yaklaşık maliyetin *tarihli Resmi Gazetede * yılına ilişkin asgari ücret kararlarının yayınlanması sebebiyle ihale günü itibariyle güncelliğini kaybetmiş olduğu ve bu sebeple anılan Yönetmelik *maddesi gereğince *yılı asgari ücret tutarları dikkate alınarak güncellenmesi gerektiği ve bu doğrultuda yapılan hesaplama neticesinde asgari işçilik tutarının altında fiyat teklif eden isteklilerin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu şekilde ihale işlemlerine devam edilmesi gereklidir

Toplantı No : 2020/009
Gündem No : 45
Karar Tarihi : 04.03.2020
Karar No : 2020/UH.II-491
BAŞVURU SAHİBİ:
Ecey Turizm Seyahat Acentalığı ve Organizasyon Ticaret Anonim Şirketi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:
Türkiye Elektro Mekanik Sanayi A.Ş. Genel Müdürlüğü (Temsan) Diyarbakır İşletme Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/646159 İhale Kayıt Numaralı “9 Personel İle Genel Temizlik ve 3 Personel ile Garsoniyer Hizmeti Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Türkiye Elektro Mekanik Sanayi A.Ş. Genel Müdürlüğü (Temsan) Diyarbakır İşletme Müdürlüğü tarafından 03.01.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “9 Personel İle Genel Temizlik ve 3 Personel ile Garsoniyer Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Ecey Turizm Seyahat Acenteliği ve Organizasyon Ticaret Anonim Şirketinin 20.01.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.01.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 10.02.2020 tarih ve 7036 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.02.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/273 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale konusu işin yaklaşık maliyetinin 2019 yılında belirlendiği ancak ihalenin 03.01.2020 tarihinde gerçekleştirildiği, ihale tarihi itibariyle yaklaşık maliyetin güncellenmemesi sebebiyle ihalenin 2020 yılı için geçerli asgari işçilik ücretlerinin altında teklif sunan isteklilerin üzerinde bırakıldığı, 2020 yılı işçilik ücretleri dikkate alındığında ihale konusu işte asgari işçilik tutarının 629.809,64 TL olduğu ancak ihale tarihi itibariyle yaklaşık maliyetin güncellenmemesi sebebiyle ihalenin 547.503,55 TL teklif eden Çak-Tem Temizlik Yemek Üretimi Gıda İnşaat Tarım Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak ise 547.503,55 TL teklif eden Aram Reklam ve Organizasyon İnşaat Özel Eğitim Hizmetleri Sosyal Hizmetler Taşımacılık Sanayi Ticaret Limited Şirketinin belirlendiği, ihale sürecine yaklaşık maliyetin güncellenmeden ve asgari işçilik tutarlarının altında teklif sunan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılmadan devam edilmesinin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Uyuşmazlığa konu ihalenin Türkiye Elektro Mekanik Sanayi A.Ş. Genel Müdürlüğü(Temsan) Diyarbakır İşletme Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “9 Personel İle Genel Temizlik ve 3 Personel İle Garsoniyer Hizmeti Alımı” ihalesi olduğu, ihalenin 03.01.2020 tarihinde 9 isteklinin katılımıyla gerçekleştirildiği, tüm isteklilerin teklifinin geçerli olduğu, ihalenin İdari Şartname’nin 33’üncü maddesi gereğince aşırı düşük teklif açıklaması istenmeksizin eşit teklifler arasında kura çekilmesi suretiyle sonuçlandırıldığı ve Çak-Tem Temizlik Yemek Üretimi Gıda İnşaat Tarım Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Aram Reklam ve Organizasyon İnşaat Özel Eğitim Hizmetleri Sosyal Hizmetler Taşımacılık Sanayi Ticaret Limited Şirketinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinde “…(5) Asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe uğradığının belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu tarafından, bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyet güncellenir.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:
a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.
b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.
c) Hizmetin Yürütülmesine Yardımcı Unsurlar: İhale konusu hizmet işinin yürütülmesinde yardımcı nitelikte olan ve idari şartnamede belirtilen unsurlar teklif bileşeni kabul edilir.
ç) …” açıklaması yer almaktadır.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “İşçilik Maliyetlerindeki Değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.
(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.
(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İlgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç giderleri, isteklilerce teklif edilecek fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
İhale konusu işte çalıştırılacak personele Brüt Asgari Ücretin % 15 fazlası verilecektir. Hizmet süresince toplam 15,5 gün olan Ulusal-Dini Bayram ve Yılbaşı Tatil günlerinde günlük olarak 4 (dört) personel çalıştırılacaktır. 15,5 tatil gün sayısı x 4 kişi = 62 toplam tatil günü çalıştırılacak olup, söz konusu günler için 4857 sayılı İş Kanunun 47 nci maddesi uyarınca ücret hesaplanarak bu durum teklif fiyata dahil edilecektir
25.3.2. Bu madde boş bırakılmıştır.
25.3.3. Malzeme giderleri:
İhale konusu işin yürütülmesi için gereken temizlik malzeme bedeli teklif fiyata dahildir. (kullanılacak temizlik malzemelerin listesi teknik şartnamede mevcuttur.)
25.3.4. Bu madde boş bırakılmıştır.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Kısa vadeli sigorta prim oranı %2 dir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1. Yükleniciye Fiyat Farkı verilecek olup, 31.08.2013 tarih ve 28751 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 4734 sayılı Kamu ihale Sözleşmeleri kanununun 6.maddesine göre ihalesi yapılacak olan Hizmet Alımlarına ilişkin Uygulanacak Fiyat Farkı Hesabında değişiklik yapılmasına dair esaslara göre uygulama yapılacaktır” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan Yönetmelik’in 9’uncu maddesinin beşinci fıkrası hükmü gereğince asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe uğradığının belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu tarafından, bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyetin güncelleneceği anlaşılmaktadır.

Birim fiyat teklif cetvelinde toplam 12 personel için ayrı satır açıldığı anlaşılan başvuru konusu ihale ilan tarihinin 10.12.2019 olduğu anlaşılmıştır. İhale tarihi 03.01.2020 olan başvuruya konu ihalede yaklaşık maliyete dayanak teşkil eden belgeler incelendiğinde ihale konusu işin yürütümünde çalıştırılacak personele ödenecek bedelin 2019 yılında geçerli aylık brüt asgari ücret esas alınarak yaklaşık maliyetin 592.164,80 TL olarak hesaplandığı tespit edilmiştir.

Yapılan incelemede mevcut ihalenin 03.01.2020 tarihinde yapıldığı ve ihalenin yapıldığı tarihte 2020 yılı asgari işçilik tutarlarının ilan edilmiş olduğu, yaklaşık maliyetin 27.12.2019 tarihli Resmi Gazetede 2020 yılına ilişkin asgari ücret kararlarının yayınlanması sebebiyle ihale günü itibariyle güncelliğini kaybetmiş olduğu ve bu sebeple anılan Yönetmelik’in 9’uncu maddesinin beşinci fıkrası hükmü gereğince 2020 yılı asgari ücret tutarları dikkate alınarak güncellenmesi gerektiği ve bu doğrultuda yapılan hesaplama neticesinde asgari işçilik tutarının altında fiyat teklif eden isteklilerin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu şekilde ihale işlemlerine devam edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, yaklaşık maliyetin güncellenmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.