ihale fiyat tekliflerinde ayrıca yabancı para birimi cinsinden öngörülen fiyatların *tarihli TCMB Dolar ve Euro efektif satış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilerek teklif hk

Toplantı No : 2020/001
Gündem No : 62
Karar Tarihi : 08.01.2020
Karar No : 2020/UY.II-50
BAŞVURU SAHİBİ:

Setyol Sanayi Tesisleri İma. Mak. İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş.,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/109809 İhale Kayıt Numaralı “Ham Petrol Boru Hatlarının İç Korozyonlu Noktaların Onarımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. tarafından 11.04.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Ham Petrol Boru Hatlarının İç Korozyonlu Noktaların Onarımı” ihalesine ilişkin olarak Setyol Sanayi Tesisleri İma. Mak. İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.nin 28.10.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.11.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.11.2019 tarih ve 48896 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.11.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/1447 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklama dosyası incelendiğinde;

a) Açıklama istenilen iş kalemleri için sunulan analizlerde rayiç girdi miktarlarında eksiltme yapılarak avantaj sağlandığı,

b) Açıklama istenilen iş kalemleri için idarece ayrı ayrı analiz formatı hazırlandığı, açıklama ekinde firmalara verildiği fakat firmanın bu analizlere uymadığı ve her poz için ayrı ayrı analiz sunmadığı, bazı pozlar için 2019 kârsız fiyatın üstüne kâr ekleyerek açıklama yaptığı, ancak idarece verilen analiz formatına uyarak her bir poz için ayrı ayrı analiz sunması gerektiği,

c) Açıklama istenilen iş kalemlerine ait sunulan analizlerde asgari işçilik saat tutarının altında fiyat verdiği, birçok rayiç girdisinde 2019 yılının fiyatlarını alması gerekirken daha önceki yılların fiyatlarını kullandığı,

d) Açıklama istenilen iş kalemlerine ait analiz formatlarında belirtilen nakliye girdileri için alınan mesafelerle alakalı herhangi bir bilgi, belge ve itinerer verilmediği, Kamu İhale Genel Tebliğine göre nakliye mesafesi açıklaması yapılırken mesafenin bilgi ve belgelere dayandırılma zorunluluğu bulunduğu, nakliye mesafelerinin analiz formatındaki mesafelerden daha düşük alındığı, nakliye formüllerinde aritmetik hata yapıldığı, farklı nakliye mesafeleri için bilgi-belge sunulmadığı,

e) Özel iş kalemleri ve girdileri için alınan fiyat tekliflerinde meslek mensubuna ait matbu beyanın bulunmadığı, iş kalemi fiyatına KDV dahil edilmediği, ayrıca hangi iş için kimin adına alındığının yazılmadığı, tarihsiz olarak alındığı, firmanın yasal defterlerini tutan ilgili meslek mensubu bilgilerini taşımadığı, TÜRMOB kaşesi içermediği, fiyat tekliflerinin imzasız ve kaşesiz olduğu,

f) Özel pozlara ilişkin alınan fiyat tekliflerinin malzeme, montaj ve nakliye olarak belirtilip ayrı ayrı fiyatlandırılması gerekirken toplam fiyat alındığı, fiyat tekliflerinde herhangi bir analiz yapmadan kârsız fiyatları teklif ettiği, fiyat tekliflerine analiz yapılıp kâr eklenmesi gerektiği,

g) Analizlerde aritmetik hata yapıldığı, birçok analiz girdi fiyatı bu aritmetik hatadan kaynaklı fiyat olarak 0,00 TL olarak teklif edildiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı: Ham Petrol Boru Hatlarının İç Korozyonlu Noktaların Onarımı

b) Yatırım proje no’su/kodu:2007E050060

c) Miktarı (fiziki) ve türü:

I.T.P. H.P.B. Hatlarında toplam 109 lokasyonda iç korozyon onarımları gerçekleştirilecek olup, bu kapsamda Ø40 boru hattında boru değişimleri ve iki parçalı kelepçe kaynakları ile Ø46 boru hattında iki parçalı kelepçe kaynakları yapılacaktır.

Ham Petrol Boru Hatlarının İç Korozyonlu Noktaların Onarımı İşi başlıca: ITP ham petrol boru hatlarının Şırnak, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, Kahramanmaraş, Osmaniye illerindeki kısımlarında farklı yöntemler (boru değişimi ve iki parçalı kelepçe) ile onarımlarının yapılması işini kapsar.

ç) Yapılacağı yer: Şırnak, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, Kahramanmaraş, Osmaniye…” şeklinde düzenlemeye,

Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale üzerine bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme imzalanacaktır” şeklinde düzenlemeye,

Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde ise “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir…” şeklinde düzenlemeye yer verildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Yapım yönteminin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.

45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.

45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.

İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.

İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.

45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.

45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.

45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

… Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir.

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.

45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.

İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.

45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur…” şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.

Yapılan incelemede; ihaleye 7 istekli tarafından teklif verildiği, ihale komisyonunca tekliflerin alınmasından sonra Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.1’inci maddesi uyarınca teklifi ilk oturumda geçerli kabul edilen 7 isteklinin teklif fiyatları ile ihaleye ait yaklaşık maliyet tutarı esas alınarak sınır değerin 23.247.798,03 TL olarak belirlendiği, idarece gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulaması neticesinde teklif açıklaması sunan Fırat İnş. End. San. Tic. A.Ş.nin teklif açıklamalarının uygun bulunarak 30.05.2019 tarihli ilk ihale komisyonu kararı ile ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı,

İhaleye teklif veren isteklilerden Setyol San. Tes. İmal. Mak. Tic. Ltd. Şti. ile Alson Enerji İmar A.Ş.-Yersu Müh. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın 28.06.2019 tarihinde Kuruma yaptıkları itirazen şikayet başvurusunda ihale üzerinde bırakılan Fırat İnş. End. San. Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı şeklindeki iddiaları üzerine Kamu İhale Kurulu’nun 18.07.2019 tarihli ve 2019/UY.II-833 ve 2019/UY.II-834 sayılı kararları ile idarece açıklanması istenilen iş kalemlerine/gruplarına ait analizlerin temel girdi türlerinin (malzeme, makine, işçilik, nakliye vb.) ve girdi miktarlarının gösterildiği analiz formatları şeklinde hazırlanmak suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesine karar verildiği,

Kamu İhale Kurulu’nun anılan düzeltici işlem kararları sonrası idarece yaklaşık maliyetin %80’lik kısmını oluşturan ve açıklanması gereken 2, 3, 28, 11, 27, 10, 13, 12 ve 16 no’lu toplam 9 adet iş kalemi/grubu için temel girdi türlerinin (malzeme, makine, işçilik, nakliye) ve girdi miktarlarının gösterildiği, nakliyelere ilişkin mesafe ve miktar bilgilerinin yer aldığı analiz girdileri listesinin hazırlandığı, söz konusu analiz girdilerinin kamu kurum ve kuruluşlarına ait resmi pozlar ile idarenin herhangi bir kamu kurumuna ait poz yardımı ile analiz edemediği, idarenin faaliyetine özgü olan işler için hesapladığı özel pozları ihtiva eden paçal iş kalemlerine ilişkin analizlerini hazırlayarak aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında 17.09.2019 ve 18.09.2019 tarihli yazılarla anılan istekliye gönderdiği anlaşılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan Fırat İnş. End. San. Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde;

Açıklanması istenilen iş kalemlerine ilişkin tüm analizlerin sunulduğu, sunulan analizlerde idarece verilen analiz formatında yer alan girdi türleri ve miktarlarının tamamına yer verildiği, işçilik, makine, malzeme, nakliye vb. girdi miktarlarının idarenin miktarları ile uyumlu olduğu, analizlerdeki işçilik saatlik ücretlerinin tamamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2019 yılı yayımlanmış rayiçlerinin esas alındığı, ayrıca araçların saatlik çalışma ücretleri ile mazota ilişkin olarak Çevre ve Şehirçilik Bakanlığının 2019 yılı resmi rayiçlerinin kullanıldığı, niteliği gereği idarece analiz detayı hazırlanamadığı anlaşılan özel pozların tamamının ayrı ayrı fiyat teklifleri ile açıklandığı, bu kapsamda;

Özel-01 “Boru Delme (Hot Tap)”pozu için Protap Global Boru Hattı Hizm. San. Dış Tic. A.Ş. tarafından yabancı para birimi cinsinden düzenlenen fiyat teklifinin sunulduğu,

,

Özel-02 “Ø4” çapında weldoletli flanş kaynağına NDT (Penetrant veya MT) yapılması”, Özel-04 “Ø2” TOR kaynağına NDT (Penetrant veya MT) yapılması”, Özel-05 “Ø40” çapında boru kaynağına NDT (Radyografi) yapılması)”, Özel-07 “Ø40”/Ø46” çapında kelepçe kaynaklarına NDT (Radyografi) yapılması)” pozlarına ilişkin olarak North Kalite Gözetim Ltd. Şti. tarafından yabancı para birimi cinsi üzerinden düzenlenen fiyat teklifinin sunulduğu,

Özel-03 “Ø40” Soğuk kesme işlemi” pozu için Ataben Madencilik İnş. Petrol ve Doğalgaz İth. İhr. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifinin sunulduğu,

Özel-6 “Boru değişimi yöntemiyle yapılan onarımın 3rd party tarafından raporlanması” ve Özel-8 “Kelepçe kaynağı yöntemiyle korozyonlu nokta onarımının 3rd party tarafından raporlanması” pozları için TÜV Austria Turk Belgelendirme Eğitim ve Gözetim Hizm. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifinin sunulduğu,

Söz konusu mekanik özel pozların yer aldığı 2 no’lu (Boru değişimi yöntemiyle korozyonlu nokta onarımı Ø40” ve Ø46” boruda) iş kalemi ve 3 no’lu (Kelepçe yöntemiyle korozyonlu nokta onarımı Ø40” ve Ø46” boruda) iş kalemi için sunulan analizlerde işçilik ve nakliye girdilerinin açıklandığı;

Kelepçe teminine ilişkin özel iş kalemlerinden Özel-09, Özel-10, Özel-11, Özel-12 ve Özel-13 pozlarına ilişkin olarak Enermak Enerji Mak. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından yabancı para birimi cinsinden düzenlenen fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu pozların yer aldığı iş kalemine ilişkin analizlerde nakliye girdisinin açıklandığı,

Özel-16 (Boru temini Ø40”-11,13) pozu için Borusan Mannesmann Boru San. ve Tic. A.Ş.den alınan fiyat teklifinin sunulduğu, ilgili analizinde nakliye girdisinin açıklandığı,

İnşaat iş kalemlerinden Özel-14 “Boru izolasyon bandı temini” ve Özel-15 “primer boya temini” işi için Enki İç ve Dış Paz. Dan. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinin sunulduğu, ilgili analizinde idarece verilen analiz formatına uygun olarak işçilik girdisinin açıklandığı,

Dolayısıyla özel pozlara ilişkin fiyat teklifleri ile yapılan açıklama yönteminin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesine uygun olduğu,

Tüm fiyat tekliflerinin üzerinde ihalenin, idarenin ve teklif edilen iş kaleminin adına yer verildiği, fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesindeki açıklamalara göre meslek mensubuna ait özel beyan, imza ve iletişim bilgileri ile TÜRMOB kaşesinin bulunduğu, meslek mensubuna ait beyanda Ek-O.6 no’lu satış tutarı tespit tutanağına ait tarih bilgisinin yer aldığı, bu çerçevede başvuru sahibinin bu hususlardaki iddialarının yerinde olmadığının görüldüğü; fiyat tekliflerinde ayrıca yabancı para birimi cinsinden öngörülen fiyatların 27.03.2019 tarihli TCMB Dolar ve Euro efektif satış kuru üzerinden Türk Lirası’na çevrilerek teklif verildiğinin görüldüğü, fiyat tekliflerinde öngörülen birim fiyatlarla analizlerdeki birim fiyatların birbiri ile uyumlu olduğu, ayrıca analizlerde aritmetik hata bulunmadığının anlaşıldığı, nakliyeye ilişkin açıklamalarının idarece analiz formatında verilen mesafe ve miktar bilgileri ile uyumlu olduğu, istekli tarafından ayrıca idarece verilen nakliye formülünün ve güncel katsayının kullanılarak hesaplama yapıldığının görüldüğü, nakliyelere ilişkin hesaplamalarda aritmetik hata bulunmadığının görüldüğü, dolayısıyla teklif açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olduğu ve başvuru sahibinin söz konusu iddialarının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.