Aritmetik hata, idarece birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen miktarlar ite isteklilerce teklif edilen birim fiyatın çarpımı ve daha sonra her bir iş kalemi bakımından bu çarpımlar sonucu oluşan rakamların toplamı sonucu ortaya çıkan aritmetik yanlışlıklardır. Yani, isteklilerin birim fiyat teklif cetvellerinde yaptıkları çarpım ve toplam hataları aritmetik hata olarak nitelendirilmektedir. Bu kapsamda, isteklilerce yapılan her aritmetik hata bir maddî hata olmakla birlikte, her maddî hata bir aritmetik hata değildir

Toplantı No 2020/009
Gündem No 60
Karar Tarihi 04.03.2020
Karar No 2020/MK-56
BAŞVURU SAHİBİ:
Fet-Nas Müh.İnş. Teks. Taş.Tem.Taah. San. Tic. Ltd. Şti. – Canip Yıldırım Özaltaş İş Ortaklığı
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/241465 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 11 Bölge Müdürlüğü Sınırları Dahilindeki Yollarda Meydana Gelen Sel Tahribatlarının Onarılması” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
KARAR:

Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan 2019/241465 ihale kayıt numaralı “Karayolları 11 Bölge Müdürlüğü Sınırları Dahilindeki Yollarda Meydana Gelen Sel Tahribatlarının Onarılması” ihalesine ilişkin olarak, Fet-Nas Müh.İnş. Teks. Taş.Tem.Taah. San. Tic. Ltd. Şti. – Canip Yıldırım Özaltaş İş Ortaklığı itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 23.08.2019 tarihli ve 2019/UY.II-1013 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

 

Davacı Fet-Nas Müh.İnş. Teks. Taş.Tem.Taah. San. Tic. Ltd. Şti. – Canip Yıldırım Özaltaş İş Ortaklığı tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 23. İdare Mahkemesi’nin E:2019/1670 sayılı dosyasında açılan davada, Mahkemenin 07.11.2019 tarih ve E:2019/1670, K:2019/2789 sayılı kararı ile “……Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, istekliler tarafından verilen teklif mektuplarının ihaleyi yapan idarece hazırlanan teklif mektubu standart formuna şekil ve içerik bakımından uygun olması gerekmekte olup, uygun olmayan teklif mektuplarının teklifin esasını değiştirecek nitelikte eksiklik taşıdığının kabul edileceği ve bu eksikliğin değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi yoluna gidilmeyerek teklifin doğrudan değerlendirme dışı bırakılacağı kurala bağlanmıştır.

Uyuşmazlıkta, ihaleyi yapan idare tarafından hazırlanan birim fiyat hesap cetvelinde, 3. sırada yer alan KGM/2500 sayılı iş kalemi ile 11. sırada yer alan KGM/21.014-15/K/Ö sayılı iş kaleminde miktarların sırasıyla 3,5 ve 706,58 olarak belirlenmesine karşın, davacılar tarafından verilen teklif kapsamında yer alan birim fiyat hesap cetvelinde söz konusu miktarların sırasıyla 4 ve 707 olarak yazıldığı, öte yandan söz konusu iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların sırasıyla 1.000,00 TL ve 3.100,00 TL olarak belirtilmesine karşın 3. sırada yer alan iş kalemi için bulunan toplam tutarın 3.500,00 TL ve 11. sırada yer alan iş kalemi için bulunan toplam tutarın ise 2.190.398,00 TL olarak hesaplandığı görülmektedir.

Bu durumda, davacılar tarafından verilen birim fiyat hesap cetvelinde 3 ve 11. sırada yer alan iş kalemleri için toplam tutarın yanlış hesaplandığı, öte yandan söz konusu kalemler için ihaleyi yapan idarece belirlenen miktarların değiştirilmemesi gerekirken değiştirildiği, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olan bu yanlışlığın değiştirilmesinin, düzeltilmesinin veya başka bir şekilde giderilmesinin mümkün olmadığı ve teklifin doğrudan değerlendirme dışı bırakılması gerektiği anlaşıldığından, bu yönde alınan dava konusu kurul kararında hukuka aykırılık görülmemiştir.” gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.

 

Bahse konu karara karşı Fet-Nas Müh.İnş. Teks. Taş.Tem.Taah. San. Tic. Ltd. Şti. – Canip Yıldırım Özaltaş İş Ortaklığı tarafından temyiz yoluna başvurulması üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin 13.01.2020 tarih ve E:2019/4251, 2020/97 sayılı kararı ile “……4734 sayılı Kanun’un ‘Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’inci maddesine göre birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunan tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı açık olup aritmetik hatadan ne anlaşılması gerektiğinin ortaya konulması gerekmektedir.

Aritmetik hata, idarece birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen miktarlar ite isteklilerce teklif edilen birim fiyatın çarpımı ve daha sonra her bir iş kalemi bakımından bu çarpımlar sonucu oluşan rakamların toplamı sonucu ortaya çıkan aritmetik yanlışlıklardır. Yani, isteklilerin birim fiyat teklif cetvellerinde yaptıkları çarpım ve toplam hataları aritmetik hata olarak nitelendirilmektedir. Bu kapsamda, isteklilerce yapılan her aritmetik hata bir maddî hata olmakla birlikte, her maddî hata bir aritmetik hata değildir.

İhaleyi gerçekleştiren idare tarafından hazırlanan birim fiyat teklif cetvelinin, üçüncü sırasında yer alan KGM/2500 sayılı iş kalemi ile on birinci sırasında yer alan KGM/21.014-15/K/Ö sayılı iş kaleminde, miktarların sırasıyla 3,5 km ve 706,58 ton olarak belirtilmesine karşın, davacılar tarafından hazırlanan birim fiyat teklif cetvelinde, miktarların sırasıyla 4 ve 707 olarak gösterildiği, öte yandan söz konusu iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların 1.000,00-TL ve 3.100,00-TL olarak belirtildiği ve üçüncü sırada yer alan iş kalemi için bulunan toplam tutarın 3.500,00-TL, on birinci sırada yer alan iş kalemi için bulunan toplam tutarın ise 2.190.398,00-TL olarak hesaplandığı anlaşılmaktadır.

Davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığı tarafından verilen birim fiyat teklif cetveline göre, üçüncü sırada yer alan KGM/2500 sayılı iş kalemi için toplam 3.500,00-TL hesaplandığı, 3.500,00-TL’nin teklif edilen 1.000 TL’ye bölünmesi üzerine miktar olarak 3,5 kilometrenin esas alındığı; on birinci sırada yer alan KGM/21.014-15/K/Ö sayılı iş kalemi için ise, davacı tarafından hesaplanan 2.190.398,00 TL’nin teklif edilen 3.100 TL’ye bölünmesi üzerine miktar olarak 706,58 tonun esas alındığı ve bu miktarların idarece isteklilere gönderilen birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen miktarlarla uyumlu olduğu görülmektedir.

Davacıların hazırladığı birim fiyat teklif cetvelinde, her ne kadar maddî bir hata söz konusu olsa da, birim fiyat teklif cetvelinin, idarenin isteklilere gönderdiği standart formda yer alan miktarlar esas alınarak hazırlandığı görüldüğünden, söz konusu birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hatanın söz konusu olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.

Bu itibarla, davacılar tarafından sunulan birim fiyat teklif cetvelinde maddî hata mevcut olmakla birlikte aritmetik hata bulunmadığından, tekliflerin değerlendirme dışı bırakılmasına dair dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacıların temyiz isteminin kabulüne;

2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca Ankara 23. İdare Mahkemesi’nin 07/11/2019 tarih ve E:2019/1670, K:2019/2789 sayılı kararının bozulmasına,

3. Dava konusu işlemin iptaline” karar verilmiştir.

 

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

 

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

 

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

1) Kamu İhale Kurulunun 23.08.2019 tarihli ve 2019/UY.II-1013 sayılı kararının iptaline,

 

2) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.