asıl işverenle alt işveren arasındaki işçiye karşı sorumluluğun gösterildiği ve aynı yasa maddesinde ise asıl işverenin ödeme yaptıktan sonra ödediği bu tutarı hak edişlerden kesebileceği hususu düzenlendiği davacının asıl işveren olarak davalılardan  aldığı  hizmet nedeniyle davalıca çalıştırılan personellerin alacaklarından kaynaklı davalı ile müteselsil sorumlu olduğu davacı tarafından ödenen icra takiplerinde borçlu olduğu diğer davalının ise taraf olmadığından davalı açısından davacının alacaklı olmadığı davacının bu sorumluluğunun İş Kanunu Maddesi gereği müteselsil sorumluluğundan kaynaklandığı davacı tarafından davalı çalışanlarına yapılan ödemeler nedeniyle davalıdan alacaklı olabileceği birlikte sorumluluğun kapsamına ihbar kıdem kötü niyet tazminatları ile ücret fazla çalışma hafta ve bayram tatili yıllık izin ile parayla ölçülmesi mümkün menfaatlerden olan yemek ve yol yardımı gibi işçilik alacaklarının girdiğinin tereddütsüz bir biçimde söylenebileceği bu sebeple davacı tarafından davalı personellerinin açtığı davaları kazanmaları ve sonrasında icra takibine gitmeleri sebebiyle seçimlik hak ve değerlendirme Mahkemeye ait olmak üzere davacının ödediği bedellerin tümünü davalıdan talep edebileceğinin kabulü halinde davalı personellerinden kaynaklı ödediği bedellerinin tümünü * tarihinde ödenen *TL * tarihinde ödenen * TL olmak üzere davacının * TL davalıdan alacaklı olabileceğinin hesaplandığı işlemiş faiz talep edebileceği buna göre TCMB verilerinden dava tarihi itibariyle avans faizi oranı talep gibi %10,50 olduğu görüldüğünden davacının belirlenen asıl alacağına takip tarihinden itibaren %10,50 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebileceği faizin infaz aşamasında hesaplanması gerektiği

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/228 Esas
KARAR NO : 2020/75

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 04/03/2016
KARAR TARİHİ : 29/01/2020

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili mahkememize verdiği 04/03/2016 havale tarihli dilekçesinde özetle; davacı şirketin İstanbul’un deniz ulaşımına ve trafik sorununun çözümüne katkıda bulunmak amacı ile … Başkanlığı tarafından 1987 yılında kurulan bir şirket olup uzun yıllar deniz taşımacılığı alanında kamu hizmeti veren bir şirket olduğunu, 1987 yılından bu yana ulaşım sektöründe hizmet vermekte olan…’nun 16.06.2011 tarihi itibarı ile … Grubuna devredilerek özelleştirildiğini, …’nun hali hazırda birçok hatta seferleri bulunan çok sayıda deniz otobüsü, hızlı feribot ve araba vapurunu bünyesinde bulundurduğunu, asıl işi deniz taşımacılığı olduğu için kamu hizmetinde işlerin kalite standartları düşürülmeden yürütülebilmesi amacı ile özelleştirme öncesi dönemde kamu işvereni statüsünde olduğu için 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında temizlik hizmetleri alımına gidildiğini, bu kapsamda müvekkilinin davalılarla hizmet alımına ilişkin sözleşmeler imzaladığını, davalı şirketlerin davacı şirkete belli bir hizmet vermeyi davacının da bu hizmet karşılığı belli bir ücret ödemeyi üstlendiğini, davalı şirket çalışanlarının işçilik alacaklarından dolayı açılan davalar nedeni ile davacının işçilik alacaklarını ödemek zorunda kaldığını, davalıların sözleşmesel sorumluluk kapsamında işçilerin ücretlerinden sorumlu olduklarını, davacı şirketin 18.03.2014 tarihinde 56.541,36 TL ve 21.10.2014 tarihinde 12.025,69 TL. olmak üzere toplam 68.567,05 TL ödediğini, bu bedelden davalıların sorumlu olduğunu, davacının icra dosyasına yaptığı ödeme nedeni ile rücu hakkına sahip olduğunu, sözleşme konusu işçilerin her türlü yasal haklarının ödemekle yükümlü olanların davalı şirketler olduğunu, açıklanan nedenlerle davacının ödediği 68.567,05 TL.’sının ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan sorumlulukları nispetinde sınırlı olmak kaydı ile rücuen tazminine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP :Davalılar vekilinin mahkememize verdiği 21/06/2016 havale tarihli dilekçesinde özetle; davanın haksız ve mesnetsiz olduğu, davaya konu iş davası dosyalarında davacıları işe alan ve işten çıkaranın davacı olduğunu, dava safahatında dinlenen tanık beyanlarının da bu yönde olduğunu, tazminattan davalıların sorumlu olmayacaklarını, idarenin hak ediş kayıtları, puantaj ve bordro kayıtlarından da görüldüğü üzere davalılara ödenmeyen fazla mesai ücretinden davalının sorumlu tutulmasının haksız ve hukuka aykırı olduğunu, KİK kararı gereğince o yıllarda sözleşmenin süreli olması sebebi ile kullandırılmayan ve doğal olarak da davalılara ödenmeyen yıllık izin ücretinden de davalının sorumlu tutulamayacağını, davacı ile yazışma yapıldığı fakat netice alınamadığını, işçiye yıllık izin kullandırılmadığını, genel tatil ve resmi bayrak ücretlerinin de rücuya konu edilmesinin haksız olduğunu, çalışmanın davacı yararına yapıldığını, işçiye ödenmek üzere herhangi bir ödeme yapılmadığını, 4734 sayılı KİK gereği tekli fiyatının içerisinde kıdem tazminatının konulmasının hukuken mümkün olmadığını, bu halde yaklaşık maliyetten kat be kat uzaklaşılacağını ve teklif fiyatına öngörülmeyen kalemlerin teklif fiyata dahil edilmesinin söz konusu olacağını, teklif fiyatının içerisinde yer almayan bu bedellerin davacı şirket tarafından davalıya ödenmediği için davacı şirketin mükerrer bir ödeme yapmasının söz konusu olmadığını, ihaleli işlerde ihaleye katılan isteklerin karına %3 sözleşme giderinin öngörüldüğünü, bu %3 sözleşme giderinin rücu talebine konu alacakları rakamsal olarak karşılamasının mümkün olmadığını, açıklanan nedenlerle davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava davacı şirket tarafından davalı şirketler aleyhine açılan hizmet sözleşmesinden kaynaklanan rücuen maddi tazminat istemine ilişkindir.
Yalova İş Mahkemesi’nin … Esas nolu kararının incelenmesinde:Davacı … vekili tarafından davalılar…A.Ş ve … A.Ş aleyhine açıları işçilik ücretleri nedeni ile alacak davasında davanın kısmen kabulü ile fazla çalışma ücret alacağı, ulusal bayram ve genel tatil aladağı, yıllık ücretli izin alacağının davalılardan müştereken ve müteselsiten tahsiline karar verildiği görülmüştür.
Yalova İş Mahkemesi’nin … Esas nolu kararının incelenmesinde: Davacı … vekili tarafından davalılar…A.Ş ve … A.Ş aleyhine açılan işçilik ücretleri nedeni ile alacak davasında davanın kısmen kabulü ile fazla çalışma ücret alacağı, ulusal bayram ve genel tatil alacağı, yıllık ücretli izin alacağının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verildiği görülmüştür.
Yalova İş Mahkemesi’nin… Esas nolu kararının incelenmesinde:Davacı …vekili tarafından davalılar…A.Ş ve … A.Ş aleyhine açılan işçilik ücretleri nedeni ile alacak davasında davanın kısmen kabulü ile fazla çalışma ücret alacağı, ulusal bayram ve genel tatil alacağı, yıllık ücretli izin alacağının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verildiği görülmüştür.
Yalova İş Mahkemesi’nin …Esas nolu kararının incelenmesinde: Davacı … vekili tarafından davalılar…A.Ş ve … A.Ş aleyhine açılan İşçilik ücretleri nedeni ile alacak davasında davanın kısmen kabulü ile fazla çalışma ücret alacağı, ulusal bayram ve genel tatil alacağı, yıllık ücreti izin alacağının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verildiği görülmüştür.
Yalova …İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasının incelenmesinde: Yalova İş Mahkemesi’nın… Esas Sayılı dosyası ile verilen hükmün Yalova …İcra Müdürlüğü’nün…E. Sayılı dosyası ile icraya konulduğu, İcra dosyasına 11.333,94 TL’sının 18/03/2014 tarihinde … tarafından ödeme yapıldığı görülmüştür.
Yalova …İcra Müdürlüğü’nün …E. Sayılı dosyasının incelenmesinde: Yalova İş Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyası ile verilen hükmün Yalova …İcra M.’nün … E. Sayılı dosyası ile icraya konulduğu, icra dosyasına 15.158,01 TL’sının 18.03.2014 tarihinde … tarafından ödeme yapıldığı görülmüştür.
Yalova …İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasının incelenmesinde: Yalova İş Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası ile verilen hükmün Yalova …İcra M.nün … E. Sayılı dosyası ile icraya konulduğu, icra dosyasına 17,803,88 TL’sının 18.03.2014 tarihinde … tarafından ödeme yapıldığı görülmüştür.
Yalova …İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasının incelenmesinde: Yalova İş Mahkemesinin… E. Sayılı dosyası ile verilen hükmün Yalova…İcra M.’nün … E. Sayılı dosyası ile icraya konulduğu, icra dosyasına 12.245,73 TL’sının 18.03.2014 tarihinde … tarafından ödeme yapıldığı görülmüştür.
İş Hukuk Uzmanı ve Mali Müşavir bilirkişi heyet tarafından düzenlenen 11/09/2017 tarihli bilirkişi raporuna göre; Davacıya ait işyerinde ihaleyi alan şirketler zamanla değişmiş olsa da işçilerin çalışmasının kesintisiz ve aralıksız olarak devam etmesi nedeni ile devir ilişkisi söz konusu olup devralan işverenlerin 4857 sayı/ı yasanın 2/6 ve 6.maddelerine göre bir önceki işverenin borcundan sorumlu oldukları, işyerinde çalışan işçiler tarafından açılan davalar nedeni ile üst işveren konumundaki davacının ödemek zorunda kaldığı bedelleri ödeme tarihlerinden itibaren alt işveren konumunda olan davalıdan taraftar arasındaki sözleşmenin dosyaya sunulmamış olması nedeni ile Türk Borçlar Kanunu 167/1.maddesi gereğince rücu talep edebileceği, sözleşmenin ibraz edilmesi halinde sözleşme maddelerinin ayrıca inceleneceği bu halde 168/1.maddesine göre davalının tamamından sorumlu olup olmadığı yönünde beyanda bulunulacağı, davacının icra dosyasına ödemek zorunda kaldığı bedelden 28.270,68 TL.sını davalılardan … Şti’nden 18.03.2014 ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte talep edebileceği, davalı … ve …Şti’nin herhangi bir sorumluluğuna rastlanılmadığı, (Talep: 68.567,05 TL’sının ödeme tarihinden itibaren avans faizi ile davalılardan sorumlulukları nispetinde rücuen tazmini) olduğunu raporlarında belirtmişlerdir.
İş Hukuku Uzmanı ve Mali Müşavir bilirkişi heyet tarafından düzenlenen 25/11/2019 tarihli bilirkişi EK raporuna göre; Davacının asıl işveren olduğu ve hizmet sözleşmesi yapılan şirketlerin ise alt işveren oldukları, dolayısı ile işçilik alacaklarından işveren sıfatı ile sorumlu oldukları, 4857 sayılı yasanın 2.maddesinde asıl işverenle alt işveren arasındaki işçiye karşı sorumluluğun gösterildiği ve aynı yasanın 36.maddesinde ise asıl işverenin ödeme yaptıktan sonra ödediği bu tutarı hak edişlerden kesebileceği hususu düzenlendiği, davacının asıl işveren olarak davalılardan …’dan aldığı “güvenlik hizmeti” nedeniyle; davalıca çalıştırılan personellerin alacaklarından kaynaklı davalı ile müteselsil sorumlu olduğu, davacı tarafından ödenen icra takiplerinde …’nın borçlu olduğu, diğer davalı …’nın ise taraf olmadığından davalı … açısından davacının alacaklı olmadığı,davacı …’nun bu sorumluluğunun 4857 sayılı İş Kanununun 2. Maddesi gereği müteselsil sorumluluğundan kaynaklandığı, davacı tarafından davalı çalışanlarına yapılan ödemeler nedeniyle; davalı …’dan rucüen alacaklı olabileceği, birlikte sorumluluğun kapsamına ihbar, kıdem, kötü niyet tazminatları ile ücret, fazla çalışma, hafta ve bayram tatili, yıllık izin ile parayla ölçülmesi mümkün menfaatlerden olan yemek ve yol yardımı gibi işçilik alacaklarının girdiğinin tereddütsüz bir biçimde söylenebileceği, bu sebeple davacı tarafından davalı personellerinin açtığı davaları kazanmaları ve sonrasında icra takibine gitmeleri sebebiyle seçimlik hak ve değerlendirme Sayın Mahkemeye ait olmak üzere davacının ödediği bedellerin tümünü davalıdan talep edebileceğinin kabulü halinde; davalı personellerinden kaynaklı ödediği bedellerinin tümünü; 18.03.2014 tarihinde ödenen 56.541,36 TL, 21.10.2014 tarihinde ödenen 12.025,69 TL olmak üzere davacının 68.567,05 TL davalı …’dan alacaklı olabileceğinin hesaplandığı, 68.567,05 TL asıl alacağına ödeme tarihleri ile 04.03.2016 dava tarihi arasında 14,000,94 TL işlemiş faiz talep edebileceği, buna göre TCMB verilerinden 04.03.2016 dava tarihi itibariyle avans faizi oranı talep gibi %10,50 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 68.567,05 TL asıl alacağına takip tarihinden itibaren %10,50 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebileceği, faizin infaz aşamasında hesaplanması gerektiği, kök raporda dava dosyasına davacı ve davalılarca yapılan sözleşme bulunmadığından Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, E. 2015/37589, K. 2017/2683, T. 1.3.2017 kararına atıfta bulunarak faiz konusunun irdelenmesi, kök rapordaki Yargıtay Kararı çerçevesinde davacının …’nın borçlusu olduğu icra takiplerinden kaynaklı 1/2 porsiyon hesabına göre; 18.03.2014 tarihinde ödenen 28.270,68 TL, 21.10.2014 tarihinde ödenen 6.012,84 TL olmak üzere davacının 34.283,52 TL davalı …’dan alacaklı olabileceğinin hesaplandığı, 34.283,52 TL asıl alacağına ödeme tarihleri ile 04.03.2016 dava tarihi arasında 7.000,47 TL işlemiş faiz talep edebileceği, buna göre TCMB verilerinden 04.03.2016 dava tarihi itibariyle avans faizi oranının talep gibi %10,50 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 34.283,52 TL asıl alacağına takip tarihinden itibaren %10,50 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebileceği, faizin infaz aşamasında hesaplanması gerektiğini raporlarında bildirmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava davacının açmış olduğu ihalenin sonucu hizmet alım sözleşmeleri kapsamında işçilik alacaklarına ilişkin açılan davalar sonucu verilen kararlara istinaden icra dairelerine yapılan ödemeler nedeniyle; çalıştırılan … tarafından Yalova İş Mahkemesinin… dosyası nedeniyle ödenen 12.245,73TL, … tarafından Yalova İş Mahkemesinin 2010/92 dosyası nedeniyle ödenen 15.158,01TL, … tarafından Yalova İş Mahkemesinin … dosyası nedeniyle ödenen 17.803,68TL, … tarafından Yalova İş Mahkemesinin … esas sayılı dosyası nedeniyle ödenen 11.333,94 TL ile, 21/10/2014 tarihinde bakiye dosya borcu için dosya alacaklılarının vekiline dava konusu icra dosyaları yönünden ödenen 12.025,69TL olmak üzere toplam 68.567,05TL ödemenin davalılardan rücuen tahsiline ilişkindir.
Davacı tarafından ödenen icra takiplerinde davalı … borçlu olup, diğer davalı … taraf olmadığından davalı … yönünden davanın reddi gerekmiştir.
4857 Sayılı İş Kanununun 2/7 maddesine göre; “Bir işverenden işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu kanundan iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.”
Yukarıdaki yasa maddesi gereği; davacı …’nun işçi alacakları nedeniyle yaptığı ödemelerle ilgili sorumluluğu 4857 sayılı İş Kanununun 2.maddesi gereği müteselsil sorumluluktan kaynaklanıp, davalı alt işveren … ile birlikte müteselsilen sorumlu olduğu tartışmasızdır ve yaptığı ödemeler nedeniyle davalı …’dan rücuen alacaklıdır. Birlikte sorumluluğun kapsamına ihbar, kıdem, kötüniyet tazminatları ile ücret, fazla çalışma, hafta ve bayram tatili, yıllık izin ile parayla ölçülmesi mümkün menfaatlerden olan yemek ve yol yardımı gibi işçilik alacakları girmektedir. Açıklanan gerekçe ile davacının ödediği bedellerin tümünü ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan rücuen tahsile hakkı olup; 68.567,05TL.nin; 56.541,36 TL. sına 18/03/2014 tarihinden, 12.025,69TL sına 21/10/2014 tarihinden itibaren işleyecek %10,50 ve değişen oranlarda işletilecek avans faizi ile birlikte davalı …’dan alınarak davacıya verilmesine, … aleyhine açılan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davacının … ve …Şti. Aleyhine açtığı davanın reddine,
2-)Davacının … ve …Şti. Aleyhine açtığı davanın kabulü ile; 68.567,05TL.nin; 56.541,36 TL. sına 18/03/2014 tarihinden, 12.025,69TL sına 21/10/2014 tarihinden itibaren işleyecek %10,50 ve değişen oranlarda işletilecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-)Davacı tarafça dava açılırken yatırılan peşin harcın alınması gereken 4.683,81-TL karar harcından mahsubu ile bakiye 3.512,85-TL karar harcının davalı ….’den alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
4-)Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 1.200,16-TL harç giderinin davalı ….’den alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-)Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca hesaplanan 9.713,72 TL. vekalet ücretinin davalı ….’den alınarak davacıya verilmesine,
6-)Davacı tarafından yapılan 1.866,50 TL yargılama masrafının davalı ….’den alınarak davacıya verilmesine,
7-)Davalı …. tarafından yapılan yargılama masrafının üzerinde bırakılmasına,
8-)Davalı … ve …Şti. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca hesaplanan 9.713,72 TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … ve …Şti verilmesine,
9-)Taraflarca yatırılan gider avanslarının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde iadesine,
Davacı vekilinin yüzüne karşı; davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
e-imza*

Hakim …
e-imza*

* Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.