|
BAŞVURU SAHİBİ:
İn Su Proje Yapı A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri 7. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/550204 İhale Kayıt Numaralı “Sinop-Durağan Boyabat İlçeleri Arasındaki Tarım Arazilerinin Gökırmak ve Yandereleri (Kolaz, Çarşak, Karasu, Arım) Taşkın ve Rusubat Zararlarından Korunması 2 Kısım” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri 7. Bölge Müdürlüğü tarafından 05.07.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Sinop-Durağan Boyabat İlçeleri Arasındaki Tarım Arazilerinin Gökırmak ve Yandereleri (Kolaz, Çarşak, Karasu, Arım) Taşkın ve Rusubat Zararlarından Korunması 2 Kısım” ihalesine ilişkin olarak İn Su Proje Yapı A.Ş.nin 09.08.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 28.08.2023 tarih ve 106219 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.08.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/1000 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuruya konu ihaleye teklif verildiği, 01.08.2023 tarihinde tebliğ edilen ihale komisyonu kararına göre ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Dnz İnş. Nak. Tur. Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, sınır değerin üstünde olan kendi tekliflerinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesi gerektiğine ilişkin idareye yapılan şikayet başvurularına idare tarafından cevap verilmediği, aşağıda belirtilen iddialar kapsamında ihale üzerinde bırakılan Dnz İnş. Nak. Tur. Tic. A.Ş. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmaması ve anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, şöyle ki;
a) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından “Gökırmak-01” ve “Gökırmak-02” iş kalemlerinin analiz girdileri arasında yer alan “Kazıcı Yükleyici (100HP) (max 2,5 m³)” girdisi, “Ekskavatör (paletli) (210-259 HP) (max 2,5 m³)” girdisi ve “Ekskavatör (paletli) (260-299 HP) (max 2,5 m³)” girdisine ilişkin açıklama yapılan fiyatın mevzuatın öngördüğü usulde açıklanmadığı ve anılan isteklinin kendisine fiyat avantajı sağladığı,
b) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından motorin fiyatına ilişkin yapılan açıklamaya EPDK tarafından İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan pompa fiyatının dayanak gösterildiği, ancak bu fiyat KDV’den arındırılmış olmasına rağmen, motorinin litreden kilograma dönüşüm formülünün, belirtilen aralıkta bir katsayı kullanılmadan yapıldığı ve maliyet avantajı sağlandığı, diğer taraftan aşırı düşük teklif açıklamasında, KDV ayrıştırılırken de virgülden sonraki rakamlar lehe sonuç doğuracak şekilde yuvarlandığı ve bu aşamada da haksız maliyet avantajı sağlandığı,
c) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklanması gereken iş kalemlerindeki işçilik fiyatlarını 2023/1 dönemindeki asgari ücretin esas alınarak fiyatların düşük açıklandığı,
d) Nakliyelerde kullanılan “K” nakliye katsayısı “K=1090” olmasına rağmen ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından nakliye analizlerinde bir önceki dönem katsayısı olan “K=910” nakliye katsayısının kullanıldığı, diğer taraftan “A” katsayısı için ise 1,0 değeri kullanılarak nakliye fiyatlarının düşük hesaplanarak isteklinin kendisine fiyat avantajı sağladığı,
e) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından idarece fiyatı açıklanması istenilen analizlerde yer alan bazı iş makineleri ve araçlar için, amortisman gideri üzerinden açıklama yapıldığı, ancak isteklinin demirbaşında kayıtlı olan kendi malı makine ve araçlara ilişkin tevsik edici belgelerin fiyat açıklaması ekinde eksiksiz olarak idareye sunulmadığı gibi sunulan kanıtlayıcı belgelerde ise idarece aranan onayların eksik olduğu, ayrıca amortismana dayalı yapılan fiyat açıklamasında kullanılan araç teknik özellikleri ile iş kaleminde tanımlanan araç teknik özelliklerinin örtüşmediği, araç güç, kova hacmi ve yürüme aksamlarının farklı olduğu, bu gerekçelerle ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları reddedilerek anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve ihalenin uhdelerinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8’inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin” Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
b) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.
(3) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine kadar olan ihalelerde ikinci fıkranın (a) veya (b) bendindeki seçeneklerden birisinin kullanılması zorunludur.
(5) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif açıklama istenilmeksizin reddedilecek tekliflere ilişkin alımlar listesinde yer alan işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir. …
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında; …
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir. …
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği, …
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır. …
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır. …
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır. …
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,
kullanılabilecektir.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir. …” açıklamaları bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Sinop-Durağan Boyabat İlçeleri Arasındaki Tarım Arazilerinin Gökırmak ve Yandereleri (Kolaz, Çarşak, Karasu, Arım) Taşkın ve Rusubat Zararlarından Korunması 2. Kısım
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 2015A06-209845 ( – Batı Karadeniz Taşkın Kontrol Tesisleri 1. Merhale)
d) Kodu:
e) Miktarı:
11040 metre çift taraflı istifli taş tahkimatı, 136 adet brit imalatı, 3 adet öngerilmeli köprü imalatı, 1500 metre 500?lük Koruge, 1000 metre 1000?lik Koruge döşeme imalatı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Sinop İli Durağan İlçesi” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında aşırı düşük teklif açıklaması istenilen “Gökırmak-01 Açıkta Her Cins Zeminde Kazı Yapılması, Dere Yatağı Temizlenmesi Kazının Depo ve Dolguya Konulması (Nakliye Dahil)” ve “Gökırmak-02 Ocak Taşı İle İstifli Tahkimat Yapılması” iş kalemlerine ilişkin analiz formatlarına yer verildiği, bahse konu iş kalemlerinde açıklama istenilecek ve açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirtildiği görülmüştür. 05.07.2023 tarihinde gerçekleştirilen başvuruya konu ihaleye 11 istekli tarafından teklif sunulduğu, teklif sunan isteklilerden 4 isteklinin teklifinin sınır değerin altında olduğu, bu doğrultuda idare tarafından 11.07.2023 tarihinde teklifi sınır değerin altında olan isteklilere aşırı düşük sorgulama yazısının gönderildiği, söz konusu yazı ekinde ihale dokümanında yer verilen Gökırmak-01 ve Gökırmak-02 numaralı iş kalemlerinin analiz formatlarına yer verilerek aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği anlaşılmıştır.
07.08.2023 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde, sınır değerin altında teklif sunan 3 istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına cevap verilmediğinden bu isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Dnz İnşaat Nakliyat Turizm Ticaret Anonim Şirketi üzerinde bırakıldığı, sınır değerin üzerinde teklif sunan başvuru sahibi İn Su Proje Yapı Anonim Şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde; Gökırmak-01 numaralı iş kalemine ilişkin olarak 50,00TL tutarında, Gökırmak-02 iş kalemine ilişkin olarak ise 412,00TL tutarında açıklama yapıldığı, anılan istekli tarafından idarenin hazırladığı analiz formatlarına uygun analizler sunulduğu, sunulan analizlerdeki girdi ve miktarların idarenin analiz formatlarında yer alan girdi ve miktarlar ile uyumlu olduğu, açıklama istenilmeyen analiz girdileri için bedel öngörüldüğü tespit edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından Gökırmak-01 iş kalemi ile Gökırmak-02 iş kaleminde yer alan; “Kazıcı Yükleyici (100 HP) (max 2,5 m³)” girdisi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının ihale ilan tarihinde geçerli olan 2023/1 birim fiyatları kullanılarak 1.360.000,00TL tutarında, “Ekskavatör (paletli) (210-259 HP) (max 2,5 m³)” girdisi için rayiç hesabı kullanılarak 1.500.000,00TL tutarında, “Ekskavatör (paletli) (260-299 HP) (max 2,5 m³)” girdisi için rayiç hesabı kullanılarak 1.700.000,00TL tutarında açıklama yapılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17’nci maddesinde, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (iş makinesi) analiz girdilerine ilişkin açıklamaların; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden yapılabileceği, isteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu, ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;
– İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutarın,
– İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutarın kullanılabileceği ifade edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, meslek mensubu tarafından düzenlenip onaylanan Kendi Malı Yapı Araçları Tespit Tutanağında; “Ekskavatör (paletli) (210-259 HP) (max 2,5 m³)” girdisi için 2008 model Komatsu-PC350LC-8 marka 246 HP kapasiteli ekskavatörün, “Ekskavatör (paletli) (260-299 HP) (max 2,5 m³)” girdisi için ise 2017 model Caterpillar-336D2L marka 280 HP kapasiteli ekskavatörün amortisman ve demirbaş defterinde kayıtlı olduğu ifade edilmiş olup, anılan istekli tarafından iki farklı tipteki ekskavatörün kendi malı iş makineleriyle açıklandığı anlaşılmıştır.
Söz konusu tutanağın ekinde; 2008 model Komatsu-PC350LC-8 marka 246 HP kapasiteli ekskavatöre ilişkin, noter onaylı Ankara Ticaret Odası tarafından düzenlenen ve 13.08.2015 tarihinde tescil olduğu anlaşılan iş makinesi tescil belgesinin, 14.08.2015 tarihinde düzenlenen 250.000,00TL tutarındaki faturanın Marubeni Dağıtım ve Servis A.Ş. tarafından düzenlenen ve iş makinesinin teknik özelliklerinin yer aldığı iş makinesi teknik belgesinin sunulduğu, söz konusu belgede paletli ekskavatörün kova kapasitesinin 2,10 m³ olarak belirtildiği, 2017 model Caterpillar-336D2L marka 280 HP kapasiteli ekskavatöre ilişkin ise, noter onaylı Ankara Ticaret Odası tarafından düzenlenen ve 30.12.2019 tarihinde tescil olduğu anlaşılan iş makinesi tescil belgesinin, Borusan Makine ve Güç Sistemleri San. Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen ve iş makinesinin teknik özelliklerinin yer aldığı iş makinesi teknik belgesinin sunulduğu, söz konusu belgede paletli ekskavatörün kova kapasitesinin 2,41 m³ olarak belirtildiği, 567.275,86 TL bedelli Finansal Kiralama Sözleşmesinin, 06.07.2018-29.11.2019 tarihleri arasında düzenlenen toplam tutarı 567.275,86 TL olan 19 adet faturanın ve meslek mensubunun faaliyet belgesinin sunulduğu görülmüştür.
“Ekskavatör (paletli) (210-259 HP) (max 2,5 m³)” girdisinin açıklanmasında kullanılan ve 13.08.2015 tarihinde tescil olunan 2008 model Komatsu-PC350LC-8 marka 246 HP kapasiteli ekskavatörün amortisman süresinin dolduğu, bahse konu iş makinesi rayicinin amortisman birim fiyat analizinde, amortisman (0,000083); yedek parça (0,000044); tamir, bakım (0,000011); sermaye faizi, sigorta (0,000023); nakil, montaj, demontaj (0,000001) giderlerine ilişkin katsayıların toplamından oluşan yükleyicinin toplam maliyet katsayısının 0,000171 olduğu, söz konusu iş makinesinin ihale ilan tarihinde geçerli olan 2023/1 yılı resmi rayiç fiyatının 2.900.000,00TL olduğu, yapılan hesaplamalarda amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları toplamı ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutarın 2.900.000x[1-(0,000083/0,000171)=] 1.492.398 TL olarak hesaplandığı, analizlerde bu tutardan fazla olacak şekilde 1.500.000,00TL tutarında birim fiyatın kullanıldığı görülmüştür.
“Ekskavatör (paletli) (260-299 HP) (max 2,5 m³)” girdisinin açıklanmasında kullanılan ve 30.12.2019 tarihinde tescil olunan 2017 model Caterpillar-336D2L marka 280 HP kapasiteli ekskavatöre amortisman süresinin dolmadığı, bahse konu iş makinesi rayicinin amortisman birim fiyat analizinde, amortisman (0,000083); yedek parça (0,000044); tamir, bakım (0,000011); sermaye faizi, sigorta (0,000023); nakil, montaj, demontaj (0,000001) giderlerine ilişkin katsayıların toplamından oluşan yükleyicinin toplam maliyet katsayısının 0,000171 olduğu, ihale ilan tarihinde geçerli olan 2023/1 yılı resmi rayiç fiyatı 3.300.000,00TL olan makinenin edinim bedelinin 567.275,86 TL olduğu ve bu bedelin resmi rayicin altında kaldığı görülmüştür. Yapılan hesaplamalarda Tebliğ açıklamalarına uygun olarak resmi rayiç bedelinin kullanıldığı ve amortisman maliyeti katsayısı hariç makine katsayısının üzerinden amortisman değerinin 3.300.000,00x[1-(0,000083/0,000171)=] 1.698.246,00TL olarak hesaplandığı, analizlerde bu tutardan fazla olacak şekilde 1.700.000,00TL birim fiyatın kullanıldığı görülmüştür.
Bu kapsamda yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından “Gökırmak-01” ve “Gökırmak-02” numaralı iş kalemlerindeki iş makinelerine ait analiz girdilerine yönelik yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından Gökırmak-01 iş kaleminde yer alan “Kazı fazlası nakli M:5000 metre” nakliye analiz girdisi için 13,67 TL/ton tutarında, Gökırmak-02 iş kaleminde yer alan “Taş Nakli M:35 km” nakliye analiz girdisi için 39,24TL/ton tutarında açıklama yapıldığı, anılan istekli tarafından bahse konu nakliye rayiçlerinin birim fiyat analizlerinde kullanılan nakliye formüllerinin kullanıldığı ve idarenin yaklaşık maliyet hesaplamasında nakliye analiz girdileri için hesapladığı tutarlar üzerinden açıklama yapıldığı görülmüştür. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından söz konusu formüllerde kullanılan K taşıma katsayısı fiyatının 910TL olarak, A katsayısının ise 1 olarak hesaplandığı görülmüştür.
Başvuru sahibi istekli tarafından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca yayınlanan 2023/2 birim fiyatlarına göre nakliye formüllerinde kullanılan K taşıma katsayısının güncel rayiç fiyatının 1.090,00TL olduğu, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından nakliye formüllerinde kullanılan K taşıma katsayısı fiyatının 910TL olarak hesaplandığı, dolayısıyla anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında güncel olmayan 2023/1 birim fiyatlarının kullanıldığı iddia edilmekle birlikte, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu tarafından 2023/2 birim fiyatlarının yayınlandığına ilişkin duyurunun web sitesinde 14.07.2023 tarihinde yapıldığı, başvuruya konu ihalenin ilan tarihinin 14.06.2023, ihale tarihinin ise 05.07.2023 olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesinde yer alan “…İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.” açıklamasına göre aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde yer alan analiz girdileri için ihale ilan tarihinde yürürlükte bulunan kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan cari yıl fiyatlarının kullanılabileceği dikkate alındığında, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale ilan tarihinde yürürlükte bulunan 2023/1 birim fiyatlarının aşırı düşük teklif açıklamalarında kullanılmasının ihale mevzuatına aykırılık teşkil etmediği ve başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından Gökırmak-01 iş kalemi ve Gökırmak-02 iş kalemine ait analizlerde işçilik girdileri (Yağcı, Lağımcı (Ateşleme Ustası), Makinist, Operatör Makinist, Erbap İşçisi, Duvarcı Ustası, Duvar Usta Yardımcısı, Şoför, Formen ve Makinist Yardımcısı) için 59,62TL/sa tutarında açıklama yapıldığı görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesinde “İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.” açıklamasının yer aldığı, başvuruya konu ihale tarihinin 05.07.2023 olduğu dikkate alındığında, söz konusu tarihte yürürlükte olan asgari ücretin saatlik tutarının (13.414,50 TL/30 gün/7,5 saat=) 59,62TL olduğu ve ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan bütün analizlerdeki saatlik işçilik girdileri için bu fiyatın öngörüldüğü, bu itibarla anılan istekli tarafından sunulan analizlerde ihale tarihinde geçerli asgari ücretin saatlik tutarının altında teklif verilmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından Gökırmak-01 iş kalemi ve Gökırmak-02 iş kalemine ait analizlerde yer alan “Mazot (Motorin)” girdileri için 19,99TL/kg tutarında açıklama yapıldığı görülmüştür.
İhale ilan tarihi olan 14.06.2023 tarihinde EPDK tarafından yayımlanan İstanbul ili, Avrupa yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan en yüksek işlem hacimli 8 firmanın akaryakıt fiyatlarına ilişkin raporda belirtilen 22,145TL/lt fiyatının, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından önce KDV’den ayrıştırıldığı (22,145/1,18=18,77TL/lt), daha sonra kg/lt katsayısının kullanılarak (18,77/0,845=) 22,21 TL/kg fiyatına ulaşıldığı, bu fiyatın da %90’ı olan 19,99TL/kg fiyatının hesaplandığı ve analizlerde bu fiyatın kullanıldığı, bu kapsamda ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından kullanılan fiyatın anılan raporda yer alan akaryakıt fiyatının %90’ının altında olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
|