| BAŞVURU SAHİBİ:
İfam İnşaat ve Tic. Ltd. Şti. – Dulkadiroğlu Müh. Mim. İnş. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/646066 İhale Kayıt Numaralı “Mersin Polisevi Hizmet Binası Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından 31.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mersin Polisevi Hizmet Binası Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak İfam İnşaat ve Tic. Ltd. Şti. – Dulkadiroğlu Müh. Mim. İnş. Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 06.03.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.03.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.03.2020 tarih ve 14062 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.03.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/517 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, usulüne uygun yapılmayan aşırı düşük teklif sorgulanması neticesinde, tekliflerinin reddedilmesinin mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;
1) a) İdare tarafından, anılan yapım işi kapsamında yer almayan ve genel giderler kapsamında değerlendirilecek araç poz numaralı 2018 model 3 adet binek dizel kontrollük aracı iş kalemi için açıklama istenilmesinin mevzuata aykırı olduğu, yüklenicinin ilgili mevzuat ve ihaleye ait doküman düzenlemeleri gereği kontrollük aracı sağlama yükümlülüğünün bulunmadığı,
b) Araç poz numaralı iş kalemine ilişkin olarak;
– Yakıt giderine ilişkin açıklama yapılmadığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği ancak anılan iş kalemi içerisinde yakıt maliyetine ilişkin bir girdinin bulunmadığı,
– Fiyat teklifi alınan firmanın, fiyat teklifine konu alanda faaliyet göstermediği ve faal olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği ancak vergi dairesi kayıtları incelendiğinde anılan firmanın faal olduğu ve araç kiralanması alanında faaliyet gösterdiğinin anlaşıldığı,
– Alınan fiyat teklifinin dayanağı Ek-O.5 maliyet tespit tutanağının mal ya da hizmet esaslı olup olmadığının anlaşılamadığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği ancak sunulan tutanağın birim mamul kısmına ilişkin sütunların doldurulduğu ve iş kaleminin adının da aynen ilgili sütuna yazıldığı, teklif verilen aracın işletmeye maliyetini içeren girdilere yer verildiği,
– Yine Ek-O.5 maliyet tespit tutanağında, düz işçi ve birinci sınıf usta gibi maliyet girdilerinin yer almasının, söz konusu işletmenin araç imalatçısı olduğu şeklinde yorumlandığı ve işletmenin kapasite raporuna ilişkin bilgilere ilgili tutanakta yer verilmediği gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği ancak işletmenin araç imalatçısı olmadığı, araç kiralama hizmeti verdiği, dolayısıyla söz konusu gider unsurları olan düz işçi ve birinci sınıf usta gibi girdilerin, araçların temizliği, iç dizaynı, araçların teslim edilip teslim alınması ile ilgili oldukları, hizmet sunucularının kapasite raporlarının olamayacağı, dolayısıyla Ek-O.5 tutanaklarının kapasite raporlarına ilişkin bilgiler sütununun doldurma zorunluluğunun bulunmadığı,
2) ÖZEL-20 poz numaralı “Kör kalıp sistem yapılması (m² de 2 adet kubbe, taban, 0125mm pvc boru ve 4 adet klavuz” iş kalemine ilişkin olarak;
– Alınan fiyat teklifinin dayanağı Ek-O.5 maliyet tespit tutanağının mal ya da hizmet esaslı olup olmadığının anlaşılamadığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği ancak sunulan tutanağın birim mamul kısmına ilişkin sütunların doldurulduğu ve iş kaleminin adının da aynen ilgili sütuna yazıldığı, teklif verilen iş kaleminin işletmeye maliyetini içeren girdilere yer verildiği,
– Fiyat teklifi alınan firmanın, fiyat teklifine konu alanda faaliyet göstermediği gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği ancak ticaret odası kayıtları incelendiğinde inşaat malzemesi alım satımı alanında faaliyet gösterdiğinin anlaşıldığı,
– Açıklama istenilen “PANAROMİK-01”, “PANAROMİK-02” ve “Özel-07” poz numaralı iş kalemleri için alınan fiyat tekliflerine ait tutanakların benzer tarih ve sayı ile düzenlendiği, tutanak sayılarının sıralı olarak düzenlenmesi gerekçesiyle idarece tekliflerinin reddedildiği, ancak söz konusu gerekçeye ilişkin mevzuatta emredici bir hükmün veya açıklamanın bulunmadığı,
– “04.613/1E” numaralı “Beton harcını şişirici katkı” girdisi için alınan fiyat teklifinin dayanağı Ek-O.5 maliyet tespit tutanağının mal ya da hizmet esaslı olup olmadığının anlaşılamadığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği, ancak sunulan tutanağın birim mamul kısmına ilişkin sütunların doldurulduğu ve iş kaleminin adının da aynen ilgili sütuna yazıldığı, teklif verilen girdinin işletmeye maliyetini içeren bilgilere yer verildiği,
3) İdarenin tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında isteklilerin ve isteklilerce fiyat teklifi alınan üçüncü kişilerin işyerlerine gidilerek elden evrak teslim edilmesi ya da elden evrak teslim alınması gibi bir görevinin bulunmadığı, söz konusu eylemin ihale sürecine zarar verdiği ve 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan “Güvenilirlik” ilkesine aykırı olduğu,
İdare tarafından fiyat teklifine dayanak teşkil eden maliyet/satış tespit tutanaklarının fiyat teklifini onaylayan meslek mensubundan istenilmesi işleminin 4734 sayılı Kanun’da belirtilen yöntemler kullanılarak ve yazılı yapılması gerekirken, idarece meslek mensubunun adresine gitmek ve ona psikolojik baskı kurmak suretiyle onu tahakküm altına alma amaçlı söylemler kullanarak tebliğde bulunulmasının mevzuata açık olarak aykırılık teşkil ettiği,
Sunulan tutanaklarda belirtilen adres ile SMMM ve mükellefi arasında düzenlenen sözleşmedeki adreslerin birbirlerinden farklı olduğu gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesinin yerinde olmayacağı, çünkü SMMM ile mükellef arasında düzenlenen sözleşmenin gerek aşırı düşük teklif açıklaması aşamasında gerek Ek-O.5 ve Ek-O.6 tutanakları ekinde sunulma zorunluluğunun bulunmadığı,
Kaldı ki, usulüne uygun olarak tebligat yapılmadan ve bekleme süreleri dahi beklenilmeden önce ilgili SMMM’lere Ek-O.5 tutanaklarının komisyon karar tarihinden önce ulaşıldığı dikkate alındığında usulüne uygun olmayan tebligat işlemleri esas alınmak suretiyle tutanakların süresinden sonra idareye ulaştığı varsayımı ile aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesinin yerinde olamayacağı,
4) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ÖZEL-02 ve ÖZEL-16 poz numaralı iş kalemleri için SMMM’ler tarafından düzenlenen Ek-O.5 maliyet tespit tutanaklarında defter tasdik makamına “E-defter beyan sistemi” yazıldığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği,
Bahse konu tutanakta fiyat teklifini veren Evin Dekorasyon (Tayfun Şaşkın)’un 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca ikinci sınıf tüccar olduğu, nitelik olarak işletme ve envanter defteri tutmak zorunluluğu bulunmakla birlikte söz konusu defterlerini yine aynı Kanun’a göre “E-defter beyan sistemi”ne kayıt olmak suretiyle e-defter tuttuğu, dolayısıyla bu durumun standart forma herhangi bir aykırılık oluşturmadığı, kaldı ki, idarece ileri sürülen gerekçe doğru olsa dahi bu durumun bilgi eksikliği olarak değerlendirilmesi gerektiği,
Sonuç olarak, idare tarafından ihale komisyonu kararında yer almayan, fakat şikayet başvurusu üzerine verilen cevapta aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı yönünde yeni gerekçeler ileri sürülmesinin ve iddiaların uygun görülüp görülmediği hususunda açık bir belirleme yapılmamış olmasının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesine aykırı olduğu, tüm bu açıklamalar doğrultusunda aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görülmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1, 2, 3 ve 4’üncü iddialarına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde “38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır…” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…
45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin
a) Adı:MERSİN POLİSEVİ HİZMET BİNASI YAPIM İŞİ
b) Yatırım proje no’su/kodu:
c) Miktarı ve türü:
1 ADET -2 B+Z+7 KATLI BİNA İNŞAATI YAPIM İŞİ
ç) Yapılacağı yer:MERSİN İLİ YENİŞEHİR İLÇESİ” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhale dokümanının kapsamı” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1. İhale dokümanı aşağıdaki belgelerden oluşmaktadır:
a) İdari Şartname.
b) Teknik Şartnameler.
c) Sözleşme Tasarısı.
ç) Yapım İşleri Genel Şartnamesi. (İhale dokümanı kapsamında verilmemiştir.)
…
e) İş kalemleri veya iş gruplarına ait ilerleme yüzdeleri listesi ve 3 adet analiz formatı,
f) PROJELER, TEKNİK ŞARTNAMELER, MAHAL LİSTELERİ, ZEMİN ETÜDÜ” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sınır Değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.
31.12.2019 tarihinde gerçekleşen ihalede 32 isteklinin teklif verdiği, teklifi sınır değerin altında kalan 6 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, süreç sonunda 5 isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadığı, başvuru sahibinin ise aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı gerekçesiyle teklifinin reddedildiği ve ihalenin Elitaş İnş. Otomotiv ve Oto Kiralama Temizlik İşçilik Hizmetleri Tic. ve San. Ltd. Şti. – Zübeyiroğlu Otomotiv Temizlik İnş. Gıda Tarım Hayvancılık Petrol Taah. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
İdarece 28.01.2020 tarihli ve “Aşırı düşük teklif açıklama talebi” konulu yazıda “Mersin Polisevi Hizmet Binası Yapım İşi İhalesi Kapsamında Aşırı Düşük Savunmanız için 10 gün süre verilmiştir. Savunmaya ilişkin belgeler yazımız ekindedir.” ifadelerine yer verildiği ve söz konusu yazı ekinde açıklama istenilecek iş kalemleri listesi, açıklama istenilmeyen analiz girdileri ve sıralı analiz girdileri tablolarına yer verildiği anlaşılmıştır.
İhale dokümanı ile idarenin aşırı düşük teklif açıklama talebine ilişkin yazılar ve ekleri incelendiğinde, başvuruya konu ihaleye ilişkin olarak toplam 102 iş kaleminin açıklama istenilen iş kalemi olarak belirlendiği, bahse konu iş kalemlerinin içerisinde, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyat analizleriyle uyumlu olmayan özel iş kalemi niteliğindeki iş kalemlerinin bulunduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.4’üncü maddesinde yer alan açıklamalar uyarınca özel iş kalemlerine ilişkin analiz girdi ve miktarlarını gösteren analiz formatlarının isteklilere verilmesi gerektiği, ancak bahse konu analiz formatlarının ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük teklif sorgulaması yazısı ekinde isteklilere verilmediği anlaşılmıştır.
Bu çerçevede örneğin, ÖZEL-08 no’lu “Dağınık dairesel delikli akustik alçı paneller ile duvar kaplaması yapılması (profil kontrüksiyon dahil)”, ÖZEL-09 no’lu “Dağınık dairesel delikli akustik alçı paneller asma tavan yapılması (taşıyıcı kontrüksiyon dahil)”, ÖZEL-19A no’lu “Çelik konstrüksiyon üzerine aquapanel levhalar ile havalandırma bacası yapılması (50x50x2 mm profilden konstrüksiyon, 5cm taşyünü yalıtımlı, iç-dış aquapanel kaplamalı, nakliye ve montaj dahil)” ve ÖZEL-20 no’lu “Kör kalıp sistem yapılması (m² de 2 adet kubbe, taban, Ø125mm pvc boru ve 4 adet klavuz)” ve bunlar gibi iş kalemlerinin kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyat analizleriyle uyumlu olmayan özel iş kalemi niteliğinde olduğu, ancak malzeme, makine ve işçilik gibi birçok temel bileşene haiz olan söz konusu iş kalemlerine ilişkin analiz formatlarının tanzim edilerek isteklilere verilmediği, mevcut durumun aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde, iş kalemini oluşturan analiz girdilerinin farklı belirlenmesi sonucunu doğurabileceği, dolayısıyla istekliler tarafından belirlenen girdilerin kıyaslanabileceği herhangi bir temel kıstas bulunmadığından aşırı düşük teklif açıklamalarının eşit koşullarda değerlendirilmesinin mümkün olmadığı bu şekilde yapılan bir aşırı düşük teklif sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45’inci maddesine aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Bu çerçevede, idarece mevzuata uygun olarak yapılmayan söz konusu aşırı düşük teklif sorgulamasına istinaden yapılacak olan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olup olmadığına ilişkin olarak sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmış olup, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıklar göz önüne alınarak,
1) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerinden, nitelik ve nicelik olarak kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile birebir uyumlu olmayan iş kalemlerine (özel iş kalemleri) ait birim fiyat analizlerinin girdilerinin tanımlanarak temel girdilere (işçilik, makine amortismanı, mazot, makine ve diğer malzeme girdileri vb.) kadar ayrıştırılması,
2) Özel iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve tutarlarının anılan poz miktarları dikkate alınarak toplanması (örneğin aynı iş kalemi analizi içerisinde yer alan işçilikle ilgili düz işçi girdilerinin söz konusu poz birim miktarı dikkate alınarak toplanması), farklı poz numarasına sahip girdilerinin ise ayrı ayrı gösterilmesi,
3) Yukarıdaki işlemlerden sonra anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi,
4) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilmesi (Örneğin mazot girdisi birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer alıyorsa ve eğer bu paçal iş kalemleri analizlerinden en az birinde mazot girdisinin oranı söz konusu analiz toplamının %3’ünün üstünde olması halinde söz konusu mazot girdisi için açıklama istenilmesi),
5) Açıklama istenilecek özel iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması ve aşırı düşük teklif sorgulaması işleminin yukarıda aktarılan açıklamalar doğrultusunda yeniden yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, açıklanması istenilen özel pozlara ilişkin analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının yukarıda belirtildiği şekliyle hazırlanarak, aşırı düşük teklif yazısı ekinde isteklilere gönderilmek suretiyle teklif fiyatı sınır değerin altında olan isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|