aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında *poz numaralı iş kaleminde yer alan “Özel-Fabrika” maliyet bileşenine ilişkin olarak Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde belirtilen belgelerden herhangi birinin sunulmadığı, analizde yer verilen birim fiyatın varsayımlara göre nitelendirilmesinin de mümkün olmadığı anlaşıldığından, Tebliğ’in 45.1.14’üncü maddesine göre, Heltaş’ın teklifinin aşırı düşük teklif açıklamasının Tebliğ’in * maddelerine uygun olmamasından dolayı reddedilerek düzeltici işlem belirlenmesi gerekirken, davacının itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesinde hukukî isabet görülmemiştir.” şeklinde gerekçe belirtilerek tarifi yapılan şekildeki aşırı düşük teklif  açıklamasının mevzuata uygun olmadığına karar verildiği,Danıştay kararında yer alan aynı gerekçeler ile * aşırı düşük teklif açıklamasının da reddedilmesi gerektiği

 

Toplantı No        : 2019/016

Gündem No      : 6

Karar Tarihi         : 27.03.2019

Karar No              : 2019/UY.I-410

BAŞVURU SAHİBİ:

Sintaş Taahhüt Ticaret A.Ş.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2016/326463 İhale Kayıt Numaralı “Mudanya-(Bursa-Gemlik) Ayr. Yolu Km: 2+740-24+136 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üst Yapı (Bsk) ve Köprü İşleri İkmal İnşaatı İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 27.09.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mudanya-(Bursa-Gemlik) Ayr. Yolu Km: 2+740-24+136 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üst Yapı (Bsk) ve Köprü İşleri İkmal İnşaatı İşi” ihalesine ilişkin olarak Sintaş Taahhüt Ticaret A.Ş. nin 15.02.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.02.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.02.2019 tarih ve 9335sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.02.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2019/254 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 11.02.2018 tarihli ve 7 sayılı ihale komisyonu kararı ile ihale üzerinde bırakılan B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı ve teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği şöyle ki;

 

1) a) “Tİ-KAZI” poz numaralı iş kalemi alt girdilerinden “03.141” poz numaralı “paletli delgi makinesi” için istekli tarafından 742.000,00 TL fiyat öngörüldüğü, ancak anılan girdinin 2016 yılı ve sonrasında yayınlanmış bir rayicinin bulunmadığı, dolayısıyla yapılan açıklamanın belgelere dayanmadığı,

 

  1. b) “Tİ-KAZI” poz numaralı iş kalemi alt girdilerinden olan “yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması” pozu için kullanılan nakliye mesafesi ve nakliye formüllerinin idarenin yaklaşık maliyeti ile uyumlu olmadığı,

 

  1. c) “KGM/16.073/H/P” poz numaralı iş kalemi alt girdilerinden olan “03.068/1” poz nolu “Fore Kazık Makinası” girdisi için 610.000,00 TL fiyat öngörülmüşse de anılan girdinin 2016 yılı birim fiyatı yayımlanmadığından, başkaca kanıtlayıcı belge de sunulmadığından anılan girdiye ilişkin açıklamaların mevzuata aykırı olduğu,

 

2) Açıklamada “KGM/16.073/H/P” poz numaralı “Her ebatta çok plakalı çelik menfez veya köprü imalatı (malzeme bedeli dâhil)” iş kaleminde yer alan “Özel Fabrika” girdisi için “KGM/03.5000”  pozunun kullanıldığı, idarenin hazırladığı analizde özel fabrika pozunun saatlik rayicinin 46.153.600,00 TL olarak belirtildiği, isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında ise aynı girdi için 44.712.000,00 TL olarak hesaplandığı, isteklinin açıklamasında ulaştığı tutarın idarenin hesaplamasındaki tutarın altında olduğu ve buna ilişkin tevsik edici belge sunulmadığı,

 

İdare ile isteklinin kullandığı pozlardaki katsayılar aynı olsa da, isteklinin kullandığı analizin hatalı olduğu ve birim fiyatın hatalı hesaplandığı, resmi rayiçlerde kar ve genel gider fiyatı dâhil olmadığından bu tutarın düşürülerek de hesaplama yapılamayacağı, isteklinin açıklamasındaki analizin oto korkuluk atölyesi olduğu, idarenin analizine esas iş kaleminin ise çok plakalı çelik menfez ve köprü imalatı fabrikası olduğu, idarenin ihtiyacı oto korkuluk fabrikası olması halinde özel iş kalemi oluşturmak yerine “KGM/03.5000” poz numaralı iş kalemini kullanması gerektiği, buradan hareketle isteklinin açıklamasındaki pozun idarenin oluşturduğu iş kalemi ile uyumlu olmadığı ve idarenin ihtiyacına cevap vermeyeceği,

 

Buna göre aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklinin, seri üretime konu olmayan ve piyasada alınıp satılmayan ve özel bir iş kalemi niteliğinde olan “Özel Fabrika” pozuna ilişkin olarak maliyetini, maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile de açıklaması mümkün olmadığına göre bu iş kalemine ilişkin açıklamasının mevzuata uygun olmadığı,

 

Nitekim aynı ihalede bir başka istekli olan Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin Danıştay Onüçüncü Dairesi tarafından alınan 11.04.2018 tarihli ve E:2018/628 K:2018/1331 sayılı kararda “Heltaş tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında “KGM/3782/1” poz numaralı iş kaleminde yer alan “Özel-Fabrika” maliyet bileşenine ilişkin olarak Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde belirtilen belgelerden herhangi birinin sunulmadığı, analizde yer verilen birim fiyatın varsayımlara göre nitelendirilmesinin de mümkün olmadığı anlaşıldığından, Tebliğ’in 45.1.14’üncü maddesine göre, Heltaş’ın teklifinin aşırı düşük teklif açıklamasının Tebliğ’in (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun olmamasından dolayı reddedilerek düzeltici işlem belirlenmesi gerekirken, davacının itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesinde hukukî isabet görülmemiştir.” şeklinde gerekçe belirtilerek tarifi yapılan şekildeki aşırı düşük teklif  açıklamasının mevzuata uygun olmadığına karar verildiği,Danıştay kararında yer alan aynı gerekçeler ile B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin aşırı düşük teklif açıklamasının da reddedilmesi gerektiği,

 

 

 

3) “GeoGrid-P” poz numaralı iş kalemine ilişkin maliyet bileşenlerini ayrı ayrı gösterilmesi suretiyle aşırı düşük teklif açıklaması yapılmadığı, iş kalemlerinin birleştirilerek tek bir fiyat teklifi ile açıklanmasının uygun olmadığı, anılan iş kaleminin “GeoGrid 1/Ö”, “GeoGrid 2/Ö”, “GeoGrid 3/Ö”, “GeoGrid 4/Ö” ve “GeoGrid 5/Ö” olmak üzere beş farklı bileşenden oluştuğu, bunlar için sıralı olarak fiyat teklifi alındığı ve makine, malzeme, nakliye ve yakıt giderlerinin fiyat teklifinde gösterilmediği, sunulan fiyat teklifinin standart analiz formuna uygun olmadığı, bu girdilerin ayrıştırılarak açıklanması gerektiği,

 

Belirtilen iş kalemlerine ilişkin olarak alınan fiyat teklifindeki fiyatın, analiz maliyet bileşenlerine hangi tutarlarda yansıtılacağının tespitinin yapılamayacağı ve sözleşmenin uygulanması aşamasında muhtemel sorunlara yol açacağı,

 

İdare tarafından hazırlanan analizlerde her bir girdi için nakliye dahil bedeller öngörüldüğü halde, isteklinin açıklamasında nakliyeye ilişkin herhangi bir bedel öngörülmediği ve alınan fiyat teklifinde de nakliye bedelinin ayrıştırılmış bir şekilde gösterilmediği, nakliye için km birim fiyatı, yükleme ve boşaltma giderleri de göz önünde bulundurularak hesaplama yapılması gerektiği, alınan fiyat teklifinde bu hususların gösterilmediği,

 

Ayrıca alınan fiyat teklifinde fiyat teklifini veren üçüncü kişinin daha önce ihale konusu işin yapılacağı proje sahasında son geçici vergi beyanname döneminde, taşıma, yükleme ve boşaltma işlerini yapmış olması gerektiği, aksi halde fiyat teklifi verilemeyeceği, verilse bile teklifin gerçeği yansıtmayacağı, ayrıca sunulan fiyat teklifinde birim fiyatların son geçici vergi beyannamesi dönemi esas alınarak çıkarıldığına ilişkin herhangi bir bilgiye yer verilmediği,

 

Aşırı düşük teklif açıklamasında nakliyelere ilişkin idarece yaklaşık maliyet  hesabında kullanılan nakliye formülleri kullanılmak suretiyle hesaplama yapılması gerektiği,

 

Danıştay Onüçüncü Dairesi tarafından alınan 11.04.2018 tarihli ve E:2018/628 K:2018/1331 sayılı kararda aynı ihalede bir başka istekli olan Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin “GeoGrid-P” poz numaralı iş kalemine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamasında sunduğu fiyat teklifinde makine, işçilik, nakliye giderlerinin ayrı ayrı gösterilmediği, bu şekilde yapılan açıklamanın uygun olmadığı hususlarının belirtildiği,

 

Bu durumda anılan Danıştay kararında yer alan aynı gerekçeler ile, hem de eşit muamele ilkesi açısından B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin aşırı düşük teklif açıklamasının da reddedilmesi gerektiği,

 

4) İsteklinin açıklamasında sunduğu “Tİ-KAZI”, “GeoGrid-P”, “KGM/16.133/K-H/P”, “DEMİR”, “P TEM, 1” “P ATEM, 1”, “KGM/6310-Ö/T”, “KGM/16.073/H/P” ve  “KGM/3782/1” iş kalemleri için öngörülen birim fiyatların kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan birim fiyatları karşılamadığı ve açıklamanın uygun olmadığı, maliyet bileşenlerinden işçilik, geogrid, özel fabrika, beton, 2,5 mm sac, demir gibi girdilere yönelik yapılan açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesindeki açıklama yöntemlerine aykırı olduğu,

 

5) İhalelere yönelik başvuru yolları tüketilmeden idarece B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ile sözleşme imzalandığı ve bu sözleşmenin Ankara 16. İdare Mahkemesi tarafından verilen 20.11.2018 tarihli ve E:2018/2159 ve K:2018/2451 sayılı karar sonucunda hükümsüz hale geldiği, ihale sürecinin tamamlanması için öncelikle ihalenin feshedilmesi gerektiği, idarenin B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ile sözleşmesine devam ettiği,

 

6) Ankara 16. İdare Mahkemesi tarafından alınan 20.11.2018 tarihli ve E:2018/2159 ve K:2018/2451 sayılı kararda B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin aşırı düşük teklif  açıklamasının uygun olmadığına hükmedilmesine rağmen anılan kararın gereklerini yerine getirmek üzere alınan 16.01.2019 tarihli ve 2019/UY.I-66 sayılı Kurul kararı ile istekliden yeni bir aşırı düşük teklif  açıklaması istenilmesinin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

İhaleye ilişkin olarak, uyuşmazlık süreci aşağıdaki gibidir.

 

  1. 31.10.2016 tarihli ve 1 sayılı ihale komisyonu kararında, sınır değerin 56.352.533,92 TL olarak tespit edildiği belirtilerek, ihale sınır değerin üzerinde teklif veren B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (56.391.088,00 TL) üzerinde bırakılmıştır. Diğer isteklilerce sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülmemiştir.

 

  1. 21.12.2016 tarihli ve 2016/UY.I-3199 sayılı ve 2016/UY.I-3200 sayılı Kurul kararları ile aşırı düşük teklif sorgulamalarının mevzuata uygun olarak yapılmadığı gerekçesiyle düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiştir.

 

  1. 23.01.2017 tarihli ve 2 sayılı ihale komisyonu kararında, sınır değerin 56.535.379,42 TL olarak tespit edildiği belirtilerek, ihale sınır değerin altında teklif veren ve aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ( 56.391.088,00 TL) üzerinde bırakılmıştır. Sunulan diğer aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülmemiştir.

 

  1. 22.03.2017 tarihli ve 2017/UY.I-887 sayılı ve 2017/UY.I-888 sayılı Kurul kararları ile, bir kez daha aşırı düşük teklif sorgulamalarının mevzuata uygun olarak yapılmadığı gerekçesiyle düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiştir.

 

  1. 29.05.2017 tarihli ve 3 sayılı ihale komisyonu kararında, sınır değerin 56.325.842,71 TL olarak tespit edildiği belirtilerek, ihale sınır değerin üzerinde teklif veren B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (56.391.088,00 TL) üzerinde bırakılmıştır. Sunulan diğer aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülmemiştir. Anılan ihale komisyonu kararı ile aynı zamanda yapılan şikâyet başvurusu üzerine düzeltici işlem tesis edilmiş, 2531 sayılı Kanuna aykırılık nedeniyle bazı isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması sonucunda sınır değer değişmiş ve B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin teklifi sınır değerin üzerinde kalmıştır.

 

  1. 19.07.2017 tarihli ve 2017/UY.I-1942 sayılı kurul kararı ile 2531 sayılı Kanun’a aykırılık nedeniyle diğer bazı isteklilerin tekliflerinin de değerlendirme dışı bırakılması yönünde düzeltici işlem tesis edilmiştir.

 

  1. 26.07.2017 sayılı 2017/UY.I-2003 sayılı Kurul kararı ile Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmeme gerekçesinin yerinde olmadığı teklifinin geçerli kabul edilmesi yönünde düzeltici işlem tesis edilmesine karar verilmiştir.

 

  1. 21.08.2017 tarihli ve 4 sayılı ihale komisyonu kararında, sınır değerin 56.325.842,71 TL olarak tespit edildiği, tekrardan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasına gerek bulunmadığı belirtilmiş, ihale sınır değerin altında teklif veren ve aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. üzerinde (52.824.255,00 TL) bırakılmıştır. Sınır değerin üzerindeki teklif sahibi B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (56.391.088,00 TL) ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlenmiştir.

 

  1. 16.01.2018 tarihli ve 5 sayılı ihale komisyonu kararında, sınır değerin 56.535.379,42 TL olarak tespit edildiği, herhangi bir istekli hak kaybına uğramadığından, tekrardan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasına gerek bulunmadığı belirtilmiş, daha önceki aşırı düşük teklif sorgulamalarına cevap veren Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. (52.824.255,00 TL) ihale üzerinde kalan istekli olarak, yine sınır değerin altındaki teklif sahibi B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi de (56.391.088,00 TL) daha önce sunduğu açıklamalar uygun görülmek suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlenmiştir.

 

  1. 14.02.2018 tarihli ve 2018/UY.I-416 sayılı Kurul kararı ile yapılan başvurunun Kurul kararına itiraz niteliği taşıdığından hem görev yönünden, hem  de süre yönünden reddine karar verilmiştir. Daha sonra bu karara karşı açılan dava sonucunda alınan Kurul kararı gereği en son esas incelemesi yapılmıştır.

 

  1. 29.08.2018 tarihli ve 2018/MK-320 sayılı Kurul kararı ile, Danıştay Onüçüncü Dairesinin kararının gerekleri yerine getirilmiş ve Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı yönünde düzeltici işlem tesis edilmiştir.

 

  1. 25.09.2018 tarihli ve 6 sayılı ihale komisyonu kararında, kesinleşen mahkeme kararını uygulamak amacıyla alınan karar doğrultusunda Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin açıklamaları uygun görülmeyerek ihale B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (56.391.088,00 TL) üzerinde bırakılmıştır.

 

  1. 23.10.2018 tarihinde B.Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ile sözleşme imzalanmıştır.
  2. Ankara 16. İdare Mahkemesi tarafından verilen 20.11.2018 tarihli ve E:2018/2159 ve K:2018/2451 sayılı karara ilişkin işlem tesis edilmesi amacıyla alınan 20.12.2018 tarihli ve 2018/MK-410 sayılı Kurul kararı ile B.Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin aşırı düşük teklif açıklamasına yönelik iddiaların esasının incelenmesine karar verilmiştir.

 

  1. Bir önceki maddede belirtilen esas incelemesi sonrasında alınan 16.01.2019 tarihli ve 2019/UY.I-66 sayılı Kurul kararı ile “Kurul kararları ve mahkeme kararları sonucunda geçerli tekliflerin değişmesinin birden fazla kez sınır değer hesabını etkilediği ve en son durumda 16.01.2018 tarihli ve 5 sayılı ihale komisyonu kararında B.Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin yeniden aşırı düşük teklif haline geldiği tespit edilmiştir.

Ancak bu istekliye yönelik mevzuata uygun bir sorgulama yapılmadığından ve bu durumda şikâyet ya da itirazen şikâyet konusu edilmediğinden, son tahlilde idarece mevzuata uygun şekilde yapılmayan sorgulamaya dayanarak aşırı düşük teklif açıklaması yapan isteklinin açıklamalarının idarece uygun olarak değerlendirilmesi durumu ortaya çıkmıştır.

Buna göre B.Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin aşırı düşük teklif açıklamasının incelenebilmesi için öncelikle, mevzuata uygun şekilde aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği anlaşılmıştır.” gerekçesi ile B.Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine mevzuata uygun şekilde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerektiği hususu belirtilmiştir.

 

  1. 16.01.2019 tarihli ve 2019/UY.I-66 sayılı Kurul kararının gereklerini yerine getirmek üzere idarece B.Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmış ve isteklinin açıklaması uygun görülerek 11.02.2019 tarihli  ve 7 sayılı  ihale komisyonu kararı ihale bu istekli üzerinde bırakılmıştır.

 

  1. İş bu esas incelemesi başvuru sahibi Sintaş Taahhüt Ticaret A.Ş.nin 11.02.2019 tarihli ve 7 sayılı ihale komisyonu kararı sonrasında yaptığı başvuruya istinaden yapılmaktadır.

 

Başvuru sahibinin iddialarına ilişkin yapılan inceleme:

 

İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır. …

İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.

45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.

45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz. …

45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

  1. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
  2. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
  3. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

  1. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
  2. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
  3. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

… Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir…

45.1.13.1.Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir. …

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir. …

45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür. …

45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir. …

45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.

45.1.17. İhale süreci devam ederken çeşitli nedenlerle teklif geçerlik süresinin bitmesi ve 4734 sayılı Kanunun 32 nci maddesi uyarınca teklif geçerlik sürelerinin uzatılması yönündeki idare talebini kabul etmeyen isteklilerin bulunması durumunda; yeniden bir sınır değer tespit edilmeyecek ve idarece aşırı düşük teklif sorgulaması, tespit edilen ilk sınır değer dikkate alınarak gerçekleştirilecektir. Ancak; gerek idarece gerek Kurum veya mahkemeler tarafından alınan kararlar çerçevesinde, ihale tarihi itibari ile geçerli olan teklif sayısında değişiklik olması halinde aşırı düşük teklif sınır değerinin geçerli teklifler dikkate alınarak yeniden belirlenmesi gerekmektedir. …” açıklamaları yer almaktadır.

 

1) a) 25.10.2017 tarihli ve UY.I-2890 sayılı Kurul kararında bir başka isteklinin aşırı düşük teklif  açıklamalarına yönelik yapılan incelemede“…Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

a)“Tİ-KAZI” pozunun alt girdilerinden olan 03.141 poz numaralı “paletli delgi makinesi (112 Kw, 152 HP)” girdisi için Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2016 yılı birim fiyatının  (713,663.00 TL) üzerinde bir bedelin(720.000,00 TL) esas alındığı, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi gibi başkaca kanıtlayıcı belge de sunulmasına gerek olmadığı anlaşıldığından anılan girdiye ilişkin açıklamaların mevzuata uygun olduğu görülmüş, başvuru sahibinin bu hususa yönelik iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır…” şeklinde ifadelere yer verildiği görülmüştür.

 

İhale üzerinde kalan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, açıklamasında “Tİ-KAZI ” iş kaleminin alt girdilerinden olan “03.141” poz numaralı “ paletli  delgi makinesi” girdisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2016 yılı rayiç listesinde yer alan “03.141(Y)” poz numaralı “Paletli  delgi makinesi” girdisinin kullanıldığı ve rayiç bedeli olan 742.000,00 TL’nin hesaplamalarda esas alındığı, anılan makinenin isteklinin demirbaşında kayıtlı olduğu, buna ilişkin demirbaş defterinin sunulduğu, makinenin amortisman süresi tamamlandığından  amortisman hariç olmak üzere hesaplama yapıldığı belirtilmiştir.

 

Yapılan incelemede istekli tarafından, açıklamada Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatının kullanıldığı, anılan girdi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2016 yılı birim fiyatı olan 742.000,00 TL’nin hesaplamalarda doğru olarak yansıtıldığı görülmüştür.

 

Resmi birim fiyatların kullanıldığı açıklamada başkaca kanıtlayıcı belge de sunulmasına gerek olmadığı anlaşıldığından anılan girdiye ilişkin açıklamaların mevzuata uygun olduğu görülmüş, başvuru sahibinin bu hususa yönelik iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

 

Diğer taraftan aşırı düşük teklif açıklaması yapacak istekliler tarafından makine ve ekipman girdilerinin bileşenlerinden amortismana yönelik yapılacak açıklamalarda, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan rayiçlerin kullanılması veya makine ve ekipmanın isteklinin kendi malı olması halinde ilgili makine ve ekipmanın edinim bedeli üzerinden açıklama yapılması gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin kendi malı olan makine üzerinden açıklama yaptığı, söz konusu makinenin kendi malı olduğunu gösterir tescil belgelerine ve meslek mensubu tarafından çıkarılan amortisman ve yeniden değerleme listesine yer verdiği görülmüştür. Sunulan belgeler incelendiğinde söz konusu  makinenin 25.09.2008 tarihinde  edinildiği, amortisman süresinin tamamlandığı ve birikmiş amortisman değerinin, makinenin edinme bedeline ulaştığı anlaşılmıştır.

 

Ayrıca Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  03.141 (Y) poz numaralı paletli delgi makinasına ilişkin olarak yayımlanan analizde

Amortisman 0,000083

Tamir bakım 0,000011

Yedek parça 0,000044

Sermaye faizi sigorta 0,000023

Nakil montaj demontaj 0,00010

Toplam 0,000171

 

olarak belirlendiği, belirlenen bu rakamların makinelerin 1 saatlik çalışma bedelinin bileşenleri olduğu, ihale üzerinde kalan istekli tarafından kullanılacak makinenin isteklinin kendi malı olduğu ve amortisman süresini tamamladığı hususları göz önüne alındığında amortisman katsayısı hariç olmak üzere diğer katsayılar üzerinden hesaplama yapılabilmesinin bu istekli açısından mümkün olduğu anlaşılmıştır. İsteklinin açıklamasında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2016 yılı birim fiyatı üzerinden oranlama yapmak suretiyle girdi fiyatına ulaşıldığı görülmüştür.

 

Aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, amortisman haricindeki katsayıların toplam katsayının yüzde 51,462’sini oluşturduğu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2016 yılı birim fiyatının bu oranla çarpılması suretiyle (742.000,00 TL x 0,51462 =) 381.848,04 TL değerine ulaşıldığı, ve bu tutarın üzerinde 382.000,00 TL tutarı esas alınarak girdi tutarının hesaplandığı anlaşılmış, hesaplamalarda aritmetik hata olmadığı anlaşıldığından açıklamaların bu yönüyle kabul edilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.

 

  1. b) Aşırı düşük teklif açıklamasında Tİ-KAZI pozunun alt analizlerinden olan “yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması” nakil pozu için, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 07.004/K poz numaralı alt analizlerindeki formüllerden hareketle hesaplama yapıldığı belirtilmiştir.

 

Yapılan incelemede idarece isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama yazıları ekinde açıklanması gerekli iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizlere yer verildiği görülmüş, açıklama sunan başvuru sahibi istekli tarafından Tİ-KAZI pozunun alt analizlerinden olan  “yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması” nakil pozu için 07.004/K poz numaralı nakliye formülünün kullanıldığı, anılan istekli tarafından öngörülen mesafe ve 07.004/K formülü kullanılarak hesaplanan fiyatın idarenin aynı girdi için öngördüğü bedelin altında olmadığı anlaşılmıştır.

 

Aynı analiz girdisi için yapılan diğer bir esas incelemesi sonucunda alınan 26.07.2017 tarihli ve UY.I-2003 sayılı kararda Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasına yönelik olarak “…Hal böyle iken, anılan istekli tarafından söz konusu nakliye analiz girdileri için açıklamaların formül kullanılarak yapıldığı ve öngörülen birim fiyatların yaklaşık maliyette idarece öngörülen birim fiyatlara eşit ve üzerinde olduğundan nakliye mesafelerinin yaklaşık maliyet ile uyumlu olduğu dikkate alındığında anılan istekli tarafından ayrıca kullanılan mesafelerin belgelendirmesine gerek bulunmadığı anlaşılmıştır…” şeklinde ifadelere yer verildiği anlaşılmıştır.

 

İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte olan mevzuat çerçevesinde yapılan incelemede, aynı girdi için ihale üzerinde kalan istekli B.Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından yapılan aşırı düşük teklif  açıklaması incelendiğinde de, anılan istekli tarafından söz konusu nakliye analiz girdileri için açıklamaların nakliye formülü ve katsayıları kullanılarak yapıldığı ve öngörülen birim fiyatların yaklaşık maliyette idarece öngörülen birim fiyatların altında olmadığı dikkate alındığında anılan istekli tarafından ayrıca kullanılan mesafelerin belgelendirmesine gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.

 

  1. c) 10.2017 tarihli ve UY.I-2890 sayılı Kurul kararında bir başka isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarına yönelik yapılan incelemede“…Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

…e) “KGM/16.073/H/P” poz numaralı iş kaleminde yer alan “03.068/1” poz nolu Fore Kazık Makinası girdisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2016 rayiç fiyatları esas alınarak 610.000,00 TL birim fiyat öngörüldüğü, anılan girdinin 2016 yılı pozunun “03.068/1A(Y)” olarak değiştirildiği, birim fiyatının ise, 610.000,00 TL olarak öngörülen birim fiyatı esas aldığı görülmüş, anılan girdiye ilişkin açıklamaların mevzuata uygun olduğu ve başvuru sahibinin bu hususa yönelik iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır…” şeklinde ifadelere yer verildiği görülmüştür.

 

Aynı analize ilişkin olarak ihale üzerinde kalan istekli B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin aşırı düşük teklif açıklamasında da, “KGM/16.073/H/P” poz numaralı iş kaleminde yer alan “03.068/1” poz nolu Fore Kazık Makinası girdisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2016 rayiç fiyatları yayınlanmadığından, aynı girdinin 2016 yılı pozunun “03.068/1A(Y)” olarak değiştirildiği ve emsali olan “03.068/1A(Y)” poz numaralı girdi birim fiyatı olan 610.000,00 TL birim fiyatın esas alınarak açıklama yapıldığı, anılan girdiye ilişkin açıklamaların mevzuata uygun olduğu ve başvuru sahibinin bu hususa yönelik iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

 

2) “Özel fabrika” adlı analiz girdisi başvuru sahibinin iddia ettiği gibi “KGM/16.073/H/P” poz numaralı iş kaleminde değil “KGM/3782/1” poz numaralı iş kaleminde yer aldığından bu analize göre inceleme yapılmıştır.

 

İhale üzerinde kalan isteklinin “Özel fabrika” pozunu açıklamak için  “KGM/03.5000”  pozunun kullanıldığını kendi açıklamasında belirttiği görülmüştür. İtirazen şikâyet başvurusunda belirtilen Danıştay Onüçüncü Dairesi tarafından alınan 11.04.2018 tarihli ve E:2018/628, K:2018/1331 sayılı kararına esas olayda ise açıklama yapan isteklinin hangi resmi pozu kullandığını açıkça belirtmediği, buna göre inceleme sırasında analizde kullanılan katsayılardan hareketle hangi pozun kullanıldığı tespiti yapılmasının uygun olmadığı hususlarına değinildiği anlaşılmış, iş bu itirazen şikâyete esas olay ile aynı durumu yansıtmadığından, başvuru sahibinin iddiası bu yönüyle uygun bulunmamıştır.

 

Yine “Özel fabrika”nın seri üretime konu olmadığı ve piyasada hazır halde alınıp satılan bir ürün olmadığı açık olup, aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklinin “Özel Fabrika” pozuna ilişkin olarak hesapladığı maliyetini, maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarına dayandırmadığı, kamu kurumlarınca yayımlanan resmi birim fiyatlara ve analizlere dayandırdığı görülmüştür.

 

İsteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında, “KGM/3782/1” poz numaralı iş kaleminde yer alan “Özel fabrika” girdisi için, 46.165.500,00 TL fiyat esas alınmak suretiyle hesaplama yapıldığı, idarenin hazırladığı analizde ise özel fabrika pozunun saatlik rayicinin 46.153.600,00 TL olarak belirtildiği görülmüş, buna göre isteklinin açıklamasında ulaştığı tutarın idarenin hesaplamasındaki tutarın altında olmadığı görülmüş, anılan girdiye ilişkin açıklamaların mevzuata uygun olduğu ve başvuru sahibinin bu hususa yönelik iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

 

3) İhale üzerinde kalan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, “GeoGrid-P” poz numaralı iş kalemine ilişkin analiz oluşturulduğu, oluşturulan analizdeki “GeoGrid 1/Ö”, “GeoGrid 2/Ö”, “GeoGrid 3/Ö”, “GeoGrid 4/Ö” ve “GeoGrid 5/Ö” girdilerine ilişkin olarak fiyat teklifi alındığı, tüm girdilerin birim fiyatlarının tek bir sayfada gösterildiği, fiyat teklifinin sayılan girdilerden başka girdileri de içeren “GeoGrid-P” poz numaralı iş kaleminin tamamına yönelik tek bir fiyat içerecek şekilde alınmadığı, fiyat teklifinde her bir malzeme girdisinin birim fiyatının ayrı ayrı gösterildiği görülmüş, fiyat teklifinin şantiye yerine teslim dahil olmak üzere alındığı, yani nakliye bedelini de içerdiği görülmüştür. Malzemelere ilişkin nakliye dahil olmak üzere alınan fiyat teklifinde işçilik ve diğer girdilerin maliyetini kapsayacak şekilde alınmadığı, diğer girdilerin oluşturulan analizde ayrıca gösterildiği, yine idarece oluşturulan ve istekliye aşırı düşük teklif sorgulaması ekinde gönderilen analizlerde nakliyeler için ayrı bir girdi satırı oluşturulmadığı hususu da göz önüne alındığında sunulan fiyat teklifinin mevzuata uygun şekilde düzenlendiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiaları yerinde görülmemiştir.

 

Öte yandan itirazen şikâyet dilekçesinde belirtilen mahkeme kararının bir başka isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasına yönelik olduğu, açıklamaların farklı unsurları içerdiği görüldüğünden, somut olayın gerçekleri göz ardı edilerek söz konusu kararın kıyasen ihale üzerinde kalan istekli hakkında uygulanamayacağı da açıktır.

 

4) Yapılan incelemede isteklinin “Tİ-KAZI” , “GeoGrid-P”, “KGM/16.133/K-H/P”, “DEMİR”, “P TEM, 1”, “P ATEM, 1”, “KGM/6310-Ö/T”, “KGM/16.073/H/P” ve  “KGM/3782/1” iş kalemleri için ya da bu iş kalemlerine yönelik oluşturduğu analizlerdeki birim fiyatların hesaplanmasında, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan birim fiyatlardan ya da usulüne uygun şekilde alınan fiyat tekliflerinde yer alan birim fiyatlardan yararlandığı görülmüş, açıklamaların uygun olduğu ve başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

 

5) İdarece ihale üzerinde kalan istekliye sözleşmeye davet yazısının 18.10.2018 tarihinde gönderildiği ve 23.10.2018 tarihinde sözleşme imzalandığı, öncesinde kesinleşen ihale komisyonu kararının 28.09.2018 tarihinde başvuru sahibine EKAP üzerinden bildirildiği, bildirim tarihinden itibaren başvuru süreleri içerisinde bu ihale komisyonu kararına yönelik Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmadığı anlaşılmıştır.

 

Yapılan incelemede idarece sözleşme imzalanmadan önce, şikâyet ve itirazen şikâyet sürelerinin gözetildiği anlaşılmış, idarelerin dava sürecinin sonucunu ve hükmün kesinleşmesini bekleme zorunluluğu olmadığından tesis edilen işlemlerde hukuka aykırılık görülmemiştir.

 

 

 

Bu durumda idare ile B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi arasında imzalanan bu sözleşmenin hükümsüz hale gelmeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu hususa yönelik iddiası yerinde görülmemiştir.

 

6) Ankara 16. İdare Mahkemesi tarafından alınan 20.11.2018 tarihli ve E:2018/2159 ve K:2018/2451 sayılı kararda B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin aşırı düşük teklif  açıklamasının uygun olmadığına hükmedilmesine rağmen anılan kararın gereklerini yerine getirmek üzere alınan 2019/UY.I-66 sayılı Kurul kararı ile istekliden yeni bir aşırı düşük teklif  açıklaması istenilmesinin mevzuata aykırı olduğu iddia edilmektedir.

 

Başvuru sahibinin bu iddiasının ihale sürecinde tesis edilen işlemlere yönelik olmadığı, mahkeme kararı üzerine alınan Kurul kararının hukuka uygun olmadığı yönünde olduğu anlaşılmış, buna göre 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yargısal inceleme” başlıklı 57’nci maddesinde yer alan “Şikâyetler ile ilgili Kurum tarafından verilen nihai kararlar Türkiye Cumhuriyeti Mahkemelerinde dava konusu edilebilir ve bu davalar öncelikle görülür.” hükmü gereği anılan iddianın yargı mercilerinde ileri sürülebileceği anlaşılmıştır.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

 

Oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik iddialarının incelenmesi neticesinde, Kurul çoğunluğu tarafından “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiaları kapsamında yapılan incelemeye göre;

 

4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde sınır değerin nasıl tespit edileceği, sınır değerin altında teklifte bulunan isteklilerin tekliflerine ilişkin aşırı düşük teklif sorgulamasının hangi şartlarda yapılacağı, aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması öngörülen ihalelerde açıklamanın nasıl istenileceği, açıklamanın nasıl yapılacağı ve yapılan açıklamanın nasıl değerlendirileceği ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.

 

Başvuruya konu ihalenin Karayolları 14.Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan “Mudanya-(Bursa- Gemlik) Ayr Yolu Km: 2+740-24+136 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üst Yapı (Bsk) Ve Köprü İşleri İkmal İnşaatı İşi” İhalesi olduğu, 59 adet ihale dokümanı satın alınan ihaleye 42 isteklinin katıldığı, ihale sürecinde yapılan şikayet, itirazen şikayet başvuruları ve Kurul kararına karşı açılan davalar üzerine en son 11.02.2019 tarih ve 7 sayılı ihale komisyonu kararı ile ihalenin B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

 

İhale üzerinde bırakılan B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik San. ve Tic. A.Ş.’nin idareye sunduğu aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde;

 

1) Aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik San. ve Tic. A.Ş. tarafından, Tİ-KAZI maliyet bileşenlerinden olan 07.004/K Yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması girdisinin F=0,00046*K*√M-0,0046*K formülü kullanılarak M=6.040 m ve K=225 alınarak nakliye fiyatı 7,01 TL/m3 olarak hesaplandığı anlaşılmıştır.

 

Tİ-KAZI “Her Cins ve klastaki zeminde Yarma ve yan Ariyet Kazısı Yapılması ve dolgu altındaki her cins zayıf zemin kazısı yapılması ve kullanılması (Taşıma Dahil) ” iş kaleminin analiz girdilerinden (maliyet bileşenlerinden) olan 07.004/K poz nolu “Yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması” analiz girdisine ilişkin idarece ihale dokümanında ve yaklaşık maliyet hesabında mesafeye ve nakliye formülüne yer verilmediğinden bu maliyet girdisinin hesaplanmasında kullanılacak nakliye formülünde yer alacak mesafenin ve depo sahasının açıklamada bulunan istekli tarafından belgelendirilmesi gerekmektedir.

 

İhale ilan tarihinde yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.2. maddesi; “Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.” şeklinde iken 19.06.2018 tarihinde yapılan ve yürürlüğe giren değişiklikle “Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.” ifadesi eklenmiştir. İncelemeye konu ihalenin ilan tarihinin 23.08.2016 olduğu dikkate alındığında 45.1.2. maddeye eklenen ifadenin bu ihalede uygulanması imkanı bulunmamaktadır. Yapılan bu değişiklikle idare aşırı düşük teklif sorgulama yazısında yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeyi belirtir ve isteklide bu mesafeyi kullanırsa nakliye mesafesi için belge sunması gerekmeyecektir. Eğer istekli idarenin belirttiği mesafeden az mesafe öngörmüşse bu nakliye mesafesini tevsik edici belge sunması gerekecektir. İncelemeye konu ihalede “Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.” ifadesi kullanılamayacağından 19.06.2018 tarihinden önce yapılan incelemeye konu ihalede idarenin yaklaşık maliyet hesabında nakliye mesafesine ilişkin bir belirleme olmak şartıyla ancak bir karşılaştırma yapılabileceği, idare aşırı düşük teklif sorgulama yazısında Tİ-KAZI iş kaleminin analiz girdilerinden olan 07.004/K poz nolu “Yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması” analiz girdisine ilişkin nakliye mesafesine yer verdiği ancak ihale dokümanında ve yaklaşık maliyet hesabında nakliye mesafesine yer vermediğinden, açıklama isteme yazısında yer verilen mesafenin idarenin yaklaşık maliyet hesabında esas aldığı nakliye mesafesi olduğunu söylemek mümkün olmadığından, aşırı düşük teklif açıklaması yapan ihale üzerinde kalan isteklinin Tİ-KAZI iş kaleminin analiz girdilerinden (maliyet bileşenlerinden) olan 07.004/K poz nolu “Yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması” analiz girdisine ilişkin nakliye mesafesini Kamu İhale Genel Tebliğinin ihale ilan tarihinde yürürlükte olan 45.1.2. maddesi gereği belgeye dayalı olarak açıklaması gerekmektedir.

 

Yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması girdisi için açıklama yapan B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik San. ve Tic. A.Ş.’nin, yapılan açıklama kapsamında esas alınan söz konusu nakliye mesafelerine ilişkin herhangi bir bilgi ve belgeye yer vermediği ve açıklamada bulunan istekli tarafından kullanılacak veya kurulacak depo sahasının hangi mesafede ve yolun hangi kesimine/kesimlerine ve ne kadar uzaklıkta kurulacakları tevsik edilmeksizin mesafelerin sadece sayısal olarak belirtildiği, bununla birlikte açıklama kapsamında buna ilişkin sunulmuş bir itinerer ve konum bilgilerinin de bulunmadığı, anılan istekli tarafından yapılan açıklama kapsamında nakliyelere ilişkin formülde esas alınan mesafeyi tevsik eden herhangi bir bilgi ve belgeye yer verilmediği anlaşıldığından nakliye girdisine ilişkin yapılan açıklamaların bu hali ile uygun olmadığı, bu nedenle B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik San. ve Tic. A.Ş.’nin aşırı düşük teklif açıklamasının Tebliğ’in (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun olmadığı, bu nedenle Tebliğin 45.1.14. maddesinde yer alan “Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3-45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.” açıklaması gereğince aşırı düşük teklif açıklaması ile teklifinin reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

2) B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik San. ve Tic. A.Ş.’nin KGM/3782/1 poz numaralı “Her Ebatta Çok Plakalı Çelik Menfez veya Köprü İmalatı (Malzeme Bedeli Dahil)” iş kalemine ilişkin yapılan fiyat açıklamasında; bu iş kaleminin maliyet bileşenlerinden olan Özel Fabrika analiz girdisi fiyatı, “KGM/03.5000 poz numarası ile tanımlanan “Otokorkuluk Atölyesi veya Otokorkuluk Fabrikasının Bir Saatlik Ücreti” pozuna ilişkin fiyatı kullanarak açıkladığı görülmektedir.

Anılan iş kaleminin analiz bileşenleri arasında “Özel Fabrika” maliyet girdisi; “Tüm Makine Teçhizat Kurulum vs. Dahil Fabrika Bedeli (fabrika bedeli; miktar: 0,95 *0,00008871)” olarak tanımlanmış olup, söz konusu ihalede, analizde de belirtildiği üzere özel fabrikada üretilen çok plakalı çelik yapı elemanlarının temin edilmesi halinde Her Ebatta Çok Plakalı Çelik Menfez veya Köprü İmalatının yapılabileceği ve idarenin ihtiyacının karşılanabileceği anlaşılmaktadır.

 

KGM/03.5000 pozu Karayolları Genel Müdürlüğü’nün “Yol, Köprü, Tünel, Bitümlü Kaplamalar, Bakım ve Trafik İşaretlerine Ait Fiyat Analizleri”kitabının 31. sayfasında “Otokorkuluk Atölye veya fabrikasının 1 saatlik ücreti” olarak tanımlanmış olduğundan, bu pozun çelik menfez ve çelik köprü özel fabrika girdisinin karşılığı olmadığı anlaşılmaktadır. Her ne kadar Otorkuluk Atölyesi veya fabrikası ile Çelik Menfez veya Köprü fabrikasının rayiçte kullanılan katsayıları (0.0000842745) aynı olsa da her iki maliyet girdisinin, kullanım amaçları ve rayiçleri farklıdır.

 

Açıklanması istenen KGM/3782/1 Poz Numaralı “Her Ebatta Çok Plakalı Çelik Menfez veya Köprü İmalatı (Malzeme Bedeli Dahil)” iş kaleminin analiz girdileri arasında KGM/03.5000 analiz girdisi bulunmadığı gibi idarece açıklanması istenen analiz girdileri listesinde de KGM/03.5000 analiz girdisi bulunmamaktadır.

 

  1. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik San. ve Tic. A.Ş.’nin aşırı düşük teklif açıklamasında, KGM/3782/1 poz nolu iş kalemininanaliz girdisi olan “Özel Fabrika” maliyeti yerine “KGM/03.5000= Otokorkuluk Atölyesi veya Fabrikası” fiyatını kullandığı anlaşılmıştır.

 

Dolayısı ile anılan istekli tarafından bu analiz girdisi için kullanılan fiyat, idarece özel olarak oluşturulan “Özel Fabrika” rayici değil KGM/03.5000 pozunun karşılığı olan rayiç olup, bu tutar Otokorkuluk atölyesi veya fabrikasının bir saatlik karşılığıdır. Çelik Menfez veya Çelik Köprü fabrikasının karşılığı değildir. İdarece KGM/3782/1 “Her Ebatta Çok Plakalı Çelik Menfez veya Köprü İmalatı (Malzeme Bedeli Dahil)” pozunda maliyet bileşeni olan “özel fabrika girdisi” özel poz olarak oluşturulmuştur. Yani Kamu kurum ve kuruluşlarınca poz numarası belirtilerek rayici yayımlanan bir girdi değildir.

 

Çelik Menfez veya Çelik Köprü fabrikası girdisinin poz numarası bulunmadığı gibi buna ilişkin yayımlanmış bir fiyatta bulunmamaktadır. Bu duruma göre Özel Fabrika maliyet girdisinin kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan rayiç/birim fiyatlar ile açıklanması mümkün değildir. Bu maliyet girdisi için KİGT’nin 45.1.13 maddesinde yer alan açıklama yöntemleri kullanılarak belgeye dayalı olarak açıklanması gerekmektedir.

 

İsteklinin kullandığı rayiç “Her Ebatta Çok Plakalı Çelik Menfez veya Köprü İmalatı” iş kalemine ilişkin özel fabrika rayici değildir. Anılan iş kaleminin maliyet bileşenleri arasında yer almayan farklı bir maliyet girdisi (KGM/03.5000= Otokorkuluk Atölyesi veya Fabrikası) esas alınarak fiyat açıklaması yapılamaz. Eğer analiz bileşenleri arasında bulunmayan farklı bir girdi ile açıklama yapılıyor ise yapılan analiz ve bu analize dayalı hesaplanan fiyatın da yanlış olacağı açıktır.

 

Anılan iş kaleminin maliyet bileşenlerinden olan “Özel Fabrika” maliyet girdisi ile KGM/03.5000 poz numaralı maliyet girdileri aynı girdiler olmadığı gibi, her birinin kapsamı üretim amacı da farklıdır. Birisi oto korkuluk atölyesi, diğeri ise Çok plakalı Çelik Menfez ve Köprü imalatı fabrikasıdır. Dolayısı ile üretim ve kullanım amaçları farklı olan bu maliyet girdilerinin birbirlerinin yerine ikame edilmesi hem ihale mevzuatı bakımından hem de maliyet muhasebesi açısından doğru olmayacaktır.

 

Bu iş kalemine ilişkin olarak idare ihtiyacı “Oto korkuluk” yapmak değil, farklı ebatlarda ve çok plakalı olmak üzere “Çelik Menfez yapımı” ve “Çelik Köprü yapımıdır”. Özel Fabrika bu imalatların yapımında kullanılan ürünlerin tamamını kapsayan geniş bir üretim bandına sahip fabrikadır. Eğer aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin kullandığı poz idare ihtiyacını karşılamış olsaydı idarenin özel poz (Özel Fabrika) yapmasına gerek kalmadan, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından fiyatları yayımlanmış pozlar arasında bulanan KGM/03.5000 pozunu kullanması mümkün olacaktı. Ancak bu pozun idare ihtiyacını karşılayan bir poz olmadığı anlaşıldığından idarenin Özel Fabrika pozunu oluşturduğu görülmektedir. KGM/03.5000 pozun tanımına bakıldığında ise poz; Otokorkuluk Atölye veya Fabrikasının Bir Saatlik Ücretini tanımlamaktadır. Ancak “Özel Fabrika” pozunun tanımına bakıldığında; Her Ebatta Çok Plakalı Çelik Menfez veya Çelik Köprü İmalatına ilişkin yapı elemanlarını üreten tüm makine teçhizat kurulum dahil olmak üzere fabrika bedeli olarak tanımlanmıştır.

 

Dolayısı ile “Her Ebatta Çok Plakalı Çelik Menfez veya Köprü İmalatı (Malzeme Bedeli Dahil)” iş kaleminin analiz girdisi olan “Özel Fabrika” fiyatı, kamu kurum ve kuruşlarının yayımlanmış rayiç/birim fiyatı ile açıklanması mümkün olmadığından, bu giderin ihale mevzuatı bakımından iki şekilde açıklanması mümkündür. Teklifi aşırı düşük bulunan B.Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik San. ve Tic. A.Ş.’nin bu maliyete ilişkin açıklamasını ya fiyat teklifi alarak maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5)/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) üzerinden, ya da söz konusu fabrikaya sahip olması ile bu girdi fiyatının Ek-O.7 belgesi üzerinden yapması gerekirdi.

 

Bu iş kaleminde yer alan ve idarece açıklanması istenilen bir maliyet girdisi olan “Özel fabrika”nın seri üretime dayalı bir ürün olmadığı dikkate alındığında, birim fiyatının teknik olarak, EK-O.5 veya EK-O.6 tutanaklarına dayalı olarak düzenlenen fiyat teklifi alınmak suretiyle açıklanması da mümkün değildir.

 

Bu fiyatın açıklanması için kalan tek seçenek, bu maliyet bileşeni fiyatının isteklinin bu amaca uygun bir fabrikaya sahip olması ile birim fiyatın sadece Ek-O.7 tutanağının sunulması ile açıklanması mümkündür. Ancak anılan istekli tarafından yapılan açıklamada fiyat dayanağı olarak herhangi bir belgenin sunulmadığı görülmüştür.

 

Sonuç olarak, ihale konusu işte otokorkuluk yapılmayacağı, açıklanması istenen KGM/3782/1 poz nolu iş kaleminin analiz girdisi olan “Özel Fabrika” girdisinin “Malzeme Bedeli Dahil Her Ebatta Çok Plakalı Çelik Menfez veya Köprü İmalatına” ilişkin olduğu, ihale üzerinde kalan isteklinin “Özel Fabrika” girdisini KGM/03.5000 pozuyla açıkladığı, bu pozun ise “Otokorkuluk Atölye veya Fabrikasının 1 Saatlik Ücretine” ilişkin olduğu, dolayısıyla çelik menfez veya köprü imalatına ilişkin özel fabrika girdisiyle, otokorkuluk atölye veya fabrikası girdisinin aynı girdiler olmadığı, maliyet unsurlarının birbirinden farklı olduğu, birbirlerinin yerine kullanılmasının mümkün olmadığı, çelik menfez veya köprü imalatına ilişkin özel fabrika girdisinin otokorkuluk atölye veya fabrikası girdisiyle açıklanmasının mümkün olmadığı, çelik menfez veya köprü imalatına ait özel fabrika analiz girdisi için herhangi bir kamu kurumu tarafından yayımlanmış herhangi bir birim fiyat ve rayiç olmadığı gibi resmi bir pozunda olmadığı, KGM/3782/1 poz nolu “Malzeme Bedeli Dahil Her Ebatta Çok Plakalı Çelik Menfez veya Köprü İmalatı” iş kalemine ilişkin “Özel Fabrika” girdisinin açıklanmasında KGM/03.5000 poz nolu “Otokorkuluk Atölye veya Fabrikasının 1 Saatlik Ücreti” girdisinin kullanılamayacağı, bu nedenlerle Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.5 ve 45.1.6. maddelerinde ifade edilen kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanmış birim fiyat ve rayiç kullanma imkanı olmadığından, KGM/03.5000 poz nolu girdinin fiyat tevsiki için kullanılamayacağı, kullanılma imkanı olmayan bir girdi ve fiyatın kullanılmasının anılan Tebliğin 45.1.5 ve 45.1.6. maddelerinde ifade edilen 45.1.13. maddede sayılan belgelerin sunulmayacağı imkanını vermeyeceği, ihale üzerinde kalan isteklinin bu girdiyi açıklamak için başka herhangi bir belge de sunmadığı, B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik San. ve Tic. A.Ş. tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5. ve 45.1.6. maddelerinin gereği olarak sunulan “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanmış rayiçler listesi” ve “Kamu Kurum ve Kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif birim fiyat listesinde” “Özel-Fabrika” maliyet bileşeni için herhangi bir dayanak gösterilmediği, nitekim analizde kullanılan poz numarasının açıklanması istenen iş kaleminin “Özel Fabrika” rayicine ilişkin poz olmadığı, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında anılan girdi için üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin veya başka bir belgenin de bulunmadığı anlaşıldığından, anılan girdi için bir rayiç bedeli esas alındığından veya analizde kullanılan birim fiyatı tevsik edici bir belgenin sunulduğundan söz etmenin mümkün olmadığı,

 

Bu durumda, B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik San. ve Tic. A.Ş. tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında “KGM/3782/1” poz numaralı iş kaleminde yer alan “Özel Fabrika” maliyet bileşenine ilişkin olarak Tebliğ’in 45.1.13. maddesinde belirtilen belgelerden herhangi birinin sunulmadığı, analizde yer verilen birim fiyatın varsayımlara göre nitelendirilmesinin de mümkün olmadığı anlaşıldığından, anılan Tebliğ’in 45.1.14. maddesine göre, B.Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik San. ve Tic. A.Ş.’nin aşırı düşük teklif açıklamasının Tebliğ’in 45.1.3 – 45.1.13 maddelerine uygun olmadığı, bu nedenle açıklamasının ve teklifinin Tebliğin yukarıda belirtilen 45.1.14. maddesinde yer alan açıklama gereğince de reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalede B. Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliyecilik San. ve Tic. A.Ş.’nin aşırı düşük teklif açıklaması yukarıda tespiti yapılan aykırılıklar ve değerlendirmeler doğrultusunda uygun bulunmadığından teklifinin reddedilmesi yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncem ile Kurul çoğunluğunca alınan “itirazen şikayet başvurusunun reddi” kararına katılmıyorum.