açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile idarenin yaklaşık maliyet hesabındaki metrajlar karşılaştırıldığında, açıklama istenen 45 adet iş kaleminden 5 adet iş kalemi için idare ile aynı miktarların öngörüldüğü, 6 adet iş kalemindeki metrajın idarenin metrajından daha düşük olduğu, söz konusu iş kalemlerinin 4’ünde miktar düşüklüğünün %10’u aşan değerlerde olduğu, diğer geriye kalan 34 adet iş kaleminde öngörülen miktarların idarece belirlenen metrajların üzerinde bulunduğu, her ne kadar bahsi geçen 4 iş kalemindeki miktar düşüklüğü idarenin metrajına göre %10’u aşan bir değerde olsa da ihale uhdesinde bırakılan istekliye ait hesap cetvelindeki miktarlar ile idarece öngörülen miktarlar arasındaki farkın anılan istekli tarafından teklif edilen birim fiyatlar ile çarpılması sonucu istekli lehine oluşan bir durumun söz konusu olmadığı tespit edilmiştir

Toplantı No : 2019/014
Gündem No : 39
Karar Tarihi : 13.03.2019
Karar No : 2019/UY.II-379
BAŞVURU SAHİBİ:
F-Z Gıda Hayvancılık İnşaat Eml. Otom. İç ve Dış Tic. San. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:
T.C. Ankara Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/405324 İhale Kayıt Numaralı “Kızılcahamam İHL 100 Kişilik Pansiyon Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
T.C. Ankara Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından 20.12.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kızılcahamam İHL 100 Kişilik Pansiyon Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak F-Z Gıda Hayvancılık İnşaat Eml. Otom. İç ve Dış Tic. San. Ltd. Şti.nin 25.01.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.02.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.02.2019 tarih ve 6080 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.02.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/177 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale uhdesinde bırakılan Disan İnşaat Taahhüt Tur. Ot. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;

Açıklama istenecek 45 adet iş kalemi içerisinde açıklama istenen 86 adet analiz girdisinin (81 adet inşaat, 5 adet tesisat) bulunduğu, anılan istekli tarafından idarece verilen analiz formatına aykırı bir şekilde iş kalemi bazında üçüncü kişilerden fiyat teklifi alma yoluna gidildiği, söz konusu analiz girdilerinin ayrı ayrı belirtilmediği, ayrıca açıklamalara ilişkin yapılacak değerlendirmelerde işçilik girdileri için 2018 yılı saatlik asgari ücretin işverene maliyeti olan 13,93 TL’lik tutarın altında olmaması gerektiği hususunun göz önünde bulundurulması gerektiği,

Açıklama istenen birçok iş kalemi miktarları ile projede gösterilen ve idarece belirlenen metrajlar arasında çok fazla farkın bulunduğu, iş kalemi miktarlarının yaklaşık maliyetteki miktarlara göre düşük alındığı, söz konusu farkın da işin yapılabilirliğine etki edecek düzeyde olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Başvuru konusu ihalenin 20.12.2018 tarihinde gerçekleştirildiği, söz konusu ihaleye 27 isteklinin katıldığı, 17.01.2019 tarihli ihale komisyonu kararından, idarece yapılan değerlendirme neticesinde 6.700.000,00 TL teklif bedeli ile Disan İnşaat Taahhüt Tur. Ot. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, 6.874.000,00 TL teklif bedeli ile başvuru sahibinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3.İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
…
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5.İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6.Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9.İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.
45.1.13.1.Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
…
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir…” açıklamaları yer almaktadır.

Aktarılan mevzuat hükümleri ve Tebliğ açıklamalarından, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme neticesinde teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilmesi ve bu teklif sahiplerinden, açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin ayrıntıların yazılı olarak istenilmesi gerektiği,

Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemlerinin yapım şartlarına bağlı kalınmak suretiyle, her iş kaleminin içeriğine göre analizde yer alması istenen “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri” gibi sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği (Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verileceği, isteklilerin de açıklamaları kapsamında toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemlerine ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin idarece verilen analiz formatına uygun analizleri sunacakları,

İsteklilerin iş kalemleri için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış kâr ve genel gider hariç cari yıl birim fiyatları veya bu kâr ve genel gider hariç fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde bu iş kalemleri için analiz düzenleme zorunlulukları bulunmadığı, bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan iş kalemleri için anılan Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde belirtilen belgeleri de sunmalarına gerek olmadığı,

Diğer yandan, idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin analiz sunmalarına gerek bulunmadığı, söz konusu iş kalemlerine ilişkin açıklamaların anılan Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesi uyarınca yapılabileceği,
Ayrıca, yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunluluğun bulunmadığı anlaşılmaktadır.

İnceleme konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin
a) Adı:KIZILCAHAMAM İHL 100 KİŞİLİK PANSİYON YAPIM İŞİ
b) Yatırım proje no’su/kodu:-
c) Miktarı ve türü:
B+Z+4+ÇK (İnşaat ?Mekanik-Elektrik Tesisat) 1 Adet pansiyon yapım işi
B+Z+4+ÇK (İnşaat –Mekanik-Elektrik Tesisat) 1 Adet pansiyon yapım işi
ç) Yapılacağı yer: KIZILCAHAMAM/ANKARA…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir…” düzenlemesi yer almaktadır.

Söz konusu düzenlemelerden başvuru konusu işin 100 kişilik pansiyon yapım işi olduğu, teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden anılan Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama istendiği anlaşılmaktadır.

İhale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgeler incelendiğinde, 20.12.2018 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazılar ile teklif fiyatı sınır değerin altında kalan 5 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu yazı ekinde hesap cetveli, açıklama istenilecek iş kalemleri listesi, açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesi ile fiyatların yer almadığı sıralı analiz girdileri tablolarına yer verildiği, söz konusu açıklama istenilen iş kalemlerinden 10 adet iş kaleminin özel poz niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.

İhale uhdesinde bırakılan Disan İnşaat Taahhüt Tur. Ot. San. Tic. Ltd. Şti.ne ait aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,

Açıklama istenen 45 adet iş kalemi içerisinden 35 adet iş kalemine (30 adet iş kalemi inşaat, 5 adet iş kalemi tesisat) ilişkin tevsikte T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, PTT Genel Müdürlüğü ve Milli Savunma Bakanlığı tarafından yayımlanan kâr ve genel gider hariç birim fiyatların üzerine, anılan istekli tarafından öngörülen kâr ve genel gider tutarı ilave edilmek suretiyle ulaşılan teklif fiyatlarının kullanıldığı, 19.094/MK-ANALİZ poz numaralı sentetik gereç ile bağlantı tabakası iş kalemi için ise analiz sunulduğu, söz konusu analizde işçilik girdisi için öngörülen maliyetin 2018 yılı saatlik asgari ücret olan 9,02 TL’nin altında olmadığı,

MÖF.03 poz numaralı çamaşırhane, MÖF.05 poz numaralı soğuk depolar, MÖF.07 poz numaralı pişirme, MÖF.09 poz numaralı hamur hazırlık ve ANK.V.05 poz numaralı çimento esaslı kiremit iş kalemlerinin anılan Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde belirtildiği üzere yüklenici dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemi niteliğinde olduğu, dolayısıyla söz konusu iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri açıklanması durumunda bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulmasına gerek olmadığı, bu doğrultuda anılan istekli tarafından da söz konusu iş kalemleri için üçüncü kişilerden fiyat teklifi alma yoluna gidildiği,

ANK.V.01 poz numaralı izoklinker tuğla kaplama yapılması, ANK.V.19 poz numaralı silikon giydirme cephe kaplaması yapılması, ANK.V.03 poz numaralı pasif yangın geciktirici boya uygulaması yapılması ve ANK.V.06 poz numaralı kendinden kanallı ısı yalıtımı iş kalemlerinin ise idarece Tebliğ’in 45.1.4’üncü maddesi uyarınca niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemleri olarak değerlendirildiği, dolayısıyla bu iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmadığı, söz konusu iş kalemlerine ilişkin açıklamaların Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesi uyarınca yapılabileceği, bu doğrultuda anılan istekli tarafından da söz konusu iş kalemleri için üçüncü kişilerden fiyat teklifi alma yoluna gidildiği,

Bu kapsamda, satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak sunulan fiyat tekliflerinde mevzuat gereği yazılması gereken ibare ile ilgili meslek mensubu onayının bulunduğu, bahsi geçen fiyat tekliflerinde fiyatlara malzeme, işçilik, ilgili şantiyeye nakliyesi, yatay ve düşey taşıma, yükleme ve boşaltma vb. giderlerin dâhil olduğunun belirtildiği, söz konusu fiyatlara ihale uhdesinde bırakılan istekli tarafından öngörülen kâr ve genel gider tutarı eklenmek suretiyle teklif birim fiyatlarına ulaşıldığı,

Birden fazla farklı analiz girdisi ihtiva eden iş kalemlerine ilişkin yapılan açıklamalarda, idarece belirlendiği haliyle analiz oluşturulmaksızın iş kaleminin tamamı için tek bir fiyat teklifi alma yoluna gidilmediği anlaşılmıştır.

Diğer yandan, açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile idarenin yaklaşık maliyet hesabındaki metrajlar karşılaştırıldığında, açıklama istenen 45 adet iş kaleminden 5 adet iş kalemi için idare ile aynı miktarların öngörüldüğü, 6 adet iş kalemindeki metrajın idarenin metrajından daha düşük olduğu, söz konusu iş kalemlerinin 4’ünde miktar düşüklüğünün %10’u aşan değerlerde olduğu, diğer geriye kalan 34 adet iş kaleminde öngörülen miktarların idarece belirlenen metrajların üzerinde bulunduğu, her ne kadar bahsi geçen 4 iş kalemindeki miktar düşüklüğü idarenin metrajına göre %10’u aşan bir değerde olsa da ihale uhdesinde bırakılan istekliye ait hesap cetvelindeki miktarlar ile idarece öngörülen miktarlar arasındaki farkın anılan istekli tarafından teklif edilen birim fiyatlar ile çarpılması sonucu istekli lehine oluşan bir durumun söz konusu olmadığı tespit edilmiştir.

Bu kapsamda, ihale uhdesinde bırakılan istekliye ait aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.