Aşırı düşük açıklamada ana girdi toplamının  toplam işçilik maliyetinin *TL olarak belirtildiği, isteklinin toplam teklif tutarının *TL olduğu göz önüne alındığında “(Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının (* TL + * TL / * TL = *) Kamu İhale Genel Tebliği’nde açıklanan oranlar (0,80-0,95) arasında yer aldığı tespit edilmiş olup Bu itibarla isteklinin “Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranına ilişkin açıklamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen oranlara uygun olduğu hk

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

           b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

          c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

         gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. …” hükmü,

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “… a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. …” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  

Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  

Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir.  

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir. …” açıklaması,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: GÜMÜŞHANE AİLE VE SOSYAL HİZMETLER İL MÜDÜRLÜĞÜNE BAĞLI KURULUŞLARIN MAMUL YEMEK

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: GÜMÜŞHANE AİLE VE SOSYAL HİZMETLER İL MÜDÜRLÜĞÜNE BAĞLI KURULUŞLARIMIZIN 2022 YILINA AİT SABAH KAHVALTISI 33439 ÖĞÜN, ÖĞLE YEMEĞİ 44402 ÖĞÜN, AKŞAM YEMEĞİ 33439 ÖĞÜN, ARA ÖĞÜN 30700 ÖĞÜN, ÖZEL GÜN MENÜSÜ 900 ÖĞÜN MAMUL YEMEK

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Gümüşhane Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’ne bağlı kuruluşlar olan; Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü, Kadın Konukevi Müdürlüğü ve 80. Yıl Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü’dür.” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

 

İhale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgelerden, başvuruya konu ihalenin 18.11.2021 tarihinde Gümüşhane Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından açık ihale usulüyle gerçekleştirilen “Gümüşhane Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşların Mamul Yemek Hizmeti” alımı ihalesi olduğu, söz konusu ihalede 26 adet ihale dokümanı indirildiği ve 16 istekli tarafından teklif sunulduğu, ihalede 5 istekli tarafından aşırı düşük teklif sunulduğu, aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden yalnızca başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, ancak idarece söz konusu istekliye ait açıklamaların uygun bulunmadığı, 06.12.2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Beyazsu Temizlik Bilişim Sistemleri San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Eren Tabldot Ticaret Anonim Şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.

 

06.12.2021 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararında başvuru sahibi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmamasına ilişkin olarak “… EYLÜLÜM İNŞAAT GIDA ÇAĞRI HİZMETLERİ SOSYAL HİZMETLER TEMİZLİK OTO KİRALAMA PEYZAJ VE TİCARET İHRACAT İTHALAT ANONİM ŞİRKETİ açıklamasının Komisyonumuzca incelenmesinde; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmenliğinin 79.2.6. maddesinde “Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir. Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti + işçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.) Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde Ana Girdi Oranı 0,80 den az (açıklamada 0,55460025), toplam ise 0,95 den fazla (açıklamada 1,00000000) olduğundan,

İhalenin Gıda Maddeleri Teknik Şartnamesinde (syf.83) Kiraz özelliklerinde Napolyon kirazlardan istenmiş iken açıklamanın ana girdiler 70. sırada Kiraz (Kg) (AFYONKARAHİSAR T.B. TEMMUZ 2021 SAYFA
4 ) girilerek sunulmuştur. İhalenin Gıda Maddeleri Teknik Şartnamesinde (syf.83) Mandalina özelliklerinde çekirdeksiz mandalinadan istenmiş iken açıklamanın ana girdiler 100. Sırada Mandalina (Kg) (TARSUS T.B. OCAK 2021 SAYFA 12) girilerek sunulmuştur. Aşırı düşük teklif sorgulamasına vermiş olduğu fiyatlar idarenin Gıda Maddeleri Teknik Şartnamesindeki özelliklere uygun olmadığı, bu durumda ihale bedelini etkileyeceğinden açıklaması uygun görülmeyip teklifi değerlendirme dışı bırakılmıştır. …” ifadelerine yer verilmiştir.

 

Yukarıda yer verilen Tebliğ açıklamalarına göre malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere Teknik Şartname’de asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılacağı ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının belirtileceği, teklifi aşırı düşük bulunan isteklinin öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek-H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunacağı ortaya konulmuştur. Bu doğrultuda yapılan açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’ten çok olmaması gerekmekte olup oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’ten çok olan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği açıklanmıştır.

 

Yapılan incelemede, başvuru sahibi istekli Eylülüm İnşaat Gıda Çağrı Hizmetleri Sosyal Hizmetler Temizlik Oto Kiralama Peyzaj ve Ticaret İhracat İthalat Anonim Şirketi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği EK-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin sunulduğu, anılan cetvelde ana girdi oranının 0,55460025, işçilik oranının 0,21692809, yardımcı gider oranının 0,22847166 ve ana girdi, işçilik ve yardımcı girdi oranları toplamının “1,00” olarak hesaplandığı, ancak EK-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli ekinde yer alan bilgi ve belgeler bir bütün olarak incelenerek yapılan hesaplamada, ana girdi maliyetinin toplam teklif maliyetine oranın 0,65460025 olduğu, istekli tarafından cetvelde ana girdi oranının sehven “0,65460025” yerine “0,55460025” olarak yazıldığı tespit edilmiştir.

 

Ayrıca, başvuru sahibi tarafından sunulan açıklamalarda ana girdi toplamının 1.297.251,77195259 TL, toplam işçilik maliyetinin 429.896,49530016 TL olarak belirtildiği, isteklinin toplam teklif tutarının 1.981.746,54 TL olduğu göz önüne alındığında “(Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının (1.297.251,77195259 TL + 429.896,49530016 TL / 1.981.746,54 TL = 0,8715) Kamu İhale Genel Tebliği’nde açıklanan oranlar (0,80-0,95) arasında yer aldığı tespit edilmiştir.

 

Bu itibarla, iddia kapsamında yapılan inceleme doğrultusunda başvuru sahibinin “Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranına ilişkin açıklamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen oranlara uygun olduğu ve iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Toplantı No	: 2022/006
Gündem No	: 48
Karar Tarihi	: 26.01.2022
Karar No	: 2022/UH.II-164