BAŞVURU SAHİBİ:

Vitrotek Medikal Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Muş İl Sağlık Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/285384 İhale Kayıt Numaralı “Muş İl Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık Tesisleri İçin Sonuç Karşılığı Kan Gruplama Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Muş İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 10.07.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Muş İl Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık Tesisleri İçin Sonuç Karşılığı Kan Gruplama Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Vitrotek Medikal Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 23.06.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 07.07.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 10.07.2020 tarih ve 30716 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.07.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1107 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Teknik Şartname’nin C-8 ve J-2’nci maddelerinde geçen kitlerin aynı marka olacağına ilişkin düzenlemenin tek bir markayı işaret ettiği, eşit rekabet ortamını yok ettiği, yerli ürünlerin ihaleye teklif vermesini önlediği,

2) Sözleşme Tasarısı’nın 10.2’inci maddesinde yer alan sözleşme imzalandıktan sonra 5 gün olarak belirlenen işe başlama süresinin Muş il merkezi ve 5 çevre ilçeye cihaz kurulup eğitim verileceği ve ithal sistemlerin geleceği dikkate alınarak 30 gün olarak değiştirilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

İdari şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin adı “Muş İl Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık Tesisleri İçin Sonuç Karşılığı Kan Gruplama Hizmet Alımı” olarak belirtilmiş olup anılan Şartname’nin ekinde alımın türü ve miktarı tablo halinde

Şeklinde gösterilmiştir.

Şikâyet konusuna ilişkin olarak Teknik Şartnamesi’nin C.8’inci maddesinde “Sistem bir bütün olduğundan tüm kitler (kartlar, dilüentler, hücreler, antikorlar, anti-A1 ve H lektinler, iç kalite kontrol gibi) aynı marka olmalıdır. Kartlarda üretim aşamasında testin gerektirdiği anti serumlar mikrotüpler içerisinde emdirilmiş olmalıdır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin J.2’nci maddesinde “Bu testler, kısmi D tiplarini ve zayıf D’yi ayırt edebilmelidir. Firma çalışılacak test sayısının en az % 15’i oranında çalışılabilecek kitleri vermelidir. Bu kitler diğer kitler ile aynı marka olacak şekilde ve ek ücret istenmeksizin temin etmelidir.” düzenlemesi yer almaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale  konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir. 

İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.

  Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik  düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.

  Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.

(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez. Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir…” hükmü yer almaktadır.

Uyuşmazlığa konu hususun teknik değerlendirmesinin yapılabilmesi için akademik bir kuruluştan 29.07.2020 tarihli ve E.2020/11182 sayılı Kurum yazısı ile “Başvuru sahibi tarafından dilekçesinde, Teknik Şartname’nin C-8 ve J-2’nci maddelerinde geçen kitlerin aynı marka olacağına ilişkin düzenlemenin tek bir markayı işaret ettiği, eşit rekabet ortamını yok ettiği, yerli ürünlerin ihaleye teklif vermesini önlediği iddia edilmektedir.

– Buna göre, ekte gönderilen Teknik Şartname’nin C-8 ve J-2’nci maddelerinde yer alan “aynı marka” ifadesinin tek bir marka veya modeli işaret edip etmediği, yerli ürünlerin ihaleye teklif vermesini engelleyip engellemediği, verimlilik ve fonksiyonellik ilkeleri de göz önünde bulundurulmak suretiyle, söz konusu maddelerin başvuru sahibinin dilekçesinde belirtildiği şekilde “veya uyumlu” ifadesine yer verilerek değiştirilmesinin rekabet ilkesi açısından uygun olup olmadığı,” hususlarına yer verilerek teknik görüş istenilmiştir.

Akademik kuruluştan gelen ve 20.08.2020 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan teknik görüşte “ABO/Rh Kan Gruplama ve Crossmtach için Jel Santrifükasyon Yöntemi Teknik Şartnamesinin C.8. maddesi ‘Sistem bir bütün olduğundan tüm kitler (kartlar, dilüentler, hücreler, antikorlar, anti-A1 ve H lektinler, iç kalite kontrol gibi) aynı marka olmalıdır. Kartlarda üretim aşamasında testin gerektirdiği anti serumlar mikrotüpler içerisinde emdirilmiş olmalı.’ şeklindedir. Bu maddeye göre iç kalite kontrol serumları kite dahil edilmişlerdir. Ancak bunlar sistemin bir parçası olmayıp sistemin kontrolü için kullanılan harici olabilecek parçalardır. Türkiye’de ve dünyada kullanılan laboratuvar kitlerinin çoğunun kontrol serumları başka marka olarak da kullanılabilmektedir. Ülkemizde kullanılan ABO/Rh kan gruplama sistemlerinin aynı marka olanı 1 veya en fazla 2 tanedir. Hele aynı Teknik Şartnamenin; kısmi D Tiplendirme Kiti başlığının şartnamedeki J.2. maddesinde; ‘…Bu kitler diğer kitler ile aynı marka olacak şekilde ve … temin etmelidir.’ şeklinde ifade edilince tek marka tanımına yol açması kaçınılmaz olmaktadır. İç Kalite Kontrol serumlarının test sonuçlarının kalitesini etkilemesinin mümkün olmadığını düşünmekteyim. Öyle ki Türkiye genelinde pek çok kan merkezinde aynı marka kit kullanılmamaktadır. Bu durumda laboratuvarlarımızın sonuçları şaibeli hale gelir.” hususlarına yer verilmiştir.

Söz konusu teknik görüşte özetle anılan Teknik Şartname düzenlemelerinin tek marka tanımına yol açmasının kaçınılmaz olduğu, Türkiye genelinde pek çok kan merkezinde aynı marka kit kullanılmadığı değerlendirmesine yer verildiği anlaşıldığından, anılan Şartname maddelerinin bu haliyle mevzuata uygun olmadığı ve başvuru sahibinin bu husustaki iddialarının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yapılma yeri, işyeri teslim ve işe başlama tarihi” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. İşin yapılacağı yer/yerler: Muş Devlet Hastanesi, Bulanık Devlet Hastanesi, Varto Devlet Hastanesi, Malazgirt Devlet Hastanesi, Hasköy Devlet Hastanesi ve Korkut Devlet Hastanesidir.

10.2. İşyerinin teslimine ilişkin esaslar ve işe başlama tarihi: İşyeri teslimi yapılmayacak ve sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 5 (beş) gün içinde işe başlanacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini gezmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.

12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini gezmekle; işyerinin şekline ve mahiyetine, iklim şartlarına, işinin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler, olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.

12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından verilecektir.

12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Söz konusu doküman düzenlemesi uyarınca isteklilerin işin yapılacağı yeri ve çevresini gezip inceleme yaparak tekliflerini hazırlamaları gerektiği, ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve basiretli tacir olma yükümlülüğünü haiz isteklilerin söz konusu işe başlama süresini de göz önünde bulundurarak tekliflerini hazırlamaları gerektiği anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.