araç kiralama ihale işinin nevi itibariyle hizmet alımı suretiyle belirli bir süre taşıt edinilmesi iken, kanal arızalarına müdahale için kullanılacak olan araçların çalıştırılması işinin nevi itibariyle araç kiralama işi olmadığı yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerine göre söz konusu ihalede vidanjör araçlarının ve şoförlerin yalnızca hizmetin yapılacağı zamanlarda ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacağı dikkate alındığında ihale konusu işin bir taşıt edinimi ve o taşıttan tam zamanlı olarak yararlanma değil araçların yalnızca belirli bir hizmetin verilmesine özgülendiği ayrıca araçların çalıştırılması için sınır değerin tespitinde kullanılmak üzere hususi bir sınır değer R katsayısının Kamu İhale Kurulu tarafından belirlenmemesi

İştem Temizlik Hizmetleri Tur. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/620170 İhale Kayıt Numaralı “İzmir İli Bergama, Dikili, Kınık İlçelerinde Vidanjör Çalıştırılması İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 03.01.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İzmir İli Bergama, Dikili, Kınık İlçelerinde Vidanjör Çalıştırılması İşi” ihalesine ilişkin olarak İştem Temizlik Hizmetleri Tur. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin 27.03.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.04.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 03.04.2020 tarih ve 16422 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.04.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/616 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuruya konu ihalede idare tarafından sınır değer hesabında R katsayısının “diğer hizmetler” için belirlenen “0,80” olarak dikkate alındığı, ancak söz konusu ihalenin bir vidanjör kiralama işi olduğu ve bu sebeple R katsayısının araç kiralamaları için belirlenen “0,84” olarak dikkate alınması gerektiği, bu durumda ise sınır değerin 4.106.699,60 TL olarak bulunacağı ve ihale üzerinde bırakılan istekli Adil Katı Atık İnş. Nak. Müh. Pey. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin sınır değerin altında kalacağı ve anılan istekliye aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerekeceği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

            b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

           c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü bulunmaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.

79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.

79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;

SD: Sınır değeri,

YM: Yaklaşık maliyeti,

n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,

T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,

R: Sınır Değer Tespit Katsayısını

79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir. …” açıklaması bulunmaktadır.

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: İzmir İli Bergama, Dikili, Kınık İlçelerinde Vidanjör Çalıştırılması İşi

b) Miktarı ve türü: 730 gün süre ile Bergama Şube Müdürlüğü (Bergama, Dikili ve Kınık) sorumluluğundaki bölgelerde kullanılmak üzere 5 adet vidanjör kiralanması hizmeti alımı işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: İzmir İli Bergama, Dikili ve Kınık İlçeleri ile bu ilçelere bağlı köy ve mahallelerde

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

Her türlü araç çalıştırılması veya kiralanması işi benzer iş kabul edilecektir. …” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin  “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

– Çalışacak Vidanjörler için İzsu Genel Müdürlüğünden çalışma ruhsatı alınacaktır. Bununla ilgili giderler yükleniciye ait olup teklif fiyata dahildir.

– Vidanjörlerin; Her türlü sigorta bedelleri, taşıt vergisi, muayene v.b. sorumluluklar ile amortisman giderleri, tamir, bakım, lastik, akaryakıt, yağ, üstübü gibi sarf malzeme giderleri ve muhtasar vergiler ile diğer benzeri masrafları yükleniciye ait olup teklif fiyata dahil edilecektir.

– Çalıştırılacak personellerin maaş, yemek, sigorta, yol, v.b. her türlü giderleri yükleniciye ait olup teklif fiyata dahildir.

– İhtiyaç duyulduğunda vidanjörler gün içerisinde her saat çağrılıp çalıştırabillecektir. Böyle durumlarda ve şoförlerin haftalık/ yıllık izinler ile ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda gerekli düzenlemeler yükleniciye ait olup ayrıca bir bedel ödenmeyecek olup teklif fiyata dahildir.

–  Yüklenici firma yer tesliminden işin bitimine kadar itibaren Araç Takip programı yüklü 2 (iki) adet laptop bilgisayar teslim edilecek olup teklif fiyata dahildir. İşin kapsamında çalışacak vidanjörlerin tamamına Araç Takip Cihazı takılacaktır.

– İşin yer tesliminden kabulüne kadar yüklenici, İhale sürecinin iş tevzi ve kontrol işlerini takibini sağlamak amacıyla Bergama İZSU Teknik Amirliğinde görevli olrak 1 (bir) adet büro personeli çalıştıracaktır. Bu hizmet için yükleniciye ayrıca bir bedel ödenmeyecek olup teklif fiyata dahildir.

– Yapılacak fazla mesailer için ayrıca bir ücret ödenmeyecek olup teklfi fiyata dahi edilecektir.

– İşveren mali sorumluluk sigortası ve 3. şahıs mali sorumluluk sigortası bedelleri teklif fiyata dahildir.

– İşin yer tesliminden kabul onay tarihine kadar işveren ve ilgili personelin hizmetine işin denetiminde kullanılmak üzere 2015 yılı ve üzeri 2 (iki) 4×4 (dört çeker) ara. idareye teslim edecektir. Araçların zorunlu kasko sigortası yapılmış olacaktır. Günlük ortalama 150 km. yol yapacağı varsayılacak olup aracın yakıt ve bakım giderleri yüklenici tarafından giderilecektir. Araçlarda yakıt alımları için otomobil taşıt tanıma sistemi ve araçlara tanımlı otoyol geçiş karı (HGS/OGS) sistemi olacaktır. Bu hizmetler için yükleniciye ayrıca bir bedel ödenmeyecek olup teklif fiyata dahildir.

– Yüklenici işe başlamasına müteakip en geç 15 gün içerisinde her bir şoför için ayrı ayrı yazlık ve kışlık olmak üzere iş kıyafetleri ve her türlü kişisel koruyucu donanımlarını temin edilecek olup (Yazlık ve kışlık pantolon, T-Shirt, kışlık bere, kışlık ve yazlık iş güvenlik ayakkabısı, kışlık uzun kol Sweat-Shırt, kışlık mont, yüksek görünümlü reflektörlü yelek, yağmurluk vs.) teklif fiyata dahildir.

– Yüklenici karı teklif fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Konu” başlıklı 1’inci maddesinde “Bu şartname T.C. İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İZSU) tarafından Su ve Kanal İşletme Dairesi Başkanlığı’nın ihtiyacı için 5 (Beş) Adet olmak üzere Sürücülü ve Muavinli Vidanjör kiralanması işidir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde “İZSU Genel Müdürlüğü tarafından İdaremiz yetki ve sorumluluk sınırında yer alan Bergama, Dikili ve Kınık ilçeleri ile bu ilçelere bağlı köy ve mahallelerde bulunan konut, yazlık site, motel, işyeri ve endüstrilere vb. ait fosseptiklerde toplanan evsel veya arıtılmış atık suların çekilip, Bergama Atıksu Arıtma Tesisine veya bu ilçeler içerisinde İZSU’nun uygun gördüğü atık su pompa istasyonlarına taşınması amacıyla temin edilecek 5 (Beş) adet olmak üzere sürücülü ve muavinli olarak Vidanjör kiralanması işini kapsar.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Vidanjör kapasiteleri ve görevi” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1.İdaremiz tarafından kiralanması uygun bulunan vidanjörler; Su ve Kanal İşletme Dairesi Başkanlığı talep ve tercihleri doğrultusunda tespit edilmiş olup, en az 10 ton atıksu taşıma kapasiteli olmak üzere toplam 5 (Beş) adet vidanjör olacaktır.

3.2.Kiralanacak olan vidanjörler İZSU Genel Müdürlüğü, Su ve Kanal İşletme Dairesi Başkanlığı Bergama Şube Müdürlüğü (Bergama, Dikili ve Kınık) sorumluluk alanlarında bulunan fosseptiklerde toplanan evsel veya arıtılmış atık suların çekilip taşıma yoluyla Vidanjör ihtiyaçlarını sağlamak için kullanılacaktır. …” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgelerden, başvuruya konu ihalenin İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından açık ihale usulüyle ve birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen “İzmir İli Bergama, Dikili, Kınık İlçelerinde Vidanjör Çalıştırılması İşi” olduğu, söz konusu ihalede 15 adet ihale dokümanı alındığı ve 13 istekli tarafından teklif sunulduğu, İdari Şartname’nin 33’üncü maddesinde yer alan düzenleme doğrultusunda ihale komisyonu tarafından R katsayısının 0,80 alınarak sınır değerin 3.911.142,47 TL olarak hesaplandığı, isteklilerden yalnızca Barik İnş. Taah. Taş. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği, anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yanıt verilmediği, bu doğrultuda 20.03.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Adil Katı Atık İnşaat ve Hizmet Yönetimi Nakliyat Mühendislik Peyzaj San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi istekli İştem Temizlik Hizmetleri Tur. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.

Kamu İhale Kurulunun 30.01.2019 tarihli ve 2019/DK.D-38 sayılı düzenleyici kararında “4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesinin son fıkrasında, Kamu İhale Kurumunun, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama ölçütleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır. …” açıklamasının bulunduğu ve ekinde ise “Personel Çalıştırılmasına Dayalı Olmayan Hizmet Alımı İhalelerinde Sınır Değerin Tespitinde Kullanılacak R Katsayıları” tablosuna yer verildiği, anılan tablo ekinde ise;

“İhalenin Konusu R Katsayısı

Araç Kiralama 0,84

Bilgisayar Sistemlerine Yönelik Hizmetler 0,83

Malzemeli Yemek 0,82

Mühendislik Hizmetleri 0,78

Sigorta Hizmetleri 0,80

Diğer Hizmetler 0,80” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.

Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerinde, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.1.2’nci maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değerin hesaplanmasına ilişkin formüle yer verilerek, 79.1.3’üncü maddesinde ise 79.1.2’nci maddede yer alan R değerinin her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenerek ilan edileceği, ihalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerlerinin belirlenebileceği düzenlenmiştir.

İhaleye ilişkin İlan’da ve İdari Şartname’de R Katsayısına yönelik bir düzenleme bulunmamaktadır.

Yapılan incelemede, idarece sınır değerin hesaplanmasında ihalenin “Diğer Hizmetler” sınıfına dâhil edilmek suretiyle sınır değer katsayısının (R) 0,80 alındığı, teklif tutarı sınır değer tutarının altında olan tek istekli bulunduğu (Barik İnş. Taah. Taş. San. Tic. Ltd. Şti.) anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığından ihalenin sınır değerin üzerinde yer alan istekli (Adil Katı Atık İnşaat ve Hizmet Yönetimi Nakliyat Mühendislik Peyzaj San. ve Tic. Ltd. Şti.) üzerinde bırakıldığı görülmüştür.

Yapılan incelemede, sınır değerin ihalenin konusu veya işin niteliğine göre belirlenmesi gerektiği, araç kiralama işinin nevi itibariyle hizmet alımı suretiyle belirli bir süre taşıt edinilmesi iken, kanal arızalarına müdahale için kullanılacak olan vidanjörlerin çalıştırılması işinin nevi itibariyle araç kiralama işi olmadığı; yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerine göre söz konusu ihalede vidanjör araçlarının ve şoförlerin yalnızca hizmetin yapılacağı zamanlarda ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacağı dikkate alındığında, ihale konusu işin bir taşıt edinimi ve o taşıttan tam zamanlı olarak yararlanma değil araçların yalnızca belirli bir hizmetin verilmesine özgülendiği; ayrıca vidanjör çalıştırılması için sınır değerin tespitinde kullanılmak üzere hususi bir sınır değer R katsayısının Kamu İhale Kurulu tarafından belirlenmediği, dolayısıyla ihale konusu işin “Diğer Hizmetler” sınıfına dahil edilerek R katsayısının 0,80 olarak alınması gerektiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.