açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı üzerinden metraj farklılıklarına dayalı olarak fiyat avantajı sağlanıp sağlanmadığı, sağlandıysa da avantaj tutarının isteklilerin teklif bedellerine göre yapılan sıralamasını etkileyip etkilemediği hususları
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı, şöyle ki;
– Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin öngörülen metrajların idarenin yaklaşık maliyeti hesaplarken öngördüğü metrajlardan %10 oranını aşan şekilde düşük olduğu ve bu yolla teklif sıralamasını değiştirecek şekilde fiyat avantajı sağlandığı,
– Açıklama istenilen inşaat imalatlarına ilişkin 61 adet iş kalemi için Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesi çerçevesinde kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kâr ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kâr ve genel gider” ilave edilerek birim fiyatların oluşturulduğu, ancak öngörülen birim fiyatların 2019 yılı için yayımlanmış kâr ve genel gider içermeyen birim fiyatların altında olduğu,
– Açıklama istenilen 34 adet tesisat iş kalemi bakımından malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı gösterilmediği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesi çerçevesinde kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kâr ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gider” ilave edilerek oluşturulan birim fiyatların 2019 yılı için yayımlanmış kâr ve genel gider içermeyen birim fiyatların altında olduğu,
– EÖ-BF-144/1, EÖ-BF-200, HAV.ÖZEL03-04-05-06, Y.ÖZEL.01 poz numaralı “X-Ray Cihazı”, “2X Prime 500 KvA Jeneratör”, “Klima Santrali”, “10 Kg Sprink Başlıklı Otomatik Söndürme Cihazı”, 26 adet Özel Tesisat ve Özel İnşaat iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan fiyat tekliflerini düzenleyen kişilerin faaliyet konusunun teklife konu alanda olmadığı, bu itibarla fiyat tekliflerine ilişkin olarak maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının düzenlemeyeceği, nitekim düzenlenmediği, uyumsuzlukların bulunduğu, tutanakların ilgili meslek mensuplarından istenilerek bu durumun incelenmesi gerektiği, fiyat tekliflerinin serbest muhasebeci tarafından onaylandığı, meslek mensubu kaşesinde iletişim bilgilerinin bulunmadığı, tekliflerin yetkili olmayan kişilerce imzalandığı, tutanak ekinde gönderilmesi gereken imza sirkülerinden bu durumun anlaşılacağı, tutanak ekindeki meslek mensubu oda kayıt belgelerinden belge geçerlilik tarihinin eski olduğunun görüleceği, fiyat teklifleri ile tutanakların tarihinin örtüşmediği, ilgili ürünlerin tutanaktaki birimleri ile teklifteki birimleri arasında uyumsuzlukların bulunduğu, tutanakların düzenlenme döneminin uygun olmadığı, fiyat teklifleri üzerinde meslek mensubuna ait TÜRMOB kaşesine yer verilmediği,
– ÖZEL-14, ÖZEL-14A, ÖBF.10, ÖBF.14C, ÖBF.1, ÖBF.2, ÖBF.23A, ÖBF.3, ÖBF.3B, ÖBF.4D, ÖBF.4B, ÖBF.5A, ÖBF.5B, ÖBF.6A, ÖBF.9C-13-7A-9A-9B, ÖBF.10B, ÖBF.17 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analizlerde; girdi miktarlarının idarenin verdiği analiz formatındaki miktarlarla uyumlu olmadığı, analiz formatındaki bazı girdilere yer verilmediği, işçilik ücretlerinin yürürlükteki asgari ücretin altında olduğu,
– Açıklama istenilen inşaat iş kalemlerine ilişkin olarak hesap cetvelinde, analizlerde, fiyat tekliflerinde aritmetik hataların bulunduğu, hesap cetvelindeki birim fiyatların ve birimlerin analiz fiyatları ve birimleriyle örtüşmediği,
– Açıklama istenilmeyen iş kalemleri için öngörülen toplam tutarın çok düşük olduğu, öngörülen tutarın bu imalatlar içerisindeki asgari işçilik maliyetini dâhi karşılamadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
…
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
…
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir. İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
…
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
…Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur…” açıklamalarına yer verilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli Obak Müh. Taah. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Gökhan Erol Ortak Girişimi’nin aşırı düşük teklif açıklamaları yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamaları dikkate alınarak başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde incelendiğinde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
– İdarece açıklama istenilen iş kalemlerine isteklinin teklif ettiği birim fiyatlarla, bu iş kalemlerinin yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınan miktarları çarpılarak bu işlemlerin tablo halinde gösterildiği ve bu hesap neticesinde isteklinin açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı bakımından 80.497,69 TL dezavantaj sağladığı sonucuna ulaşıldığı görülmektedir.
Anahtar teslimi götürü bedel üzerinden ihale edilen işlerde uygulama projeleri idarelerce hazırlanarak isteklilere verilmekte, isteklilerce de bu uygulama projeleri üzerinden metrajlar hesaplanmakta ve teklifler oluşturulmaktadır. Bu doğrultuda idarenin metrajları ile isteklilerin metrajlarının birebir örtüşmesi beklenmemekle birlikte aradaki metraj farkının makul düzeyde olması gerekmektedir. Bu kapsamda açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı üzerinden metraj farklılıklarına dayalı olarak fiyat avantajı sağlanıp sağlanmadığı, sağlandıysa da avantaj tutarının isteklilerin teklif bedellerine göre yapılan sıralamasını etkileyip etkilemediği hususları göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu itibarla, açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı bakımından isteklinin ve idarenin dikkate aldığı metrajlar arasındaki farkın istekliye avantaj sağlamadığı, aksine dezavantaja neden olduğu anlaşıldığından, iddia yerinde görülmemiştir.
– Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar kullanılarak oluşturulan inşaat iş kalemleri ile tesisat iş kalemleri için öngörülen birim fiyatların 2019 yılı için yayımlanmış kâr ve genel gider içermeyen birim fiyatların üzerinde olduğu, diğer iş kalemleri için sunulan analizlerin idarece verilen analiz formatlarına uygun olduğu tespit edilmiş ve iddialar uygun bulunmamıştır.
– İsteklinin açıklamaları kapsamında sunduğu fiyat tekliflerini düzenleyen kişilerin ticaret unvanlarından teklife konu alanda faaliyet gösterebileceklerinin anlaşıldığı, ayrıca ÖBF.1 ve ÖBF.2 poz numaralı iş kalemlerindeki analiz girdileri “açık renk traverten honlu veya cilalı taş” ile “koyu renk emparador mermer (3 cm)” için fiyat teklifleriyle birlikte satış tutarı tespit tutanaklarının sunulduğu, bu itibarla bahse konu analiz girdileri bakımından ilgili meslek mensubunca yasal defter ve belgelerle uyumlu şekilde düzenlendiği ifade edilen bu tutanaklardan da ilgili alanda faaliyet gösterildiğinin anlaşıldığı, bütün fiyat tekliflerinin ilgili meslek mensupları tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle TÜRMOB kaşesi kullanılarak imzalandığı, bu nedenlerle bu hususlardaki iddiaların yerinde olmadığı tespit edilmiş; öte yandan fiyat tekliflerinin yetkili olmayan kişilerce imzalandığı, fiyat teklifleri ile tutanakların tarihinin örtüşmediği, tutanakların ilgili meslek mensuplarından istenilmesi gerektiği, tutanaktaki birimler ile teklifteki birimler arasında uyumsuzlukların bulunduğu, tutanakların düzenlenme döneminin uygun olmadığı iddiaları bakımından, açıklama kapsamında tutanağı da sunulan fiyat teklifleri açısından iddia edilen aykırılıkların bulunmadığı, diğerleri açısından ise fiyat tekliflerinin ilgili meslek mensuplarınca Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen ibareye yer verilerek imzalandığı ve kaşelendiği, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş ve işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden yararlanacağı, destekleyici somut herhangi bir bilgi, belgeye yer verilmeksizin ileri sürülen bu tür iddialar üzerine ilave araştırma yapılmasının 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde sayılan temel ilkelere aykırı olacağı, bu nedenlerle tutanakların istenilmesine gerek olmadığı sonucuna varılmıştır.
– ÖZEL-14, ÖZEL-14A, ÖBF.10, ÖBF.14C, ÖBF.1, ÖBF.2, ÖBF.23A, ÖBF.3, ÖBF.3B, ÖBF.4D, ÖBF.4B, ÖBF.5A, ÖBF.5B, ÖBF.6A, ÖBF.9C-13-7A-9A-9B, ÖBF.10B, ÖBF.17 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analizlerde; girdi miktarlarının idarenin verdiği analiz formatındaki miktarlarla uyumlu olduğu, analiz formatındaki bütün girdilere yer verildiği, işçilik ücretlerinin yürürlükteki asgari ücretin altında olmadığı anlaşılmış ve iddialar yerinde görülmemiştir.
– Açıklama istenilen inşaat iş kalemlerine ilişkin olarak hesap cetvelinde, analizlerde, fiyat tekliflerinde aritmetik hata bulunmadığı, hesap cetvelindeki birim fiyatların ve birimlerin analiz fiyatları ve birimleriyle uyumlu olduğu tespit edilmiş ve iddialar uygun bulunmamıştır.
– Yukarıda alıntılanan 45.1.3’üncü madde çerçevesinde açıklama istenilmeyen iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin sadece gösterilmesinin yeterli olduğu, gösterilen bedelin büyüklüğünün ne olduğu, ilgili imalatlar içerisindeki asgari işçilik maliyetini karşılayıp karşılamadığı gibi kriterler üzerinden bir değerlendirme yapılmasına yönelik Kamu İhale Genel Tebliği kapsamında herhangi bir açıklamaya yer verilmediği, bu nedenlerle iddiaların yerine olmadığı neticesine ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,Oybirliği ile karar verildi.
Toplantı No : 2019/052
Gündem No : 64
Karar Tarihi : 28.11.2019
Karar No : 2019/UY.I-1562