anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan “Devlet Hastanesi İnşaatı” işinde, yüklenici revize projelerin geç tesliminden kaynaklanan ödeneğin harcanmaması sorununun çözümü için talep edilen süre uzatımına bir (1) yıl sonra olumsuz yanıt verilmesi, dolayısıyla oluşan fiyat farkı mağduriyetlerinin telafisi amacı ile revize iş programının fiili hakedişlere göre düzenlenerek fiyat farklarının yeniden hesaplanması ve % 10 iş artışlarından kaynaklanan süre uzatımlarının fiyat farksız olarak çıkmasından oluşan mağduriyetleri bulunduğu ayrıca, fiyat farkları hazırlanırken Tip İdari Şartnamenin ve Yapım İşleri Genel Şartnamesinin (Y.İ.G.Ş) ilgili maddeleri uyarınca uygulama ayındaki ilerleme yüzdelerine göre ve hakediş toplamları ödeneğinin harcanamayan kısmına eşit oluncaya kadar iş programı gerçekleştirilmemiş ayın indeksi uygulanır kriterine uygun olarak hesaplanmaması nedeni ile mağduriyetlerinin oluştuğu ifade edilerek, fiyat farklarının fiili hakedişe göre düzenlenmesi talebi ile konu hakkında görüş
YÜKSEK FEN KURULU BAŞKANLIĞI 211
KARAR VE GÖRÜŞLER
Karar Konusu : Görüş talebi
Karar No : 2012/28
Karar Tarihi : 09/05/2012
YÜKSEK FEN KURULU KARARI
I- GİRİŞ
… İl Özel İdaresi tarafından ihale edilerek anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye
bağlanan “ … Devlet Hastanesi İnşaatı” işi ile ilgili olarak görüş istemidir.
II- KONU
… İl Özel İdaresinin … sayılı yazısında özetle; 4734 ve 4735 sayılı Kanunlara
göre ihale edilerek, 24.04.2009 tarihinde anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan “
… Devlet Hastanesi İnşaatı” işinde, yüklenici revize projelerin geç tesliminden kaynaklanan
ödeneğin harcanmaması sorununun çözümü için talep edilen süre uzatımına bir (1) yıl sonra
olumsuz yanıt verilmesi, dolayısıyla oluşan fiyat farkı mağduriyetlerinin telafisi amacı ile revize iş programının fiili hakedişlere göre düzenlenerek fiyat farklarının yeniden hesaplanması ve % 10 iş artışlarından kaynaklanan süre uzatımlarının fiyat farksız olarak çıkmasından oluşan mağduriyetleri bulunduğu ayrıca, fiyat farkları hazırlanırken Tip İdari Şartnamenin ve Yapım İşleri Genel Şartnamesinin (Y.İ.G.Ş) ilgili maddeleri uyarınca uygulama ayındaki ilerleme yüzdelerine göre ve hakediş toplamları ödeneğinin harcanamayan kısmına eşit oluncaya kadar iş programı gerçekleştirilmemiş ayın indeksi uygulanır kriterine uygun olarak hesaplanmaması nedeni ile mağduriyetlerinin oluştuğu ifade edilerek, fiyat farklarının fiili hakedişe göre düzenlenmesi talebi ile konu hakkında görüşümüzün bildirilmesi talep edilmektedir.
III- İNCELEME
Konu, ilgi yazı ve ekleri ile ilgili mevzuatı çerçevesinde Kurulumuzca incelenmiştir.
Yüklenicinin görüş ve talebi;
Revize projelerin geç tesliminden kaynaklanan ödeneğin harcanamaması sorununun
çözümü için iş programının revize edilmesi amacı ile talep ettikleri süre uzatımına bir yıl sonra
olumsuz yanıt verilmesi, dolayısı ile revize iş programının fiili hakedişlere göre düzenlenerek
fiyat farklarının yeniden hesaplanmasını ve % 10 iş artışından kaynaklanan süre uzatımı
kararlarının “fiyat farksız olarak” çıkması nedeniyle mağduriyetlerinin oluştuğunu,
Ayrıca, fiyat farkları hesaplanırken sözleşmesi eki, Tip İdari Şartnamesinin ve Yapım
İşleri Genel Şartnamesinin ilgili maddeleri uyarınca, “uygulama ayındaki ilerleme yüzdelerine
göre ve hak ediş toplamları ödeneğin harcanamayan kısmına eşit oluncaya kadar iş programı
gerçekleştirilmemiş ayın indeksi uygulanır” kriterine uygun olarak hesaplanmaması nedeni
ile mağduriyetlerinin oluştuğunu ve 09.05.2006 tarihli 28712 sayılı Sayıştay Temyiz Kurulu
kararından hareketle fiyat farklarının fiili hakedişlere göre düzenlenmesine, ilişkin bulunmaktadır.
İdarenin görüşü ve değerlendirmesi;
Vaziyet planı ve iksa projelerinde yapılan revizyonlar nedeni ile yüklenicinin proje
onay tarihlerine göre 70 gün süre uzatımı talep ettiği, ancak süre uzatım komisyonu gerek günlük
raporlara ve iş programına göre, gerekse prefabrik imalatlar yapılarak deplasesi yapılacak
kullanım alanlarının bu takvim süresinde yapılmış olmasından süre uzatımına konu olan tarihler
arasında projesine göre yapılması gereken imalatlara devam edildiğinin tespitinin yapıldığı, bu
nedenle 70 günlük süre uzatımının verilmediği, sadece iş artışı nedeni ile 4 gün süre verildiği,
yüklenicinin bu süreye istinaden iş programını revize ettiği ve hakedişleri fiyat farklı olarak
aldığı,
İş artış olurları alınarak iş programlarının revize edildiği ödenek tutarına iş artış tutarı
eklenerek iş programında ödenek dilimleri tablosunun da değiştirildiği, ayrıca iş programının
asıl amacının yüklenici firma tarafından belirli bir disiplin ile işin tamamlanması amacıyla
hazırlanan mali ve fiziki bir plan olduğu, bu plan ile ilgili bir değişiklik yapılması için ille de
süre uzatım şartı aranmaması gerektiği,
Yüklenicinin sonradan itirazı olmasına rağmen, şu ana kadar ödenen hakediş ve
hakedişe esas evraklarda herhangi bir itirazı kaydı ve anlaşmazlık tutanağı şeklinde bir evrakın
bulunmadığı, yüklenicinin tüm hakedişleri itiraz kayıtsız olarak imzalayarak kabul ettiği, bu
konu hakkında Y.İ.G.Ş.’nin 39 uncu maddesi uyarınca fiyat farklarının sonradan ödenmeyeceği
hakkında Yargıtay kararları bulunduğu,
Yüklenicinin % 10 iş artışından kaynaklanan süre uzatımının fiyat farksız çıkarılması
ile mağduriyetlerinin oluştuğu belirtilmekte olmasına rağmen, hakedişlerin incelendiğinde, iş
artışından kaynaklanan fiyat farkını yüklenicinin de imzalayarak kabul ettiği iş programı eki
tablolar ile ödeme yapıldığının görüleceği,
İfade edilmektedir.
… Devlet Hastanesi İnşaatı işi ile ilgili olarak, şu ana kadar ödenen 33 adet hakedişe
yüklenicinin herhangi bir itirazı olmaksızın imzalayarak kabul ettiği, taraflar arasında herhangi
bir anlaşmazlık, tereddüt ve ihtilafın oluşmadığı, ancak fiziki ve nakdi gerçekleşmesi % 95
üzerinde olan bir işte, iş bitim tarihine (26.03.2012) 3 gün kala (23.03.2012 yüklenicinin dilekçe
tarihi) uygulama konularında bir ihtilaf varmış gibi, konunun Yüksek Fen Kuruluna intikal
ettirilmesi hususu uygun bir talep olarak görülmemektedir.
Diğer taraftan, Sayıştay Temyiz Kurulunun 09.05.2006 tarih ve 28712 sayılı kararı
18.08.2001 tarih ve 24497 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2001/2862 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararına ilişkin olup, bu karar 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre ihale edilen
işlere ait fiyat farkı uygulamalarını kapsadığı ve yüklenicinin yazısında bahsi geçen hususta bu
Kararnamenin yürütülmesi sırasında ortaya çıkan tereddütler üzerine Bakanlığımız Yapı İşleri
Genel Müdürlüğünce yayımlanan 2001/2862 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Esaslara Ait
Açıklamalardan bir alıntı olup, bu fiyat farkı kararnamesinin 4734 ve 4735 sayılı kanunlara göre
ihale edilen bahis konusu işle bir ilişkisinin olmadığı, dolayısıyla bu işte de bu kararnamenin
uygulanmasının mümkün olamayacağı hususu idaresince çok iyi bilinmesine rağmen, bu
konudaki gerekli cevabın taraflarınca yükleniciye verilmeyip Kurulumuzdan görüş talep edilmesi hususu anlaşılır görülmemiştir.
Bunun yanı sıra, sözleşmenin yürütülmesi sırasında yüklenici ile idare arasında oluşan
anlaşmazlıklar karşısında Yüksek Fen Kurulu görüşünün talep edilmesine ihtiyaç duyulması
halinde, görüş talebinin anlaşmazlığın oluştuğu tarihten itibaren makul bir süre içerisinde ve
idare kesin kararının uygulamaya konulmadan önce yapılmasının uygun olacağı, aksi takdirde
bu iş’te olduğu gibi konuyu anlaşmazlık olarak görmeyip uygulamaya devam edilmesi ve çok
uzun bir zaman geçtikten sonra da Yüksek Fen Kurulunun görüşünün talep edilmesi durumunun,konunun çözümüne katkı sağlamayacağı gibi yeni bir kısım hukuki ihtilafların oluşmasına dasebebiyet verebileceği değerlendirilmektedir.
Ayrıca, 29/06/2011 tarih ve 644 sayılı Bakanlığımız Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki
Kanun Hükmündeki Kararnamenin Yüksek Fen Kurulu Başkanlığının görevlerini düzenleyen
16 ncı maddesinden de görüleceği üzere, idarelerin anlaşmazlık olarak görmeyip uygulamaya
konulan kararlardan uzun bir süre geçtikten sonra bu işte olduğu gibi geçici kabul aşamasına
gelmiş bir zamanda yapılan uygulamaların sözleşme ve eklerine uygun olup olmadığı
konusunda Yargı Bilirkişiliği kapsamında bir inceleme yapma gibi Kurulumuzun bir görevi de
bulunmamaktadır.
IV-KARAR
Konu, ön bölümlerde belirtildiği üzere detaylı olarak incelenmiş ve değerlendirilmiş
olup, buna göre;
Yüklenicinin 23/03/2012 tarihli dilekçesinde bahsi geçen 09/05/2006 tarih ve 28712
sayılı “Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı” 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre ihale edilen işlerde
uygulanacak fiyat farkı ile ilgili 18/08/2001 tarih ve 24497 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
2001/2862 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Esaslara ilişkin olup, bu kararın 4734 ve 4735
sayılı Kanunlara göre ihale edilerek sözleşmeye bağlanan bahis konusu işte uygulanmasına yasal
yönden imkan bulunmadığı hususunda, idaresine bilgilendirme yapılmasının uygun olduğuna,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki 644 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine istinaden, 09/05/2012
tarihinde yapılan toplantıda katılanların oy birliği ile karar verilmiştir.