İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan normal hazır beton harçları analiz girdisi için firmadan alınan fiyat teklifi ekinde sunulan imza sirkülerinde yer alan imza ile fiyat teklifinde yer alan imzanın birbiriyle uyumlu olmadığı bu nedenle söz konusu fiyat teklifinin yetkili kişiler tarafından verilmediği anlaşılması ile savunmasının geçersiz olduğunun kabul edilmesi

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Hafta tatili ücreti” başlıklı 46’ncı maddesinde “Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63’üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört saat dinlenme (hafta tatili) verilir…” hükmü,

Anılan Kanun’un “Çalışma süresi” başlıklı 63’üncü maddesinde “Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırk beş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günde en çok yedi buçuk, haftada en çok otuz yedi buçuk saattir…” hükmü,

İhale ilan tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Kamu ihale Genel Tebliği’nin “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu maddesinde “39.1. Birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve analizlerdeki rayiç fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir.

39.2. Birim fiyat teklif cetvelinde, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutar, analizlerde de her bir girdi miktarı ile rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir. Ancak toplam teklif tutarı, virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır.

39.3. Birim fiyat teklif cetvellerinde çarpım ve toplamlarda aritmetik hata yapan istekliler değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklife açık ihalelerde ise isteklinin aritmetik hata yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılacaktır.” açıklaması,

Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;

Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.

…

45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.

45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

…

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

…

45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

…

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

…

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.

45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.

Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.

Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif birim fiyat listesi (Örnek)
Sıra No	Poz No	İş kaleminin adı	Kamu kurum ve kuruluş birim fiyatları			Teklif
			Birim fiyatı alınan kurum/kuruluş	Kar ve genel gider dahil birim fiyat	Kar ve genel gider hariç birim fiyat	Teklif edilen kar ve genel gider	Teklif edilen birim fiyat
			Birim fiyatı alınan kurum/kuruluş	(TL)	(TL)	(TL)	(TL)
1	16.001	150 dozlu demirsiz beton	Bayındırlık ve İskan Bakanlığı	97,86			97,86
2	16.002	200 dozlu demirsiz beton	Bayındırlık ve İskan Bakanlığı	104,00			105,00
3	16.003	250 dozlu demirsiz beton	Bayındırlık ve İskan Bakanlığı	110,13	88,10	15,86	103,96
…	…	…	…

İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.

İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.

45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.

…

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.

45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.

45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.

45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.

45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

…

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış olması gerekir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.

…

45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)

45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)

45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.

…

45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

…

45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.

45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515 Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.

45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.

İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;

a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,

b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,

kullanılabilecektir.

45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.

45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur…” açıklaması,

İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir…” düzenlemesi bulunmaktadır.

Birim Fiyat Teklif Cetveli ise aşağıdaki gibidir:

Sıra No	İş Kalemi No	Açıklama	Birimi	Miktarı
1	NRCGG-1	Her cins ve klastaki zeminde yarma, yan ariyet ve Ariyet kazısı yapılması kullanılması ve nakli (hertürlü asfalt ve üstyapı söküm işi dahil)	metreküp	3.800.000
…	…	…	…	…
9	NRCGG-9	Kutu menfezlerde kuruda veya suda her dozda demirli beton (C30/37 hazır beton harcı ile)	metreküp	26.400
10	NRCGG-10	Ocak Taşı İle Moloz Taş İnşaat (Hazır Beton Harcı İle) Herşey Dahil	metreküp	115.000
…	…	…	…	…
14	NRCGG-14	Betonarme İçin Her Çapta Nervürlü Çelik Temini Ve İşçiliği (Zati Bedeli, Yüklenmesi, Taşınması, Boşaltılması, İstifi ve Nakli Dahil)	Ton	7.600
…	…	…	…	…
22	NRCGG-22	Her Türlü İnşaatta (Kirişli Ve Kutu Menfezler, Köprüler Ve Betonarme Kazık Hariç, Plak Ve Kompozit Menfezler Dahil) Kuruda Ve Suda Her Dozda Demirli Beton (C 30/37 Hazır Beton Harcı İle)	metreküp	54.000
…	…	…	…	…
38	NRCGG-38	Her Çapta Nervürlü Çeliğin; Zati Bedeli, Yüklenmesi, Taşinmasi, Boşaltilmasi, İstifi Ve İşçiliği	Ton	1.300
…	…	…	…	…
42	NRCGG-42	Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle Plent-Miks Temel Yapılması (Herşey Dahil)	Ton	212.000
43	NRCGG-43	Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle Plent-Miks Alttemel Yapılması (Herşey Dahil)	Ton	220.000

İdarece sınır değerin altında teklif sunan isteklilere 14.12.2020 tarihinde EKAP üzerinden “Aşırı Düşük Sorgusu” konulu yazının gönderildiği, söz konusu yazıda “Bölge Müdürlüğümüzce 26/11/2020 tarihinde ihalesi yapılan “Narince – Gerger İl Yolu Km: 0+000 – 33+800 Ve Gerger – Taraksu İl Yolu (Gerger Çevre Yolu) Km: 0+000-3+500 Arası Kesimde Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü Ve Üstyapı İşleri Yapım İşi ” ihalesi için İhale komisyonuna vermiş olduğunuz teklif mektubundaki fiyat, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 38.maddesine göre aşırı düşük olarak tespit edilmiştir. Ekteki teklif mektubu cetvelinde belirtilen;

İş kalemlerinin;

– Yapım yönteminin ekonomikliği,

– Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

– Teklif edilen işin özgünlüğü,

Hususlarında gerekli her türlü işçilik, malzeme, makine, alet ve araç giderleri ile yüklenici karı ve genel masrafları, belgelere dayalı olarak açıklanması gerekmektedir. Kamu İhale Genel Tebliği. 45. maddesine istinaden yapacağınız Analizleri ve Analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri (proforma faturalar, teklif alma yazıları) bu yazının tarafınıza tebliğ tarihinden itibaren 7 (Yedi) gün içerisinde idaremize sunmanız gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği,

Ardından sınır değerin altında teklif sunan isteklilere 15.12.2020 tarihinde EKAP üzerinden “Düzeltici Aşırı Düşük Sorgusu” konulu yazının gönderildiği, söz konusu yazıda “İdaremizce 26/11/2020 tarihinde yapılan 2020/546360 İKN’li “Narince – Gerger İl Yolu Km: 0+000 – 33+800 Ve Gerger – Taraksu İl Yolu (Gerger Çevre Yolu) Km: 0+000-3+500 Arası Kesimde Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü Ve Üstyapı İşleri Yapım İşinde”;

Tebliğin 45.1.13.16 maddesinde “Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır.

İdarece, TS 13515 Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.” hükmü gereği aşırı düşük sorgulama cevabında hazır beton malzemesi için üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafe 180 km olarak kullanılacaktır. Aşırı düşüğe sorgu cevabınızı, bu yazının tarafınıza tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içerisinde sunmanız gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği,

Yine idarece sınır değerin altında teklif sunan isteklilere 21.12.2020 tarihinde EKAP üzerinden “Düzeltici Aşırı Düşük Sorgusu 2” konulu yazının gönderildiği, söz konusu yazıda “Bölge Müdürlüğümüzce 26/11/2020 tarihinde ihalesi yapılan “Narince – Gerger İl Yolu Km: 0+000 – 33+800 Ve Gerger – Taraksu İl Yolu (Gerger Çevre Yolu) Km: 0+000-3+500 Arası Kesimde Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü Ve Üstyapı İşleri Yapım İşi ” ihalesi için İhale komisyonuna vermiş olduğunuz teklif mektubundaki fiyat, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 38.maddesine göre aşırı düşük olarak tespit edilmiştir. Firmaların vermiş olduğu dilekçelere istinaden NRCGG-1, NRCGG-10, NRCGG-14 ve NRCGG-38 pozlarında düzeltmeler yapılmıştır. Son durum EK’te gönderilmiştir. Ekteki teklif mektubu cetvelinde belirtilen;

İş kalemlerinin;

– Yapım yönteminin ekonomikliği,

– Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

– Teklif edilen işin özgünlüğü,

Açıklama istenilen iş kalemlerinin NRCGG-1, NRCGG-9, NRCGG-10, NRCGG-14, NRCGG-22, NRCGG-38, NRCGG-42 ve NRCGG-43 olduğu ve aşırı düşük teklif sorgulama yazısının ekinde Açıklama İstenilen İş Kalemleri Listesi, Açıklama İstenilen Analiz Girdileri ve Açıklama İstenmeyen Analiz Girdileri Listesi, Sıralı Analiz Girdileri Listesi ve söz konusu iş kalemlerine ait örnek analiz formatlarına yer verildiği tespit edilmiştir.

a) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Proyol İnş. Tic. Ltd. Şti. – Örensan İnş. Elekt. Nakl. İş Mak. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından açıklama istenilen “Amonyum nitrat, fuel-oil karışımı” analiz girdisi için 17.12.2020 tarihinde ATK-Yol İnş. Teks. Kimya San. Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat teklifi üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 17/12/2020 tarih ve 2020/12/01 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, söz konusu fiyat teklifinde ilgili şirketin kaşesi (ve imzası), ilgili meslek mensubunun (SMMM) imzası ve TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, ayrıca ilgili meslek mensubunun iletişim bilgilerine yer verildiği, bahsi geçen fiyat teklifinin dayanağı olarak Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, söz konusu satış tutarı tespit tutanağının 2020/2 geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, bahsi geçen tutanakta ağırlıklı ortalama birim satış tutarı ile toplam satış miktarına yer verildiği ve tutanaktaki fatura bilgileri tablosu bölümünde 02.04.2020 – 30.06.2020 tarihleri arasını kapsayan 198 adet fatura bilgisinin bulunduğu, anılan tutanağın ekinde mükellefe ait imza sirküleri ile ilgili meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu görülmüştür.

Açıklama istenilen “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdisi için 16.12.2020 tarihinde Battallar Grup İnş. Gıda Orman Ürün. Maden. Pet. San. ve Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat teklifi üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 16/12/2020 tarih ve 119 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, söz konusu fiyat teklifinde ilgili şirketin kaşesi (ve imzası), ilgili meslek mensubunun (SMMM) imzası ve TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, ayrıca ilgili meslek mensubunun iletişim bilgilerine yer verildiği, bahsi geçen fiyat teklifinin dayanağı olarak Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, söz konusu satış tutarı tespit tutanağının 2020/3 geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, bahsi geçen tutanakta ağırlıklı ortalama birim satış tutarı ile toplam satış miktarına yer verildiği ve tutanaktaki fatura bilgileri tablosu bölümünde yer verilen üç faturanın 29.09.2020 tarihli olduğu, anılan tutanağın ekinde mükellefe ait imza sirküleri ile ilgili meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu görülmüştür.

Açıklama istenilen “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” analiz girdisi için 16.12.2020 tarihinde Battallar Grup İnş. Gıda Orman Ürün. Maden. Pet. San. ve Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat teklifi üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 16/12/2020 tarih ve 120 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, söz konusu fiyat teklifinde ilgili şirketin kaşesi (ve imzası), ilgili meslek mensubunun (SMMM) imzası ve TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, ayrıca ilgili meslek mensubunun iletişim bilgilerine yer verildiği, bahsi geçen fiyat teklifinin dayanağı olarak Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, söz konusu satış tutarı tespit tutanağının 2020/3 geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, bahsi geçen tutanakta ağırlıklı ortalama birim satış tutarı ile toplam satış miktarına yer verildiği ve tutanaktaki fatura bilgileri tablosu bölümünde yer verilen üç faturanın 29.09.2020 tarihli olduğu, anılan tutanağın ekinde mükellefe ait imza sirküleri ile ilgili meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu görülmüştür.

Açıklama istenilen “Çam kerestesi 2. sınıf” analiz girdisi için 16.12.2020 tarihinde Özgürsan Gıda İnş. Orm. Ürün. Maden. Pet.San. ve Tic. Ltd.Şti.den fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat teklifi üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 16/12/2020 tarih ve 118 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, söz konusu fiyat teklifinde ilgili şirketin kaşesi (ve imzası), ilgili meslek mensubunun (SMMM) imzası ve TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, ayrıca ilgili meslek mensubunun iletişim bilgilerine yer verildiği, bahsi geçen fiyat teklifinin dayanağı olarak Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, söz konusu satış tutarı tespit tutanağının 2020/3 geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, bahsi geçen tutanakta ağırlıklı ortalama birim satış tutarı ile toplam satış miktarına yer verildiği ve tutanaktaki fatura bilgileri tablosu bölümünde yer verilen iki faturanın 28.09.2020 tarihli olduğu, anılan tutanağın ekinde mükellefe ait imza sirküleri ile ilgili meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu görülmüştür.

Açıklama istenilen “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları” analiz girdisi için 11.12.2020 tarihinde Ferzan Beton Yapı Elemanları İnş. Taah. Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat teklifi üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 11/12/2020 tarih ve 02 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, söz konusu fiyat teklifinde ilgili şirketin kaşesi (ve şirket yetkilisine ait olmayan imza), ilgili meslek mensubunun (SMMM) imzası ve TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, ayrıca ilgili meslek mensubunun iletişim bilgilerine yer verildiği, bahsi geçen fiyat teklifinin dayanağı olarak Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, söz konusu satış tutarı tespit tutanağının 2020/3 geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, bahsi geçen tutanakta ağırlıklı ortalama birim satış tutarı ile toplam satış miktarına yer verildiği ve tutanaktaki fatura bilgileri tablosu bölümünde 06.07.2020 – 29.09.2020 tarihleri arasını kapsayan 43 adet fatura bilgisinin bulunduğu, anılan tutanağın ekinde mükellefe ait imza sirküleri ile ilgili meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu görülmüştür.

Söz konusu İş Ortaklığı tarafından sunulan fiyat tekliflerinin İş Ortaklığı adına verildiği, fiyat tekliflerinde tarih bilgisinin bulunduğu, kamu ihale mevzuatında fiyat teklifinde teklifin geçerlilik süresinin belirtilmesi gerektiğine yönelik herhangi bir hükmün bulunmadığı, fiyat teklifi alınan malzemelerin ölçü birimi ile analiz girdilerinin ölçü birimlerinin birbiriyle uyumlu olduğu, fiyat tekliflerinde ilgili meslek mensubunun (SMMM) imzası ve TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, ayrıca ilgili meslek mensubunun iletişim bilgilerine yer verildiği, fiyat tekliflerini hazırlayan şirketlerin teklife konu alanda faaliyet gösterdikleri,

Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanaklarında defter tasdik tarihleri ile numaralarının yazılmış olduğu, tutanakların son veya bir önceki vergi beyanname dönemine uygun olduğu, tutanaklarda ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturaların tarihi, seri ve sıra numarası bilgilerine, alıcıların ticaret unvanı ve vergi kimlik numarası ile faturaya konu malın türüne yer verildiği, söz konusu tabloda fiyat teklifi veren şirket bilgilerinin bulunmadığı, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde beyan edilen tüm faturaların dikkate alındığı, SMMM tarafından düzenlenen tespit tutanaklarının hangi mal veya hizmet için düzenlendiğinin açıkça belirtildiği, ayrıca fiyat teklifini veren tüzel kişiler tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen teklife konu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapıldığı,

İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerini onaylayan ilgili meslek mensubu ile mükellef arasında düzenlenen sözleşmenin aşırı düşük teklif açıklaması ile birlikte sunulmasının istenilmediği ve söz konusu sözleşmeye ilişkin olarak bu kapsamda bir araştırma yapılmasına gerek bulunmadığı, meslek mensuplarının faaliyet belgelerinin fiyat tekliflerinin verildiği tarih itibarıyla geçerlilik süresinin devam ettiği görülmüştür.

Anılan İş Ortaklığı tarafından demir girdisi için (beton çelik çubuğu nervürlü 8-12 mm ve 14-32 mm olarak) sunulan fiyat tekliflerinin mevzuatın öngördüğü koşullara uygun olduğu, fiyat tekliflerinin dayanağı olarak sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanaklarında yer alan fatura bilgileri tablosunda beton çelik çubuğunun ø8-12 mm ve ø14-32 mm olarak ayrı ayrı gösterildiği tespit edilmiştir.

Ancak “C30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları” analiz girdisi için 11.12.2020 tarihinde Ferzan Beton Yapı Elemanları İnş. Taah. Tic. A.Ş.den alınan fiyat teklifi ekinde sunulan imza sirkülerinde yer alan imza ile fiyat teklifinde yer alan imzanın birbiriyle uyumlu olmadığı, bu nedenle söz konusu fiyat teklifinin yetkili kişiler tarafından verilmediği anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde görülmüştür.

Toplantı No	: 2021/017
Gündem No	: 39
Karar Tarihi	: 28.04.2021
Karar No	: 2021/UY.I-923