İdareler tarafından asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasının öngörülmesi halinde bu ücretin brüt asgari ücretin en az yüzde kaç fazlası olacağının idarelerce belirleneceği ve söz konusu oranın idari şartnamede açıkça gösterileceği yukarıda yer verilen mevzuat hüküm ve açıklamalardan anlaşıldığı Ancak ihale mevzuatında idarelerin çalıştırmayı öngördüğü personele vereceği maaş miktarını belirleyecek veya mezuniyetleri farklı personele farklı ücret verilmesini gerektirecek herhangi bir mevzuat düzenlemesi bulunmamakta olup personele verilecek maaş miktarlarını belirleme noktasında idarelerin takdir yetkileri bulunmaktadır

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde yaklaşık maliyet ” başlıklı 10’uncu maddesinde “(1) Personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde, personel maliyeti, tarım dışında ve 16 yaşından büyük işçiler için belirlenmiş brüt asgari ücret tutarı ile bu tutar üzerinden hesaplanan işveren payı toplamından az olmamak üzere bulunan maliyetler dikkate alınarak hesaplanır.

(2) İhale konusu işte çalışacak personele ilişkin yemek, yol gibi maliyetlerin teklif fiyatına dahil edilmesinin öngörüldüğü hallerde, yukarıda yapılan hesaplamalara; bu maliyetlerin brüt tutarları da eklenir. Ayrıca personele nakdi olarak ödenmesi öngörülen yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ile söz konusu yemek ve yol bedellerinin bir ayda kaç gün üzerinden verileceği idari şartnamede gösterilir.

…

(4) Personele asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasının öngörülmesi halinde, bu ücretin brüt asgari ücretin en az yüzde (%) kaç fazlası olacağı idarece belirlenerek, bu oran üzerinden yaklaşık maliyet hesaplanır ve söz konusu oran idari şartnamede açıkça gösterilir.

…” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.

78.7. İdarelerce yaptırılacak işin niteliği dikkate alınarak, çalıştırılacak personel için brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası ücret belirlenebilecek; ancak “brüt asgari ücretin işverene maliyetinin (%) fazlası” şeklinde bir belirleme yapılmayacaktır. Tekliflerin eşit şartlarda değerlendirilmesi amacıyla, istekliler tarafından yaşlılık aylığı veya emekli aylığı bağlanmış olan personel çalıştırılacağı belirtilmiş olsa dahi işveren paylarının hesabında bu hususlar dikkate alınmaz.

78.8. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi, fazla çalışmalar için ise aynı Kanunun 41 inci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş ise bu tutar üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca belirlenecek ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve personel sayısı ile fazla çalışma yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saati ihale dokümanında belirtilecektir…” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dâhildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

…

Yemek, yol ve giyecek giderleri:

2021 Yılı İçin: İhale konusu işte çalıştırılacak tüm personellere sözleşme süresince aylık 26 gün üzerinden brüt günlük 7,00 TL yol bedeli, aylık 26 gün üzerinden brüt günlük 12,00 TL yemek bedeli, nakdi olarak ödenecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir.

2022 Yılı İçin: İhale konusu işte çalıştırılacak tüm personellere sözleşme süresince aylık 26 gün üzerinden brüt günlük 8,00 TL yol bedeli, aylık 26 gün üzerinden brüt günlük 13,00 TL yemek bedeli, nakdi olarak ödenecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir.

2023 Yılı İçin: İhale konusu işte çalıştırılacak tüm personellere sözleşme süresince aylık 26 gün üzerinden brüt günlük 9,00 TL yol bedeli, aylık 26 gün üzerinden brüt günlük 14,00 TL yemek bedeli, nakdi olarak ödenecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir.

İşçi Ücretleri

S.NO	Çalıştırılacak Hizmet Personeli	ÜCRET MİKTARI
1	Personel ücreti 120 Kişi	Asgari Ücretin % 34 Fazlası

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

…” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Çalışma Şartları Personel ve Araçlar ile İlgili Hususlar” başlıklı 5’inci maddesinde “…5.3.1 Yüklenici, işleri gerçekleştirmek üzere ihale dokümanında belirlenen iş kısımlarının her biri için ayrı ayrı olmak üzere aşağıda asgari nitelikleri belirlenen personeli çalıştıracaktır.

Koordinatör	Üniversitelerin lisans ve ön lisans bölüm mezunu
Bilgisayar Operatörü	En az lise veya dengi okul mezunu
Okuma Elemanı	En az İlköğretim veya ortaöğretim ve/veya dengi okul mezunu olma şartı aranacaktır.

….

İşçi Ücretleri:

S.NO	Çalıştırılacak Hizmet Personeli	ÜCRET MİKTARI
1	Personel ücreti	Asgari Ücretin % 34 Fazlası

Asgari ücrette meydana gelen değişiklikler aynen uygulanacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanında ihale konusu işte çalıştırılacak personelin koordinatör, bilgisayar operatörü ve okuma elemanlarından oluşan 120 kişi olarak belirlendiği görülmüş, söz konusu personel için mezuniyetlerin farklı olduğuna bakılmaksızın asgari ücretin %34 fazlası ücret öngörüldüğü tespit edilmiştir.

İdareler tarafından yaptırılması öngörülen işin niteliği dikkate alınarak personele asgari ücretin üzerinde ödeme yapılabileceği, asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasının öngörülmesi halinde bu ücretin brüt asgari ücretin en az yüzde kaç fazlası olacağının idarelerce belirleneceği ve söz konusu oranın idari şartnamede açıkça gösterileceği yukarıda yer verilen mevzuat hüküm ve açıklamalardan anlaşılmaktadır. Ancak ihale mevzuatında, idarelerin çalıştırmayı öngördüğü personele vereceği maaş miktarını belirleyecek veya mezuniyetleri farklı personele farklı ücret verilmesini gerektirecek herhangi bir mevzuat düzenlemesi bulunmamakta olup, personele verilecek maaş miktarlarını belirleme noktasında idarelerin takdir yetkileri bulunmaktadır.

Diğer taraftan incelemeye konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak değerlendirilemeyeceği görülmekle birlikte değerlendirmeye dayanak olan ilgili mevzuatın personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarında da uygulanabileceği anlaşılmaktadır.

Bu bağlamda şikâyete konu ihale dokümanı düzenlemelerinde mevzuata aykırılık bulunmadığından ve personele ödenecek ücret belirlemesinin idarenin takdir ve sorumluluğunda olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Toplantı No	: 2021/052
Gündem No	: 70
Karar Tarihi	: 29.12.2021
Karar No	: 2021/UH.II-2403