4857 sayılı Kanun’da %3 olarak belirlenen asgari orana uyulmak kaydıyla çalıştırılacak engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubunun belirlenmesi ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerekir
Toplantı No : 2019/044
Gündem No : 51
Karar Tarihi : 26.09.2019
Karar No : 2019/UH.I-1223
BAŞVURU SAHİBİ:
Meriç Gıda Yem. Üretim ve Hiz. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/351906 İhale Kayıt Numaralı “Malzeme Dahil Yemek Hizmeti Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından 03.09.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Malzeme Dahil Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Meriç Gıda Yemek Üretim ve Hiz. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 27.08.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 28.08.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 06.09.2019 tarih ve 37092 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.09.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1049 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1- Teknik Şartname’nin yemeklerde kullanılacak malzemelerin evsafının belirtildiği 14’üncü maddesinde bazı ürünler için marka şartı arandığı, bu haliyle düzenlemenin Kamu İhale Kanunu hüküm ve yönetmeliklerine aykırı olduğu,
2- Kamu idarelerince gerçekleştirilen hizmet alımlarında 50’den fazla işçi çalıştırılmasının öngörülmesi halinde engelli işçi istihdamının zorunluluk arz ettiği, bu kapsamdaki ihalelerde çalıştırılması zorunlu olan %3 ve üzeri engelli işçi sayısının İdari Şartname’de ve birim fiyat teklif cetvelinde belirtilmesi gerekirken başvuruya konu ihalede bu yönde bir düzenlemeye yer verilmediği, bahse konu gerekçeler nedeniyle ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen ve 2 kısımdan oluşan başvuruya konu ihalenin, 2 kampüs için 1 yıllık malzeme dâhil yemek hizmeti alımı işini ihtiva ettiği, söz konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı niteliğinde olduğu başvuru sahibinin ihale dokümanını 27.08.2019 tarihinde indirerek istekli olabilecek sıfatını haiz olduğu anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “… İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Malzeme Dahil Yemek Hizmeti Alımı
b) Miktarı ve türü: 2 kampüs için 1 yıllık malzeme dahil yemek hizmeti alımı
2 kampüs için ortalama 1.675.170 kişi/öğün öğle yemeği ve akşam yemeği, 110.250 kişi/öğün kahvaltı, 15.000 kişi/öğün kumanya alımı işi.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Üniversitemize bağlı 1.kısım için; Beyazıt Kampüsü ve bağlı birimleri ile 2.kısım İstanbul Tıp Fakültesi (Çapa) Kampüsü yemekhaneleri
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.
20.2. Kısmi teklife ilişkin açıklamalar
20.2.1. 1.kısım Beyazıt Kampüsü; öğle yemek, akşam yemek, öğrenci kahvaltı, kreş kahvaltı, kreş yemek, kumanya ve işçi ücretleri ayrı ayrı fiyatlandırılarak KDV hariç rakam ve yazıyla yazılacaktır.
2.kısım İstanbul Tıp Fakültesi (Çapa) Kampüsü; öğle yemek, akşam yemek, öğrenci kahvaltı, kreş kahvaltı, kreş yemek, kumanya ve işçi ücretleri ayrı ayrı fiyatlandırılarak KDV hariç rakam ve yazıyla yazılacaktır.
İstekliler dilediği kısma/kısımlara/kısımların tamamına teklif verebilirler. Teklif verilecek her kısımda belirtilen yemek, kahvaltı, kumanya ve işçi ücretlerinin tamamına teklif verilmesi zorunludur.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Yemeklerde Kullanılacak Malzemelerin Evsafı” başlıklı 14’üncü maddesinde “…14.2 Kuru Gıda Ürünleri; … SİYAH ÇAY (TS 4600): Çaylar kendine özgü renk, tat ve kokuda olacak, yabancı tat ve koku bulunmayacak, siyah veya koyu bakır renkli olacak, lif ve çöp içermeyecektir. Dem rengi, koyu kırmızı veya kırmızımsı görünüşte, parlak olacak, mat ve bulanık, tortulu veya esmerimsi olmayacak, dem artığının (posa) rengi ve kokusu homojen ve uygun bir bakır kırmızısı renkte olacak, yeşil yaprak mümkün olduğu kadar az olacak, posadaki yapraklar parlak olacak ve kararmış olmayacaktır. Çaylarda boya maddesi bulunmayacaktır. Siyah çaylarda mikroorganizmalardan ve diğer etkenlerden kaynaklanan hiçbir toksik madde bulunmayacaktır. Çayların yapımında Doğaçay, Ofçay, Doğuş, Çaykur, Karali çaylardan biri kullanılacaktır.
…
14.4 Süt ve Süt Ürünleri; SÜT (TS 1019): Süt pastörize veya streilize olarak İdarenin isteği doğrultusunda getirilecektir. Pastörize süt kendine has tat ve kokuda olmalı, pişmiş, yanık, metalik, okside olmuş veya hoş olmayan tat ve kokuda olmamalıdır. Pastörize süt TS 1019’da belirtilen kimyasal ve mikrobik özellikleri içermelidir. 1. sınıf ve tam yağlı, süt yağı oranı en az % 3 olmalıdır. Ürünler 200 ml lt, 5 lt ve 10 lt lik alüminyum nonaseptik vakumlu ambalajlarda veya polimer astarlı karton kutularda teslim edilmelidir. Firma bu standartlarda uygun olarak imal edildiğini beyan ettiği pastörize sütler için istendiğinde standartlarda uygunluk beyannamesi vermek ya da göstermek zorundadır Burada belirtilmeyen diğer hususlar Gıda Maddeleri Çiğ Süt ve Isıl İşlem Görmüş İçme Sütler Tebliği ile TSE’de belirtilen tüm hususlar dâhilinde olmalıdır. Yeni çıkacak tebliğ, kanun ve tüzük ve eklerini de kapsamalıdır. Pınar, Torku, Sek, Sütaş, Yorsan, İçim sütlerinden biri kullanılacaktır.
…
YOĞURT (TS 1330): Yoğurt düzgün kıvamlı, homojen kitle yapısında olmalıdır, dipte tortu bulunmamalı, içinde veya kaymak tabakası altında ve üstünde yoğurt suyu ayrılması, gaz oluşumu gösteren guddeler bulunmamalıdır. Yoğurtta, gözle görülebilir kirlilik belirtisi ve renk değişikliği olmamalı, safı inek sütünden ve yağlı olarak imal edilmiş olmalıdır. Asitlik oranı en az % 0.8, en çok % 1.6 olmalıdır. Yoğurtlar tam yağlı olacaktır. İçerisinde süt yağından başka yağ bulunmamalıdır. Yoğurtlar, kirlenmiş, iyi fermente olmamış, küflenmiş, acımış, kıvamı bozuk olmamalıdır. Yoğurtların rengi, kokusu, tadı, kıvam ve görünüşü doğal olmalıdır. Yoğurtlar 9-10 kg’lık ambalajlarda ve/veya idarenin talebine göre 200 gr’lık bardak yoğurt olarak getirilecektir. Ambalaj sağlığa uygun polipropilen veya polistren malzemeden yapılmış olmalıdır; deforme olmuş, patlak, çöküntü ve benzeri bozulma belirtileri göstermiş olmayacaktır. Pınar, Torku, Sek, Sütaş, Yorsan, Eker, İçim, Ateşoğlu yoğurtlarından biri kullanılacaktır.
…
14.6. Diğer Gıda Ürünleri; … DOMATES SALÇASI (TS 1466): Kendine özgü kırmızı renkte, kendine özgü tat ve kokuda olacak, yabancı tat ve koku bulunmayacak, içinde gözle görülebilen kendi kabuk ve çekirdekleri dâhil hiçbir yabancı madde bulunmayacaktır. Salçalarda invert şeker miktarı kuru maddede % 40 ‘dan az olmayacaktır. Tuzsuz kuru madde miktarı %29 olacaktır. Mutfak tuzu katılması halinde, kullanılan tuz gıda maddeleri ile ilgili tüzükte belirtilen özellikte olacak ve miktarı toplam kuru maddenin %10’unu geçmeyecektir. Kutuların hiçbir yerinde delik, deşik, gaz, sızıntı, salça bulaşığı bulunmayacak ve şeklini kaybetmiş olmayacak, kullanılan kutular daha önce hiç kullanılmamış; yeni, temiz, sağlam ve passız tenekeden yapılmış olacaktır. Kuru madde oranı 28-30 brix olacaktır. Tat, Tamek, Kingtom, Tukaş, Öncü, Olca domates salçalarından biri kullanılacaktır. Yapılan yemeğin türüne ve İdarenin talebine göre domates salçası yerine biber salçası kullanılacaktır.
…
ZEYTİNYAĞI (TS 341): Natürel, sızma zeytinyağı, zeytin ağacı meyvesinden fiziksel işlemler uygulanarak elde edilen, hiçbir kimyasal işlem görmeyen, berrak, yeşilden sarıya değişebilen renkte kendine özgü tat ve kokuda olacaktır. Yemeklik zeytinyağlarında yabancı tat ve koku, tortu bulunmayacak, rengi ve görünüşü kendine has ve berrak olacaktır. Zeytinyağında Prina yağı, Pamuk yağı, Mineral yağlar, Rapiska yağlar bulunmayacaktır. Yemeklerde kullanılacak yağlar, Sızma, Komili, Kırlangıç, Bizim, Yudum yağlarından biri kullanılacaktır. Serbest yağ asitlik oranı %1’den düşük olacaktır.
AYÇİÇEK YAĞI (TS 886): Yemeklik ayçiçeği yağı ayçiçeği bitkisinin tohumlarından elde edilen rafine edilmiş kendine has renk, tat ve kokuda olacak ve herhangi bir bulanıklık tortu görülmeyecektir. Berrak olmalı, tortu ve suyu bulunmamalı, rengi altın sarısı veya açık san olmalıdır. Boyalı veya herhangi bir nebati yağ ile karıştırılmış olmayacaktır. Yağlarda pamuk yağı, mineral yağlar, susam yağı gibi yabancı yağlar bulunmayacaktır. Yemeklerde kullanılacak yağlar Kırlangıç, Biryağ, Bizim, Yudum, Olin, Torku yağlarından biri kullanılacaktır. Serbest yağ asitliği oranı en çok %1 olacaktır.
BİTKİSEL MARGARİN (TS 2812): Yemeklik margarinlerin içerisinde gözle görülebilen yabancı madde ve küf bulunmayacaktır. Margarinler homojen, kendine has tat ve kokuda, beyaz veya sarımsı renkte olacaktır. Yağ oranı %80 den az olmayacaktır. Margarinler net olarak 250 gr veya 500 gr ağırlığında yağ geçirmez kâğıt alüminyum folyo veya plastik ambalajlarda olacaktır. Yayla, Sabah, Bizim, Luna, Sana, Ülker, Becel margarin yağlarından biri kullanılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, teknik şartnamelerde varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler ile teknik özellik ve tanımlamalara yer verilebileceği, ancak belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemeyeceği, belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemeyeceği anlaşılmaktadır. Anılan düzenlemenin amacı, bu yöndeki doküman düzenlemeleri ile belirli ürünlerin tedarikçileri lehine avantaj sağlanmasının önüne geçilmesi ve rekabet ortamı sağlanarak ihaleye katılımın arttırılmasıdır. Bu nedenle ihtiyacın içeriğine uygun, rekabet ortamının sağlandığı ve isteklilerin katılımının engellenmediği düzenlemelerin bu kapsamda ele alınması mümkün olmayacaktır.
İtirazen şikâyete konu olan doküman düzenlemeleri incelendiğinde, idare tarafından Teknik Şartname’nin ilgili maddelerinde siyah çay, süt, yoğurt, domates salçası, zeytinyağı, ayçiçek yağı, bitkisel margarin malzemelerinde belirli marka ürünlere atıf yapıldığı görülmüştür. İdarenin yapmış olduğu söz konusu düzenleme kapsamında ilgili malzemeler için tek bir markanın belirtilmediği, her biri için en az 5 farklı markaya yer verildiği, ihalenin konusunun yemek hizmeti alımı olduğu, mal alımı olmadığı ve mevcut ihalede bahse konu ürünlerin alımının doğrudan yapılmayacağı, markaları belirtilen ürünlerin yemeklerde kullanılacak girdiler olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde, söz konusu düzenlemenin ihtiyacın uygun şartlarla karşılanması kapsamında kaliteli hizmet alınması amacını taşıdığı anlaşılmıştır.
Dolayısıyla anılan düzenlemelerin ihaleye katılımı ve rekabeti daraltıcı mahiyette olmadığı ve isteklilerin idare tarafından belirtilen ürünleri dikkate alarak maliyet hesabı yapabilecekleri anlaşıldığından başvuruya konu düzenlemenin isteklilerce sağlıklı teklif verilmesine engel teşkil etmediği anlaşılmaktadır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu” başlıklı 30’uncu maddesinde “İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi veya 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu veya 16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu kapsamına giren ve askerlik hizmetini yaparken 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci maddesinde sayılan terör olaylarının sebep ve tesiri sonucu malul sayılmayacak şekilde yaralananları meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğuna aykırılık” başlıklı 101’inci maddesine “Bu Kanunun 30 uncu maddesindeki hükümlere aykırı olarak engelli ve eski hükümlü çalıştırmayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı her engelli ve eski hükümlü ve çalıştırmadığı her ay için binyediyüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Kamu kuruluşları da bu para cezasından hiçbir şekilde muaf tutulamaz.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.22’nci maddesinde “Brüt asgari ücret veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa nakdi yol ve yemek bedeli dahil aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan hallerde günlük) ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi esastır. Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve istekliler de tekliflerini buna göre sunacaklardır.” açıklaması,
Aynı Tebliğ’in 78.28’inci maddesinde “İsteklilerin aynı il sınırları içerisinde birden fazla iş yerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, ihale dokümanında aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen asgari orana uyulmak kaydıyla idarece tespit edilen engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubu idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilecek ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılacaktır. İdareler tarafından İş Kanununda belirtilen asgari oranının üzerinde engelli işçi çalıştırılmasını öngören düzenleme yapılması da mümkündür. İstekliler tarafından ihale dokümanında öngörülen engelli işçi sayısı ve bu işçiler için Hazinece karşılanacak prim teşvik tutarları dikkate alınarak teklif bedelleri oluşturulacaktır. İlgili mevzuatında engelli işçi çalıştırılmasını kısıtlayan hükümler saklıdır.” açıklaması bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi (KDV hariç), resim, harç ve benzeri giderler ile ulaşım giderleri, çalıştırılacak personelin yemek ve yol masrafları ile maaşları, sözleşme yapılabilmesi için ödenen ücretler, nakliye masrafları, temizlik malzeme giderleri, her türlü sigorta giderleri, hizmetin yürütülmesinde işçinin kıyafet gideri, araçlarla ile ilgili her türlü giderler, hizmet sürecinde yaptırılacak analiz giderleri, eğitim giderleri, işçilik giderleri, işin teknik ve idari şartnameye uygun yürütülmesinde yapılacak tüm masraflar teklif fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
25.1.maddesinde belirtilen giderler ile;
1. Kampüs Sorumlusu için Brüt asgari ücretin %100 fazlası
2. Gıda Mühendisi için Brüt asgari ücretin %90 fazlası
3. Veteriner Hekim için Brüt asgari ücretin %90 fazlası
4. Aşçıbaşı için Brüt asgari ücretin %100 fazlası
5. Aşçı için Brüt asgari ücretin %70 fazlası
6. Aşçı yardımcısı için Brüt asgari ücretin %30 fazlası
7. Kasap için Brüt asgari ücretin %70 fazlası
8. Teknik eleman için Brüt asgari ücretin %70 fazlası
9. Ambar sorumlusu için Brüt asgari ücretin %30 fazlası
10. Personel sorumlusu için Brüt asgari ücretin %50 fazlası
11. Kazan bulaşık, tabak bulaşık için Brüt asgari ücretin %20 fazlası
12. Şoför, garson, temizlik, meydancı için Brüt asgari ücretin %10 fazlası ücret verilecektir.
13. 1.kısım Beyazıt Kampüsü için eğitim döneminde 110 kişi, yaz döneminde 45 kişi; 2.kısım Çapa Kampüsü için eğitim döneminde 56 kişi, yaz döneminde 34 kişi çalıştırılacak olup, ayrıntılı liste Teknik Şartnamede yer almaktadır.
14. Çalışacak personele 26 gün üzerinden günlük brüt 10,00-TL yol ücreti yüklenici tarafından karşılanacaktır.
15. Teknik Şartname başta olmak üzere, ihale dokümanında maliyet unsuru olabilecek tüm giderler teklif fiyata dahil edilecektir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
İhale konusu işte çalıştırılacak personel için Kısa Vadeli Sigorta Prim Oranı % 2 olarak dikkate alınacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “İhale Konusu İşe İlişkin Bilgiler Yemek ve Kahvaltı Hazırlama ve Dağıtım İşi” başlıklı 1’inci maddesinde “Üniversitemize ait aşağıda belirtilen kampüslerde eğitim, öğretim ve yaz döneminde öğrenci, akademik ve idari personele verilecek öğle yemeği, akşam yemeği ve kahvaltı için gerekli olan malzemelerin alınması sırasında kontrolü, pişirilmesi, taşınması, servisi ve servis sonrası temizlik hizmetleri ile kreşlere sabah kahvaltısı ve öğle yemeği verilmesi işi.” düzenlemesinin yer aldığı,
Aynı Şartname’nin “Kampüslerimizde bulunması gereken personel sayıları” başlıklı 17’nci maddesinde de personel sayılarına ilişkin olarak İdari Şartname’nin yukarıda aktarılan ilgili maddeleri ile aynı düzenlemelere yer verildiği görülmüştür.
İhale dokümanı kapsamında isteklilere verilen “Birim fiyat teklif cetveli”nin ise 1. kısım Beyazıt Kampüsü için;
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında ihaleye katılan isteklilerin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 30’uncu maddesi uyarınca, aynı il sınırları içinde elli veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör işverenlerinin, çalıştırdıkları toplam işçi sayısının yüzde üçü oranında engelli işçi çalıştırmaları gerektiği, ihale dokümanında aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde, idarelerin 4857 sayılı Kanun uyarınca tespit ettikleri engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubunu idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtmesi ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açması gerektiği anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait ihale dokümanı incelendiğinde, ihale konusu işin malzeme dâhil yemek alımı olduğu ve işin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı niteliğinde olduğu, iş kapsamında 1’inci kısım Beyazıt Kampüsü için eğitim döneminde 110 kişi, yaz döneminde 45 kişi; 2’nci kısım Çapa Kampüsü için eğitim döneminde 56 kişi, yaz döneminde 34 kişi çalıştırılmasının öngörüldüğü ve ihale dokümanında engelli işçi çalıştırılıp çalıştırılmayacağına, engelli işçilerin ücretine ve sayısına yönelik herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği anlaşılmıştır.
Birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde; İdari Şartname ve Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan ilgili maddeleri doğrultusunda ihale konusu işin ifasında çalıştırılması öngörülen meslek gruplarına, bu kapsamda çalıştırılacak işçi sayılarına ve söz konusu personele ödenecek ücretin brüt asgari ücret üzerinden yüzde olarak fazlasına yer verildiği ancak engelli işçi sayısına dair herhangi bir belirleme yapılmadığı, bununla birlikte anılan cetvelde öğle yemeği, akşam yemeği, öğrenci kahvaltısı, kreş öğle yemeği, kreş kahvaltısı ve kumanya ile bunların miktarlarına yer verildiği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ile doküman düzenlemeleri birlikte değerlendirildiğinde, başvuruya konu ihalenin her iki kısmının aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılması öngörülen ihale kapsamında yer aldığı, dolayısıyla söz konusu iş kapsamında asgari %3 oranında engelli işçinin çalıştırılmasının kanuni bir yükümlülük olduğu, ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı ancak birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen iş kalemlerinin personel maliyetleri esas alınarak hazırlandığı bir başka deyişle öğün miktarlarının yanında işçi sayıları üzerinden teklif verilmesinin istendiği, dolayısıyla anılan düzenlemenin 4857 sayılı Kanun’da %3 olarak belirlenen asgari orana uyulmak kaydıyla çalıştırılacak engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubunun belirlenmesi ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerekliliğine aykırı nitelikte olduğu anlaşılmıştır. Dolayısıyla başvuruya konu düzenlemenin Tebliğ’in aktarılan maddesinde yer alan açıklamalara aykırı olduğu, başvuru sahibinin konuya ilişkin iddiasının yerinde olduğu ve ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.