anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir

Metaks İnş. Turz. Enerji San. ve Tic. A.Ş. – Özkentaş İnş. Elek. Mak. Tar. Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2018/349176 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 9. Bölge (Diyarbakır) Müdürlüğü 91. Şube (Şanlıurfa) Şefliği Tesis Binaları Yapımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı tarafından 16.08.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 9. Bölge (Diyarbakır) Müdürlüğü 91. Şube (Şanlıurfa) Şefliği Tesis Binaları Yapımı” ihalesine ilişkin olarak Metaks İnş. Turz. Enerji San. ve Tic. A.Ş. – Özkentaş İnş. Elek. Mak. Tar. Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 10.10.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.10.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 25.10.2018 tarih ve 52433 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.10.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2018/1614 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhale üzerine bırakılan isteklinin teklif dosyasında sunduğu,

a) İstekli tarafından tüzel kişiliğin ortakları, yönetimdeki görevlilerine yönelik son durumu gösteren Ticaret Sicil Gazetesinin sunulmadığı,

b) Teklif zarflarının yapıştırılan yerlerinin şirketi temsile yetkili olarak gösterilen kişiler tarafından imzalanmadığı,

c) Banka referans mektuplarının ilk ilan tarihinden önce düzenlendiği,

d) Sunulan bilançoların İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesindeki kriterlere uygun olmadığı, bilançoda yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmediği, anılan kriterlerin tevsikine ilişkin belgelerin sunulmadığı, söz konusu belgelerin onaylı asılları sunulması gerekirken fotokopilerinin sunulduğu,

e) İş hacmine yönelik belgelerin İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü maddesindeki kriterlere uygun olmadığı, söz konusu belgelerin onaylı asılları sunulması gerekirken fotokopilerinin sunulduğu,

f) İş deneyim belgelerinin ilk ilan tarihinden geriye doğru son on beş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlere ait olmadığı, iş deneyim belgelerinin asgari iş deneyim tutarını karşılamadığı ve benzer işe uygun olmadığı,

g) İhale üzerine bırakılan isteklinin sunduğu teklif mektubunda teklif bedelinin rakam ve yazı ile birbirini tutmadığı, teklif mektubunda ihale kayıt numarasının yanlış yazıldığı,

2) Aşırı düşük teklif açıklamasının kamu ihale mevzuatına uygun olarak istenilmediği, açıklama istenilen iş kalemleri ve açıklama istenilmeyen iş kalemlerinin hatalı olarak hazırlandığı, açıklama istenilen iş kalemlerinin yaklaşık maliyet bedelinin %80’ine, açıklama istenmeyen iş kalemlerinin yaklaşık maliyet bedelinin %20’sine tekabül etmediği, açıklama istenilen iş kalemlerinin özel pozlarının ayrıntılı analizinin verilmediği, açıklama istenilen özel iş kalemlerinin analizlerinin dayanaktan yoksun ve Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı olarak düzenlendiği, özel iş kalemleri için özel analizlerin girdi, miktar ve türleri gösterilerek ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmediği, hazırlanan analizlerin aşırı düşük teklif açıklaması yapacak istekliye avantaj sağlayacak şekilde oluşturulduğu, açıklama istenilen ve istenilmeyen girdilerin idare tarafından tekrar belirlenerek aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği,

3) İhale üzerine bırakılan isteklinin aşırı düşük açıklamalarının uygun olmadığı şöyle ki,

a) Açıklama istenilmeyen %20’lik iş kalemlerine verdiği fiyatın gerçek maliyetleri yansıtmadığı,

b) Kar ve genel giderlere ilişkin öngörülen fiyatın düşük tutulduğu, belirlenen oranının damga vergisi, karar pulu, kik payı bedeli, all risk sigorta bedeli, kesin teminat mektubu masrafı, teknik personel gideri, SGK ve muhtasar giderler, ihale dokümanı ve kırtasiye masrafları, şantiye kurulumu gibi kalemleri karşılayamayacağı,

c) Nakliyeler için yapılan açıklama ve belgelendirmelerin uygun olmadığı, malzemelere ait nakliye bedellerinin T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ait nakliye formülleri veya ayrıntılı fiyat teklifleriyle açıklanmadığı, idarenin yaklaşık maliyet hesabında belirtmiş olduğu mesafelere göre nakliye analizleri hazırlamadığı, kum-çakıl tuğla demir gibi nakliye unsurlarının açıklama istenilecek analiz girdileri arasında yer aldığından bu unsurların fiyat teklifiyle “nakliye dahil” olacak şekilde açıklanmasının uygun olmadığı, nakliyeye ait işçilik, makine, ekipman ve akaryakıt girdilerinin ayrı ayrı gösterildiği fiyat teklifleri ile açıklamanın yapılması gerektiği, nakliye mesafelerinin mevzuata uygun olarak hesaplanmadığı, nakliye hesaplanan iş kalemleri için öngörülen mesafelerin idarenin yaklaşık maliyet tespitinde belirlemiş olduğu mesafeler ile uyumlu olmadığı, açıklama istenilen ve açıklama istenilmeyen iş kalemlerinin hepsi için nakliye hesaplaması yapılması gerektiği, özel pozlara ilişkin alınan fiyat tekliflerinde de ilgili ilden inşaat mahalline kadar olan nakliyenin hesaplamaya dahil edilmeyerek açıklamasının yapılmadığı,

d) Yardımcı analizlere ilişkin yapılan açıklama ve belgelendirmelerin uygun olmadığı, harç makine ve diğer yardımcı analizlerdeki girdi miktarlarının emsal kamu birim fiyat analizlerindeki girdi miktarlarının altında olduğu, rayiç fiyatlarının da resmi rayiçlerin altında olmasına rağmen belgelendirilmediği,

e) Özel pozlara ilişkin yapılan açıklama ve belgelendirmelerin uygun olmadığı, özel iş kalemlerine ilişkin üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin rakamları ve açıklamaya yansıyan rakamlarının birbirini tutmadığı, özel inşaat kalemlerinin istekliler tarafından düşük gösterildiği,

f) Analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte bulunan saatlik asgari ücretin altında olduğu, usta sınıfı için aynı ücretin kullanılamayacağı,

g) Elektrik ve mekanik tesisat malzemelerinin temini ile malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği,

h) Fiyat tekliflerinin anılan Tebliğ’e göre taşıması gereken şekil şartlarını taşımadığı, fiyat tekliflerinin asıl faaliyet konusu olmayan firmalardan alındığı, fiyat teklifleri üzerinde yer alan tarihlerin mevzuata göre uygun olmadığı, fiyat teklifi alınan firmaların vergi kaydının olmadığı, fiyat tekliflerinin eki olan tutanakların son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin düzenlenmediği, meslek mensubu tarafından oluşturulan tutanakların Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun hazırlanmadığı, fiyat tekliflerine konu EK-O.5, -EK-O.6 tutanaklarının meslek mensubundan istenilerek incelenmesi gerektiği, tespit tutanaklarını düzenleyen meslek mensubunun fiyat teklifi veren istekli ile tam tasdik sözleşmesi yapmadığı ve beyanname imzalamaya yetkili olmadığı, maliyet tespit tutanaklarının üretici firmadan alınan tekliflerin maliyet tespit tutanağında yer alan ağırlıklı ortalama birim fiyatın altında olduğu yine aynı şekilde satış tespit tutanaklarının satıcıdan alınan tekliflerin satış tespit tutanağında yer alan ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olduğu, fiyat tekliflerinde meslek mensubu tarafından yazılması gereken ibarenin yazılmadığı, tutanakların eklerindeki imza sirkülerindeki imza ile teklif sahibine ait imzaların aynı olmadığı, fiyat teklifleri ve ilgili meslek mensubunun kayıtlı olduğuna dair belgelere yer verilmediği, fiyat teklifi sunan firmaların sunmuş oldukları fiyat tekliflerindeki malların üreticisi olduklarına ilişkin belgeleri sunmadığı, sunulan analiz ve fiyat tekliflerinin poz numaraları ve tanımlarının teknik şartnamede belirtilen poz numaraları ve tanımlarına uymadığı, güncelliğini kaybetmiş analizlerle açıklama yapıldığı, meslek mensubu tarafından düzenlenen maliyet tespit raporlarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesine göre düzenlenmediği, hem fiyatlandırma yönüyle hem de kullandıkları fiyatın kaynağını belirtme yönüyle Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun açıklamanın yapılmadığı,

ı) Açıklama istenilen iş kalemlerine ait miktarların istekli tarafından kendisine fiyat avantajı sağlamak için düşürüldüğü, idarenin tespit ettiği analizlerin girdi miktarlarının isteklinin analizlerde sunduğu girdi miktarlarından %10’dan fazla farklılık gösterdiği, özellikle tesisat ve elektrik iş kalemleri miktarlarının eksik alınarak fiyat avantajı oluşturulduğu, imalat miktarları arasındaki farklılığın işin yapımına engel nitelikte olduğu,

i) İnşaat mahallinde kullanılacak çimento, akaryakıt, demir, kum çakıl gibi iş kalemlerinin ilan edilmiş güncel fiyatlarının kullanılmadığı,

j) İstekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında hesap cetveli, analizler, kamu kurum ve kuruluşlarının fiyatlarını kullandığına dair tablonun sunulmadığı, resmi ve resmi olmayan kurumlar tarafından yayınlanmış rayiçler kullanılmasına rağmen rayiçlerin poz numarasını belirterek liste halinde sunulmadığı,

k) Açıklama istenilen iş kalemleri içerisinde yer alan açıklama istenilmeyen analiz girdilerine ilişkin birim fiyatlara 0,00 TL teklif verildiğinden açıklamaların uygun olmadığı,

l) Açıklama kapsamında sunulan hesap cetvelindeki fiyatlar ile açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşlarına ilişkin oluşturulan tablodaki fiyatların birbiri ile uyumlu olmadığı, hesap cetvelindeki fiyatlar ile fiyat teklifindeki fiyatların birbiri ile uyumlu olmadığı, ölçü birimleri ve ölçü miktarlarının birbirinden farklı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

16.08.2018 tarihinde açık ihale usulü ile ve anahtar teslim götürü bedel üzerinden fiyat teklifi alınmak suretiyle yapılan ihalede 55 adet doküman alındığı/indirildiği, 17 istekli tarafından teklif sunulduğu, 4 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, teklif bedeli sınır değerin altında olan 3 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, 2 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap vermediği, Şahinoğulları Halı Kilim Teks. Tur. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları sunulduğu ve açıklamalarının kabul edildiği ve ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise sınır değerin üzerinde bulunan başvuru sahibi Metaks İnş. Turz. Enerji San. ve Tic. A.Ş. – Özkentaş İnş. Elek. Mak. Tar. Hayv. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının belirlendiği anlaşılmıştır.

a) Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,

a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,

b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin teklif kapsamında sunulması zorunludur. …” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

a) Mülga : RG: 25/1/2017-29959

b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;

1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,

2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri,

…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden ve doküman düzenlemelerinden tüzel kişi isteklilerin teklif vermeye yetkili olunduğuna dair imza sirküleri ile birlikte, tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi’ni/Gazeteleri’ni veya bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerini ihaleye katılımda yeterlik kriterlerini sağlamak üzere teklif dosyaları kapsamında sunmaları gerektiği anlaşılmaktadır.

İhale üzerinde bırakılan istekli Şahinoğulları Halı Kilim Teks. Tur. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif dosyası kapsamında, 04.04.2017 tarihli ve 9298 sayılı, 15.05.2006 tarihli ve 6556 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi, şirket müdürü olarak atanan Orhan ABI’ye ait imza sirkülerinin sunulduğu görülmüştür.

15.05.2006 tarihli ve 6556 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde şirketin ortaklarının Hüseyin ABI, Ferhat ABI, Orhan ABI olduğu, ilk 10 yıl için şirket müdürünün Hüseyin ABI olarak belirlendiği, son durumu göstermek üzere sunulan 04.04.2017 tarihli ve 9298 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yeni şirket müdürü olarak Orhan ABI’nin atandığı bilgileri görülmüş olup, www.ticaretsicil.gov.tr adresinde yayımlanan son gazetenin de 04.04.2017 tarihli ve 9298 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi olduğu anlaşılmıştır.

Yapılan inceleme neticesinde, limited şirketlerde ortaklık oranlarına ilişkin değişikliklerin ticaret sicil gazetesinde yayınlatılması zorunluluğu da göz önünde bulundurulduğunda, Şahinoğulları Halı Kilim Teks. Tur. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif dosyasında sunulan ticaret sicil gazetelerinin şirketin ortaklık yapısı ve yönetimdeki kişilere ilişkin son durumu gösterir nitelikte olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin anılan iddiası yerinde görülmemiştir.

b) 4734 sayılı Kamu İhale Kanun’unun “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır….” hükmü,

Aynı Kanun’un “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinde “Teklif mektubu ve geçici teminat da dahil olmak üzere ihaleye katılabilme şartı olarak istenilen bütün belgeler bir zarfa konulur. Zarfın üzerine isteklinin adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe ait olduğu ve ihaleyi yapan idarenin açık adresi yazılır. Zarfın yapıştırılan yeri istekli tarafından imzalanır ve mühürlenir.”hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,

a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,

b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin teklif kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca aday veya isteklilerin ihale tarihi itibariyle mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak sunması gerekmektedir.

(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin sunulması zorunludur.

(3) İş ortaklığında, iş ortaklığı beyannamesinin ve iş ortaklığını oluşturan gerçek veya tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur …” hükmü yer almaktadır.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif dosyası kapsamında son durumu göstermek üzere sunulan 04.04.2017 tarihli ve 9298 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde şirket müdürünün Orhan ABI olduğu, teklif zarfı üzerinde 3 adet Şahinoğulları Halı Kilim Teks. Tur. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin kaşesi ve şirketi temsile yetkili olarak atanan Orhan ABI’nin imzasının bulunduğu, dolayısıyla zarfın yapıştırılan yerinin istekli tarafından imzalanıp mühürlendiği görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

c) İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10’undan az olmamak üzere bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur. …” düzenlemesine yer verilmiştir.

İhale üzerine kalan istekli tarafından Akbank Türk A.Ş. İpekyolu/Van Şubesi’nin düzenlediği 14.08.2018 tarihli banka referans mektubunun sunulduğu görülmüştür.

İhalenin ilan tarihinin 24.07.2018 olduğu, söz konusu banka referans mektubunun ihale ilan tarihinden sonra düzenlendiği görüldüğünden söz konusu iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

d) 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

a)Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için;

…

2) İsteklinin, ilgili mevzuatı uyarınca yayınlanması zorunlu olan bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgeleri

3) İsteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu veya ihale konusu iş ile ilgili taahhüdü altındaki ve bitirdiği iş miktarını gösteren belgeler…hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yılsonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H)

sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi

gerekir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. …” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 7.7’nci maddesinde “7.7.1. İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorundadır. …

7.7.2. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.

7.7.3. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce İdare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini tekliflerine ekleyebilirler.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale üzerinde kalan istekli tarafından 2017 yılı bilançosu ve bilanço bilgileri tablosu sunulduğu, bilanço bilgileri tablosunda 2017 yılı yeterlik kriterlerinin,

“Cari Oran:1,288126477

Özkaynak Oranı: 0,178775880

KVBB/Özkaynak: 0” olduğu, bilanço bilgileri tablosunda yer alan tutarların 2017 yılı bilançosuyla uyumlu olduğu, isteklinin yıllara yaygın inşaat maliyetlerinin 9.609.633,73 TL, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin 9.991.526,27 TL olduğu ve bilançoda gösterildiği, bilanço için istenilen oranların hesaplamasında da mevzuata uygun olarak kullanıldığı, anılan bilanço ve bilanço bilgileri tablosunda Serbest Muhasebeci Mali Müşavir M. Tahir YURĞU ‘ya ait imza ve mührün ve TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, idareden 05.11.2018 tarih ve 27233 sayılı yazımızla sunulan bilançoya ilişkin bilgi ve belgelerin fotokopilerinin sunulup sunulmadığını incelemek üzere teklif dosyasında sunulduğu haliyle idareden istenilmiş olup, 12.11.2018 tarih ve 1830 sayılı gelen bilgi ve belgeler üzerinde yapılan incelemede anılan belgelerin serbest muhasebeci mali müşavire ait ıslak imza ve mühür ile TÜRMOB’a ait kaşeli asıllarının sunulduğu görülmüş olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.

e) 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

a)Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için;

…

2) İsteklinin, ilgili mevzuatı uyarınca yayınlanması zorunlu olan bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgeleri

3) İsteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu veya ihale konusu iş ile ilgili taahhüdü altındaki ve bitirdiği iş miktarını gösteren belgeler…hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.4.3. İstekli tarafından;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların,

birinin sunulması yeterlidir.

Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir. …” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 2017 yılına ait gelir tablosunun sunulduğu, 2017 yılına ait gelir tablosunda net satışlar tutarının 10.627.941,93 TL olduğu, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait gelir tablosunda yer alan net satışlar tutarının idare tarafından istenilen tutarı (24.420.000,00×%25 =6.105.000,00) sağladığı, ayrıca cironun tevsikine ilişkin belgelerde Serbest Muhasebeci Mali Müşavir M. Tahir YURĞU’ ya ait imza ve mührün ve TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, idareden 05.11.2018 tarih ve 27233 sayılı yazımızla iş hacmine ilişkin sunulan bilgi ve belgelerin fotokopilerinin sunulup sunulmadığını incelemek üzere teklif dosyasında sunulduğu haliyle idareden istenilmiş olup, 12.11.2018 tarih ve 1830 sayılı gelen bilgi ve belgeler üzerinde yapılan incelemede anılan belgenin serbest muhasebeci mali müşavire ait ıslak imza ve mühür ile TÜRMOB’a ait kaşeli asıllarının sunulduğu görülmüş olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.

f) Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.

(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;

a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

…

işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.

…

 (4) Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği tebliğde belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş kabul edileceği idarece tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilanda veya davet mektubunda belirtilir.

(5) İş deneyim belge tutarlarının;

a) Kanunun 19 uncu maddesi ile 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ve yaklaşık maliyeti eşik değerin;

1) İki katına kadar olan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 50’sinden az ve % 100’ünden fazla,

2) İki katı ile bu değerin üzerinde olan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 50’sinden az ve % 80’inden fazla,

olmamak üzere idarece belirlenecek orandan az olmaması yeterlik kriteri olarak aranır.

b) Kanunun 20 nci maddesi ile 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ve yaklaşık maliyeti eşik değerin;

1) İki katına kadar olan ihalelerde, yaklaşık maliyetin % 50’sinden az ve % 100’ünden fazla,

2) İki katı ile bu değerin üzerinde olan ihalelerde, yaklaşık maliyetin % 50’sinden az ve % 80’inden fazla,

olmamak üzere idarece belirlenecek tutardan az olmaması yeterlik kriteri olarak aranır.

…

(9) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur….” hükmü,

Söz konusu Yönetmelik’in “Belge düzenleme koşulları” başlıklı 44’üncü maddesinde “(1) İş deneyim belgeleri; yapılan iş karşılığı bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak taahhüt edilen;

1.     Geçici kabulü yapılmış işlerde, “yüklenici iş bitirme belgesi”,

…  olarak düzenlenir…” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının tespiti” başlıklı 46’ncı maddesinde “(1) İş deneyim belgelerine, fiilen gerçekleştirilen, denetlenen veya yönetilen işlerin tutarı olarak, devam eden işlerde ara hakediş raporlarındaki, geçici kabulü yapılmış işlerde ise hakediş raporları ve varsa kesin hakediş raporundaki iş veya görevle ilgili tutarlar herhangi bir güncelleştirmeye tabi tutulmadan yazılır.

(2) Bu tutar;

a) Yurt içinde keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle sözleşmeye bağlanmış işlerde; her türlü fiyat farkları hariç, varsa yasal keşif artışları dahil, ihale indirimi yapılmış, hakedişteki sözleşme yılı birim fiyatları ile yapılan işin tutarı üzerinden,

b) Yurt içinde anahtar teslimi götürü bedel veya teklif birim fiyat ya da karma teklif alınmak suretiyle sözleşmeye bağlanan işlerde; fiyat farkları hariç, varsa yasal keşif artışları dahil hakedişteki sözleşme fiyatları ile yapılan işin tutarı üzerinden,

c) Yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlerde ise; varsa fiyat farkları hariç, yasal keşif artışları dahil, sözleşme fiyatları ile işin döviz cinsinden tutarı üzerinden,

…

 (3) İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara doğrudan tek sözleşme ile taahhüt edilmiş işlerin bir bölümünü yapan alt yüklenicilerin iş deneyim tutarının tespitinde; diğer belgelerin de bu tutarı doğrulaması şartıyla, yaptıkları işin esas sözleşme fiyatları ile hesaplanan tutarını geçmemek üzere, kendi sözleşmelerinde yazılı bedel esas alınır…” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır. Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.

(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz.

…

(5) İş deneyim belgelerinin değerlendirilmesinde;

a) İş bitirme belgelerinde, belgeye konu işin geçici kabul tarihinin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde olması,

…” hükmü yer almaktadır.

Söz konusu Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde benzer iş “İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer inşaat tekniği gerektiren, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman ile mali güç, ihtisas ve organizasyon gerekleri itibariyle benzer özellikteki işler” olarak tanımlanmıştır.

Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliğ ekinde yer alan Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesinde B “Üstyapı (Bina) İşleri” başlığı altında;

“III. GRUP: BİNA İŞLERİ

1.BII. Grup işler

2. BI. ve BII. Grubu işlerin dışındaki bina işleri,” şeklinde düzenlenmiştir.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesi “7.5.Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,

ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 50’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.

İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini, diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler.

7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler: “Yapım İşlerinde İş Deneyiminde Değerlendirilecek Benzer İş Grupları Tebliğinde yer alan B/III Grubu” işlerdir.

7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İnşaat Mühendisliği veya Mimarlık ihale konusu iş veya benzer işlere denk sayılacaktır.” şeklinde düzenlenmiştir.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere teklifi ile birlikte “Van İl Özel İdaresi Destek Hizmetleri Müdürlüğü”nün işin sahibi olarak gösterildiği, işin adının “Van/Merkez Bostaniçi 24 Derslik Kız Meslek Lisesi ve 204 kişilik Pansiyon + Anaokulu Yapım İşi” olduğu, uygulanan yapı tekniğinin “B/III Grubu Yapım İşleri” olarak belirtildiği, sözleşme tarihinin 06.07.2012, işin geçici kabul tarihinin 04.07.2013 olduğu, 7.192.000,00 TL belge tutarlı yüklenici iş bitirme belgesi sunduğu ve anılan belgenin vali yardımcısı tarafından imzalandığı görülmüştür.

İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu iş deneyim belgesinin güncellenmiş belge tutarının İdari Şartname’nin 7.5.1’nci maddesi gereği teklif ettiği bedelin (24.420.000,00×%50=12.210.000,00)  en az % 50’si şartını sağladığı, işin geçici kabul tarihinin 04.07.2013 olduğu ve geçici kabul tarihinin mevzuatın istediği süre şartını sağladığı, işin adı ve uygulanan yapı tekniği grubu itibariyle İdari Şartname’de düzenlenen benzer iş tanımına uygun olduğu görülmüştür.

g) 4734 sayılı Kanun’un “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinin ikinci fıkrasında “Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur.  Mal alımı ihalelerinde, ihale dokümanında alternatif teklif verilebileceğine dair hüküm bulunması halinde, alternatif tekliflerde aynı şekilde hazırlanarak sunulur.” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 54’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.

(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:

a) Yazılı olması.

b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.

c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.

ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.

d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.

e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.

(3) Ortak girişim olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı tarafından veya yetki verdikleri kişilerce imzalanması gerekir.

…

(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü yer almaktadır.

İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedelinin 24.420.000,00 TL olduğu, teklif mektubunda teklif ettiği bedele ait rakam ve yazının (yirmidörtmilyondörtyüzyirmibintürklirası) birbiri ile uyumlu olduğu, teklif mektubunda incelemeye konu ihaleye ait ihale kayıt numarasına da yer verildiği görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin  “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

Örnek: Yaklaşık maliyeti 100.000 TL olan bir ihalede; ihale komisyonu, (38.1) maddesine göre idarece oluşturulan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ni kullanarak yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 den küçük olan (0,6888) 8, 9 ve 10 nolu iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan 4 nolu iş kalemi/grubunu açıklama istenilecek iş kalemleri/grupları olarak belirleyecektir.

Sorgulama yapılacak olan “4” nolu iş kalemi/grubunun kar ve genel gider hariç birim fiyatının 18,49 TL olduğu varsayıldığında, ihale komisyonu tarafından, tutarı 18,49 TL’nin % 3’ü olan (18,49×0,03=0,55) 0,55 TL’ye eşit veya altında kalan analiz girdileri “vida ve plastik dupel, agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı, borazan vida, derz dolgu alçısı harcı” olarak tespit edilecektir.

Ancak söz konusu girdilerin tutarları toplamı olan 2,81 TL’nin, 4 nolu iş kaleminin kar ve genel gider hariç analiz toplamının (birim fiyatının) % 15’i olan (18,49×0,15=2,77) 2,77 TL’den fazla olması nedeniyle sıralı analiz girdileri tablosuna göre 2,77 TL’lik tutarın aşılmasına neden olan “vida ve plastik dubel” açıklama yapılması gerekli olmayan analiz girdileri içinden çıkarılacak ve “agraf 12 cm, agraf vidası, derz bandı, ses yalıtım bandı, borazan vida, derz dolgu alçısı harcı” açıklama yapılmasına gerek olmayan analiz girdileri olarak ihale komisyonunca tespit edilecektir.

         İş kalemi / grubu analizi

(NOT = Örnekteki iş kalemine ait analizdeki girdiler ve tutarları gerçek verileri yansıtmamaktadır, (45.1.2.1) ve (45.1.2.2) maddesi için oluşturulmuş sayısal örnektir.)

45.1.3.  İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.

45.1.4.İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.” açıklaması yer almaktadır.

Aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme neticesinde teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilmesi ve bu teklif sahiplerinden, yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılı açıklamaların yazılı olarak istenilmesi gerektiği,

İdarece açıklama istenilmesi gereken iş kalemlerine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edileceği, söz konusu analiz girdilerine ilişkin olarak isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmeyeceği (işçilik girdileri hariç), tutarı, kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda %15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirleneceği, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyeceği, aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kaleminin analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının %3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılacağı, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenileceği, bahsi geçen hususlara ilişkin olarak da açıklama isteme yazısında açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirteceği anlaşılmıştır.

İdari Şartname’nin  “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı: Karayolları 9. Bölge (Diyarbakır) Müdürlüğü 91. Şube (Şanlıurfa) Şefliği Tesis Binaları Yapım İşi

b) Yatırım proje no’su/kodu:1977E042180, 2018E040100

c) Miktarı ve türü: 12 adet bina yapım işi

ç) Yapılacağı yer: Şanlıurfa

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin  “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, anahtar teslimi götürü bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale üzerine bırakılan istekliyle anahtar teslimi götürü bedel sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin  “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale komisyonu tarafından hesaplanan sınır değerin altında teklif verdiği tespit edilen 3 istekliden 14.09.2018 tarihli ve 1558 sayılı yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasının talep edildiği ve aynı tarihte söz konusu isteklilere EKAP üzerinden tebligatın yapıldığı; aşırı düşük teklif açıklama talebi konulu yazı ekinde açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesi ile açıklaması istenilen iş kalemlerinin yer aldığı sıralı analiz girdi tabloları verilerek yapılacak açıklamaların en geç 24.08.2018 tarihine kadar ihale komisyonuna iletilmek üzere idareye teslim edilmesinin istenildiği, bu kapsamda 81 adet iş kaleminin açıklaması istenilecek iş kalemi olarak belirlendiği, bu analizlerde yer alan 58 adet analiz girdisinin ise açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği tespit edilmiştir.

İdarece gönderilen bilgi ve belgelerden “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/gruplarının belirlendiği, kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kaleminin de sorgulamaya dahil edildiği, %80’lik kısmın açıklama istenecek, %20’lik kısmın da açıklama istenmeyecek iş kalemleri olarak gösterildiği, açıklaması istenilen 81 adet iş kaleminin yer aldığı sıralı analiz girdi tablolarının oluşturulduğu, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edilerek, %3’üne eşit ve altında olanlar için açıklama yapılmasının istenmediği, tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdilerinin belirlendiği, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmediği, aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre idarece işlem yapıldığı, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisinin açıklama istenilecek olarak belirlendiği, analizlerdeki işçilik girdilerinin açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlendiği görülmüştür.

Anılan yazı ekinde açıklama istenilmeyen analiz girdilerinin belirtildiği, açıklama istenilen iş kalemlerinin de sıralı analiz girdi tabloları oluşturularak isteklilere verildiği, isteklilerin açıklama istenmeyen analiz girdileri listesinde belirtilen girdileri kullanarak açıklama istenilmeyen analiz girdileri haricindeki girdi ve iş kalemlerini açıklayabileceği, ayrıca açıklama istenilen iş kalemlerinin özel kalemlerinin ayrıntılı analizinin sınır değerin altında kalan isteklilere verildiği görülmüştür.

Başvuru sahibinin “özel iş kalemleri için özel analizlerin girdi, miktar ve türleri gösterilerek ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmediği” yönündeki iddiasıyla ilgili yapılan incelemede,

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler;

…

b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın satın alındığı tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise zeyilnamenin bildirildiği tarihi,

…

izleyen günden itibaren başlar….” hükmü yer almaktadır.

Başvuru sahibinin ihale dokümanını 14.08.2018 tarihinde satın aldığı, şikâyet konusu işlemin farkına varıldığı tarihin ihale dokümanını satın aldığı tarihi izleyen günden itibaren başladığı, anılan isteklinin ihale dokümanına süresi içerisinde şikâyet başvurusunda bulunmadığı,  16.08.2018 tarihinde yapılan ihalede, başvuru sahibinin 10.10.2018 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu görüldüğünden anılan iddianın süre yönünden uygun olmadığı tespit edilmiştir.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

           gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Yapım yönteminin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “ … İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,

…

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.

45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.

45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.

…

İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.

İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.

45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.

…

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.

…

45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler vb. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)

45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.

…

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.

 İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.

Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

45.1.13.11.Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

…

45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir….” açıklamaları yer almaktadır.

Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında ihale üzerine kalan isteklinin 24.420.000,00 TL olan teklif fiyatını açıklarken, aşırı düşük teklif açıklama yazısı, iş kalemleri icmal sayfası (hesap cetveli), kamu kurum pozları ile oluşturulan inşaat ve elektrik iş kalemleri maliyet tablosu, inşaat (özel poz), elektrik (özel poz) ve mekanik (özel poz) iş kalemleri maliyet tablosu, iş kalemlerine ilişkin birim fiyat analizleri, 7 adet fiyat teklifi ile ocak ve itiner açıklamalarına ilişkin bilgi ve belgeleri sunduğu görülmüştür.

a) Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.3.  İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,

…

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.” açıklaması yer almaktadır.

Bu kapsamda, anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan yapım işi ihalelerinde istekliler tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yukarıda yer verilen Tebliğ’in 45.1.3’üncü maddesindeki açıklamalar kapsamında anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.

Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarında açıklanması istenilmeyen/sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemleri için 1.601.776,90 TL teklifini hesap cetvelinde açıklamalarda kapsamında belirtmesinin yeterli olduğu değerlendirilmiş olup, %20’lik kısım için istekli tarafından ayrıca açıklama sunulması zorunlu olmadığından başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

b) Yukarıda anılan Tebliğ’in 45.1.5.’inci maddesinde “İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.”açıklaması dikkate alındığında isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında kamu kurum ve kuruluşları fiyatlarını kullanarak yaptığı açıklamalarda 2018 yılı için ilan edilen güncel karsız fiyatların üzerine kendi belirlediği kârı ekleyerek iş kalemleri için teklif fiyatını oluşturduğu ve açıklamalarının uygun olduğu, bunun harici isteklilerden ihaleye verdikleri teklif fiyatını oluştururken herhangi bir yüklenici kârı öngörmeleri beklenmediği veyahut herhangi bir kâr öngörmenin isteklilerin takdirine bırakıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

c) İdarece hazırlanan açıklama istenilecek iş kalemleri arasında “Alttemel Nakli” girdisi ile “Ariyet ocağından malzeme nakli” girdisinin yer aldığı, başkaca nakliye girdisinin yer almadığı, bazı girdilerin nakliye dahil fiyatlarının belirlendiği ve istekli tarafından kamu kurum kuruluşlarınca ilan edilen karlı/karsız birim fiyatların teklif edilmesinin ve özel pozlara ilişkin alınan fiyat tekliflerinde de malzeme, montaj, nakliye bedellerinin ayrı ayrı gösterilerek fiyat teklifi alınmasının yeterli olduğu, idarenin yaklaşık maliyet hesabında nakliyeye ilişkin ayrıca hesaplamanın yer almadığı, isteklinin açıklaması istenilen KGM/6100/3-1A iş kalemi içerisinde yer alan “Alttemel Nakli” ve “Ariyet ocağından malzeme nakli” analiz girdileri için “KGM/6100/3-1A poz analizinde açıklama istenen nakliye girdilerinde malzemenin tedarik edileceği ocak ile sözleşme imzalanmış ocak ruhsatı ocak yetkilisine ait imza sirküleri ocak-şantiye itineri ve ocağın faal olduğuna dair ilgili idareden alınmış belge savunma ekinde sunulmuştur. Nakliye hesabında Karayolları nakliye formülleri kullanılmıştır. Ocak-şantiye arası mesafe 28 km olmasına karşın güvenli tarafta kalınarak nakliye mesafesi 50 km alınarak hesaplama yapılmıştır.” şeklinde açıklamaya yer verilmek suretiyle nakliye hesaplama formülü kullanarak hesaplama yaptığı ve açıkladığı, ocağa ait işletme ruhsatı, sözleşme ve diğer ilgili resmi belgelerin sunulduğu görüldüğünden isteklinin nakliye girdisine ilişkin açıklamasının uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

d) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, isteklinin açıklama istenilecek iş kalemlerine teklif ettiği birim fiyatların kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen karsız birim fiyatların üzerinde olanları için kamu kurumlarının fiyatlarının kullanıldığına dair listenin sunulduğu, teklif ettiği birim fiyatın kamu kurum ve kuruluşlarının rayiç fiyatlarının altında olanların ise analizlerle açıklandığı, 25.560/8A poz analizinde verilen 04.473/1 rayicin 2018 yılı birim fiyatı açıklanmadığından bu rayice fiyat teklifi alınarak açıklamanın yapıldığı görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

e) Özel pozlara (İnşaat (özel) elektrik (özel)  ve mekanik (özel)) ilişkin alınan fiyat tekliflerinde işin adı ve tanımı belirtilerek teklifin ilgili iş kaleminin mezkur dokümanda tanımlı tüm gereklerinin yerine getirileceğinin taahhüt edildiği, özel pozlara ilişkin yapılan açıklamalarda yer alan karsız fiyatların, ilgili özel poz için alınan fiyat teklifinde yer alan toplam fiyatlarla uyumlu olduğu görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

f) İhale tarihinin (16.08.2018) 2018 yılı içerisinde olduğu, isteklilerin tekliflerini ihale ilan tarihinden (24.07.2018) ihale tarihine kadar süre içerisinde hazırladıkları, İhale tarihi itibariyle saatlik asgari ücretin 9,02 TL (aylık brüt asgari ücret 2029,50 TL/gün/30 gün/ 7,5 saat = 9,02 TL/saat)  olduğu, ihale üzerine bırakılan isteklinin sunduğu analizlerde işçilik girdilerine öngörülen bedelin ise 2018 yılı saatlik asgari ücretin altında olmadığı görülmüştür.

g) Elektrik, mekanik ve tesisat iş kalemleri için yapılan açıklamalarda fiyat teklifleri ve kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen fiyatlar kullanılmak ve analizler yapılmak suretiyle açıklamalarda bulunulduğu, söz konusu iş kalemleri için açıklama kapsamında malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı belirtildiği anlaşıldığından iddiaların yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

h) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında 18 adet poz/girdiye yönelik teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan alınan 7 adet fiyat teklifi sunduğu, fiyat teklifleri üzerinde SMMM tarafından mevzuat uyarınca bulunması gereken ibarenin yazıldığı, imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği, anılan fiyat teklifleri üzerlerinde TÜRMOB kaşesinin bulunduğu, fiyat tekliflerinin ekinde tutanakların ve imza sirkülerinin açıklama kapsamında sunulmadığı görülmüştür.

Yukarıda yer alan Tebliğ’in 45.1.13.’üncü maddesi gereği istekliler tekliflerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklayabilecekleri, fiyat tekliflerine dayanak olan EK-O.5 ve EK-O.6 tutanakların fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeleri gibi bir zorunluluğun bulunmadığı, meslek mensubu tarafından muhafaza edileceği, fakat idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği açıklanmış olup, söz konusu belgelerin açıklama kapsamında talep edilmemesinin idarenin ve Kurumun takdirinde olduğu, bu itibarla ihale üzerine kalan isteklinin sunmuş olduğu fiyat tekliflerinin mevzuata uygun olduğunun idarece belirtildiği görülmüş olup, idare tarafından yapılan incelemede ilgili meslek mensubundan talep edilmesine gerek görülmediği anlaşılmıştır. Somut durumda da söz konusu fiyat tekliflerine ilişkin tutanakların meslek mensubundan istenmesini gerektirecek bir aykırılık bulunmadığı, alınan fiyat tekliflerinin mevzuatın aradığı yeterli şekil şartlarını karşıladığı görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

ı) Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan yapım işi ihalelerinde; iş kapsamındaki imalat miktarları idare tarafından istekli olabileceklere verilmemekte; ihale dokümanı kapsamında yer alan projeler, mahal listeleri, özel ve genel teknik şartnameler vb. dokümanlar üzerinden idarece ve istekliler tarafından metrajlar ayrı ayrı hesaplanmaktadır. İhale konusu iş kapsamındaki imalatların niteliği, projenin karmaşıklığı ve büyüklüğü, metraj hesabı yapan kişilerin kabulleri gibi unsurlar nedeniyle isteklilerce belirlenen miktarların idarenin belirlediği miktarlarla birebir örtüşmesi beklenmemektedir. Bununla birlikte, idarece hesaplanan metrajlar ile istekliler tarafından hesaplanan metrajlar arasındaki farklılıkların makul ve kabul edilebilir mertebelerde olması gerekmektedir.

İnceleme konusu ihalede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan bilgi ve belgeler incelendiğinde; istekli tarafından açıklama istenilen 81 iş kalemine ilişkin miktar, birim fiyatlar ve toplam tutarların gösterildiği hesap cetvelinin sunulduğu görülmüştür.

Hesap cetvelinde belirtilen metraj miktarları ile yaklaşık maliyet hesabında idare tarafından öngörülen metraj miktarlarına karşılaştırmalı olarak incelendiğinde,

Açıklama istenen 81 iş kalemine ilişkin yapılan hesaplama sonucunda istekli tarafından öngörülen 64 adet iş kalemine ait metrajın idarece hesaplanan metrajdan yüksek olduğu; 9 iş kalemine ilişkin yapılan hesaplama sonucunda idarece hesaplanan metrajın istekli tarafından öngörülen metrajdan yüksek olduğu, 8 adet iş kalemine ilişkin istekli tarafından öngörülen metraj ile idarece hesaplanan metrajın aynı olduğu, hiçbir iş kaleminde istekli lehine %10’u aşar metraj farkının bulunmadığı, ayrıca söz konusu durumun istekli lehine avantaj sağlamadığı ve teklif sıralamasını da değiştirmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan hususa yönelik iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

i) İhale üzerinde bırakılan isteklinin inşaat iş kalemleri ile ilgili aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, açıklaması istenilen iş kalemleri ve girdilerinin kamu kurum ve kuruluşları tarafından 2018 yılı için ilan edilen birim fiyatlar ve bunlardan elde edilen karlı/karsız birim fiyatlar ve fiyat teklifleri kullanılmak ve analizler yapılmak suretiyle açıklandığı, sunulan açıklamalarda oluşturulan fiyat analizlerinin kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen birim fiyat analizleriyle uyumlu olduğu görülmüştür. Örneğin iddia edilen çimento analiz girdisi için YFA-19.101 poz numaralı iş kalemi içerisinde yer alan 04.008/2A numaralı analiz girdisinin Çevre Şehircilik Bakanlığı 2018 yılı birim fiyatının 185,000 TL olduğu, istekli tarafından güncel fiyatın teklif edildiği,

Akaryakıt analiz girdisi için KGM/6100/3-1A poz numaralı iş kalemi içerisinde yer alan 04.109 numaralı analiz girdisi için Çevre Şehircilik Bakanlığı 2018 yılı birim fiyatının 5,01 TL olup, istekli tarafından güncel fiyatın teklif edildiği,

Kum analiz girdisi için YFA-19.101 poz numaralı iş kalemi içerisinde yer alan 04.001/022 numaralı analiz girdisinin Çevre Şehircilik Bakanlığı 2018 yılı birim fiyatının 18,30 TL olup, istekli tarafından güncel fiyatın teklif edildiği görülmüştür. Başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.

j)  İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında hesap cetveli, idarenin hazırladığı analiz formatına uygun analizler, kamu kurum ve kuruluşlarının fiyatlarını kullandığına dair tablo, resmi ve resmi olmayan kurumlar tarafından yayınlanmış rayiçlerin poz numarasının da gösterildiği liste sunulmuş olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

k) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında açıklama istenilen iş kalemleri içerisinde yer alan açıklama istenilmeyen analiz girdilerine ilişkin birim fiyatlara vermiş olduğu fiyatlar içerisinde “0,00 TL” kullanılmadığı, anılan girdiler için de istekli tarafından fiyat öngörüldüğü görülmüş olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

l) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarında hesap cetvelindeki fiyatlar ile açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşlarına ilişkin oluşturulan tablodaki fiyatların birbiri ile uyumlu olduğu, hesap cetvelinde gösterilen fiyatlar ile alınan fiyat tekliflerindeki fiyatların birbiri ile uyumlu olduğu görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.