Araç Kiralama ihalesinde A1 yetki belgesine sahip olunmadan otomobil cinsi taşıtların çalıştırılamayacağı, kamu kurum ve kuruluşlarına hizmet verebilmek amacıyla A1 yetki belgesine başvuranların ise kamu kurum/kuruluşuyla yapılmış taşıma hizmet alımı sözleşmesini Bakanlığa sunmalarının gerektiği, bu belge olmadan yüklenici tarafından araç çalıştırılması ve faaliyette bulunulmasının mümkün olmadığı

Karayolu Taşıma Kanunu’nun “Yetki belgesi alma zorunluluğu ve taşıma hizmeti” başlıklı 5’nci maddesinde “Taşımacılık, acentelik ve taşıma işleri komisyonculuğu ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği yapılabilmesi için Bakanlıktan yetki belgesi alınması zorunludur.

Taşımacılara, yetki belgesinden ayrı olarak taşımalarda kullanılacak taşıtların niteliğini ve sayısını gösteren taşıt belgesi ile taşımacının taşıt belgesinde kayıtlı her taşıt için düzenlenen ve taşıtta bulunması gereken taşıt kartı verilir…” hükmü,

 

Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “…Yetki belgesi: Bu Yönetmelik kapsamında bir faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilere çalışma izni veren ve Bakanlıkça düzenlenen belgeyi… ifade eder.” hükmü,

 

Anılan Yönetmelik’in “Yetki belgesi alma zorunluluğu” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Bu Yönetmelik kapsamına giren taşımacılık, acentelik, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve benzeri faaliyetlerde bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin yapacakları faaliyetlere uygun olan yetki belgesini/belgelerini Bakanlıktan almaları zorunludur.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Yetki belgesi türleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) A türü yetki belgesi: Otomobille ticari tarifeli veya tarifesiz olarak,  yurt içi veya uluslararası yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:

a) A1 Yetki Belgesi: Yurtiçi tarifeli veya tarifesiz yapacaklara,

(8) K türü yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı veya hususi taşımacılık yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:

a) K1 yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara,

verilir.” hükmü,

 

Aynı Yönetmelik’in “Yetki belgesi almanın veya yenilemenin özel şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde “(1) A türü yetki belgeleri için başvuranlardan:

a) A1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 4 adet özmal otomobil ile 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.

a) K1 yetki belgesi için başvuran;

1) Gerçek kişilerin en az, 1 birim taşıt ve 25 tonluk asgari kapasiteye sahip olmaları,

2) Tüzel kişilerin en az, 2 birim taşıt ve 50 tonluk asgari kapasiteye sahip olmaları şarttır…” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…ı) Otomobil için; A1 yetki belgesini, Minibüsler için, B2 veya D2  Yetki Belgelerinden birini,

Panel ve Pikaplar için;  C2, K1, L1 ve TİO yetki Belgelerinden herhangi birini,

veriliş tarihinin, geçerlilik tarihinin, belge numarasının ve belge türünü yeterlilik tablosunda beyan edeceklerdir.

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:

Tüm Kısımlar

Belge Adı

Açıklama

Teknik Şartname EK-1 deki Fiyat Teklif Tablosu

 

Teknik Şartname EK-1 deki Fiyat Teklif Tablosunda çalıştıracakları otomobil, panel ve pikap(4×2) araçlar için marka, model (yıl), tip, kasko sigorta bedeli, çalıştırılacak şoför için teklif birim fiyat vb. tanıtıcı bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan edilmesi gerekmektedir.

7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz…” düzenlemesi,

 

Teknik Şartname’nin “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bu Şartnamede;

Pikap: Açık kasa kamyoneti,

Arazi Pikap: Bütün tekerlekleri motordan güç alan pikapları,

Panel: Kapalı kasa kamyoneti,

Minibüs: Şoförü dahil 10 ilâ 17 adet arasında oturma yeri olan aracı,

…,

A1 Yetki belgesi: Ticari amaçla otomobille Yurtiçi tarifesiz yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilen belgeyi,

K1 Yetki belgesi: Ticari amaçla Yurtiçi eşya taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilen belgeyi,

L1 Yetki Belgesi: Yurtiçi Lojistik işletmeciliği yapacaklara,

C2 yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara,

TIO Yetki belgesi: Uluslararası ve Yurtiçi Taşıma işleri organizatörlüğü yapacaklara verilen belgeleri,

Taşıma Yetki Belgesi: 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin yetki belgeleri ile 6. maddesinde belirtilen B2, D2 veya D4 türü belgeyi,

B2 Yetki Belgesi: Tarifesiz olarak uluslararası ve yurtiçi ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,

D2 Yetki Belgesi: Tarifesiz olarak yurtiçi ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,

D4 Yetki Belgesi: Tarifeli ve tarifesiz olarak 100 kilometreye kadar olan şehirlerarası ve taşıma mesafesine bakılmaksızın il içi ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara verilen yetki belgesini ifade eder.” düzenlemesi,

 

“Taşıtların Teknik Özellikleri” başlıklı 3’üncü maddesinde “…3.7. 14+1 Kişilik Minibüs: 2017 model ve üstü, 14+1 koltuk kapasiteli olacaktır, motor gücü min. 95 KW olacaktır. Araç siyah, beyaz veya gri tonlarında olacaktır.

Panel ve Pikap ve Arazi Pikap için; TİO Yetki Belgesi sahibi yüklenici, ilgili mevzuatında bahsi geçmekte olan şartları sağlamak kaydıyla, başka firmalar adına düzenlenen K1, L1 ve C2 türü Yetki Belgelerinde kayıtlı taşıtları kendi nam ve hesaplarına kullanabilirler.

D2 Yetki Belgesi ile sözleşmeli olarak çalışacak araçlar; Yüklenicinin kendi D2 Yetki Belgesi ekine kayıtlı Taşıt Belgesine sahip olacaktır.

B2 Yetki Belgesi ile sözleşmeli olarak çalışacak araçlar; Yüklenicinin kendi B2 Yetki Belgesi ekine kayıtlı Taşıt Belgesine sahip olacaktır.” düzenlemesi,

 

“İhaleye Girebilme Şartları, Tekliflerin Hazırlanması, Şoförlü Taşıt Kiralama Bedeli ve Teklif Fiyatına Dahil Olan Giderler” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1. İhaleye Girebilme Şartları: İsteklilerin, ihaleye girebilmeleri için teklifleriyle beraber teslim edecekleri belgeler ve yazılı olarak yapması gereken açıklamalar aşağıda belirtilmiştir.

4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununun 5.maddesine göre faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin yapacakları faaliyete uygun olarak yetki belgesi belgelerini ilgili Bakanlıktan almaları zorunlu olması nedeni ile ihale kapsamında belirtilen işleri yapabilmek için İstekliler, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliği gereği bu ihaleye teklif verebilmek için yapacakları faaliyete uygun yetki belgesi ile taşımalarda kullanılacak taşıtların niteliğini ve sayısını gösteren taşıt belgesine sahip olacaktır. Taşıt belgesinde kayıtlı her taşıt için düzenlenen taşıt kartlarının, taşıtlarda bulunması zorunludur. İstekliler bu iş için;

4.1.1. 1.KISIM: Otomobiller için A1 yetki belgesini ve Minibüsler için, B2 veya D2 Yetki Belgelerinden birini olacak şekilde, Otomobil ve Minibüs için Yetki Belgelerini, Yeterlilik Tablosunda beyan edeceklerdir.

4.1.2. 2.KISIM: Panel ve Pikaplar için; C2, K1, L1 veya TİO yetki Belgelerinden herhangi birini, Yeterlilik Tablosunda beyan edeceklerdir.” düzenlemesi,

 

“Tekliflerin Hazırlanması” başlıklı 4.2’nci maddesinde “…İhalede teklif verecek olan istekliler iş bu Teknik Şartname EK-1 de örneği verilen Fiyat Teklif Tablosunda görülen, çalıştıracakları taşıtlara ait marka, model(yıl), tip, kasko sigorta bedeli, çalıştırılacak şoför için teklif birim fiyat vb. tanıtıcı bilgileri (Panel, Pikap (4×2) ve Binek Otomobil Araçlar için) e-teklifleri kapsamında yeterlik bilgileri tablosunda beyan edeceklerdir.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden taşımacılık, acentelik ve taşıma işleri komisyonculuğu ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği yapılabilmesi için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan yetki belgesi alınmasının zorunlu olduğu, A1 türü yetki belgesinin otomobille tarifeli veya tarifesiz olarak yurt içi yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verileceği,  kamu kurum ve kuruluşlarına hizmet verebilmek amacıyla A1 yetki belgesine başvuranların kamu kurum/kuruluşuyla yapılmış taşıma hizmet alımı sözleşmesini Bakanlığa sunmalarının gerektiği, K1 yetki belgesinin ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara verileceği, K1 yetki belgesi için başvuran gerçek kişilerin en az, 1 birim taşıt ve 25 tonluk asgari kapasiteye sahip olmaları, tüzel kişilerin en az, 2 birim taşıt ve 50 tonluk asgari kapasiteye sahip olmalarının gerektiği anlaşılmaktadır.

 

Teknik Şartname’nin “İhaleye Girebilme Şartları, Tekliflerin Hazırlanması, Şoförlü Taşıt Kiralama Bedeli ve Teklif Fiyatına Dahil Olan Giderler” başlıklı 4’üncü maddesinde Panel ve Pikaplar için C2, K1, L1 veya TİO yetki Belgelerinden herhangi birini, Otomobiller için ise A1 yetki belgesini Yeterlilik Tablosunda beyan edecekleri, “Taşıtların Teknik Özellikleri” başlıklı 3’üncü maddesinde Panel ve Pikap ve Arazi Pikap için TİO Yetki Belgesi sahibi yüklenicinin, ilgili mevzuatında bahsi geçmekte olan şartları sağlamak kaydıyla, başka firmalar adına düzenlenen K1, L1 ve C2 türü Yetki Belgelerinde kayıtlı taşıtları kendi nam ve hesaplarına kullanabileceği, düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.

 

Yapılan incelemede, yukarıda yer verilen mevzuat uyarınca A1 yetki belgesine sahip olunmadan otomobil cinsi taşıtların çalıştırılamayacağı, kamu kurum ve kuruluşlarına hizmet verebilmek amacıyla A1 yetki belgesine başvuranların ise kamu kurum/kuruluşuyla yapılmış taşıma hizmet alımı sözleşmesini Bakanlığa sunmalarının gerektiği, bu belge olmadan yüklenici tarafından araç çalıştırılması ve faaliyette bulunulmasının mümkün olmadığı, öte yandan bahse konu belgenin ihale konusu işteki sadece otomobil cinsi taşıtları kapsadığı, ihale konusu iş kapsamında diğer araçlar için Panel ve Pikaplar için C2, K1, L1 veya TİO yetki belgelerinden herhangi birini Yeterlilik Tablosunda beyan edecekleri, “Taşıtların Teknik Özellikleri” başlıklı 3’üncü maddesinde Panel ve Pikap ve Arazi Pikap için TİO Yetki Belgesi sahibi yüklenicinin, ilgili mevzuatında bahsi geçmekte olan şartları sağlamak kaydıyla, başka firmalar adına düzenlenen Kİ, L1 ve C2 türü Yetki Belgelerinde kayıtlı taşıtları kendi nam ve hesaplarına kullanabileceği anlaşılmıştır. Bu itibarla söz konusu düzenlemenin teklif vermeye engel nitelikte olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Toplantı No 2023/059
Gündem No 31
Karar Tarihi 06.12.2023
Karar No 2023/UH.II-1509