Aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik başvurularda idarece gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığı hususu öncelikli olarak incelenmekte ve idarenin gerçekleştirdiği işlemlerde aykırılık tespiti halinde istekliler tarafından sunulan açıklamalar bakımından iddia konusu diğer hususlar hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamaktadır. Zira, Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddelerine aykırı olarak gerçekleştirilen işlemler üzerinden isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ihale sürecinin hatalı olarak devam etmesine neden olduğu hk

Toplantı No 2023/025
Gündem No 23
Karar Tarihi 13.04.2023
Karar No 2023/UH.II-620

BAŞVURU SAHİBİ:

Özyüce Turizm Seyahat Pazarlama Tic. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

T.C. Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/31167 İhale Kayıt Numaralı “03/04/2023-29/03/2024 Tarihleri Arasında Personel Servis Taşımacılığı Hizmeti” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

T.C. Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından 21.02.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “03/04/2023-29/03/2024 Tarihleri Arasında Personel Servis Taşımacılığı Hizmeti” ihalesine ilişkin olarak Özyüce Turizm Seyahat Pazarlama Tic. Ltd. Şti.nin 20.03.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.03.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.03.2023 tarih ve 85870 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.03.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2023/448 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Ege Kafeterya Yem. Taş. Gıda Tur. Hizm.  Dış Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;

 

a) Amortisman maliyeti yönünden; açıklama kapsamında sunulan amortisman tutanağının YMM ya da Serbest Muhasebeci Mali Müşavir tarafından kaşelenip imzalanmadığı, araçların çalışacağı gün sayısı olan 252 iş günü üzerinden bir yıllık amortismanın (365 gün) oranlaması yapılarak gerçekleştirilen amortisman maliyeti hesaplanmasının hiçbir hukuki kıymetinin bulunmadığı, gün sayısı üzerinden kıst amortisman olarak gerçekleştirilen açıklamaların haksız maliyet avantajı elde etme amacına matuf olduğu, öz mal olarak maliyetlerin açıklanması lazım gelen araçların bazılarına ait maliyetleri satın alma fiyat teklifi ile açıklamasının kabulünün mümkün olmadığı, ihale tarihi itibariyle sahip olunmayan amortisman avantajına satın alma fiyat teklifi alınarak bu fiyat teklifindeki değere amortisman oranı uygulanmak suretiyle sahip olunmasının mümkün bulunmadığı,

 

b) Araç kiralama maliyeti yönünden; açıklama kapsamında Teknik Şartname’nin 4.2’nci maddesinde yer verilen özelliklere aykırı araçlar üzerinden kiralama maliyetinin açıklandığı, alınan fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde yer alan gerekli beyanların yer almadığı, meslek mensubu olan SMMM ve YMM tarafından imzalanması ve kaşelenmesi gereken fiyat tekliflerinin serbest muhasebeciler tarafından kaşelenip imzalandığı, fiyat tekliflerinin alındığı firma faaliyet alanları içerisinde kiralama hizmetinin bulunmadığı, kiralama fiyat tekliflerinin araçlarla uyumlu olmadığı, sunulan belgede belirtilen araçların diğer belgelerde eksik şekilde yer aldığı, model yılının farklılaştırıldığı ya da hiç yer verilmediği, fiyat teklifinde yer verilen kiralama süreleri ile araçların iş süresince çalışacakları toplam sürelerin uyuşmadığı, tek bir araç yönünden bir gün ve bir adet üzerinden alınan fiyat tekliflerinin işin tamamı yönünden maliyeti tevsik etmesinin mümkün bulunmadığı, fiyat teklifinde akaryakıt, bakım onarım, sigorta, köprü geçiş ücreti, araç takip sistemi, MTV, muayene, egzoz, ve lastik gibi bazı maliyet bileşenlerinin kiralama maliyetinin içerisine dâhil edilmek suretiyle fiyat teklifinin alındığı,

 

c) Araçların bakım onarım maliyetleri yönünden; araçların özelliklerinin (marka-model-kapasite) ve bakım onarım adetlerinin fiyat teklifinde tam olarak yer almadığı, işin gerçekleştirileceği araçlar ile bakım onarımı yapılacak araçların farklı olduğu, bakım onarım maliyetlerinin tevsik edilmediği, açıklama kapsamında araçlar yönünden periyodik bakım onarım aralığını tevsik eden hiçbir belgenin yer almadığı, söz konusu belgenin yetkili servis ya da satıcılarından alınması gerektiği, araçların kaç kilometrede bir bakıma gireceklerine ilişkin hiçbir yetkili servis yazısının olmadığı, hiçbir veriye dayanmadan bakım onarım adetlerinin eksik bir şekilde hesaplandığı, alınan fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde yer alan gerekli beyanların yer almadığı, meslek mensubu olan SMMM ve YMM tarafından imzalanması ve kaşelenmesi gereken fiyat tekliflerinin serbest muhasebeciler tarafından kaşelenip imzalandığı, fiyat tekliflerinin alındığı firma faaliyet alanları içerisinde bakım onarımın bulunmadığı, bakım onarım fiyat teklifinde bakım onarım, yedek parça ve yağ maliyet kalemlerinin tek bir satırda birlikte fiyatlandırıldığı, her bir girdi kalemine yönelik ayrıştırma yapılarak ayrı ayrı fiyatlandırılmadığı, sözleşme ve teknik şartnameye göre en az 12 adet bakım onarım maliyetinin ortaya çıktığı, daha düşük miktarlar üzerinden bakım onarım açıklamasının yapıldığı,

 

ç) Lastik maliyeti yönünden, kiralama fiyat teklifine konu edilen araçların kataloglarında  marka ve model özelliklerine göre lastik ebatlarının ne olduğunun açık bir şekilde belirtildiği, buna rağmen bu ebatlardaki lastikler göz ardı edilerek araçlara uymayacak farklı ve ucuz ebattaki lastikler üzerinden açıklama yapıldığı, işin gerçekleştirilmesi esnasında kullanılacak ve ihale dokümanında teknik özellikleri belirtilen araçlar dikkate alınarak ve araçtan araca farklılaşan her bir lastik için ayrı ayrı açıklama yapılması gerekirken çalıştırılacak araç tiplerine uygun olmayan lastikler üzerinden maliyetlerin tevsik edildiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin ortalama yol ömrü için aşırı düşük teklif savunması kapsamında hiçbir belge sunmadığı, fiyat teklifine konu marka lastiklerin kaç bin km.de bir değiştirilmesi gerektiğine ilişkin ilgili firmadan beyan yazısı alınmak suretiyle açıklama yapılmadığı, alınan fiyat teklifleri üzerinde mevzuat uyarınca bulunması gereken ifadenin bulunmadığı, ilgili meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalanmadığı, fiyat tekliflerinin alındığı firma faaliyet alanları içerisinde lastik satışı bulunmadığı, toplamda 44 adet yazlık ve 44 adet kışlık lastik üzerinden açıklama yapılmasının gerektiği, eksik adetler üzerinden açıklama yapıldığı, lastik maliyetinin taşıma mesafesi ile oranlanması suretiyle gerçekleştirilen maliyet açıklamasının uygun olmadığı,

 

d) Kiralama, lastik, bakım-onarım ve araç takip sistemi maliyetlerinin açıklanması amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ekinde Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.2.2.1’inci maddesi gereğince satış tutarı tespit tutanağının bulunmadığı, sunulan tespit tutanaklarının tarih ve sayılarının fiyat teklifi ile uyuşmadığı, idareye sunulan fiyat teklifleri ekinde tespit tutanağının sunulmadığı, idare tarafından yeni bir yazı yazılmak suretiyle bu tespit tutanaklarının tamamlatılmasının mevzuata aykırı olduğu, tespit tutanağının 3 numaralı kısmında yevmiye, işletme ve envanter defterlerinin tasdik makamı, tarih ve sayısına yer verilmediği, envanter defteri için “e-defter” uygulaması bulunmadığından envanter defteri için “e-defter” şeklinde belirleme yapılan açıklamaların reddi gerektiği, fiyat teklifleri ve tespit tutanaklarının fiyat teklifi sunan şirketi temsile yetkisi bulunmayan kişilerce imzalandığı, müşterek imza ile şirketin temsil edildiği durumlarda tek imza ile verilen fiyat teklifi ve tespit tutanaklarının uygun olmadığı, isteklinin yetkilisi tarafından imzalanması gereken kısmın vekil tarafından imzalandığı, sunulan vekaletnamelerde teklif sunmaya yetkisinin bulunmadığı, vekaletnamesi sunulan vekillerin imza beyannamelerine de yer verilmediği, tespit tutanaklarının ihale tarihine göre son geçici vergi beyanname dönemi üzerinden düzenlenmediği, 30.09.2020 tarihinde güncellenen tespit tutanakları dikkate alınmaksızın “fatura bilgileri tablosunu” içermeyen eski tutanaklar üzerinden açıklamaların verildiği, tutanağa konu edilen malların ortalamasının hesaplandığı toplam mal ve toplam miktar bilgileri ile tutanağın son kısmında yer alan “fatura bilgileri tablosunda” yer alan tutar ve miktar toplamlarının tutmadığı, aritmetik ortalamaların hatalı hesaplandığı, fiyat tekliflerinde tespit tutanağında hesaplanan ortalama tutarların %80’inden daha düşük değerde fiyatların teklif edildiği, sorgulama kalemlerine ilişkin olarak düzenlenen fiyat teklifi ekinde yer alan tespit tutanaklarında fatura bilgileri tablosu içerisinde yer verilen ortalamaya esas faturaların tarihlerinin tespit tutanağının 3 numaralı kısmında belirtilen “geçici vergi beyanname dönemi” ile uyuşmadığı, tespit tutanağı içerisinde yer alan tabloların el ile doldurulduğu, her bir alan yönünden şirket yetkilisi ve ilgili meslek mensubu tarafından paraflanmadığı, fatura bilgileri tablosunda belirtilen, faturanın konusunu oluşturan malın/hizmetin, fiyat teklifi içerisinde fiyatı teklif edilen mal ile idare tarafından sorgulamaya konu edilen iş kaleminin içeriğinde yer alan mal/hizmet ile aynı olmadığı, farklı hizmetler için kesilmiş faturaların açıklamaya konu iş kalemlerine tespit tutanağının oluşturulduğu, açıklamalar kapsamında sunulan fiyat tekliflerine konu iş ile tespit tutanaklarına ve fatura bilgileri tablosuna konu mal/hizmet aynı bulunmadığı,

 

e) Trafik, kasko ve ferdi koltuk kaza sigortası maliyetleri için, sunulan fiyat tekliflerinin sigorta şirketinin genel müdürlük veya bölge müdürlüğünden alınmadığı, belgelere ilişkin teyit yazılarının açıklama ekinde sunulmadığı, sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgelerin işin süresini kapsamadığı, ihale konusu işin kiralama fiyat tekliflerinde belirlenen araçlar üzerinden gerçekleştirileceği ve sigorta maliyetlerinin bu araçlar yönünden ortaya konulması gerektiği, sunulan sigorta fiyat teklifinde bu araçların marka, model ve adetlerinin tam olarak yer almadığı, bazı araçlarda farklılıklar olduğu,  işin gerçekleştirileceği araçlar ile sigorta yapılacak araçların marka, cins, model ve adetlerinin farklı olduğu,

 

f) Motorlu taşıtlar vergisi, muayene, egzoz maliyetleri için; gerek kiralama gerek öz mal olan araçların tamamı yönünden ayrı ayrı hesaplama yapılması gerektiği, adı geçen istekli tarafından araç miktarları azaltılmak suretiyle açıklama yapıldığı, bahse konu giderlere ilişkin yapılan açıklamalarda 2023-2024 yılı yeniden değerlendirme oranının göz önünde bulundurulmadığı, 16+1 koltuklu 11 adet minibüs için MTV’nin 89.497,43 TL’nin, muayene giderlerinin 34.304,35 TL’nin, egzoz giderlerinin 5.462,20 TL’nin altında olmaması gerektiği,  

 

g) Akaryakıt maliyeti yönünden; İş kapsamında çalışması gereken araç tipleri dikkate alınmaksızın yapılan akaryakıt maliyeti açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu, çalışacak tüm araçların şehir içi trafikte ortalama 100 kilometrede ne kadar akaryakıt sarfiyatlarının bulunduğuna yönelik yetkili servislerden beyan yazısının alınmadığı, açıklamanın hiçbir objektif kritere dayanmadığı, bazı araçlar yönünden alınan beyan yazısının ise şehir içi tüketim değerlerini göstermediği, sunulan akaryakıt beyan yazılarının ekinde beyan yazısını veren firmaların söz konusu aracın yetkili satıcı ya da yetkili servisi olduğunu gösterir hiçbir belgenin sunulmadığı, beyan yazısı alınmış olan bazı araçlar yönünden ise araçların marka, model, taşıma kapasitesi ve motor gücüne yer verilmeksizin ortalama akaryakıt tüketimi bilgisinin beyan edildiği, kiralama fiyat teklifinde belirtilmemiş araçlar yönünden söz konusu beyan yazılarının da hiçbir geçerliliği bulunmadığı, Tebliğ’in 79.2.7’nci maddesinde ihale ile ilan tarihi arasında EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan en yüksek işlem hacimli 8 firmanın akaryakıt fiyatlarına ilişkin raporda yer alan fiyatların %90’ının altında sunulan açıklamaların geçerli kabul edilmeyeceği, eksik akaryakıt değerleri üzerinden yapılan açıklamaların reddedilmesi gerektiği, sunulan değerlerin altında km verileri üzerinden hesaplanan akaryakıt maliyeti hesabının uygun olmadığı, araçların kataloglarında yer alan değerlerden farklı değerler üzerinden akaryakıt tüketim hesaplamalarının gerçekleştirildiği,

 

ğ) İşçilik maliyeti yönünden; ihale dokümanına göre, toplam 252 iş günü olmak üzere, sabah işe geliş ve akşam gidişini sağlamak maksadıyla 11 araç için 11 şoför üzerinden maliyetlerin hesaplanması gerektiği, araçların günlük 47,27 km yol yapacağının ve her bir seferin ortalama 4 saatlik çalışma gerektirdiğinin açık olduğu, ihale konusu iş 2023 ve 2024 yıllarını kapsadığından 2024 yılına ilişkin işçilik ücretlerinde herhangi bir artış öngörmeksizin yapılan açıklamanın mevzuata aykırı olduğu,

h) Köprü geçiş maliyeti yönünden; her hangi bir maliyet hesaplamasının gerçekleştirilmemiş olmasının ve bahse konu maliyet çalışmaları yönünden her hangi bir belgelendirme yapılmamasının uygun olmadığıTeknik Şartname’de yer alan güzergâh bilgileri incelendiğinde, araçların 2023 yılı için 1128 defa,  2024 yılı için 384 defa köprüyü kullanacağı dolayısıyla köprü geçişlerinde eksik adetler üzerinden yapılan hesaplamaların reddedilmesi gerektiği, ayrıca adı geçen istekli tarafından köprü geçiş ücretlerinin sadece 2023 yılı fiyatları üzerinden hesaplandığı, bu bağlamda ihale konusu işin 2024 yılına sari olması nedeniyle köprü geçiş ücretlerinin Kamu İhale Genel Tebliği 79.3.6’ncı maddesi gereği güncellenmesi gerektiği,

ı) Araç takip sistemi maliyeti yönünden; anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 11 araç için her hangi bir maliyet öngörülmemesinin mevzuata aykırı olduğu, sunulan fiyat teklifinde araç takip cihazı ve aylık hat – lisans kalemlerinin tek bir satırda birlikte fiyatlandırıldığı, her bir girdi kalemine yönelik ayrıştırma yapılarak ayrı ayrı fiyatlandırılmadığı, fiyat tekliflerinin alındığı firma faaliyet alanları içerisinde araç takip hizmetinin bulunmadığı, iddialarına yer verilmiştir.

 

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,     

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,           

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8’inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.”  açıklaması yer almaktadır. 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Personel Servis Taşımacılığı Hizmeti Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

  e) Miktarı: Kurum personelinin 03.04.2023 ile 29.03.2024 tarihleri arasında toplam 252 işgününde 11 adet araç ile 11 ayrı güzergâhta taşınması işidir.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: İstanbul İl sınırları dâhilinde Teknik Şartnamede belirtilen güzergâhlar” düzenlemesi,

  

Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

10.03.2023 tarihli ihale komisyonu kararından, 28 isteklinin ihale dokümanı indirdiği ve ihaleye 17 isteklinin teklif verdiği, 5 isteklinin teklifinin geçici teminatının uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, diğer teklifler ve yaklaşık maliyet dikkate alınarak sınır değerin 5.174.804,88 TL olarak hesaplandığı, teklifi geçerli ve sınır değerin altında olan 6 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasının talep edildiği, bu isteklilerden 5’inin açıklama sunmaması gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği, Ege Kafeterya Yem. Taş. Gıda Tur. Hizm.  Dış Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş olduğu açıklamaların geçerli kabul edilerek ihalenin uhdesinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ise başvuru sahibi Özyüce Tur. Sey. Paz. Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği görülmüştür.

 

Yapılan incelemede, yaklaşık maliyeti 7.707.924,00 TL olan şikâyete konu ihalede 6 isteklinin teklif tutarı sınır değerin altında olduğu, Ege Kafeterya Yem. Taş. Gıda Tur. Hizm.  Dış Tic. Ltd. Şti. hariç olmak üzere idare tarafından teklifi sınır değerin altında olan 5 istekliye (Uğur Gıda İnşaat Nak. Teks. ve Tur. San. Tic. Ltd. Şti., Şahtour Tur. Sey. İnş. Oto.  San. ve Tic. Ltd. Şti., Güven Tur. Taş. Otom. İnş.  Teks. San. Tic. Ltd. Şti., Ens Atık Yönetimi Tem. Taş. Gıda ve San. Tic. Ltd. Şti. ve Torunlar Taş. Hizm. Ltd. Şti.) 22.02.2023 tarihinde EKAP üzerinden “…aşırı düşük teklif açıklama talebi” konulu yazıların gönderildiği, bahse konu yazıların içeriğinin “03/04/2023-29/03/2024 Tarihleri Arasında Personel Servis Taşımacılığı Hizmeti işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 27.02.2023 tarihine kadar İdaremize sunmanız ve aşırı düşük teklif açıklamalarınızı 27.02.2023 tarihine kadar sunmanız gerekmektedir.

AÇIKLAMA:

İhaleye ilişkin vermiş olduğunuz birim fiyat teklif mektubunu oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak İdari Şartnamenin 25’inci ve 33’üncü maddeleri ile Kamu İhale Genel Tebliğinin 79 uncu maddesi gereği; ulaşım, taşıt muayene, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ve ayrıca araç bakım ve onarım, lastik, kasko poliçesi, zorunlu mali sorumluluk ve koltuk sigortası giderleri, köprü geçiş ücretleri, egzoz emisyon muayene gideri, araç takip sistemi (GPS), araçların amortisman, kira, akaryakıt gideri ve sözleşmeden doğan damga vergisi, ihale karar pulu ve kik payı, personel taşımacılığı hizmeti sunabilmek için gerekli izin ve sözleşme belgeleri ile personel giderleri hakkında ayrıntılı açıklamalarınızı tebliğ tarihini izleyen 3 (üç) iş günü içerisinde mesai bitimine kadar İdari Şartnamenin “Belgelerin Sunuluş Şekli” başlıklı 7.9 uncu maddesinde belirtilen düzenlemelere uygun olarak Kurumumuza göndermeniz hususunu bilgilerinize rica ederim.” şeklinde olduğu,

 

Teklifi sınır değerin altında olan Ege Kafeterya Yem. Taş. Gıda Tur. Hizm. Dış Tic. Ltd. Şti.den ise ilk kez 01.03.2023 tarih ve 23 sayılı yazıyla aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, yukarıda aktarılan aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ile aynı içeriğe sahip olan 01.03.2023 tarihli aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında, anılan istekliden aşırı düşük teklif açıklamalarının belgeleriyle birlikte 06.03.2023 tarihinde idareye ulaştırılması istenildiği,

 

Ayrıca idarece EKAP üzerinden gönderilen isteklilere gönderilen 22.02.2023 ve 01.03.2023 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması talep yazılarına yönelik olarak idareye şikâyet başvurusu bulunmadığı ve 22.03.2023 tarihli yazıya istinaden yukarıda adı geçen 5 istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığı tespit edilmiştir.

Aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik başvurularda idarece gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığı hususu öncelikli olarak incelenmekte ve idarenin gerçekleştirdiği işlemlerde aykırılık tespiti halinde istekliler tarafından sunulan açıklamalar bakımından iddia konusu diğer hususlar hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamaktadır. Zira, Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddelerine aykırı olarak gerçekleştirilen işlemler üzerinden isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ihale sürecinin hatalı olarak devam etmesine neden olmaktadır.

 

Bu çerçevede yukarıda aktarılan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.1’inci maddesinde yer alan açıklamasından aşırı düşük teklif sorgulaması aşamasında 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesindeki temel ilkelere işlerlik kazanmasının istenildiği anlaşılmakta olup idarece teklifi sınır değerin altında olan 6 istekliye gönderilen “…aşırı düşük teklif açıklama talebi” konulu yazıların her ne kadar içeriklerinin aynı olduğu görülse de aynı tarihlerde EKAP üzerinden tebliğ edilmediği, ayrıca idarece 22.03.2023 tarihli yazı ile açıklama istenen 5 istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulmaması üzerine Ege Kafeterya Yem. Taş. Gıda Tur. Hizm. Dış Tic. Ltd. Şti.den 01.03.2023 tarihli yazı ile açıklama istenilmesinin eşit muamele ilkesine olduğu anlaşıldığından idarece gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulamasının bu haliyle mevzuata aykırı olduğu değerlendirilmiştir.

 

Bu itibarla uyuşmazlığa konu ihalede idarece belirlenen önemli teklif bileşenlerinin teklifi sınır değerin altında olan geçerli teklif sahibi isteklilere aynı tarihlerde bildirilerek, aşırı düşük teklif sorgulama işleminin yenilenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

 

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

 

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, idarece aşırı düşük teklif sorgulamasının yukarıda yer verilen hususlar dikkate alınarak yenilenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.