ihaleden yasaklama kararlarının hukuka uygunluğunu değerlendirme konusunda Kamu İhale Kurulu’nun herhangi bir yetkisi yoktur

Toplantı No : 2019/052
Gündem No : 78
Karar Tarihi : 28.11.2019
Karar No : 2019/MK-324
BAŞVURU SAHİBİ:
GÜRTAŞ İNŞ. İTH.İHR. TURZM.SAN VE TİC.LTD.ŞTİ

İHALEYİ YAPAN İDARE:
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı) Manisa İl Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü (Manisa Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü)

BAŞVURUYA KONU İHALE:
2004/177135 İhale Kayıt Numaralı “MANİSA SALİHLİ TÜRKBİRLİĞİ LİSESİ” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

KARAR:

Manisa Valiliği İl Özel İdaresi (Manisa Valiliği Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü) tarafından yapılan 2004/177135 ihale kayıt numaralı “Manisa Salihli Türkbirliği Lisesi İnşaatı İşi” ihalesine ilişkin olarak Gürtaş İnş. İth. İhr. Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 07.11.2012 tarihli ve 2012/UY.I-4193 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un uyuşmazlık tarihinde bulunan 56’ncı maddesinin (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

Davacı Gürtaş İnş. İth. İhr. Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 5. İdare Mahkemesinin 25.09.2013 tarihli E:2012/1834, K:2013/1369 sayılı kararında “davanın reddine” karar verilmiştir.

Anılan kararın davacı tarafından temyizi üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesinin 10.10.2019 tarihli ve E:2014/341, K:2019/2978 sayılı kararında “1- Dava konusu Kurul kararının, davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ile geçici teminatının irat kaydedilmesine ilişkin kısmı, usul ve hukuka uygun olup, davacı tarafından bu kısım yönünden ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

2- Dava konusu Kurul kararının, davacı şirketin kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin işlemlerin başlatılmasına ilişkin kısmının incelenmesi:

4734 sayılı Kanun sistematik olarak incelendiğinde, Kamu İhale Kurulu’nun görev ve yetkilerinin Kanun’un üçüncü kısmında düzenlendiği görülmektedir. Kanun’un üçüncü kısmında yer alan 53. maddesinde, “ihalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde idarece (ihaleyi yapan bu Kanun kapsamındaki kurum ve kuruluşlarca) yapılan işlemlerde Kamu İhale Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmadığına ilişkin şikâyetleri sonuçlandırmak” ve “haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilenlerin sicillerini tutmak” Kurum’un görev ve yetkileri arasında sayılmıştır. İhalelere katılmaktan yasaklama ise, Kanun’un dördüncü kısmında yer alan 58. maddede ayrıca düzenlenmiş, yasaklama kararlarının ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise İçişleri Bakanlığı tarafından verileceği belirtilerek yasaklamaya yetkili makamlar açıklığa kavuşturulmuştur. Bu maddenin gerekçesinde, ihaleye katılmaktan yasaklama kararlarını vermeye yetkili merciler açıkça belirlenerek bu konuda doğabilecek tereddütlerin giderildiği belirtilmiştir.

Kamu İhale Kurumu’na haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilenlerin sicillerini tutmak dışında yasaklama kararlarının bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmadığına ilişkin şikâyetleri inceleyerek sonuçlandırmak gibi bir görev ve yetki verilmediği, yasaklama kararlarının ihale sürecinde tesis edilen işlemlerden bağımsız olarak tesis edildiği, ihalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde idarece yapılan işlemlerden kastedilenin ihaleyi yapan idarece yapılan işlemler olduğu, ihaleden yasaklama kararları ise mutlaka ihaleyi yapan idarece alınmadığından ve ihaleyi yapan eğer bir bakanlık değilse ihaleyi yapan idarenin ilgili veya bağlı bulunduğu bakanlıkça, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelere ilişkin olarak ise İçişleri Bakanlığı tarafından ihaleden yasaklama kararı verildiğinden, ihaleden yasaklama işlemlerinin başlatılmasına ilişkin işlemlerin ve ihaleden yasaklama kararlarının hukuka uygunluğunu değerlendirme konusunda Kamu İhale Kurulu’nun herhangi bir yetkisi bulunmamaktadır.

Bu itibarla, dava konusu Kurul kararının, idare tarafından davacı şirket hakkında altı aydan az olmamak üzere ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmesi için işlemlerin başlatılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığına ilişkin kısmında hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararının bu kısmında hukukî isabet bulunmamaktadır.” gerekçesiyle dava konusu işlemin kısmen iptaline karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1- Kamu İhale Kurulunun 07.11.2012 tarihli ve 2012/UY.I-4193 sayılı kararında yasaklama işlemlerine yönelik değerlendirmenin iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin yasaklama işlemlerine yönelik iddiasının görev yönünden reddine,

Oybirliği ile karar verildi.