4734 ve 4735 sayılı kanunlara göre ihale edilerek anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan “ … Depo Binası Yapım İşi”nde, sözleşmenin 23 üncü maddesinde ön görülen teknik personelin iş başında bulundurulmadığı gerekçesiyle, idarelerince kesilen teknik personel bulundurmama cezasına yüklenicinin itirazı
YÜKSEK FEN KURULU BAŞKANLIĞI
KARAR VE GÖRÜŞLER
Karar Konusu : Görüş Talebi
Karar No : 2012/50
Karar Tarihi : 19/09/2012
YÜKSEK FEN KURULU KARARI
I- GİRİŞ
… tarafından ihale edilerek sözleşmeye bağlanan “ … Depo Binası Yapım İşi” ile ilgili
görüş istemidir.
II- KONU
İdaresinin … sayılı yazılarlında özetle; 4734 ve 4735 sayılı kanunlara göre ihale
edilerek anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan “ … Depo Binası Yapım İşi”nde,
sözleşmenin 23 üncü maddesinde ön görülen teknik personelin iş başında bulundurulmadığı
gerekçesiyle, idarelerince kesilen teknik personel bulundurmama cezasına yüklenicinin itiraz
ettiği belirtilerek, konu ile ilgili görüşümüzün bildirilmesi talep edilmektedir.
III- İNCELEME
Konu Kurulumuzca, gönderilen bilgi ve belgeler ile ilgili mevzuatı çerçevesinde
aşağıda belirtildiği üzere, inceleme ve değerlendirmeye tabi tutulmuştur.
Konu ile ilgili tarafların görüş ve talepleri:
Yüklenicinin talebi; İşe ait sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 19 uncu
maddesine göre işin devamı sırasında geçici olarak iş yerinde bulundurulması gereken teknik
personelin iş başında bulundurulma zamanları ve sürelerinin protokol ile tespit edilmesinin
gerektiği vurgulandıktan sonra, işin yapımına mevcut binaların yıkılmasıyla başlanıldığı,
dolayısıyla bu yıkım sırasında İnşaat, Elektrik ve Makine mühendisleri ile mimara ihtiyaç
bulunmadığı belirtilerek, kesilen cezanın uygun olmadığına,
İdaresinin görüşü ise; İşe 01.05.2012 tarihinde başlanıldığı, yüklenici tarafından
işin başında bulundurulması gereken Elektrik ve Makine Mühendisleri ile mimar hakkında
SGK’na verilen işe giriş bildirgesinde teknik personellerin işe başlama tarihlerinin 15.05.2012
olarak belirtildiğinin tespit edildiği ayrıca, fiilen de 15.05.2012 tarihinde iş başında bulunmaya
başladıkları dolayısıyla, düzenlenen ilk hakedişte sözleşmesinin 23 üncü maddesine istinaden 14 gün için teknik personel bulundurmama cezasının kesildiğine, ilişkin bulunmaktadır.
Tarafların görüş ve talepleri belirtildikten sonra konunun inceleme ve değerlendirilmesine
geçilmiştir.
İşe ait sözleşmenin “Teknik personel, makine, teçhizat ve ekipman bulundurulması”
başlıklı 23 üncü maddesinin 23.1 no’lu alt maddesinde; “Yüklenici 23.3 maddesi uyarınca,
bildirdiği teknik personelin onaylandığının kendisine bildirildiği tarihten itibaren aşağıda adet
ve unvanları belirtilen teknik personeli iş yerinde devamlı olarak bulundurmak zorundadır.”
hükmü yer almaktadır.
Ancak, sözleşmeden sonraki süreçte Tip Sözleşmenin 23 üncü maddesinde değişiklik
yapılma cihetine gidilmiş olup, maddenin 23.1 no’lu alt maddesinin yeni şekli; “Yüklenici 23.3
maddesi uyarınca, idareye bildirdiği teknik personelin onaylandığının kendisine bildirildiği
tarihten itibaren aşağıda adet ve unvanları belirtilen teknik personeli iş programına göre iş
yerinde bulundurmak zorundadır.” hükmüne ilişkin bulunmaktadır.
Bu her iki hükümden de görüleceği üzere, 23 üncü maddede yapılan yeni düzenleme ile
geçici olarak iş yerinde bulundurulması gereken teknik personeller de dahil olmak üzere teknik
personelin iş başında bulunma zaman ve süreleriyle ilgili husus, iş programı ile ilişkilendirilerek,
konu daha net ve tereddüte mahal verilmeyecek hale getirilmiştir.
Bilindiği üzere, iş başında teknik personel bulundurulmasının temel nedeninin; işin
uygulama projeleri ve şartnameler ile fen ve sanat kurallarına uygun olarak yürütülmesini
sağlamak olduğu, bunu teminen de, idare tarafından yapı denetim görevlileri, yüklenici
tarafından ise gerekli teknik personel denetim hizmetleri için görevlendirilmektedir. Bu denetim
hizmetleri sırasında, denetimin imalatlarla ilgili meslek grubu olan teknik personel tarafından
yürütülmesinin esas olduğu hususu açıktır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun Temel ilkeler başlıklı 5 inci maddesinde; “İdareler
bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde … ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını
ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur ….” hükmü yer almaktadır.
Bu temel hüküm dikkate alındığında, bir işe ait, iş programında belli zamanlarda bir
meslek grubu ile ilgili herhangi bir imalat ve ihzaratın yapılması ön görülmüyor ise, o sürede
o meslek grubuna ait teknik elemanın iş başında bulunmasının kendi mesleği ile ilgili olmayan
imalatların fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmasına bir katkısı olmayacağının yanı
sıra, yüklenicilere de ek maliyet getireceği ve tabii olarak bu maliyetin isteklilerin tekliflerine
yansıyacağı, dolayısıyla da bu ilave maliyetin sonuçta idareye intikal edeceği dikkate alındığında,
kendi mesleği ile ilgili bir imalat ve ihzaratın olmadığı sürede o teknik personelin işin başında
bulundurulmasının gerekli olacağı yönünde bir düzenlemenin belirtilen Kanun hükmüne uygun
düşmeyeceği hususunun açık olduğu değerlendirilmekte ayrıca, bahis konusu işe ait sözleşme ve
eklerinde de bu mahiyette yapılmış bir düzenleme yer almamaktadır.
Diğer taraftan, Yapım İşleri Tip Sözleşmesinin 23 üncü maddesinde, geçici ve daimi
olarak iş başında bulunacak personeller şeklinde bir düzenleme olmamasının yanı sıra, Yapım
İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin İş Deneyimi Bölümünün, İş deneyim tutarları başlıklı
hükmünde yer alan; şantiye şefi görevlerinde bulunanlara, denetledikleri işin tamamı üzerinden,
diğer teknik elemanların ise denetledikleri işlerin lisans eğitimi aldıkları kendi meslek alanları ile
ilgili tutarları üzerinden denetleme belgesi verilebilir hükmü dikkate alındığında, sözleşmesinde
özel bir düzenleme yapılmamış işlerde şantiye şefi hariç, diğer teknik personelin geçici olarak iş
yerinde bulunacak personel olarak değerlendirmenin uygun olacağı mütalaa edilmektedir.
Bunların yanı sıra, ihale tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliğinin
geçici olarak iş yerinde bulunması gereken teknik personel başlıklı 48 inci maddesinde; “Teknik
personel bulundurulması başlıklı 23 üncü maddesine göre işin devamı sırasında geçici olarak
iş yerinde bulundurulması gereken teknik personelin, işin kendi mesleğine ilişkin kısmında
ve sadece o kısmın gerçekleşmesi için gereken süre içinde iş başında bulunması gerekli
olup, tüm işin başlangıcından sonuna kadar iş yerinde devamlı olarak bulunma zorunluluğu
bulunmamaktadır.” hükmü,
Bilahare, 20.08.2011 tarih ve 28031 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu İhale
Genel Tebliğinin 48.2 maddesinde bu konu ile ilgili “Yapım işlerine ait tip sözleşmenin, Teknik
personel, makine, teçhizat ve ekipman bulundurulması başlıklı 23 üncü maddesine göre; teknik
personelin iş programına göre, işin kendi mesleğine ilişkin kısmının gerçekleştirilmesi sırasında
işyerinde bulundurulması gerekmekte olup, teknik personelin tamamının işin başlangıcından
sonuna kadar iş yerinde devamlı olarak bulundurulma zorunluluğu bulunmamaktadır.” şeklinde
yeni bir düzenleme yapılmıştır.
Ayrıca, 20.08.2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliğinin,
Yürürlükten kaldırılan tebliğ başlıklı 98 inci maddesinde; “25.07.2005 tarihli ve 25886 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliği Yürürlükten kaldırılmıştır.” hükmü ile
önceki tebliğin yürürlükten kaldırıldığı, sadece Tebliğ’in 1 inci geçici maddesi hükmü ile devam
eden ihalelerle ilgili bir kısım istisnalar getirilmiştir.
Belirtilen tüm bu hususlar birlikte dikkate alındığında, yüklenici tarafından iş başında
bulundurulacak teknik personellerle ilgili olarak tarafların işe ait sözleşmenin 23 üncü maddesi
ile sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 19 uncu maddelerinde ön görülen usul ve
esaslar doğrultusunda hareket etmelerinin gerekli olduğu ayrıca, şantiye şefi hariç, diğer teknik
personelin iş programına göre işin kendi mesleğine ilişkin kısmının gerçekleştirilmesi sırasında
iş yerinde bulundurulmasının gerekli olduğu, teknik personelin tamamının işin başlangıcından
sonuna kadar iş yerinde devamlı olarak bulundurulması zorunluluğunun olmadığı hususları
değerlendirilmektedir.
IV- KARAR
İdaresinin, “ … Depo Binası Yapım İşi” ile ilgili talebine ilişkin konu, ön bölümde
belirtildiği üzere detaylı olarak incelenmiş ve değerlendirilmiş olup, buna göre;
Yüklenici tarafından iş başında bulundurulacak teknik personelle ilgili olarak tarafların,
işe ait sözleşmenin 23 üncü maddesi ile sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 19 uncu
maddelerinde ön görülen usul ve esaslar doğrultusunda hareket etmelerinin gerektiği ile,
Şantiye şefi hariç, diğer teknik personelin iş programına göre, işin kendi mesleğine
ilişkin kısmının gerçekleştirilmesi sırasında iş yerinde bulundurulmasının gerekli olduğu, teknik
personelin tamamının işin başlangıcından sonuna kadar iş yerinde devamlı olarak bulundurulması
zorunluluğunun olmadığı,
Hususları dikkate alınarak idaresince uygulama yapılmasının uygun olacağına,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki 644 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine istinaden, 19/09/2012
tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile karar verilmiştir.
0