anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan … Ek Binası Yapım İşi’nde, tuvaletlere girişi sağlayan 480×300 cm ebatlarında 3 adet döşeme, asansörün taşıyıcı sistemi, profillerle yapılacak yükseltilmiş döşeme, dış cephe ve tavan sıvası ile Doğal Granit döşeme kaplaması ile ilgili imalatların bedellerinin ödemesi hususunda oluşan anlaşmazlık
YÜKSEK FEN KURULU BAŞKANLIĞI
KARAR VE GÖRÜŞLER
Karar Konusu : Görüş talebi
Karar No : 2012/55
Karar Tarihi : 03/10/2012
YÜKSEK FEN KURULU KARARI
I- GİRİŞ
… Rektörlüğü tarafından ihale edilerek, 04.11.2011 tarihinde anahtar teslimi götürü
bedel sözleşmeye bağlanan “ … Ek Binası Yapım İşi”nin proje uygulamaları ile ilgili görüş
talebidir.
II- KONU
İdaresinin … sayılı yazı ve eklerinde özetle; anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye
bağlanan … Ek Binası Yapım İşi’nde, tuvaletlere girişi sağlayan 480×300 cm ebatlarında
3 adet döşeme, asansörün taşıyıcı sistemi, profillerle yapılacak yükseltilmiş döşeme, dış
cephe ve tavan sıvası ile Afrika Kırmızısı Doğal Granit döşeme kaplaması ile ilgili imalatların
bedellerinin ödemesi hususunda oluşan anlaşmazlığa yönelik Kurulumuz görüşünün bildirilmesi
talep edilmektedir.
III- İNCELEME
Konu gönderilen bilgi ve belgeler ile ilgili mevzuatları çerçevesinde, Kurulumuzca
aşağıda belirtildiği şekilde inceleme ve değerlendirmeye tabi tutulmuştur.
Yüklenicinin görüş ve talebi;
Zemin kattaki 3 adet betonarme döşemenin betonarme projesinde olmadığı için
yapılmaması, idarenin önerdiği şekilde imalatın yapılması durumunda, bedelinin iş artışı
kapsamında yapılarak ödenmesi gerektiğine,
Asansörün taşıyıcı sistemi ile ilgili projelerde plan ve detay olmadığı için, yapılacak
olan asansörün taşıyıcı sisteminin bedelinin iş artışı kapsamında ödenmesi gerektiğine,
- katta 2 adet derslik içerisinde bulunan yükseltilmiş betonarme döşemenin, mevcut
bodrum ve zemin kat tabliyeleri bitirildiği için yapılmasının mümkün olamayacağından, idarece
verilen çizimlere göre profillerle yapılacak yükseltilmiş döşemenin bedelinin iş artışı kapsamında
ödenmesi gerektiğine,
Proje ve mahal listesinde sıva imalatlarının eksik gösterildiği, sadece ıslak hacimlerde
ve merdiven tavanlarında yapılacak tavan sıvası ile parapetlerde yapılacak olan dış sıva
gösterildiğinden, sadece mahal listesinde gösterilen mahallere dış cephe sıvasını ve tavan sıvasını
yapacağına, diğer mahallerdeki tavan sıvasını yapamayacağına, dış cephe sıvasını yapacağı ve
bunun için ekstra bir bedel talep edeceğine,
Piyasada bulunmadığı için yapımından vazgeçilen 3 cm kalınlığında Afrika Kırmızısı
Doğal Granitin rayicini belirlemek üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatlarında bulunan
rayicin Tefe-Üfe ile güncellenerek bulunması hususunda idare ile görüş birliğine varıldığına
ancak, 2010 yılı birim fiyatlarında yer alan 2 cm Afrika Kırmızısı rayicinin 0,22 katsayısı
ile çarpılarak 3 cm lik hale dönüştürülmesi ve birim fiyatın bu rayice göre güncellenmesinin
gerektiğine,
İdarenin görüş ve değerlendirmesi;
Betonarme projesinde olmayan 480×300 cm ebatlarındaki 3 adet döşemenin, mimari,
makine tesisatı ve elektrik tesisatı uygulama projelerinde gösterildiği, yapılmasının teknik bir
zorunluluk olduğu, bu döşemelerin yapılmaması durumunda wc’lere girilemeyeceği, uygulama
projelerinin anahtar teslimi götürü bedel sözleşmesinin eki olduğu, dolayısıyla imalatın bedelsiz
yapılması gerektiğine,
Projelerde plan ve detayı olmayan asansörün taşıyıcı sistemi ile ilgili olarak, mimari,
makine tesisatı ve elektrik tesisatı uygulama projelerinde asansörün çizilmiş ve teknik şartnamede
özelliklerinin belirtilmiş olmasının asansörün varlığını ortaya koyduğu, asansörün çalışması için
taşıyıcı sisteminin olmasının teknik bir zorunluluk olduğu, uygulama projelerinin anahtar teslimi
götürü bedel sözleşmesinin eki olduğu, dolayısıyla imalatın bedelsiz yapılması gerektiğine,
Betonarme projesinde olmayan 1. katta 2 adet derslik içerisinde bulunan yükseltilmiş
betonarme döşemenin, mimari uygulama projesinde çizilmiş olduğu, uygulama projelerinin
anahtar teslimi götürü bedel sözleşmesinin eki olduğu, dolayısıyla yapılacak imalatın bedelinin
sözleşmede olan ve taahhüt edilen imalatın bedelinden fazla olsa dahi Yapım İşleri Genel
Şartnamesi’nin (YİGŞ) 23 ve 13-3. maddesine göre işlem yapılacağından ödenemeyeceğine,
Dış cephe sıvası ve tavan sıvası ile ilgili olarak, pursantaj cetvelinde gösterilen ilerleme
yüzdelerinden hareketle tespit ettikleri birim fiyatların, ne Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
birim fiyatlarına ne de piyasa fiyatlarına uymadığına, yükleniciye dış cephe sıvası ve tavan
sıvasında yapacağı imalat miktarının bedelinin ödeneceğinin, yapılmayan imalatın bedelinin ise
kesileceğinin bildirildiğine,
Piyasada bulunmadığı için yapımından vazgeçilen 3 cm kalınlığında Afrika Kırmızısı
Doğal Granitin rayicinin 2008 yılı birim fiyatlarında yer alan 3x30xserbest boy Afrika Kırmızısı
rayicine göre güncellenmesinin gerektiğine,
İlişkin bulunmaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62 nci maddesinin (c) bendine göre, bu maddede
belirtilen istisnai durumlar hariç yapım işlerinin uygulama projeleri üzerinden anahtar teslimi
götürü bedel olarak ihale edilmesinin zorunlu bulunduğu, bahis konusu işin de bu kapsamda
olduğu, uygulama projelerinin de, aynı Kanunun “Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde
belirtilen, “Belli bir yapının onaylanmış kesin projesine göre yapının her türlü ayrıntısının
belirtildiği projeyi, … ifade eder” tanımına uygun nitelikte olması gerektiğinin hatırlatılmasında
fayda mütalaa edilmiştir.
İşe ait Sözleşme’nin “Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 6 ncı maddesi ile “Sözleşmenin
ekleri” başlıklı 8 inci maddesinde de belirtildiği üzere; Sözleşmenin, ekindeki ihale dokümanı ve
diğer belgelerle bir bütün olduğu, bahis konusu işte yüklenicinin teklifini ihale dokümanında yer
alan uygu1ama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı o1arak verdiği ve işin tamamı
için yüklenici tarafından teklif edi1en toplam bedel üzerinden sözleşmenin akdedildiği, yapılan
işlerin bedellerinin ödenmesinde, yüklenicinin teklif ettiği toplam bedelin esas alınacağı bilinen
bir husustur.
Bu nedenle,
Tuvaletlere girişi sağlayan 3 adet döşeme ile ilgili olarak; söz konusu döşemelerin
mimari, makine tesisat ve elektrik tesisat projelerinde gösterildiğinden yapılması gerektiği,
Yükseltilmiş betonarme döşeme ile ilgili olarak; söz konusu yükseltilmiş döşemenin
mimari uygulama projesinde yer aldığı, ancak, yüklenici tarafından bu durum gözardı edilerek
bodrum ve zemin kat tabliyeleri bitirilmek suretiyle imalatın hatalı olarak yapıldığı, ancak, bu
imalatların düzeltilmesi yüklenici sorumluluğunda olduğundan, idarece verilen çizimlere göre
profillerle yükseltilmiş döşeme yapılmasından dolayı da ilave bir bedel ödenmesinin mümkün
bulunmadığı,
Asansörün taşıyıcı sistemi ile ilgili olarak; mimari, elektrik ve sıhhi tesisat uygulama
projeleri ile elektrik işleri mahal listesi ve teknik şartnamesinde yer alan asansörün yapılacağında
hiçbir tereddüd olmadığı, bu nedenle asansörün mütemmim cüzü olan taşıyıcı sisteminin de
teknik zorunluluk nedeniyle yapılması gerektiği,
Değerlendirilmekte olup, söz konusu imalatlar yapılmadığında binanın kullanılmasının
da mümkün olmayacağı ve “Anahtar Teslimi Götürü Bedel” teklifin özüne de uygun düşmeyeceği
açıktır.
Dış cephe ve tavan sıvası ile ilgili olarak;
Sözleşme eki İnşaat İşleri Teknik Şartnamesi’nin “Genel Hususlar” başlıklı 1 inci
maddesinde;
“… 1.7 Fen ve sanat kuralları açısından yapılması zorunlu olabilecek imalatlar ihale
kapsamında gerçekleştirilecektir. …
1.14 Proje ve teknik şartnamede belirtilmeyen hususlar, eksiklikler ve yapılması teknik
zorunluluk gerektiren işler idarenin ön göreceği ve işin tekniğine uygun şekilde yapılacaktır.
Proje, teknik şartname ve mahal listesinde çelişen teknik hususlar ortaya çıkması halinde teknik
şartname esas alınacaktır. Yüklenici herhangi bir hak talebinde bulunamayacaktır. …”
Düzenlemesi yer almaktadır.
Buna göre, proje ve mahal listesinde gösterilmeyen sıva imalatları ile ilgili olarak,
fen ve sanat kuralları açısından yapılması zorunlu olabilecek imalatların ihale kapsamında
gerçekleştirileceği, projesinde eksik olan ve yapılması teknik zorunluluk gerektiren imalatların
idarenin ön göreceği ve işin tekniğine uygun şekilde yapılabileceği ve yüklenicinin herhangi
bir hak talebinde bulunamayacağı düşünülmektedir. Bununla birlikte, hangi mahallerdeki sıva
imalatlarının yapılmasının zorunlu olduğuna ilişkin değerlendirmenin idaresince yapılması
gerekmektedir.
Diğer taraftan, ilerleme yüzdelerinin (pursantaj oranlarının) işin yapılmasına ilişkin bir
dayanak oluşturma niteliğinin bulunmadığı, proje ve mahal listelerine dayalı olarak hangi imalat
seviyesinde sözleşme bedelinin hangi oranında ödeme yapılacağını gösteren bir belgeden ibaret
olduğu ve birim fiyat niteliğinin de bulunmadığı, dolayısıyla, sözleşmeye sonradan dahil edilen
veya yapımından vazgeçilen iş kalemlerine ait birim fiyatların ilerleme yüzdelerinden hareketle
tespit edilemeyeceği hususları açıktır.
Sözleşmesinde bulunmayan işlerin birim fiyatlarının tespiti ile bu konuda taraflar arasında
anlaşmazlık oluşması halinde izlenecek yola ilişkin usul ve esaslar Sözleşme eki YİGŞ’nin
“Sözleşmede bulunmayan işlerin birim fiyatların tespiti” başlıklı 22 nci maddesinde belirtilmiş
olup, yapımından vazgeçilen Afrika Kırmızısı doğal granit ile ilgili iş kaleminin fiyatının da,
aynı bazda söz konusu maddenin kıyasen uygulanması suretiyle, bu maddede ön görülen usul ve
esaslar doğrultusunda yüklenici ile birlikte tespit edilebileceği değerlendirilmektedir.
IV-KARAR
İdaresinin “ … Ek Binası Yapım İşi” ile ilgili talebine ilişkin konu, ön bölümlerde
belirtildiği üzere detaylı bir şekilde incelenmiş ve değerlendirilmiş olup, buna göre;
Anlaşmazlık konusu döşemeler, asansörün taşıyıcı sistemi ve profillerle yükseltilecek
döşemenin anahtar teslimi götürü bedel sözleşmesi kapsamında yapılması gerektiğine ve ilave
bir bedel ödenemeyeceğine,
Sıva imalatlarına ilişkin değerlendirmenin idaresince yapılması gerektiğine,
Yapımından vazgeçilen Afrika Kırmızısı doğal granit ile ilgili iş kaleminin fiyatının
YİGŞ’nin “Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22 nci maddesinin kıyasen
uygulanması suretiyle, bu maddede ön görülen usul ve esaslar doğrultusunda yüklenici ile
birlikte tespit edilebileceğine,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki 644 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine istinaden, 03/10/2012
tarihinde yapılan toplantıda katılanların oybirliği ile karar verilmiştir.
184