek sunumu hesap cetveli (EK-H.4),  KİK işçilik hesaplama modülü verileri, örnek menü ana girdi, maliyet ve gramaj listesi, Ticaret Borsası bültenleri, EK.O7.Maliyet/satış tutarı tespit tutanağı, istekliye ait imza sirküleri ve meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu belirlenmiştir.

Kesinleşen ihale komisyonu kararında, başvuru sahibinin  aşırı düşük teklif açıklamalarının incelendiği ve sunulan açıklamalardan “bahse konu yemek hizmetinin kalitesinin düşük olabileceği” değerlendirildiğinden, isteklinin açıklamalarının kabul edilmeyerek tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı belirtilmiştir.

İhalelerde aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme gerekçelerinin somut bir şekilde belirtilmesi gerekmektedir. Ancak kesinleşen ihale kararında başvuru sahibi ile aşırı düşük teklif açıklaması sunan Sivas Anadolu Kurumsal Yem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme gerekçesinin dayanaklarıyla birlikte ve gerekçeli olarak belirtilmediği sadece “bahse konu yemek hizmetinin kalitesinin düşük olabileceği” şeklinde soyut ifadeye yer verildiği görülmüştür.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Kararlarda bulunacak hususlar” başlıklı 12’nci maddesinde de, şikayet başvurusu üzerine idare tarafından alınacak kararlarda da idarelerce başvuru dilekçesinde yer alan iddiaların ve olayların değerlendirilmesinin yapılacağı, daha sonrasında kararın dayandığı hukuki sebepler ile gerekçeleri ve kararın sonucunun belirtilmesi gerektiği hükümleri bulunmaktadır. Ancak idarenin cevap yazısında da başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının somut olarak kabul edilmeme gerekçelerine ve dayanaklarına yer verilmediği görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.1’inci maddesinde teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra mevzuatta belirtilen yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin tekliflerinin geçerli kabul edileceği, hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle tekliflerin reddedilemeyeceği ifade edilmiştir.

Yukarıda yapılan tespitler ve mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme gerekçelerinin hangi açıdan mevzuata aykırı bulunduğu belirtilmeden ve bu konuda başvuru sahibi bilgilendirilmeden isteklinin teklifinin reddedilmesinin mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin idare tarafından “kalitenin düşük olabileceği” gerekçesi ile aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmemesinin uygun olmadığı yönündeki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

a) Komut Servis Hiz. Ltd.Şti.nin 28.10.2019 tarihli yazı ekinde aşırı düşük teklif açıklamalarını sunduğu, söz konusu açıklamalar kapsamında malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinin (Ek-H.4), ana girdilerin, yemek listelerinin ve öğün maliyetlerinin, işçilik giderlerinin, yardımcı giderlerinin, çiğ girdi miktarlarının, toplam malzeme miktarı hesap tablolarının ve kullanılan ticaret borsası fiyatlarının bulunduğu belirlenmiştir.

Anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, isteklinin açıklamaları kapsamında EK-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini sunduğu, bu  tabloda (Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı oranının 0,949 olduğu ve bu oranın mevzuatta aranan oran aralığında olduğu görülmüştür.  EK-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin ekinde iki haftalık menüde belirtilen yemeklerin ana girdilerinin birim fiyatlarının ve miktarları ile toplam tutarlarının ve açıklama yönteminin belirtildiği tabloların bulunduğu tespit edilmiştir. Söz konusu tabloda belirtilen birim fiyatların örnek menü fiyatlandırmasında esas alınan birim fiyatlarla uyumlu olduğu, iki haftalık menü üzerinden toplam miktarın belirlendiği, menüde belirtilen yemeklerin içeriğindeki malzemelerin gramajlarının Teknik Şartname’de yer alan gramaj listesi ile uyumlu olduğu, istekli tarafından 1 günlük öğün maliyetine ulaşıldığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

b) Komut Servis Hiz. Ltd.Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, açıklamaları kapsamında sunduğu malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde hangi ürünün maliyetinin hangi ticaret borsası bülteni kullanılarak açıklandığının sayfası belirtilmek suretiyle sunulduğu,  bu malzemeler arasında domates, ceviz içi, sıvı yağ, patates, pilavlık bulgur, baldo pirinç, ıspanak ve havucun da bulunduğu ve ekinde hangi ticaret borsasının hangi ayına ilişkin fiyat allındıysa o fiyatı gösteren listelerin eklendiği tespit edilmiştir.

Yapılan tespitler neticesinde, söz konusu iddia da yerinde bulunmamıştır.

c) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde, malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et, beyaz et, balık, kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi), sebze, meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanılamayacağı, ancak 79.2.2’nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabileceği açıklanmıştır.

Komut Servis Hiz. Ltd.Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde açıklama yapılan iki haftalık menü içerisinde yer alan yemek malzemelerinden kuru fasulye, kırmızı et, tavuk etini Tebliğ’in 79.2.2.7’nci maddesinde açıklanan isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin açıklama çerçevesinde yaptığı ve açıklamaları kapsamında bu girdiler için maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunduğu,

Pirinç ve bulgur için Ankara Ticaret Borsası fiyatlarının,  nohut için Balıkesir Ticaret Borsası fiyatlarının,  sebze ve meyveler için yine farklı farklı ticaret borsa fiyatlarının kullanıldığı belirlenmiştir.

Mercimek ve balığın ise açıklanması gereken iki haftalık örnek menü içerisinde yer alan yemek ve malzemeleri arasında yer almaması nedeniyle bu malzemelerin açıklanması gerekmediği tespit edilmiştir.

Açıklanan nedenlerle, söz konusu iddia yerinde bulunmamıştır.

d) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılacağı, bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının belirtileceği, bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunacağı, açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’ten çok olmaması gerektiği, bu oranı sağlamayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği açıklanmıştır.

Komut Servis Hiz. Ltd.Şti.nin açıklamaları kapsamında sunduğu Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Ek-H.4) belirtilen “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı”nın 0,949 olduğu ve bu oranın mevzuatta aranan oran aralığında bulunduğu belirlenmiştir.

Açıklanan nedenlerle, söz konusu iddia da uygun bulunmamıştır.

e) Komut Servis Hiz. Ltd.Şti.nin açıklamaları kapsamında Teknik Şartname’de yer alan menünün idarece aşırı düşük teklif açıklama yazısında belirtildiği üzere ilk iki haftasının esas alınarak her menünün günlük olarak gramaj ve birim fiyatlar esas alınarak fiyatlandırıldığı, daha sonra iki haftalık toplam gün sayısına bölünerek birim öğün maliyetine ulaşıldığı, ayrıca toplam işçilik hesaplamalarının Teknik Şartname’de belirtilen tam zamanlı personel, yarı zamanlı personel ve çalışma saatleri baz alınarak hesaplandığı, toplam işçilik maliyetini toplam öğün sayısına bölerek öğün başına işçilik maliyetine ulaşıldığı, birim öğün maliyetine, birim işçilik ve yardımcı giderlerin eklenmesi sonucunda ulaşılan rakamın, isteklinin birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen birim öğün maliyetinin altında olduğu belirlenmiştir.

f) Teknik Şartname’de “PİLAVLIK BULGUR:

Bulgurluk sert buğdaydan usulüne uygun yapılmış olacaktır. Yeni mahsul olacaktır.

       Bulgurların koku ve lezzeti iyi rengi de boyasız tabii renkte olacaktır. Kızışmış ekşimiş, topaklanmış, ıslak, küflü, küf kokulu, böcekli, böcek yenikli, böcek yuvalı maddelerle karıştırılmış olmayacaktır.

    Bulgurun içinde bulunabilecek, taş, toprak ve buna benzer maddeler miktarı _ den fazla bulunmayacaktır.

        Bulgurların içinde pişmemiş ekserisi beyaz olan tane ve parçalar %2 den fazla olmayacaktır.

        Bulgurlarda rutubet % 13 ü geçmeyecektir.

        Bulgurlar aynı süre içinde mütecaniz olarak pişmiş olacaktır.

        GMTE’ye uygun olacak TSE standartlı olacaktır

PİLAVLIK PİRİNÇ EVSAFI:

  Pirinç son sene mahsulü ve fabrikada temizlenmiş, iyi pilav olma vasfına haiz tabii renkte ve

kokuda, iyi cins yayla malı pirinçlerden olacaktır.

Pirinçler kütlü, küf kokulu veya gayri tabi kokulu bozulmuş, ıslanmış, kurutulmuş, ekşimiş ve böcek yenikli olmayacaktır.

Canlı, cansız parazitleri ve bunların aksamını veya ifrazatını ihtiva etmeyecektir.

Bozuk, lekeli, tane, çöp, kabuk ve çeltikli tane %1 i geçmeyecektir.

Zararsız yabancı tane ve tohumlar miktarı 51 i geçmeyecektir.

Taş, toprak ve kum gibi maddelerin miktarı %5 i geçmeyecektir.

      Pirinçler rutubetli olmayacaktır. Her ne maksatla olursa olsun kimyevi maddelerle muamele görmüş olmayacaktır.

İthal malı pirinç kabul edilmez. Pirinçler 1 kg. pişirildikten sonra çeşni ve artım bakımından uygun bulunduğu takdirde kabul edilir. Baldo cinsi pirinç gelecektir.

Malın cinsi, net miktarı kolayla okunabilecek büyüklükte baskı mürekkebi ile yazılacaktır.” düzenlemeleri bulunmaktadır.

Komut Servis Hiz. Ltd.Şti. nin açıklamaları incelendiğinde, isteklinin Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde Teknik Şartname’de belirtildiği şekilde pilav için “pilavlık baldo pirinç”,” pilavlık bulgur”, “ceviz içi ”ve “domates salçası” ifadelerini kullandığı ve bu şekilde belgelendirmelerini yaptığı belirlenmiştir. Yapılan tespit sonucunda bu iddia yerinde bulunmamıştır.

Yumurtanın fiyatının adet bazında belgelendirilmesi gerekirken kg fiyatı üzerinden açıklandığı iddiasına ilişkin olarak ise, Teknik Şartname’de yer alan ve aşırı düşük teklif olarak belirlenen istekliler tarafından açıklanması istenilen ilk iki haftalık menüye ilişkin gramaj listesinde, yumurtanın kg. olarak miktarının belirtildiği görülmüştür.  Komut Servis Hiz. Ltd.Şti.nin ise, yumurta maliyetini Tebliğ’in 79.2.2.7’nci maddesinde açıklanan şekilde isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunduğu, sunulan tutanakta yumurtanın kg. üzerinden fiyatının bulunduğu tespit edilmiştir. Bu çerçevede isteklinin açıklamasının idarece istenen şekilde olduğu anlaşıldığından, bu iddia da yerinde görülmemiştir.

g, h, ı) Teknik Şartname’nin 24’üncü maddesinde “Yüklenici firma ihale tarihi itibarıyla bünyesinde gıda mühendisi bulundurduğunu,(mevzuatı gereği gıda mühendisi yerine çalıştırılabilecek diğer elemanlar da geçerli sayılacaktır.) sözleşme sırasında tevsik etmelidir.(Sorumlu Yönetici sözleşmesi) Ayrıca yemek hizmetleri için mutfağında ve Taşıma Merkezi İlköğretim Okullarında 100 öğrenciye 1 servis personel, 100 öğrenci üzerinde olan yerlerde 2 servis personeli firma tarafından temin edilecek ve çalıştırılacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Komut Servis Hiz. Ltd.Şti.nin açıklamaları incelendiğinde, isteklinin toplam teklifi içerisinde 92.914,69 TL işçilik gideri öngördüğü, bu bedelin de toplam teklifinin 0,953586’sına tekabül ettiği, işçilik açıklamaları kapsamında 1 gıda mühendisinin 01.11.2019-19.06.2019 tarihleri arasında tam zamanlı çalışacak şekilde işçilik maliyetini KİK işçilik modülü üzerinden hesapladığı,  birim işçilik fiyatlarının EKAP üzerinde yer alan İşçilik Hesaplama Modülü’nde yer alan birim ücretlerden daha düşük olmadığı, söz konusu hesaplamada 2020 yılı için asgari ücret artışının da öngörüldüğü, bunun dışında yarı zamanlı çalışacak 22 adet servis personeli, 2 adet şoför, 2 adet aşçının işin toplam süresi boyunca çalışacağı dikkate alınarak işçilik hesaplamalarının yapıldığı, işçilik hesaplamaları yapılırken tam zamanlı çalışacak personel için tam ay çalışılacak aylarda ay bazında, artık günler için gün bazında, yarı zamanlı çalışacak personel için ise saat bazında yapıldığı belirlenmiştir.  Yukarıda yer  verilen listede görüldüğü üzere 16 okul için yemek hizmeti verileceği ve 100 öğrenci üzerindeki okullarda 2 servis elemanı bulundurulacağı dikkate alındığında, isteklinin 21 kişi garson ve servis elemanı çalıştıracağını göz önünde bulundurması gerekirken, 22 garson ve servis elemanı üzerinden işçilik hesaplamasını yaptığı ve teklif maliyetine eklediği tespit edildiğinden, başvuru sahibinin bu iddiaları da yerinde bulunmamıştır.

i) İhale işlem dosyasında yer alan Teknik Şartname’de işin tüm süresini kapsayacak şekilde günlük bazda yemek menüsünün hazırlandığı, aşırı düşük teklif sahibi isteklilerin de ilk iki haftaya ilişkin menünün açıklanmasının istenildiği belirlenmiştir. Söz konusu menüde de ekmeğin 100 gr olarak verileceğinin belirtildiği görülmüştür.

Komut Servis Hiz. Ltd.Şti.nin açıklamaları incelendiğinde, açıklama yaptığı her öğün için idarece verilen menünün altına 2 adet poşetli roll şeklinde (1’i 50 gr) verileceğinin belirtildiği ve bu maliyetin öğün maliyetine eklendiği tespit edilmiştir.

Yapılan tespit neticesinde, bu iddia da yerinde bulunmamıştır.

j) Teknik Şartname’de “ SIĞIR DANA  ETİ

Gövde etlerde baş, deri harap ve düz eklemlerinin altındaki ayak kısımları,  solunum ve sindirim organları, kalp ve dalak iç ve çözyağları ile sidik kesesi ve döllenme organları ve bağlanım noktasından itibaren kuyruk bulunmayacaktır. Böbrek çevresindeki yağlar kabul edilmeyecektir.

      Gıda maddeleri mevzuatının 138.maddesine göre uygun kesilmiş olacaktır. 2678 sayılı Kanun kapsamına giren firmalar mezbaha mühründen muaftır.

            Etler kesilip yüzüldükten sonra ve normal şartlarda en az 6 saat bekletildikten sonra veya Soğuk hava deposunda en az 24 saat dinlendirildikten sonra tazeliğini ve kokusunu muhafaza ederek kuruma ulaştıracaktır.

        Etlilik  ile ilgili özellikler:

Gövde dolgun, tıkız  ve derindir.

Sokum geniş ve dolgundur.

Butlar dolgun ve yuvarlaktır.

But profili dış bükeydir.

Antrikot kabarık yoğun ve dolgundur.

Omuz kabarık ve dolgundur.

Kalite ile ilgili özellikler:

Et lifleri ince ve kesik yüzeyleri taneleri çok sık olacaktır.

Kesik yüzeyi kabarık görünüşlüdür.

Etin kıvamı sıkı ve elastiki

Etin rengi ortama göre açık pembe ve kırmızıya kadar

Omuz sivrileri, göğüs kemiği ve kuyruk ile haya kemiği kalem yeri iyice kemikleşmemiş, kemik başları, ışıltılı        

beyaz ve gri renkte olmalıdır.

kemik iliği koyu renktedir.

Etlerde hiçbir hastalık belirtisi görülmeyecektir.

Etler tekniğine göre taze olarak verilecektir.

Donmuş ve ithal malı etler kabul edilmeyecektir.

Etler yumuşamış, nemli, küflü ve ekşimsi kokulu yapışkan parlak kırmızı kalay renkte olmayacaktır.

Gövde eti 36 aylık ve daha küçük yaştaki sığır hayvanlarının tam veya yarım gövdesidir.

Yemek listesinin durumuna göre but ağırlıklı et istenebilir. Kemik oranı % 20’yi geçmeyecektir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’de “TAVUK ETİ ŞARTNAMESİ

Tavuk eti gıda maddeleri mevzuatı madde 143 ve 2409 nolu T.S.E de belirtilen birinci sınıf özellikleri taşıyacaktır.

Tavuk etleri dondurulmamış taze sıhhatli sadece butları gıda maddeleri mevzuatına uygun olarak kesilmiş, temizlenmiş ve muhafaza edilmiş olacaktır.

But, iyi etlenmiş, hanap oynağında orta derecede geniş, kalın ve aşağı doğru taşıdığı et yuvarlak, dolgun bir görünüşte olmalıdır.

Görünebilir her türlü tüyün mutlaka temizlenmiş olması gerekir. Tüy diplerinde tam veya yarı belirgin kan lekeleri olmamalıdır.

Etler nakil sırasında temiz poşetlenmiş +4 derece veya daha düşük derecede hijyen şartlarına uygun şekilde imalathaneye ulaştırılacaktır. Poşetler temiz, sağlam, içlerinde kan, su ve sızıntı bulunmayacaktır.

Tavuklar günlük olarak kesilecek, kuluçka devresinde ve kart olmayacaktır.

Deride kızarıklık olmayacak, tavuğun kendine has beyaz rengi ve kokusu olmayacaktır.

Tavuk etleri frigofrik soğutma sistemli araçlarda fabrikaya getirilmiş olacaktır. Tavuk yemeklerinde her öğrenciye bir adet but veya ½ göğüs olacak şekilde ayarlanacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Komut Servis Hiz. Ltd. Şti.nin açıklamaları incelendiğinde, isteklinin dana, sığır eti ve tavuk etini Tebliğ’in 79.2.2.7’nci maddesinde açıklanan isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin açıklama çerçevesinde yaptığı ve açıklamaları kapsamında bu girdiler için maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunduğu belirlenmiştir. Menülerde yer alan etler için belirtilen fiyatların söz konusu tutanaklarda belirtilen fiyatlarla uyumlu olduğu görülmüştür. Teknik Şartname’nin yukarıda yer verilen düzenlemelerinde etler için “kemiksiz et” ifadesine yer verilmediği, kaldı ki “Sığır, dana eti” ne ilişkin düzenlemede “Kemik oranı % 20’yi geçmeyecektir.” açıklamasının bulunduğu belirlendiğinden, başvuru sahibinin söz konusu iddiası da uygun bulunmamıştır.

k) İdarece Teknik Şartname’de yer alan ve aşırı düşük teklif sahibi isteklilerce ilk iki haftasının açıklanması istenilen menüde bazı günlerde meyvenin de yer alacağının belirtildiği, menülerde özel bir meyve isminin zikredilmeden “mevsim meyvesi,100 gr” olarak düzenlendiği görülmüştür. Komut Servis Hiz. Ltd. Şti.nin açıklamaları incelendiğinde, isteklinin açıklama yaptığı menüde yer alan meyve için mevsim meyvelerinden uygun olanının belirtildiği ve gramajının da 100 gr esas alınarak maliyetlendirildiği, meyve maliyetlerinin de çeşitli borsa fiyatları esas alınarak açıklandığı belirlenmiştir.

Açıklanan nedenlerle, söz konusu iddia yerinde bulunmamıştır.

l) Komut Servis Hiz. Ltd.Şti.nin açıklamaları incelendiğinde, açıklama yapılması istenilen iki haftalık menüde yer alan yemeklerde yer alan bazı girdiler için isteklinin Tebliğ’in 79.2.2.7’nci maddesinde açıklanan isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin açıklama çerçevesinde yaptığı ve açıklamaları kapsamında bu girdiler için maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunduğu belirlenmiştir. Sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.7) yevmiye defteri ve envanter defterinin tarih ve sayısının belirtildiği, söz konusu tutanakların ihale tarihi olan 24.10.2019 tarihi göz önüne alındığında, son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu (2019 yılı 2. dönemi- Nisan-Mayıs-Haziran 2019), tutanağın ekinde ilgili meslek mensubunun TÜRMOB faaliyet belgesinin eklendiği belirlenmiştir.

Yukarıdaki yapılan tespitler neticesinde, bu iddia da yerinde görülmemiştir.

m) Komut Servis Hiz. Ltd.Şti.nin açıklamaları incelendiğinde, açıklama yapılması istenilen iki haftalık menüde yer alan yemeklerde yer alan bazı girdiler için isteklinin tavuk eti, domates ve fasulye gramajlarını örnek menüde yer alan ve idarece verilen gramajlara uygun şekilde kullanarak açıklama yaptığı belirlenmiştir.

Açıklanan nedenle, bu iddia da uygun bulunmamıştır.

n, o, ö, p, r, s, ş, t, u, ü, v, y) İhale işlem dosyasında yer alan 06.11.2019 tarihli idareye şikâyet dilekçesi incelendiğinde, Kuruma başvuru dilekçesinde yer alan n, o, ö, p, r, s, ş, t, u, ü, v, y) olarak belirtilen iddialara idareye şikayet başvurusunda yer verilmediği, idarenin cevap yazısında da bu iddialara ilişkin bir değerlendirme yapılmadığı tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında; “İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55’inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet üzerine alınanlar itirazen şikayete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir.

 Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.” hükmü yer almaktadır.     İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında; “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararlarda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar   itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez” hükmü,      İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında; “2)… İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” açıklaması yer almaktadır.

İtirazen şikâyet dilekçesinde yer alan söz konusu iddiaların idareye şikâyet dilekçesinde bulunmadığı, bu hususun İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasına aykırılık teşkil ettiği anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, anılan iddialara yönelik olarak başvurunun şekil yönünden reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, aşırı düşük teklif açıklamaları kabul edilmeyerek teklifleri reddedilen Sivas Anadolu Kurumsal Yem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.ve Komut Servis Hiz. Ltd. Şti.nin tekliflerinin değerlendirmeye alınması, sunulan mevcut açıklamaların yeniden detaylı şekilde ve gerekçelendirilerek incelenmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine   Oybirliği ile karar verildi.