anahtar teslimi götürü bedel ihale sözleşmesine bağlanan ve firma yükleniminde bulunan Yapım İşi gecikmeli tamamlandığı halde sözleşmede öngörülen gecikme cezasının yükleniciden kesilmemesi

 anahtar teslimi götürü bedel ihale sözleşmesi

Kamu İdaresi Türü Genel Bütçe Kapsamındaki İdareler
Yılı 2017
Dairesi 4
Karar No 242
İlam No 267
Tutanak Tarihi 10.11.2020
Kararın Konusu İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

 

 

GECİKME CEZASI

…………. TL üzerinden anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan ve …………. yükleniminde bulunan “…………. Yapım İşi” gecikmeli tamamlandığı halde sözleşmede öngörülen gecikme cezasının yükleniciden kesilmemesi hususunun sorgu konusu edildiği görülmüştür.

Söz konusu işte iş artışlarına bağlı süre uzatımları dahil işin bitirilme tarihi 26/05/2016 olarak tespit edilmiştir.

Söz konusu yapım işinin geçici kabul aşamasına ilişkin belgeler incelendiğinde;

Yüklenicinin 25/05/2016 tarihinde işi tamamladığından bahisle işin müşaviri tarafından 03/06/2016 tarihinde ön inceleme yapılarak geçici kabul teklif belgesi düzenlendiği,

Geçici Kabul Teklif Belgesinin İdareye ulaşması üzerine İdarece 17/06/2016 tarihinde geçici kabul komisyonu oluşturulduğu,

Komisyonun 26/06/2016 – 01/07/2016 tarihleri arasında geçici kabul incelemelerine başladığı; ancak, araya bayram tatilinin girmesi, elektrik ve su aboneliğinin tamamlanması hususunda 10.06.2016 tarih ve …………. sayılı yazıyla talimat verilmiş olmasına ve kabul süresi içerisinde abonelik işleminin tamamlanmasının beklenmiş olmasına rağmen aboneliklere ait resmi işlemlerin tamamlanamadığı, mevcut şantiye elektriği ile mekanik ve elektrik cihazların testlerinin yapılmasının cihazlar için risk oluşturacağı ve şantiye elektriği gücünün de tesisin gücünü karşılamayacağı nedenleri ile iş sağlığı ve güvenliği yönünden de değerlendirilerek mekanik ve elektrik testlerinin yapılamadığı, ayrıca tutanakta sözü edilen ve sahada bulunmayan bir kısım cihazların (su alma pompaları, kamera vs.) ise işletmeye mani olmayan ve işin %5 eksiği içerisinde kalan cihazlar olması nedeniyle bu duruma ilişkin tespit tutanağı tutularak; Komisyonun görev süresinin uzatılması, idare tarafından takdir edilecek bir tarihte sahaya yeniden gelinmesi ve geçici kabul işlemlerinin devam ettirilmesi düşüncesiyle Geçici Kabul İşlemlerine Bayram tatilinden sonra devam etme kararı verildiği ve söz konusu tutanağın taraflarca ( İdare-Yüklenici-Müşavir) imza altına alındığı,

Savunmalardan, tesisin Türkiye de ilk defa yapımı programlanan kompleks bir yapıya sahip olduğu, çok sayıda cihaz ve sistemleri bünyesinde barındırdığı ve 1,6 metre yüksekliğinde dalgalar üretebilecek dalga üreticilere ve 4 bin metrekare su yüzeyine sahip bir dalga havuzu içerdiği, tesisin Boğazlarımızda ve Kıyılarımızda oluşabilecek kazalar neticesindeki deniz kirliliğine müdahaleyi hedefleyen stratejik bir önem taşıdığı, bu nedenle her ne kadar cihazlar yetkili servislerce kurulup çalıştırılmış olmakla beraber, böyle bir yapının test ve devreye alma işlemlerinin şantiye elektriği ile yapılmasının komisyonca uygun değerlendirilmediği,

Özetle, geçici kabul çalışmalarının bu tarihler arasında süre yetersizliği nedeniyle tamamlanamadığı ve görevlendirme süresinin de, bayram tatili olması nedeniyle uzatılamadığı,

03.08.2015 tarihinde projesi onaylanan ve …………. Elektrik Dağıtım A.Ş tarafından 21/06/2016 tarihinde geçici kabul incelemesi yapılan trafoların, …………. Elektrik Dağıtım A.Ş tarafından geçici kabul eksikliği olarak belirtilen tespitlere uyumlu hale getirilmesi amacıyla elektrik abonelik işlemlerinin geciktiği, geçici kabul dosyasındaki mevcut belgelere göre 17-18 Ağustos 2016 tarihi itibariyle İdarece elektrik teminat bedeli yatırılarak tesise enerji verilmeye başlanmasıyla cihazların test edilmesi ve devreye alınmasına ilişkin işlemlerin yapılabildiği, su bağlantısı ve abonelik işlemlerinin bu tarihten önce tamamlandığı ve geçici kabul işlemlerine devam edilebilmesi için bir engelin kalmadığı,

Komisyonun, sürecin devamında, Geçici Kabul bakımından yapılan inceleme sonrası oluşturulan tutanağı idareye resmi yazışma yoluyla 11.07.2016 tarihinde ilettiği ve süre yetersizliği nedeniyle sonuçlandırılamayan ve yarım kalan geçici kabulün tamamlanması amacıyla yeniden görevlendirilmeyi beklediği,

Ancak bayram tatili sonrasında öngörülemeyen olaylar dizisinin vuku bulduğu, bu süreçte ilk olarak, meydana gelen 15 Temmuz 2016 olayı üzerine Geçici Kabul Komisyonunda yer alan ………….’ın …………. KHK ile uzaklaştırılması ve ………….’ın sağlık sorunları nedeniyle Geçici Kabul Komisyonundan çıkartılması sebebiyle yeni bir komisyon oluşturulmasının zaruri hale geldiği ve 26.07.2016 tarih ve …………. sayılı Makam Olur’u alınarak yeni bir Geçici Kabul Komisyonu oluşturulduğu, böylece İlk Geçici Kabul Komisyonun görevinin de sonlanmış olduğu; ancak komisyonun geçici kabul çalışmalarını devam ettiremediği,

Yeniden kurulan Geçici Kabul Komisyonu iş yerine gideceği sırada, İdarece, mezkur yapım işi geçici kabul aşamasında kabul edildiği halde işin projelerinde mevcut bulunan ve eksik olarak tespit edilen bazı işlerin iş kapsamında bulunup bulunmadığına yönelik uyuşmazlığın Yüklenici ve İdare arasında tecelli ettiği, 01.07.2016 tarihinde imzalanan tutanakta yer almasına rağmen Müteahhit firmanın, bir takım elektrik imalatlarının sözleşme kapsamında olmadığını, bu nedenle bahse konu işleri yapmayacağını beyan ederek öncesinde sözlü itirazda bulunduğu, daha sonra 23.09.2016 tarih ve …………. sayılı yazı ile anılan işlerin yükleniminde olmadığını, ancak iş artışı verilmesi durumunda yapacağını Müşavir firmaya bildirdiği, müşavir firmanın da 28.09.2016 tarih ve …………. sayılı yazı ile idareye bildirdiği,

03.08.2015 tarihinde projesi onaylanan ve …………. Elektrik Dağıtım A.Ş tarafından 21/06/2016 tarihinde geçici kabul incelemesi yapılan trafoların, …………. Elektrik Dağıtım A.Ş tarafından geçici kabul eksikliği olarak belirtilen tespitlere uyumlu hale getirilmesi amacıyla elektrik abonelik işlemlerinin geciktiği, Müşavirin 18/07/2016 tarihli dilekçesine cevaben yüklenici tarafından elektrikle çalışan cihazların tesliminin yaz aylarında yaşanan yoğunluk nedeniyle dört hafta içinde yapılabileceğinin bildirildiği, 17-18 Ağustos 2016 tarihi itibariyle İdarece elektrik teminat bedeli yatırılarak tesise enerji verilmeye başlandığı, 17/18 Ağustos tarihlerinde tesise elektrik verilmesiyle cihazların test edilmesi ve devreye alınmasına ilişkin işlemlerin yapılabildiği, su bağlantısı ve abonelik işlemlerinin bu tarihten önce tamamlandığı ve geçici kabul işlemlerine devam edilebilmesi için bir engelin kalmadığı, 30/09/2016 tarih ve …………. sayılı Müşavir yazısında da elektrik ve su aboneliklerinin tamamlandığı ve Geçici Kabul işlemlerine devam edilmesinde bir engel kalmadığının İdareye bildirildiği,

Müteahhit firmanın bir takım elektrik imalatlarını yapmayacağını bildiren yazısı üzerine Müşavir firmadan 07.10.2016 tarih ve …………. sayılı yazı ile konu hakkındaki mütalaası istendiği, Müşavir firmanın 14.10.2016 tarih ve …………. sayılı yazısında konunun Yüksek Fen Kuruluna sorulmasının uygun olacağı hususunda görüş beyan ettiği, bunun üzerine İdarenin 27.10.2016 tarih ve …………. sayılı yazı ile Yüksek Fen Kuruluna müracaat ederek konu hakkında görüş bildirmelerini talep ettiği, ihale eki resmi pursantaj listesinde görüleceği üzere; Yüksek Fen Kuruluna müracaat edilerek görüş istenilen ve Yüksek Fen Kurulu Kararı ile yükleniciye yaptırılan imalatların söz konusu listede yer almadığı, bu sebeple Geçici Kabul eksikleri listesinde yer alan imalatların Yüksek Fen Kurulunca yükleniciye yaptırılması uygun görülen imalatları kapsamadığı, dolayısıyla Geçici Kabulde tespit edilen eksikliklerin resmi pursantaj dikkate alındığında % 5’in altında olduğu,

Bu arada, yüklenicinin, yapım işinin Geçici Kabule hazır olduğunu tespit ettirmek amacıyla 24/10/2016 tarihinde …………. Asliye Hukuk Mahkemesine başvurduğu, savunma ekinde gönderilen tespit davasına ilişkin 30/11/2016 tarihli bilirkişi raporuna göre heyetin 31/10/2016 günü ilk keşfe gittiklerinde binanın geçici kabule hazır olduğunu gördüklerinin anlaşıldığı ve mahkemece tayin edilen bilirkişilerin hazırladıkları 30.11.2016 tarihli raporda işin Geçici Kabule hazır olduğunu kayda geçirdikleri,

Yüksek Fen Kurulunun uyuşmazlık kapsamındaki işlerin sözleşme kapsamına dahil olduğu yönündeki İdare lehine olan 16.12.2016 tarih ve …………. sayılı kararı doğrultusunda Yükleniciden mevcut eksiklikleri tamamlaması hususu 27.12.2016 tarih ve …………. sayılı yazı ile Müşavir ve Müteahhide iletildiği, Müteahhit firmanın 13.01.2017 tarih ve bila sayılı yazısı ile Yüksek Fen Kurulunca İdare lehine değerlendirilen ihtilaf konusu işleri yapmayacağını yeniden beyan ettiği, bunun üzerine İdarenin 02.02.2017 tarih ve …………. sayılı yazı ile kararın uygulanmasını tekiden bildirdiği ve Geçici Kabul işlemlerine devam edileceğini 14.02.2017 tarih ve …………. sayılı yazı ile Müşavire ve yüklenici firmaya ilettiği, Müteahhit firmanın da 13.02.2017 tarih ve sayılı yazısı ile söz konusu işleri tamamlaması için zaman çizelgesini İdareye sunduğu,

Sonuç olarak, 26.07.2016 tarih ve …………. sayılı Makam Olur’u ile yeniden oluşturulan Geçici Kabul Komisyonunun 17.02.2017 ile 24.02.2017 tarihleri arasında işyerine giderek daha önce tespiti yapılan ve tutanağa bağlanan Eksik ve Kusurlu işleri Geçici Kabul tutanağı olarak 24.02.2017 tarihinde düzenlediği, eksiklerin giderilmesi için yükleniciye 110 gün süre verdiği ve tutanağın taraflarca (yüklenici-müşavir-idare) imzalanmasını sağladığı, tespiti yapılan eksiklerin tutanakta verilen süre zarfında Müşavir firma denetiminde tamamlandığı, buna ilişkin “Geçici Kabul Eksik ve Kusurlu İşleri Tamamlama Tutanağı ile Geçici Kabulde Tespit Edilen Eksikliklerin Değerlendirilmesi” raporunun Müşavir firma kanalıyla İdare’ye sunulduğu, bu sürecin sonunda Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağının 12.07.2017 tarihinde İdare’ce onaylandığı, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Geçici kabul” başlıklı 41’inci maddesinin sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile Yapım İşleri Muayene ve Kabul Yönetmeliğinin “Geçici kabul itibar tarihi” başlıklı 8’inci maddesi hükümleri gereğince Geçici Kabul Teklif belgesindeki tamamlanma tarihi esas alınarak geçici kabul itibar tarihinin 25.05.2016 olarak belirlendiği,

Anlaşılmıştır.

Yapım İşleri Muayene Kabul Yönetmeliğinin 8’inci maddesinde;

“Geçici kabul komisyonu işyerine giderek yüklenici tarafından yapılan işleri muayene eder ve inceler.

a) Komisyon, yapmış olduğu inceleme ve muayene sonucunda işi geçici kabule hazır bulduğu takdirde, işin genel durumuna ilişkin görüşleri ile uygun göreceği diğer kayıt ve şartları belirten Ek-2 deki “Geçici Kabul Tutanağı”nı (standart form-KİK049.0/Y) yeterli sayıda düzenler. Bu tutanak komisyon üyeleri ve yüklenici tarafından imzalanır.

Geçici kabul inceleme ve muayenesi sırasında, komisyon kabule engel nitelikte olmamakla birlikte yapılan işte kusur ve noksanlıklar tespit ederse, bu eksiklikleri tutanakta belirtir ve görülen kusur ve noksanlıkların giderilerek tamamlanması için işin özelliğine göre yeterli süreyi belirler.

Bu şekilde tanzim edilen tutanaktan birer nüsha yapı denetim görevlisine ve yükleniciye verilir.

Tespit edilen noksan ve kusurlar tamamlandığında yapı denetim görevlisi durumu tutanağın altına kaydederek imzalar ve tutanağı yetkili makama gönderir.

Söz konusu noksan ve kusurlar komisyonca belirlenen süre içinde tamamlanmadığı takdirde, yapı denetim görevlisi tarafından Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 42 nci maddesi hükümleri uygulanır.

b) Komisyon, yapmış olduğu inceleme ve muayene sonucunda işi geçici kabule hazır bulmadığı takdirde, durumu bir tutanakla tespit eder ve idareye bildirir. Bu durumda geçici kabul yapılmamış sayılır.”,

İşin sözleşmesinin 19.1 maddesinde;

“ İşin teslim alma ve teslim etme şekil ve şartları ile kısmi kabul, geçici ve kesin kabul işlemleri Yapım İşleri Genel Şartnamesine göre yürütülür.”,

Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 41’inci maddesinde;

“Taahhüt edilen iş, sözleşme ve eklerinde yer alan hükümlere uygun olarak tamamlandığında yüklenici idareye geçici kabulün yapılması için yazılı olarak başvuruda bulunur.

Yapılan işler, yapı denetim görevlisi tarafından ön incelemeden geçirilir ve yapılan tespitler bir tutanağa bağlanır. Bu inceleme sırasında yüklenicinin veya vekilinin de hazır bulunması gereklidir. Yükleniciye yapılacak tebligata rağmen kendisi veya vekili gelmezse yapı denetim görevlisi bu incelemeyi tek taraflı olarak yapar ve düzenlenen tutanakta bu husus belirtilir. Yapılan ön inceleme sonucunda;

a) İşin sözleşme ve eklerine uygun olarak tamamlandığı ve kabul işlemlerinin yapılmasında bir engel bulunmadığı anlaşılırsa idare tarafından geçici kabul komisyonu oluşturulur,

b) İş kabule hazır değilse, eksik ve kusurlu işleri gösteren ön inceleme tutanağı, yapı denetim görevlisinin işin kabule hazır hale gelmesi bakımından yaklaşık bitim tarihini tespit eden görüşleriyle birlikte en geç üç gün içerisinde idareye gönderilir.

Yüklenici geçici kabul başvurusunda gecikmiş olursa veyahut işi süresinde kabule elverişli duruma getirememişse; sözleşmeye göre işin bitmesi gereken tarihte yapı denetim görevlisi veya idarece görevlendirilecek iki eleman tarafından iş yerinde incelenerek o günkü durum bir tutanakla tespit edilir. Bu inceleme sırasında yüklenicinin veya vekilinin de hazır bulunması gereklidir. Yükleniciye yapılacak tebligata rağmen kendisi veya vekili gelmezse yapı denetim görevlisi veya idare bu incelemeyi tek taraflı olarak yapar ve düzenlenen tutanakta bu husus belirtilir. İşte kusur ve eksikliklerin varlığı halinde bunların giderilmesi için belirlenen sürenin sonunda, yüklenici bulunsun veya bulunmasın, aynı şekilde durum, yapı denetim görevlisi tarafından düzenlenecek bir tutanakla tespit edilir.

Kabul komisyonunun oluşturulması ve işyerine gönderilebilmesi, yapılan işin kusurlu ve eksik kısımlarının bedelleri toplamının işin sözleşme bedelinin yüzde beşinden fazla olmamasına bağlıdır. Bu oranı geçmeyen kusur ve eksiklikler, aynı zamanda işin idareye teslimine ve kullanılmasına ve/veya işletilmesine engel olmayacak ve herhangi bir tehlikeye meydan vermeyecek nitelikte olmalıdır.

Kabul komisyonu, gerçekleştirilen işlerin nev’ini, niteliğini, sözleşme ve ekleri ile teknik gereklere ve iş sırasında onaylanan değişikliklere uygunluğunu ve kabule hazır olup olmadığını, yüklenici veya vekili ile birlikte inceler. Yapılan inceleme neticesinde;

a) Kabul komisyonu, kabule engel nitelikte olmamakla birlikte yapılan işte kusur ve eksiklikler tespit ederse; gördüğü kusur ve eksikliklerin ayrıntısını gösterir bir liste düzenler ve bunların giderilmesi için gerekli olan süreyi tespit eder. Belirlenen sürenin sonunda, yüklenici bulunsun veya bulunmasın, işin son durumu, yapı denetim görevlisi tarafından düzenlenecek bir tutanakla tespit edilir ve idareye iletilir,

b) Kabul komisyonunun tespit ettiği eksiklikler, belirlenen sürede yüklenici tarafından giderilmezse bu sürenin bitiminden sonra eksikliklerin giderilmesine kadar geçecek her gün için, giderilecek eksikliklerin durumuna göre sözleşmesinde günlük gecikme cezası olarak yazılan miktarın belli bir oranında günlük ceza uygulanır ve geçici kabul tarihi kusur ve eksikliklerin giderilmesi tarihine ertelenir. Ancak bu gecikme otuz günü geçtiği takdirde idare, yüklenici hesabına eksiklerin giderilmesini kendisi yaptırabilir. Bu takdirde de eksikler tamamlanıncaya kadar ceza uygulaması devam eder ve kabul tarihi ertelenir,

c) Kabul komisyonu işi kabule uygun gördüğü takdirde, geçici kabul tutanağı düzenlenir ve bu tutanağı komisyon üyeleri ile birlikte yüklenici veya vekili de imzalar.”,

Denilmektedir.

Yönetmeliğin 8’inci ve Şartnamenin 41’inci maddesi birlikte değerlendirildiğinde; yapı denetim görevlisi tarafından yapılan ön inceleme sonucunda; işin sözleşme ve eklerine uygun olarak tamamlandığı ve kabul işlemlerinin yapılmasında bir engel bulunmadığı anlaşılırsa idare tarafından geçici kabul komisyonu oluşturulacağı,

Kabul komisyonunun oluşturulması ve işyerine gönderilebilmesinin, yapılan işin kusurlu ve eksik kısımlarının bedelleri toplamının işin sözleşme bedelinin yüzde beşinden fazla olmamasına bağlı olduğu, bu oranı geçmeyen kusur ve eksikliklerin de, aynı zamanda işin idareye teslimine ve kullanılmasına ve/veya işletilmesine engel olmayacak ve herhangi bir tehlikeye meydan vermeyecek nitelikte olması gerektiği,

Kabul komisyonunun, kabule engel nitelikte olmamakla birlikte yapılan işte kusur ve eksiklikler tespit ederse; gördüğü kusur ve eksikliklerin ayrıntısını gösterir bir liste düzenleyeceği ve bunların giderilmesi için gerekli olan süreyi tespit edeceği, belirlenen sürenin sonunda, yüklenici bulunsun veya bulunmasın, işin son durumunun, yapı denetim görevlisi tarafından düzenlenecek bir tutanakla tespit edileceği ve idareye iletileceği,

Kabul komisyonunun tespit ettiği eksiklikler, belirlenen sürede yüklenici tarafından giderilmezse bu sürenin bitiminden sonra eksikliklerin giderilmesine kadar geçecek her gün için, giderilecek eksikliklerin durumuna göre sözleşmesinde günlük gecikme cezası olarak yazılan miktarın belli bir oranında günlük ceza uygulanacağı ve geçici kabul tarihinin kusur ve eksikliklerin giderilmesi tarihine erteleneceği, ancak bu gecikme otuz günü geçtiği takdirde idarenin, yüklenici hesabına eksiklerin giderilmesini kendisinin yaptırabileceği, bu takdirde de eksikler tamamlanıncaya kadar ceza uygulamasının devam edeceği ve kabul tarihinin erteleneceği,

Geçici kabul komisyonunun yaptığı muayene ve incelemeler sonrasında işin kabule hazır olduğuna karar vermesi durumunda geçici kabul tutanağı düzenleneceği,

Anlaşılmaktadır.

Yapım İşleri Genel Şartnamesinin yukarıda anılan hükmünden, kabul komisyonunun görevinin geçici kabul tutanağının düzenlenmesi ile sona eren ve işin geçici kabule hazır hale getirilmesine yönelik gerekli işlemlerin yapılması olduğu söylenebilir. Söz konusu mevzuat hükmünde, yukarıda bahsi geçen üç durum dışında kabul komisyonunun işin geçici kabule hazır olmadığına karar vereceği ve geçici kabulün yapılmamış sayılacağı bir durumdan söz edilmemiştir.

Hal böyleyken, ilk defa oluşturulan geçici kabul komisyonunun; yaptığı muayene ve incelemeler sonrasında geçici kabul şartlarının oluştuğuna kanaat getirmekle birlikte, tespit edilen noksanlık ve kusurlu işleri tutanağa bağlamasına rağmen, elektrik aboneliğine ait resmi işlemlerin tamamlanmamış olması nedeniyle yapının test ve devreye alma işlemlerinin şantiye elektriği ile yapılmasının komisyonca ve komisyon nezaretindeki makine-ekipman yetkili servis elemanlarınca uygun değerlendirilmemesi ve proje kapsamında yüklenici tarafından temin edilecek bazı cihazların sahada bulunmamasından ötürü geçici kabul çalışmalarını nihayete erdirmeyerek ileri bir tarihe ertelediği anlaşılmaktadır. Bir başka deyişle, kabul komisyonunun Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 41’inci maddesi uyarınca kabule engel nitelikte olmamakla birlikte yapılan işte kusur ve eksiklikler tespit ettiği; gördüğü kusur ve eksikliklerin ayrıntısını gösterir bir liste düzenlediği; ancak bunların giderilmesi için gerekli olan süreyi tespit etmediği görülmektedir.

Elektrik aboneliği ile ilgili işlemler 17-18 Ağustos 2016 tarihi itibariyle tamamlanmış ise de; bir an için kabul komisyonunun 26/06/2016 – 01/07/2016 tarihleri arasında geçici kabul incelemelerini gerçekleştirdiği sırada elektrik aboneliğinin tesis edilmiş olduğu düşünülecek olursa, tesise elektrik verilmesiyle cihazların test ve devreye alınma işleri yapılacağından, komisyonun gördüğü kusur ve eksikliklerin giderilmesi için gerekli olan süreyi tespit ederek geçici kabul komisyon tutanağını geçici kabul itibar tarihi olarak 25/05/2016 tarihi esas alınmak suretiyle imzalaması söz konusu olabilecek, kabul komisyonunun tespit ettiği eksiklikler belirlenen sürede yüklenici tarafından giderilmezse ancak bundan sonra gecikme cezası iddiası mevzabahis edilebilecekti. Bir başka deyişle, işin geçici kabul aşamasında olduğu değerlendirildiğinden, komisyonun gördüğü kusur ve eksikliklerin giderilmesi için gerekli olan süre tespit edilmeksizin işin geciktiği, bu nedenle gecikme cezası doğduğu isnadında bulunulmasında hukuken uyarlılık bulunmamaktadır.

Denetçi tarafından sorumlularca işin yüzde 95 oranında tamamlandığı öne sürülmesine rağmen; yüzde 95’in hesabı yapılırken iş artışlarının dikkate alınmadığı, 16/05/2016 tarihli hakedişte işin nakdi gerçekleşme oranının yüzde 93,32, 14/06/2017 tarihli hakedişe bakıldığında Hakediş Pursantaj İcmalinde genel hakediş toplamının yüzde 97,42 olarak göründüğü, iki hakediş arasında pursantaj icmaline göre nakdi gerçekleşme bakımından yüzde 4,1 seviyesinde imalat gerçekleştirildiği, 14/06/2017 tarihli hakediş toplam imalat tutarının …………. TL olduğu, dolayısıyla bu hakediş itibariyle halen sözleşme bedelinin tamamının yükleniciye itfa edilmediği belirtilmiş ise de; nakdi gerçekleşme işin fiilen gerçekleşen durumunu birebir yansıtmayabilmektedir. Kaldı ki 26.06.2016- 01.07.2016 ile 17.02.2017- 24.02.2017 tarihleri arasındaki çalışmalarda tespit edilen ve yükleniciye bildirilen eksiklikler arasında kayda değer bir fark bulunmadığı, bir başka deyişle söz konusu tarihlerde yüklenici tarafından yeni bir imalat gerçekleştirilmediği de anlaşılmaktadır.

Denetçi tarafından 07/10/2016 tarihinde geçici kabul çalışmalarının ertelenmesi ve sonrasında devam eden hukuksal süreç mühletince yüklenici veya idarenin ceza kesilmemesi konusunda kusuru bulunmadığı değerlendirilmiş ise de; bu tarihten öncesi için geçici kabul çalışmalarını kabul edilebilir gerekçeler ortaya koymadan öteleyen kamu görevlilerinin ceza uygulanmasına mani olduğu ve yükleniciye kesilmeyen ceza kadar fazla hakediş ödemesine neden olduğu belirtilmiştir.

İş bitim tarihi 26/05/2016 tarihi ile geçici kabul çalışmalarının ertelenmesine karar verilen 07/10/2016 tarihleri arasındaki süre için ceza uygulaması konusunda; ilk geçici kabul komisyon çalışmalarının bitirildiği 01/07/2016 tarihi ile ikinci defa geçici kabul çalışmalarına başlandığı 18/02/2017 tarihine kadar geçici kabule yönelik herhangi bir çalışma yapılmadığından, yüklenicinin kusurunun bulunmadığı açık olup, bu tarihler arasında iş geçici kabul aşamasında olduğu değerlendirilmesine rağmen; idarenin ilk geçici kabul komisyonunun tutanakla eksiklik olarak tespit ettiği bir kısım işlerin sözleşme kapsamında olup olmadığının tespiti için Yüksek Fen Kuruluna müracaatı üzerine Kurulca, yüklenici itirazının yerinde olmadığına ve yüklenicinin itiraz ettiği işlerin tamamının sözleşme kapsamında olduğuna karar verildiğinden, yapılan bu itirazın işin geçici kabulünün yapılmasını ertelemiş olduğu muhakkaktır.

İdarenin, Yüksek Fen Kurulu’nun kararının ne şekilde tecelli edeceğini öngörmesi mümkün olmadığından Geçici Kabul çalışmalarını, hemen aboneliklerin tamamlanması akabinde gerçekleştiremediği, bu nedenle anılan gecikme yaşandığı, Geçici Kabul çalışmaları kapsamında, 26.06.2016- 01.07.2016 ile 17.02.2017- 24.02.2017 tarihleri arasındaki çalışmalarda tespit edilen ve yükleniciye bildirilen eksiklikler arasında kayda değer bir fark bulunmadığı anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, Sözleşmeye cezai şart konulmasındaki amaç, akdin ifasını sağlamaya yönelik olduğundan burada bakılması gereken nokta sözleşme konusu işin gerçekleşip gerçekleşmediği olmaktadır. 25.05.2016 tarihi geçici kabul itibar tarihi kabul edilmek kaydıyla Yapım İşleri Geçici Kabul Tutanağının 12.07.2017 tarihinde İdare’ce onaylandığı, dolayısıyla Yüklenici tarafından söz konusu hizmetlerin, aksaklık olmadan sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği anlaşıldığından gecikme cezası tutarını 5018 sayılı Kanunun 71’inci maddesi kapsamında kamu zararı olarak nitelendirmek mümkün bulunmamaktadır.

Bu itibarla, …………. TL üzerinden anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan ve …………. yükleniminde bulunan “…………. Yapım İşi” gecikmeli tamamlandığı halde sözleşmede öngörülen gecikme cezasının yükleniciden kesilmemesi sonucu …………. TL kamu zararına neden olunduğu ileri sürülmekte ise de; yukarıda açıklanan gerekçelerle yükleniciden gecikme cezası kesilmemesinde mevzuatına aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, konu hakkında ilişilecek bir husus olmadığına,

6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,

Karar verildi.