BAŞVURU SAHİBİ:

Atak Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İstanbul Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/527339 İhale Kayıt Numaralı “Personel Servis Kiralama (81 Araç)” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İstanbul Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından 11.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Personel Servis Kiralama (81 Araç)” ihalesine ilişkin olarak Atak Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 24.11.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.12.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 04.12.2020 tarih ve 54539 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.12.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1929 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük sorgulaması sonucunda ihale üzerinde bırakılan Özyüce Turizm Seyahat Paz. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin idarenin belirlemiş olduğu sınır değerin altında olduğu, mevcut piyasa koşullarında işin teklif edilen tutar ile yapılmasının mümkün olmadığı, ayrıca aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin olarak yapılan açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği maddelerine göre hazırlanarak idare tarafından verilen süre içerisinde tamamlanmasının mümkün olmamasından dolayı ihalenin en uygun teklif veren firmaları üzerine bırakılması gerektiği, anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı, şöyle ki;

1.Araç Kira Maliyetleri: İhale üzerinde bırakılan firmanın kiralık araçlar için fiyat teklifi aldığı, fiyat tekliflerinde yer alan araçların markaları, plakaları, modelleri, kapasiteleri ve ruhsatları ile ilgili bilgi ve belgelerin sunulmadığı, alınan fiyat tekliflerinin işçilik, akaryakıt, yağ, bakım onarım, sigorta, vergi ve araç muayene giderlerinin fiyata dâhil edilerek fiyat teklifi alındığı, maliyet bileşenlerinin ayrı ayrı gösterilmediği ve bu giderlere ilişkin tevsik edici belgelerin sunulmadığı, bahse konu hususun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesine aykırı olduğu,

2. Araç Amortisman Maliyetleri: İhale dokümanı incelendiğinde 81 adet araç ile hizmetin gerçekleştirileceği, ihale kapsamında bu araçların en az 33 adedinin yüklenicinin öz malı olması gerektiği, 33 adet aracın amortisman payı tespit tutanağının sunulmadığı, araçların plakaları, modelleri, kapasiteleri ve aktif değerleri gösterilerek amortisman hesabı yapılmadığı,

3. Araç Sürücü Ücretleri: İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı olduğu, İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde fiyat farkı verilmeyeceğinin açıkça düzenlendiği, aşırı düşük teklif açıklaması yapıldığı tarihte 2021 yılı asgari ücretin belli olmadığı, bu itibarla 81 adet sürücü maliyetinin 2020 yılı brüt asgari ücret üzerinden hesaplandığı ve 2021 yılına ilişkin ise artış öngörülmesi gerektiği, artış miktarlarına ilişkin açıklayıcı net bir cevap verilmediği,

4. Akaryakıt Gideri: İhale dokümanında hizmetin ifasında kullanılacak araçların yakıtlarının yüklenici tarafından karşılanacağının düzenlendiği ve çalışma sürelerinin belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında yakıt giderlerinin eksik hesaplandığı teklif fiyatının çok düşük olması nedeniyle yaptığı hesaplamaların tamamıyla maliyeti düşürmeye yönelik gerçek dışı hesaplar olduğu, ayrıca araçların kullanımı sırasında tüketilecek ortalama yakıt verilerinin yetkili servis/satıcıdan alınan kaşe ve imzalı belgelerle tevsik edilmediği, servis araçlarının yolcu kapasitelerine uygun olarak marka ve modellerine göre katalog değerlerinin incelenmesi gerektiği, akaryakıt litre fiyatına ilişkin olarak ise EPDK tarafından il bazında günlük olarak yayımlanan akaryakıt fiyat listesi sunulmadığı, ilan tarihi ile ihale tarihi arasında geçerli olan akaryakıt fiyat tarifesi ile açıklama yapılmadığı, ayrıca akaryakıt maliyetinin Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.2.2.3. maddesine göre incelenmesi gerektiği,

5. Sigorta Giderleri (Trafik Sigortası, Kasko ve Koltuk Sigortası Giderleri): İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından kasko, trafik sigortası ve koltuk sigortalarına ilişkin giderlerin tevsiki amacıyla sunulan fiyat teklifi veya poliçelerinin sigorta şirketinin genel müdürlük veya bölge müdürlüğü tarafından onaylı olmadığı, belgelere ilişkin teyit yazılarının açıklama ekinde sunulmadığı, ayrıca sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını karşılamadığı, sigorta giderlerinin tevsiki amacıyla sunulan fiyat teklifi veya poliçelerinde 2021 yılı için öngörülen artışın, ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oranın esas alınarak güncellenmediği,

6. Vergi Giderleri: İhale dokümanında hizmetin ifasında kullanılacak araçların vergi giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağının belirtildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından araçlara ait motorlu taşıt vergisi giderleri ile muayene giderlerine ilişkin yapılan açıklamada 2021 yılı yeniden değerlendirme oranı göz önüne alınmadan hesaplama yapıldığı, araçlar için Motorlu Taşıtlar Vergisi hesaplanırken Gelir İdaresi Başkanlığının “https://intvd.gib.gov.tr” adresinde veya Motorlu Taşıtlar Genel Tebliğinde belirtilen tarifelerin dikkate alınmadan yapıldığı,

7. Bakım Onarım Masrafları: İhale dokümanında hizmetin ifasında kullanılacak araçların bakım onarım masraflarının yüklenici tarafından karşılanacağının belirtildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından bakım ve onarım masraflarına ilişkin giderlerin tevsiki amacıyla sunulan fiyat teklifinde, teklif sahibinin teklife konu alanda faaliyet göstermediği, her marka, model araca ilişkin yetkili servislerden fiyat teklifi alınmadığı,

8. Alınan Fiyat Teklifleri ve Ekleri: 3. kişilerden alınan fiyat tekliflerinin Tebliğ’in 79.2.2.1’inci maddesi uyarınca teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan alınmadığı, bulunması gereken ibarenin yer almadığı, meslek mensubunun iletişim bilgilerinin yer almadığı ve meslek mensubunca kaşelenip imzalanmadığı, teklif veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-0.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-0.6) mevzuata aykırı şekilde düzenlenerek sunulduğu,

9. Sözleşme Giderleri: Personel çalıştırmaya dayalı bir ihale olmadığından sözleşme giderlerinin ayrı ayrı hesaplanması gerektiği, KİK Payı (onbinde 5 ), Sözleşme Karar Pulu (Binde 4,69), Sözleşmeden Doğan Damga Vergisi (binde 9.48), Hakedişten Doğan Damga Vergisi( binde 9.48)’nin teklif açıklamasında belirtilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1, 2, 5, 7, 8’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,           

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,          

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,        

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.

c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir. …” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in ihale ilan tarihinde yürürlükte bulunan “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

…

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.

…

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü”ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin  ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündürÖrneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 1/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan sigorta prim tutarı maliyet kalemi,  Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL; 2021 yılı için (126,44 TL*1,2644) 159,87 TL; 2022 yılı için (159,87 TL*1,2644) 202,14 TL olarak hesaplanacaktır.

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.

79.3.6. (Ek madde: 30/09/2020-31260 R.G./23. md.) İhale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme bulunmayan ve birden fazla yılı kapsayan işlere ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında idarece önemli bir bileşen olarak belirtilen ve istekliler tarafından ihale tarihi itibarıyla artış oranı ve/veya tutarı tespit edilemeyen motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene işlemleri gibi giderler ile mali yükümlülükler ve/veya tarife bedellerinin, sonraki yıllara ilişkin bedelleri, ilk yıl için öngörülen bedelin, ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran üzerinden güncellenerek hesaplanır. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 15/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, motorlu taşıtlar vergisi tutarı ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan maliyet kalemiz Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Ekim ayı değişim oranı (%22,58) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2258) 122,58 TL; 2021 yılı için (122,58 TL*1,2258) 150,26 TL; 2022 yılı için (150,26 TL*1,2258) 184,19 TL olarak hesaplanacaktır.” açıklamaları,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Personel Servis Kiralama (81 Araç)

b) Miktarı ve türü:

İstanbul Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Barbaros Mah. Begonya Sok. No:9 Ataşehir hizmet binası, Halkalı Ek Hizmet Binası ve Ankara Cad No 11 Cağaloğlu adresindeki Milli Emlak Müdürlüğü personelinin 81 araç ile personel taşıma

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: İstanbul Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Ataşehir Hizmet Binası, Halkalı ek Hizmet Binası ve Cağaloğlu Milli Emlak Genel Müdürlüğü

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.2.

İhaleye katılma şartlarında istenen 81 (Seksenbir) araçtan en az 33 (Otuzüç) adedi teklif veren istekli firmaların kendi öz malı olacak olup, öz malı araçlarının 30 (Otuz) adedi en az 16 koltuk kapasiteli Minibüs olacaktır. İstanbul İl’i için 34 plakalı olacaktır. Bu araçların kendi öz malı olduğunu ibraz edecek ruhsat asılları ve demirbaş (Onaylı) kayıt listelerini ihale teklif dosyasına koyacaktır. Yüklenici bu araçları kurumda çalıştırmakta zorunlu değildir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak: Ulaşım sigorta, vergi ( KDV Hariç) resim ve harç giderleri ile KİK payı, araçlara ve sürücülere ait her türlü (yakıt, bakım, maaş, sigorta ödemeleri v.b.) giderler, köprü, otoban geçiş ücretleri, işin yürütülmesi nedeniyle oluşacak üçüncü kişiler (gerçek veya tüzel) ve özel veya kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili iş ve işlemlere ait her türlü giderler sözleşmede, idari şartnamede ve genel şartnamede belirtilen diğer giderler teklif fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır. ” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1. Bu madde boş bırakılmıştır.”  düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.01.2021; işi bitirme tarihi 31.12.2021

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Araçların Özellikleri” başlıklı 3’üncü maddesinde “İl Müdürlüğümüz Ataşehir ve Halkalı Hizmet binaları için;

16 Kişilik Minibüs 50 Adet 2013 Model ve üzeri

27 Kişilik Otobüs  1 Adet 2013 Model ve üzeri

Ankara Caddesi No 11 deki Milli Emlak Hizmet binası için;

16 Kişilik Minibüs 29 Adet 2013 Model ve üzeri

27 Kişilik Otobüs  1 Adet 2013 Model ve üzeri

…

3.5. Araçlarda, en az 2 adet 5 kg. lık süresi geçmemiş (süresi hizmet esnasında dolanlar yenilenecektir.) yangın söndürme cihazı ve sargı bezi, oksijenli su, tentürdiyot, tampon, suni nefesliğin vb. bulunduğu mevzuatın gerektirdiği tıbbi yardım çantası ile “Araçların imal Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelikte” belirtilen diğer teçhizat bulunacaktır.

…

3.10. Araçlarda; Ocak, Şubat, Mart, Kasım ve Aralık aylarında kışlık lastik bulunacaktır.

…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif Fiyata Dahil Olan Masraflar” başlıklı 9’uncu maddesinde “Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuatı gereğince yapılacak; ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ile, kik payı, araçlara ve sürücülere ait her türlü (yakıt, bakım, maaş, sigorta ödemeleri vb.) giderler, köprü, otoban geçiş ücretleri, işin yürütülmesi nedeniyle oluşacak üçüncü kişiler ( Gerçek veya tüzel) ve özel veya kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilgili iş ve işlemlere ait her türlü giderler, sözleşmede, İdari Şartnamede ve Genel Şartnamede belirtilen diğer giderler teklif fiyata dahildir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Anılan Şartname’nin ekinde ise kilometre, kapasite, model, mesai saatleri ve gün bilgilerinin yer aldığı  güzergah listesine yer verildiği görülmüştür.

Uyuşmazlığa konu ihaleye 4 isteklinin teklif verdiği, 2 isteklinin TÜRSAB yetki belgesi olmadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı, sınır değerin altında teklif veren Özyüce Turizm Seyahat Pazarlama Tic. Ltd. Şti.nden açıklama istendiği, anılan istekli tarafından süresi içinde sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunarak ihalenin üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Atak Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

İdarece, teklifi sınır değerin altında kalan Özyüce Turizm Seyahat Pazarlama Tic. Ltd. Şti.ne 16.11.2020 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında;  

“Personel Servis Kiralama Hizmet Alımı işine ait ihalenin Tekliflerin Değerlendirilmesi aşamasında, sunmuş olduğunuz teklifin aşırı düşük olduğu kararına varılmıştır.

İşbu ihaleye vermiş olduğunuz teklifiniz incelenmiş, inceleme sonucunda teklifiniz İdari Şartnamenin 33.1 maddesi ve Kamu İhale Genel Tebliği 79.1 maddesine göre belirlenen sınır değerin altında ve aşırı düşük teklif olduğuna, İdari Şartname’nin 33.2’nci maddesine göre teklifinizle ilgili tarafınızdan yazılı açıklama istenmesine ihale komisyonunca karar verilmiştir. Bu maksatla;

a)İdari Şartnamenin 33.2 maddesi kapsamında;

1)Yapacağınız personel taşıma hizmetinde sizi diğer isteklilere göre avantajlı kılan ekonomik yönleriniz,

2)Personel taşıma hizmetiniz ile ilgili seçtiğiniz teknik çözümler ve işin yerine getirilmesinde kullanacağınız avantajlı koşullar,

3)Teklif ettiğiniz hizmetin özgünlüğü hakkında yapacağınız yazılı açıklamalarınızı ve bu konular ile ilgili belgelerinizi,

b)Kamu İhale Tebliğinin 79. Maddesi ve ihale dökümanı uyarınca;

1)Çalıştırılacak olan araç sürücülerinin ücret ve SGK giderleri,

2)Hizmetin sunulmasında temin edilecek 81 aracın yakıt, ücret, bakım, onarım, amortisman, kiralanacak araçların kiralama bedeli v.s. giderleri,

3)Personel servis araçlarının Zorunlu Karayolu Mali Sorumluluk Sigortası giderleri,

4)Personel servis araçlarının Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası giderleri,

5)Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri

6)İdari ve Teknik şartnamede yer alan diğer giderlerin açıklaması ile belgelerinin; 22.08.2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ve yürürlüğe giren Kamu İhale Genel Tebliğinin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79. maddesine uygun olarak verilmesi gerekmektedir.

Yazılı açıklama vermediğiniz takdirde teklifinize İdari Şartname’nin 33.2 ve 4734 sayılı Kanun’un 38. maddesine göre işlem yapılacaktır.

Kamu İhale Genel Tebliği ve 4734 sayılı Kanun’un 38. maddesi uyarınca bu konudaki açıklamalarınızı ilgili evrakın tarafınıza tebliğinden itibaren 3 (üç) iş gününün bitiminde saat 17:00’a kadar yazılı olarak idaremizde olacak şekilde bildirmenizi, aksi takdirde İdari Şartnamenin 33.2 ve 4734 sayılı Kanun’un 38. maddesine göre işlem yapılarak teklifinizin reddedileceği hususunu bilgilerinize rica ederim.” ifadelerine yer verilerek yazı ekinde Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7, Ek-O.8 standart formlarına yer verildiği görülmüştür.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından ise 19.11.2020 tarihli yazı ile teklifin bileşenlerine ait maliyetin belirlenerek yazı ekinde araç kira giderine ilişkin belge, yakıt maliyeti giderine ilişkin belge, araç sürücü giderine ilişkin belge, MTV-muayene –egzos giderine ilişkin belge, sözleşme giderlerine ilişkin belgelere yer verildiği görülmüştür.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri doğrultusunda ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenmesi neticesinde,

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından araç maliyetlerinin kiralama suretiyle açıklandığı, anılan istekli tarafından kiralamaya ilişkin 1 adet fiyat teklifi ve ekinde Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağının sunulduğu, fiyat teklifinin üzerinde Tebliğ’in 79’uncu maddesinde yer alan gerekli ibarenin yazıldığı ve teklifi veren firma (Yakoss Turizm A.Ş.) ile meslek mensubu tarafından imzalanarak  kaşelendiği, araç kiralamaya ilişkin fiyat teklifinde araçların 2013 model üzeri olduğunun ifade edildiği, araç sayısı, gün ve günlük fiyat teklifi üzerinden toplam bedel belirlendiği, “sürücü ve yakıt hariç, sigorta, bakım, onarım, lastik, diğer tüm giderler dahil” fiyat belirlendiği tespit edilmiştir.

“www.ticaretsicil.gov.tr” internet sayfası üzerinden, fiyat teklifini düzenleyen tedarikçi firma Yakoss Turizm A.Ş.nin kuruluş bilgilerinin yer aldığı 04.08.2016 tarih ve 9130 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi’nin incelenmesi neticesinde, anılan şirketin kuruluş bilgileri arasında araç kiralama faaliyetlerinin bulunduğu görülmekle birlikte,  sigorta, bakım onarım, lastik giderlerinin faaliyet konuları arasında yer almadığı anlaşılmıştır.

Ayrıca ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından araçlara ait sigorta, bakım, onarım, lastik ve diğer tüm giderlerin ayrı ayrı maliyet belirtilmeden araç kiralama bedeli içerisine dahil edilmek suretiyle tek kalemde açıklanmasının mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Öte yandan araçlarla ilgili amortisman gideri öngörülebilmesi için, araçların isteklinin kendi malı olması ve bu durumun da ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da YMM raporu veya SMMM raporu ile tevsik edilmesi gerektiği, idarece ihale konusu iş kapsamında istenen 81 araçtan en az 33 adedinin kendi malı olmasının istendiği ve bu araçların kendi öz malı olduğunu ibraz edecek ruhsat asılları ve demirbaş (onaylı) kayıt listelerinin ihale teklif dosyasına konulacağının düzenlendiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından 81 aracın tamamına ilişkin olarak kiralama fiyat teklifinin sunulduğu görülmüş olup, açıklamaların bu yönüyle de uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 82 şoför çalıştırılacağından bahisle, şoförlerin SGK ve işçilik gideri için KİK İşçilik Hesaplama Modülünün kullanıldığı, söz konusu modülde 2020 yılı için asgari işçilik maliyetinin (saatlik asgari ücret + saatlik işveren payı)  16,02 TL/saat olarak belirlendiği, 1 sürücünün günlük 2 saatlik (1 saat vardiya gidiş, 1 saat vardiya geliş) maliyetinin (16,01×2 =)  32,02 TL olarak belirlendiği, 2021 yılı tahmini artış oranı olarak %22 öngörülerek toplam işçilik maliyetine ulaşıldığı anlaşılmış olup, araç sürücü ücretlerine ilişkin açıklamalarda bir aykırılık olmadığı sonucuna varılmıştır.  

3) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından akaryakıt giderinin hesaplanması ile ilgili olarak, EPDK tarafından yayımlanan 09.11.2020 tarihli yakıt tipleri ile fiyatlarını gösterir günlük bültendeki liste fiyatlarından motorinin KDV dahil litre fiyatı 6,27433 TL’nin KDV hariç tutarının (5,32 TL) kullanıldığı, araçların akaryakıt tüketim miktarlarının tevsikine ilişkin olarak 01.03.2001 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Akaryakıt Kat Sayıları Genelgesi’nde yer alan 27 kişilik aracın km yakıt sarfiyatı olan 0,20 lt/km, 16 kişilik aracın km yakıt sarfiyatı olan 0,12 lt/km miktarlarının alındığı, buna göre 27 kişilik aracın km başına yakıt sarfiyatının (0,20 lt x 5,32 TL =) 1,07 TL, 16 kişilik aracın km başına yakıt sarfiyatının (0,12 lt x 5,32 TL =) 0,64 TL olarak hesaplandığı, ihale konusu işin süresi boyunca her bir güzergah için Teknik Şartname’de düzenlenen mesafeler dikkate alınarak toplam yakıt maliyetinin hesaplandığı anlaşılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından kullanılan motorin fiyatının ilan (13.10.2020) ve ihale tarihi (11.11.2020)  (ihale tarihi hariç) arasında EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatının % 90’ının altında olmadığı, bu itibarla başvuru sahibince mazot fiyatına ilişkin yapılan bu açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun olduğu sonucuna varılmıştır.  

4) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yıllık MTV, Egzos Gazı Emisyon Ölçüm (Ruhsat Dahil), Araç Muayene Harç bedellerine ilişkin maliyetlerle ilgili olarak sunulan tabloda;  motorlu taşıtlar vergisi gideri için Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 27.12.2019 tarih ve 30991 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Tebliği’nde yer alan fiyat tarifesi kullanılarak maliyet hesabı yapıldığı, araç muayene gideri için muayene giderlerinin hesaplamasında kullanılmak üzere yetkili kuruluş (TÜVTÜRK) tarafından araç muayene fiyatlarını gösterir tarife cetvelinde yer alan fiyatların sunulduğu, yine TÜVTÜRK tarafından belirlenen Egzos Gazı Emisyon Ölçüm Fiyatının sunulduğu,  söz konusu fiyatların toplamı üzerinden %7,71 oranında 2021 yılı tahmini artış oranı belirlenerek 1 yıllık hesaplamanın yapıldığı ve araç sayısı ile çarpılarak toplam bedele ulaşıldığı anlaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan Tebliğ maddesinde, istekliler tarafından ihale tarihi itibarıyla artış oranı ve/veya tutarı tespit edilemeyen motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene işlemleri gibi giderler ile mali yükümlülükler ve/veya tarife bedellerinin, sonraki yıllara ilişkin bedellerinin, ilk yıl için öngörülen bedelin, ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran üzerinden güncellenerek hesaplanacağı açıklanmış olup, ihale tarihi 11.11.2020 olan  şikayete konu ihalede, Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2020 yılı Ekim ayı değişim oranı (%9,11) üzerinden hesaplama yapılması gerekirken, Eylül ayı değişim oranı (7,71) üzerinden hesaplama yapıldığı tespit edilmiş olup, söz konusu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.  

5) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından KİK payı (onbinde
5 ), karar pulu (binde 5.69), sözleşme damga vergisi (binde 9,48) maliyetlerine yer verilerek toplam maliyetin hesaplandığı görülmüş olup, sözleşme giderlerine ilişkin açıklamaların uygun olduğu anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Özyüce Turizm Seyahat Pazarlama Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.