personel çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, kıdem tazminatının ödenmesinde öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olmadığı anlaşılmakla birlikte, söz konusu hususta asıl işveren olan ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının alt işveren olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu, her ne kadar Teknik Şartname’de yüklenicinin ihale konusu işte çalıştırılacak personelin kıdem tazminatı ödemesinden tek başına sorumlu olduğu düzenlense de, söz konusu Kanun hükmü karşısında sözleşmenin uygulanması aşamasında herhangi bir boşluk doğmayacağından bu hususla ilgili taraflarca sorun yaşanmayacağı, idarelerin de yükleniciler gibi, ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında kanun hükümlerine uymak zorunda oldukları, ihale konusu iş süresince kaç personelin iş sözleşmesinin kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ereceğinin belirlenemeyeceği ve bu bağlamda hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında kıdem tazminatı tutarına ilişkin olarak açıklama yapmasının gerekmeyeceği hk

personel çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, kıdem tazminatının ödenmesinde öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olmadığı anlaşılmakla birlikte, söz konusu hususta asıl işveren olan ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının alt işveren olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu, her ne kadar Teknik Şartname’de yüklenicinin ihale konusu işte çalıştırılacak personelin kıdem tazminatı ödemesinden tek başına sorumlu olduğu düzenlense de, söz konusu Kanun hükmü karşısında sözleşmenin uygulanması aşamasında herhangi bir boşluk doğmayacağından bu hususla ilgili taraflarca sorun yaşanmayacağı, idarelerin de yükleniciler gibi, ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında kanun hükümlerine uymak zorunda oldukları, ihale konusu iş süresince kaç personelin iş sözleşmesinin kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ereceğinin belirlenemeyeceği ve bu bağlamda hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında kıdem tazminatı tutarına ilişkin olarak açıklama yapmasının gerekmeyeceği hk

Toplantı No 2020/053
Gündem No 56
Karar Tarihi 25.11.2020
Karar No 2020/UH.I-1933

BAŞVURU SAHİBİ:

Ersan Yemek ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Gaziantep Dr. Ersin Arslan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/438525 İhale Kayıt Numaralı “Malzemeli Yemek Hizmet Alımı” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Gaziantep Dr. Ersin Arslan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği tarafından 29.09.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Malzemeli Yemek Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Ersan Yemek ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.nin 19.10.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.10.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 27.10.2020 tarih ve 47861 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.10.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1669 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalede sunmuş oldukları aşırı düşük teklif açıklamasının işte çalışacak personel için belirlenen kıdem tazminatının hatalı hesaplandığı gerekçesiyle idare tarafından uygun bulunmadığı ve tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı ancak ilgili mevzuat hükümleri gereğince personel çalıştırılmasına dayalı olmayan işlerde personele ilişkin sözleşme ve genel giderlerin yardımcı giderler arasında olduğu, bu kapsamda kıdem tazminat tutarının da yardımcı giderler arasında yer aldığı ve açıklanmasının gerekli olmadığı, kendileri tarafından belirtilen kıdem tazminatının temsili nitelikte olduğu, kaldı ki işe ilişkin kıdem tazminatının sözleşme tamamlanmadan kesinleşmeyeceği özetle sunmuş oldukları teklif açıklamasının ilgili mevzuat hükümlerine uygun olduğu ve idare tarafından kabul edilmesi gerektiği iddiasına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  

Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  

Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Değişik ibare: 25/01/2017-29959 R.G./13. md.) “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir.  

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması,  

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Malzemeli Yemek Hizmet Alımı

b) Miktarı ve türü: 1 Kısım 5 Kalem Yemek Hizmet Alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Dr. Ersin Arslan Eğitim ve Araştırma Hastanesi ( Ana bina, Mücahitler Ek Binası), Şahinbey Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak her türlü ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç ve eğitim giderleri, personel giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir. Ayrıca ayrıntıları teknik şartnamede yer alan; sağlık tesislerince işin ifası için yükleniciye teslim edilecek olan her türlü malzemenin bakım-onarım gideri, yüklenicinin kullanacağı fiziki alanların düzenlenmesi ile ilgili giderler, yemeklerin sıcak ve soğuk zincir kurallarına uygun olarak taşınması ile ilgili tüm giderler, hizmetin sunumuna ilişkin alınması veya bulundurulması gereken izin, ruhsat vb. belge giderleri, kullanılacak malzemelerin denetlenmesi amacıyla yapılacak analiz giderleri, işin ifasında görev yapacak personele ait tüm giderler ile Malzeme dahil yemek pişirme, dağıtım ve sonrası hizmet ihalesi olan bu ihalede teknik şartnamede ve ihale dokümanında Yükleniciye ait olduğu belirtilen tüm giderler teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. a) Hizmetin yürütülmesi ve yemek hazırlanmasında kullanılacak her türlü gıda, sarf, cihaz ve araç-gerecin temini ile bakım, tamir ve onarım giderleri (var ise İdarece tutanak ile teslim edilip iş süresince kullanıma verilenler dahil) teklif fiyata dâhildir. Yemek pişirme, diğer hastanelere taşıma, dağıtım ve sonrası hizmetlerde işin gerektirdiği tüm mal ve malzeme, personel maaş- yol ve yemek giderleri, nakliye-ulaşım ve işin yürütülmesi esnasında sarf edilecek elektrik, su, doğal gaz giderleri ile yemek numunelerinin incelenmesi yönelik giderler, mutfak ve ilgili iş için kullanılan alanların, temizlik-bakım ve ilaçlama giderleri ve araç gereçlerin genel temizliği, bulaşık, perde, masa örtüsü vb. sarfın temizliği ile ilgili giderler, ilgili işte çalışan personelin sağlık tarama, kişisel bakım ve temizliği ile ilgili giderler, her türlü sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ve teknik şartnamede belirtilen eğitim giderleri, yemek üretimi esnasında kullanılacak bone, maske, kolluk, galoş, çöp kovaları, çöp poşetlerine ait giderler ve teknik şartname ile diğer ihale dokümanlarında belirtilen maliyet içeren tüm maddelerdeki giderler ve Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak her türlü gider teklif fiyata dâhildir.

b) Söz konusu hizmet, her ne kadar personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmasa da Yüklenici, çalıştıracağı personeller için 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Sağlık Sigortası Kanunu, 4857 Sayılı İş Kanunu, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile diğer mevzuat gereği yerine getirmesi gereken tüm yasal yükümlülüklerden bizzat sorumludur. Kanun uyarınca iş ve işçi sağlığı ve güvenliğine yönelik bütün tedbirler ile çalıştıracağı her kademedeki işçilerin maaş, ulaşım, ulusal bayram ve resmi tatil günleri, hafta sonu çalışmaları,  yol bedeli, diğer işçilik alacakları ve sigorta primi gibi v.b personel giderleri ile işçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılayacaktır. Ancak, Yükleniciye yemek ihtiyacının karşılanması noktasında bir bedel ödenmeyecek olup bu bedelin karşılığı olarak, hizmet alımı kapsamında çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarının karşılanması için sağlık tesisinde çıkan yemekten bedelsiz olarak faydalanması imkânı verilecektir. İstekliler de tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları için bir bedel öngörmeyecektir. Ayrıca, personel yemekhanesinde bulunması gereken sayısal kontrol/kart okuma sistemi cihazına ilişkin bedel teklif edilecek fiyata dâhildir. Tüm bu yükümlülüklerden doğan giderler yüklenici tarafından karşılanacak olup, teklif fiyatına dahil edilecektir.

c) Sağlık Tesislerinin bünyesinde bulunan ancak hizmetin ifası aşamasında yüklenici tarafından kullanılan mutfak, yemekhane büro vb. alanların kullanım bedelleri için sözleşme süresi boyunca (sadece sözleşmede belirtilen işler için kullanılmak kaydıyla) yükleniciden ücret alınmayacaktır. Ancak, bu alan ve demirbaşların tüm bakım-onarım maliyeti ile sözleşme sonunda aynı şekilde teslim edilmesinden Yüklenici sorumludur.

d) Yüklenici, işçilerin yol ücretini toplu taşıma araçlarından sağlamak üzere nakdi olarak karşılanacak, çalışılan ay içerisinde çalışma gün sayısına göre, aşağıda gösterilen şekilde, brüt yol ücreti sözleşme süresince nakdi olarak ödenecektir.  Sözleşme süresince aylık 26 gün üzerinden nakdi olarak ödenecek ve maaş bordrosunda gösterilecektir.1 günlük brüt yol Ücreti (gidiş-dönüş) : 7,97 TL. Aylık Yol Ücreti Verilecek Gün Sayısı: 26 gündür.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

Kısa Vadeli Sigorta Prim Oranı: % 2” düzenlemesi,

 

“Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,

 

Yine aynı Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “47.1. …

Sıra No

Açıklama

Birimi

Miktarı

1

Normal Yemek

adet

1.320.000

2

Diyet Yemek

adet

230.000

3

Ara Öğün

adet

170.000

4

Normal Kahvaltı

adet

454.500

5

Diyet Kahvaltı

adet

170.000

…” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Teknik Şartname’nin “Personelle İlgili Hükümler” bölümünün “Yüklenici Firmanın Hastanede Çalıştırılması Gereken Personel Sayısı” başlıklı maddesinde “Yüklenici firma: İş bu şartnamede istenen tüm hizmetleri tam ve eksiksiz yerine getirmesi için, idarenin öngördüğü sayılarda; aşağıda belirtilen şemaya göre eleman çalıştırılacaktır.

Alınacak hizmet Personel Çalıştırılmasına Dayalı Olmayan Hizmet Alımı olup, hizmetin ifası için yüklenici tarafından çalıştırılacak personellerin Kıdem Tazminatı ve diğer bütün hak ve sorumluluklardan Yüklenici sorumludur.

Personel sayıları ve nitelikleri

 

Yönetici

Bulaşıkçı

Garson

Yemek Dağıtıcısı

Diyet Aşçısı

Toplam

Dr. Ersin Arslan Eğitim ve Araştırma Hastanesi

1

4

16

10

1

32

Şahinbey ADSH

 

1

 

1

 

2

…” düzenlemesi,

 

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe başlama tarihinden itibaren 24 (YirmiDört) aydır

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İncelenmekte olan ihalenin konusunun malzemeli yemek hizmet alımı olduğu, bahse konu ihalede 36 adet ihale dokümanı indirildiği ve 29.09.2020 tarihinde yapılan ihaleye 11 teklif zarfı sunulduğu, bir istekli tarafından teşekkür mektubu sunulduğu, teklif dosyasında geçici teminat sunulmadığı gerekçesiyle 3 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, idarece yapılan sınır değer hesaplamasına göre başvuru sahibi istekli de dahil olmak üzere 2 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, sadece başvuru sahibi istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının idareye sunulduğu, açıklamada işte çalışacak personel için belirlenen kıdem tazminatının hatalı hesaplandığı gerekçesiyle, teklif açıklamasının idare tarafından uygun bulunmadığı ve başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.

 

İhalede, idarenin 01.10.2020 tarihli yazıları ile 2 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, söz konusu yazılarda isteklilerden Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2’nci maddesi ve Teknik Şartname’nin ekinde yer alan örnek menüye uygun olarak hazırlanmış teklif açıklamalarının 06.10.2020 günü mesai bitimine kadar idareye sunulmasının istendiği görülmüştür.

 

Başvuru sahibi istekli tarafından ihalede toplam 13.313.125,00 TL teklif verildiği, söz konusu bedele ilişkin aşırı düşük teklif açıklamasının 05.10.2020 tarihinde idareye sunulduğu, açıklamada, Kamu İhale Genel Tebliği’nin malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin 79.2.6’ncı maddede belirtilen “Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının, normal yemek kalemi için (0,69+0,21=) 0,90, diyet yemek kalemi için (0,74+0,21=) 0,95, ara öğün kalemi için (0,32+0,63=) 0,95, normal kahvaltı kalemi için (0,50+0,45=) 0,95 ve diyet kahvaltı kalemi için (0,51+0,41=) 0,92 olduğu, öngörülen oranların ilgili mevzuat hükmünde uygun görülen aralıkta olduğu görülmüştür.

 

Teklif açıklamasında, poşetli roll ekmek girdilerinin fiyat teklifi, örnek yemek menüsü için gerekli çiğ girdilerin bir kısmının isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait maliyet tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile çiğ girdilerin kalan kısmının ise Ticaret Borsası fiyat listeleri yoluyla açıklandığı, işçilik girdilerinin hesaplanmasında işçilik hesaplama modülünün esas alındığı görülmüştür.

 

İstekli tarafından sunulan teklif açıklamasında, işçilik gideri için öngörülen bedelin tevsiki amacıyla yapılan hesaplamada, 24 ay süresince ihale konusu işte çalışacak toplam 34 kişi için aylık 3.984,85 TL bedel öngörüldüğü, söz konusu bedelin içerisinde personele ödenecek günlük 7,97 TL yol ve 4,84 TL yemek bedelinin yer aldığı, belirtilen bedele ek olarak 5 farklı nitelikteki personel grubu için toplam 24 aylık süre dikkate alınarak brüt asgari ücretin iki katı kadar (2.943,00 TLx2=) 5.886,00 TL kıdem tazminatı gideri öngörüldüğü, öngörülen toplam kıdem tazminatı giderinin (5.886,00 TLx5=) 29.430,00 TL olduğu, yine işte çalışacak her bir kişi için toplam 28 gün ulusal bayram ve resmi tatil günü çalışma ücretinin işçilik giderine eklendiği böylece toplam işçilik giderinin 3.395.469,44 TL olduğu tespit edilmiştir.

 

İhale komisyonu kararına göre, işte çalışacak tüm personel için (34 kişi x 5.886,00 TL=) 200.124,00 TL kıdem tazminatı öngörülmesi gerekmesine rağmen anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında sadece 5 kişi için kıdem tazminatı öngörüldüğünün belirtildiği, yalnızca bu sebeple açıklamanın uygun görülmediği, çiğ girdi maliyetleri ve diğer maliyet kalemlerine ilişkin açıklamaların uygun olmadığına ilişkin bir belirlemenin yapılmadığı görülmüştür. Bu sebeple, başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin uyuşmazlık konusu hususun sadece öngörülen kıdem tazminatına ilişkin olduğu anlaşılmıştır.

 

4857 sayılı İş Kanunu’nun 2’nci maddesi gereğince, asıl işveren-alt işveren ilişkisinde, asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumlu olduğu anlaşılmıştır.

 

Bu itibarla, personel çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, kıdem tazminatının ödenmesinde öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olmadığı anlaşılmakla birlikte, söz konusu hususta asıl işveren olan ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının alt işveren olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu, her ne kadar Teknik Şartname’de yüklenicinin ihale konusu işte çalıştırılacak personelin kıdem tazminatı ödemesinden tek başına sorumlu olduğu düzenlense de, söz konusu Kanun hükmü karşısında sözleşmenin uygulanması aşamasında herhangi bir boşluk doğmayacağından bu hususla ilgili taraflarca sorun yaşanmayacağı, idarelerin de yükleniciler gibi, ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında kanun hükümlerine uymak zorunda oldukları, ihale konusu iş süresince kaç personelin iş sözleşmesinin kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ereceğinin belirlenemeyeceği ve bu bağlamda hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında kıdem tazminatı tutarına ilişkin olarak açıklama yapmasının gerekmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Ek olarak, idarenin 05.11.2020 tarih ve 949-E.124 sayılı ihale işlem dosyası konulu yazısında, başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin olarak yukarıda yer verilen kıdem tazminatı hususunun yanında, açıklama içeriğindeki kuzu kıyma, mor lahana, beyaz peynir, tavuk eti, tavuk eti (kemiksiz), tam yağlı ayran ve tam yağlı yoğurt girdilerine ilişkin açıklamalarda belirsizliklerin olduğunun da belirtildiği ancak idare tarafından ifade edilen söz konusu hususlara ihale komisyonu kararı, istekliye yapılan bildirim yazısı veya şikayet başvurusuna ilişkin cevabi yazıda yer verilmediği ve bu hususlara ilişkin olarak alınmış yeni bir karar olmadığı anlaşıldığından idarenin çiğ yemek girdilerine ilişkin olarak öne sürdüğü hususlar incelemeye konu edilmemiştir.

 

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi istekli Ersan Yemek ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.