BAŞVURU SAHİBİ:

Nizip Akgün Pet. Nak. Gıda ve Hay. San. Tic. Ltd. Şti. – Konvoy Grup Tur.  İnsan Kayn. Taş. Oto Kir. Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. Petrol İşletmeleri Bölge Müdürlüğü (Ceyhan),

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/451886 İhale Kayıt Numaralı “2021 Yılı Bağlı İstasyonlar İçin Personel Taşıma (Servis) Hizmeti Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. Petrol İşletmeleri Bölge Müdürlüğü (Ceyhan) tarafından 09.10.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2021 Yılı Bağlı İstasyonlar İçin Personel Taşıma (Servis) Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Nizip Akgün Pet. Nak. Gıda ve Hay. San. Tic. Ltd. Şti. – Konvoy Grup Tur. İnsan Kayn. Taş. Oto Kir. Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 09.11.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.11.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.11.2020 tarih ve 52593 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.11.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1832 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

2020/451886 İhale Kayıt Numaralı ihaleye teklif verdikleri, firmalarının idare tarafından ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, ihalenin Mıço Taşımacılık Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ancak anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığından değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

Şöyle ki;

-İdari Şartname’nin 25.3.1.1 ve 46.1.1’inci hükümleri gereği akaryakıt ve ihale bünyesinde çalışacak olan personel (sürücü ve rehber) maliyeti için açıklama istenilmesi gerektiği, dolayısıyla eğer idare tarafından söz konusu giderler önemli teklif bileşeni olarak kabul edilerek, bu bileşenlerden açıklama istenilmediyse, aşırı düşük teklif sorgulanmasının yenilenmesi gerektiği,

İhale üzerinde kalan istekli tarafından da söz konusu giderlerin açıklanmadığı, bu sebeple aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı,

-İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde yer alan “îhale konusu iş kapsamında çalıştırılacak en az 2 adet araç yüklenicinin öz malı olacaktır.” hükmü gereği, aşırı düşük açıklaması kapsamında kendi malı araçların amortisman maliyeti yönünden; Maliye Bakanlığı tarafından 26.12.1992 tarihli ve 21447 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 Sıra No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ile zorunlu hale getirilen tek düzen muhasebe uygulamasındaki dönemsellik ilkesi gereği düzenlenen amortisman listeleri çerçevesinde, amortisman giderinin serbest muhasebeci mali müşavir tarafından düzenlenen amortisman payı tespit tutanağı ile tevsik edilmek suretiyle açıklanması gerektiği, ancak anılan istekli tarafından sunulan amortisman tutanağının YMM veya SMMM tarafından kaşelenip imzalanmadığı,

333 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca hizmet konusu araçların faydalı ömür süresi beş yıl olmasına karşın, ihale üzerinde kalan firma tarafından uzun süreler üzerinden açıklama yapılarak maliyetlerin eksik hesaplandığı,

Amortisman açıklamasına konu edilen araçların, Teknik Şartnamede belirtilen model yılı, motor gücü, taşıma kapasitesi kriterlerini sağlamadığı,

Amortisman maliyetini tevsik etmek üzere sunulan belgelerde aritmetik hatalar bulunduğu ve araçların amortisman değerlerinin hatalı hesaplandığı,

-İhale dokümanında yer alan düzenlemeler uyarınca, ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak araçlardan 2 adedinin isteklilerin özmalı olması gerektiği, dolayısıyla diğer araçların kiralama yoluyla çalıştırılmasının söz konusu olduğu; kiralamaya ilişkin fiyat teklifleri ile diğer tüm fiyat teklifleri üzerine meslek mensubu tarafından yazılması gereken ibareye yer verilmediği, fiyat tekliflerinin YMM veya SMMM yerine serbest muhasebeci tarafından imzalanıp kaşelendiği,

Kiralama fiyat tekliflerine konu araçların, Teknik Şartname’de belirtilen model yılı, motor gücü ve taşıma kapasitesi kriterlerini sağlamadığı,

Kiralama fiyat tekliflerine konu araçlara göre bakım onarım fiyat teklifi alınıp akaryakıt maliyeti belirlenmesi nedeniyle, kiralama fiyat teklifinde belirtilen araçların diğer belgelerde yer alan araçlarla uyumlu olmadığı,

Fiyat tekliflerinde belirtilen kiralama sürelerinin, araçların çalışacakları toplam iş sürelerine uygun olmadığı, sefer üzerinden alınan fiyat tekliflerinin işin tamamını kapsamadığı,

Fiyat tekliflerini veren firmaların faaliyet alanları içerisinde araç kiralama faaliyeti bulunmadığı,

-Motorlu taşıtlar vergisi ve muayene maliyetleri yönünden; 27.12.2019 tarihli ve 30991 (2. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Motorlu Taşıtlar Yergisi Genel Tebliğinde ve TÜVTÜRK internet sitesinde, hizmetin ilk altı ayında geçerli motorlu taşıtlar vergisi tutarları ile muayene ücretleri açıkça belirtilmesine rağmen, ihale üzerinde kalan firma tarafından gerek özmalı olan gerekse kiraladıkları araçların tamamı yönünden ayrı ayrı motorlu taşıtlar vergisi hesaplamaları yapması gerekirken eksik hesaplama yapıldığı,

-Kiralama fiyat tekliflerine konu edilen araçlar ile isteklinin özmalı olan araçlar yönünden bakım onarım maliyetlerinin belirlenmesinin gerektiği,

Bu araçların özelliklerinin (marka, model, motor gücü) ve bakım onarım adetlerinin fiyat tekliflerinde tam olarak yer almadığı, işin gerçekleştirileceği araçlar ile bakım onarımı yapılacak araçların farklı olduğu ve bakım onarım maliyetlerinin tevsik edilmediği,

İhale üzerinde kalan isteklinin açıklamaları kapsamında servis araçları yönünden periyodik bakım onarım aralığını tevsik eden hiçbir belge sunmadığı, sunduysa da belgelerin yetkili servis ya da satıcılardan alınmadığı,

Bakım onarıma ilişkin sunulan fiyat teklifleri üzerine meslek mensubu tarafından yazılması gereken ibareye yer verilmediği, fiyat tekliflerinin YMM veya SMMM yerine serbest muhasebeci tarafından imzalanıp kaşelendiği,

Fiyat tekliflerini veren firmaların faaliyet alanları içerisinde bakım onarımın bulunmadığı,

Araçların gerçekleştirecekleri toplam mesafenin periyodik bakım onarım aralığına bölünmesi suretiyle bakım onarım adedi hesaplanmasının mevzuata aykırı olduğu, bakım onarım adedinin her bir araç için, o aracın kat edeceği mesafe baz alınmak suretiyle belirlenmesi gerektiği,

Bakım onarım maliyetinin tevsik edildiği fiyat teklifinde bakım onarım, yedek parça, yağ ve diğer bakım kalemlerinin ayrı ayrı fiyatlandırılması gerektiği,

-İhale süresince çalışacak araçlar için hem yazlık hem kışlık lastik giderlerinin ayrı ayrı fiyatlandırılması gerekirken, ihale üzerinde kalan firma tarafından bazı araçlarda yalnızca kışlık veya yazlık, bazı araçlarda ise dört mevsim lastik üzerinden eksik maliyet açıklaması yapıldığı,

-Sigorta giderlerinin Teknik Şartname hükmüne uygun olarak kasko, trafik sigortası ve ferdi kaza koltuk sigortası olması gerekirken ihale üzerinde kalan firma tarafından sadece zorunlu trafik sigortasının açıklamasının yapıldığı,

Sigorta maliyetlerinin, kiralama fiyat tekliflerinde yer alan araçlar ile özmal olarak belirtilen araçlar yönünden ortaya konulması gerektiği, ihale üzerinde kalan firma tarafından sunulan sigorta fiyat tekliflerinde bu araçların marka, model ve adetlerinin tam olarak belirtilmediği, bazı araçlarda farklılıklar olduğu, işin gerçekleştirileceği araçlar ile sigorta teklifi kapsamındaki araçların marka, cins, model ve adetlerinin farklı olmasının mevzuata aykırı olduğu,

Sigorta fiyat tekliflerinde yer alan hesaplamalarda aritmetik hata yapıldığı, ihale üzerinde kalan firma tarafından sunulan sigorta fiyat tekliflerinde bölge müdürlüğü teyidinin bulunmadığı,

-İhale üzerinde kalan firma tarafından; %0,948 oranında sözleşme damga vergisi, %0,569 oranında ihale kararı damga vergisi ve %0,05 oranında KİK payının hesaplanması gerekirken eksik hesaplama yapıldığı,

-Akaryakıt için açıklama istenmişse sehven ihale komisyonu kararında yer almamışsa; ihale dokümanında, iş kapsamında çalışacak araç tiplerine yer verilmiş olmasına rağmen ihale üzerinde kalan firma tarafından bu husus dikkate alınmadan akaryakıt maliyetinin hesaplandığı,

Araçların şehir içi trafikte ortalama 100 kilometrede akaryakıt tüketiminin ne kadar olduğuna yönelik açıklamaların yetkili servislerden beyan yazısı alınmadan ve katalog sunulmadan yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, bazı araçlar için alınan beyan yazılarının ise şehir içi tüketim değerlerini göstermediği, bazı araçlar yönünden marka, model, taşıma kapasitesi ve motor gücü belirtilmeden ortalama yakıt tüketimi bilgisinin beyan edildiği,

Kiralama fiyat tekliflerinde belirtilmeyen araçlar yönünden söz konusu beyan yazılarının hiçbir geçerliliğinin bulunmadığı,

İhale üzerinde kalan firma tarafından kilometre hesaplamalarında yapılan hatalar nedeniyle akaryakıt maliyetinin eksik hesaplandığı, taşıma mesafeleri düşürülmek suretiyle akaryakıt maliyetinde avantaj elde edilmeye çalışıldığı,

Araçların çalışacakları illere ait EPDK akaryakıt bayi fiyat raporuna göre ilan tarihi ile ihale tarihi arasındaki fiyatlar yerine, ihale üzerinde kalan firma tarafından bu tutardan çok daha düşük fiyatlar üzerinden alınmış olan fiyat teklifleri alınarak maliyet hesapları yapıldığı,

-İhale bünyesinde çalışacak olan personel (sürücü ve rehber) için açıklama istenmişse sehven ihale komisyonu kararında yer almamışsa,

İhale üzerinde kalan firma tarafından KİK işçilik hesaplama modülü kullanılarak 2020 yılı için kısmi sürede çalışma saatlik ücreti olan (16,02 TL) altında hesaplama yapıldığı,

Teknik Şartnamenin Terminal ve İstasyonlara İlişkin Özel Hükümler başlıklı 4’üncü maddesinde yer alan tabloya göre; Sıra No 7. Karaisalı Vardiya Sosyal Servisi (Adana), Sıra No 8. Silopi Personel Sosyal Servisi, Sıra No 10. İdil Personel Sosyal Servisi (İdil) ve Sıra No 20. Pazarcık Vardiya Sosyal Servisi (K.Maraş) güzergâhlarında asgari 2’şer adet şoför çalışacağı belirtilmesine rağmen ihale üzerinde kalan firmanın eksik şoför maliyeti yaptığı,

Aynı maddede “Kırıkkale İstasyonu Birim Başmühendisliği Servisi” alt başlığında hostes bulundurulacağı düzenlenmiş olup, ihale üzerinde bırakılan firmanın söz konusu hostes gideri için herhangi bir maliyet hesabı yapmadığı,

Anılan düzenlemede yer alan tabloda güzergâhların sefer mesafelerinin farklılık arz ettiği ve her güzergâh için araçların şehir içi hız sınır limitleri de dikkate alınarak sefer mesafelerine göre çalışacak şoförlerin çalışma sürelerinin belirlenmesi gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan firmanın bu süreleri dikkate almadan en düşük çalışma süresi üzerinden hesaplama yaparak kendi lehine avantaj sağladığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

 gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü bulunmaktadır.

İhale ilan tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.

79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.

79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;

SD: Sınır değeri,

YM: Yaklaşık maliyeti,

n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,

T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,

R: Sınır Değer Tespit Katsayısını

79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3.  Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

…

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının(Ek ibare: 06/02/2018-30324 R.G./7. md. ) % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. (Ek cümle: 16/03/2019-30716 R.G./18. md.) Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

…

79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. (Ek cümle: 25/01/2017-29959 R.G./15. md.) Ancak birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihinin bulunduğu yıldan önceki yılın Aralık ayına ait Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksinin yıllık değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür.

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması bulunmaktadır.

Şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartnamenin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 2021 YILI BAĞLI İSTASYONLAR İÇİN PERSONEL TAŞIMA (SERVİS) HİZMETİ ALIMI

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: BATMAN, DİYARBAKIR, Sarıl-Pazarcık/KAHRAMANMARAŞ, Kırıkkale, Karaisalı/ADANA, Silopi-İdil/ŞIRNAK, Midyat/MARDİN, Viranşehir/ŞANLIURFA, Araban/GAZİANTEP, İstasyonlarında personel taşımacılığı hizmetlerinin 20 araç ile yapılması işidir.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: BATMAN, DİYARBAKIR, Sarıl/KAHRAMANMARAŞ, Kırıkkale, Karaisalı/ADANA, Silopi/ŞIRNAK, İdil/ŞIRNAK, Midyat/MARDİN, Viranşehir/ŞANLIURFA, Araban/GAZİANTEP, Pazarcık/KAHRAMANMARAŞ ” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. 25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ile bunlara benzer bilumum giderlerin tamamı isteklilerce teklif edilecek fiyata dâhil olacaktır.

 25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

25.3.1.1.Servis araçlarının sigorta ve periyodik trafik muayeneleri ile yıllık bakım, onarım ve servis hizmetleri için yapılacak giderler, akaryakıt giderleri, taşıyıcı firma tarafından istihdam edilen tüm personelin Sosyal Sigortalar Kurumu, vergi daireleri ve diğer resmi kurum ve kuruluşlar ile odalar, dernekler vb. gibi yerlerle olan ilişkilerinin düzenlenmesi, buralarda yapılacak yasal işlemlerin ifası ile bunlara ait tüm giderler Yükleniciye ait olup, teklif fiyatına dâhildir.

25.3.1.2. Servis hizmetinde kullanılacak araçlara, ilgili yasa ve yönetmelik hükümleri uyarınca getirilen Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası ve Ferdi Kaza Koltuk Sigortası yaptırılması ile ilgili giderler teklif fiyatına dâhildir.

25.3.1.3 Rehber personeline (hostes) ilişkin her türlü mevzuata ilişkin gereken / oluşan maliyete ilişkin bilumum giderler teklif fiyata dâhildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır.
Fiyat farkı verilecektir. Fiyat farkı; 31.08.2013 tarihli ve 28751 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar çerçevesinde aşağıda yer alan katsayılar ile Esaslarda yer alan formüle göre hesaplanacaktır:
Fiyat farkı ödenmesine esas teşkil edecek hesaplamada dikkate alınacak değerler:

(a2): Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayı (0,43),

(b1): Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayı (0,33) ve (c): Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranının temsil eden sabit bir katsayı (0,25).

Kamu İhale Kurumu başta olmak üzere, Devlet Kurum ve Kuruluşlarının fiyat farkı formülünde bağlayıcı düzenleme yapılması hâlinde yapılacak yeni düzenlemeye göre hesaplama yapılacaktır. Yüklenici bu hususta herhangi bir hak iddia edemez.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “İhale Konusu İşe İlişkin Bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “(1) 01.01.2021 – 31.12.2021 tarihleri arası, BOTAŞ Petrol İşletmeleri Bölge Müdürlüğüne bağlı ve gerekli bilgileri ihale dosyasında ifade edilen Pompa İstasyonları Birim Başmühendisliklerinde, teşekkülümüz faaliyet alanları kapsamında çalışan personel ile İdare tarafından uygun görülmesi halinde 237 sayılı Taşıt Kanununun 7. maddesinde belirtilenlerin, işbu şartnamede belirtilen asgari özelliklerdeki araçlar ve araç şoförleri vasıtasıyla mesai ve vardiya saatleri ile İdare tarafından belirlenecek diğer saatlerde işyerlerine getirilmesi ve işyerlerinden götürülmelerinin sağlanması işidir…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Servis Hizmetlerine İlişkin Hususlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “… (10) a) Bu sözleşme kapsamında hizmet verecek araçların modeli en az 2015 veya üstü, motor gücü asgari 150 HP (111 kW) asgari koltuk kapasiteleri ise Pompa İstasyonları Birim Başmühendislikleri Servis Bilgileri Tablosu yer alan şartlara uygun olacaktır. Araç ruhsatındaki koltuk sayısı, Tablo’ya göre farklılık göstermeyecektir…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Terminal ve İstasyonlara İlişkin Özel Hükümler” başlıklı 4’üncü maddesinde “İş bu ihale kapsamında çalışacak servis araç kapasitesi, asgari şoför sayısı, mesafe ve sefer bilgileri aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

…

4) Kırıkkale İstasyonu Birim Başmühendisliği Servisi

a) İdare / Kontrol Teşkilatı üyesinin talebi hâlinde okul dönemlerinde Anaokulu/Okul Öncesi ve İlköğretim çağındaki öğrencilerin eğitim kurumuna ulaşımı ve dönüşü amacıyla yapılacak sosyal seferlerin servis hizmetinde araçta rehber personel (hostes) bulundurulacaktır. Rehber personel araç içi düzeni sağlayacak, emniyet kemerlerini takacak/çıkaracak ve öğrencilerin araca inişi ve binişinde yardımcı olacaktır. Bu hizmet için ilgili mevzuatın gerektirdiği hükümler Yüklenici tarafından uygulanacak olup İdare’nin sorumluluğu bulunmamaktadır…” düzenlemesi yer almaktadır.

02.11.2020 tarihli ihale komisyonu kararına göre, açık ihale usulüyle yapılan söz konusu ihaleye 17 isteklinin teklif verdiği, bu isteklilerden Mıço Taşımacılık Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.nin vermiş olduğu teklifin sınır değerin altında kaldığı ve anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının idarece kabul edildiği, ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Mıço Taşımacılık Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi olan Nizip Akgün Pet. Nak. Gıda ve Hay. San. Tic. Ltd. Şti. – Konvoy Grup Tur.  İnsan Kayn. Taş. Oto Kir. Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.  

İdare tarafından teklif tutarı sınır değer tutarının altında kalan Mıço Taşımacılık Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.ye 22.10.2020 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında “…söz konusu hizmet işine verilen aşırı düşük teklifle ilgili olarak;  komisyonumuzca tespit edilen önemli teklif bileşenleri olan; kendi malı araçların kullanılması durumunda amortisman giderlerinin, kiralanması halinde araç kiraları, MTV, araç muayeneleri, bakım ve onarım maliyetleri, lastik, trafik sigortaları ve sözleşme giderlerine (ihale karar pulu, damga vergisi vb.) ilişkin ayrıntılı açıklamanızı Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79. maddesini de göz önünde bulundurarak hazırlayacakları diğer bilgi ve belgelerle birlikte 5 (beş) iş günü içerisinde komisyonumuza sunulması…” ifadelerine yer verilmiştir.

İdarece aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklanması istenilen önemli teklif bileşenlerinin idare tarafından “amortisman gideri, kiralanması halinde araç kiraları, MTV, araç muayeneleri, bakım ve onarım maliyetleri, lastik, trafik sigortaları ve sözleşme giderleri (ihale karar pulu, damga vergisi vb.)” olarak belirlendiği görülmüştür.

Başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde Mıço Taşımacılık Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,  

Anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında; işçilik maliyeti, araç yakıt maliyeti, amortisman maliyeti ve araç kiralama maliyet, periyodik bakım giderleri, motorlu taşıtlar vergisi, egzoz emisyon ve araç muayene maliyeti, zorunlu mali sorumluluk sigortası ve yolcu kaza sigorta giderleri, araç lastik giderleri ve sözleşme giderlerinin açıklandığı görülmüştür.

Araç yakıt maliyetini tevsik etmek üzere, Batman il servisi için 04.09.2020-08.10.2020 tarihinde Batman il bazında günlük yayımlanan “enkoil” firması akaryakıt fiyatlarını gösterir rapor çıktısının sunulduğu, söz konusu belgede belirtilen 5,961 TL (%18 KDV dahil) motorin fiyatının, %18 KDV hariç tutarının 5,052 TL olduğu ve (5,052 TL%90=4,547 TL) ortalama 4,55 TL üzerinden akaryakıt maliyet hesabının yapıldığı,

Bahse konu servis için kullanılacak aracın 100 km de 7,90 litre yakıt tükettiği, Pompa İstasyonları Birim Başmühendislikleri Servis Bilgileri Tablosuna göre Batman personel ve vardiya sosyal servisi için 89.370 km mesafe yapılacağı öngörülerek, toplamda tüketilecek motorin miktarının hesaplandığı görülmüştür.

Diyarbakır il servisi için 04.09.2020-08.10.2020 tarihinde Diyarbakır il bazında günlük yayımlanan “enkoil” firması akaryakıt fiyatlarını gösterir rapor çıktısının sunulduğu, söz konusu belgede belirtilen 5,951 TL (%18 KDV dahil) motorin fiyatının, %18 KDV hariç tutarının 5,043 TL olduğu ve (5,043 TL%90=4,538 TL) ortalama 4,54 TL üzerinden akaryakıt maliyet hesabının yapıldığı,  

Bahse konu servis için kullanılacak araçların 100 km de 7,90 litre yakıt tükettiği, Pompa İstasyonları Birim Başmühendislikleri Servis Bilgileri Tablosuna göre Diyarbakır personel ve vardiya sosyal servisi için 121.575 km mesafe yapılacağı öngörülerek toplamda 9.604,43 litre motorin tüketileceğinin hesaplandığı görülmüştür.

Kahramanmaraş il servisi için 04.09.2020-08.10.2020 tarihinde Kahramanmaraş il bazında günlük yayımlanan “enkoil” firması akaryakıt fiyatlarını gösterir rapor çıktısının sunulduğu, söz konusu belgede belirtilen 5,801 TL (%18 KDV dahil) motorin fiyatının, %18 KDV hariç tutarının 4,916 TL olduğu ve (4,916 TL%90=4,424 TL) ortalama 4,43 TL üzerinden akaryakıt maliyet hesabının yapıldığı,

Bahse konu servis için kullanılacak araçların 100 km de 7,90 litre yakıt tükettiği, Pompa İstasyonları Birim Başmühendislikleri Servis Bilgileri Tablosuna göre Kahramanmaraş personel ve vardiya sosyal servisi için 362.820 km mesafe yapılacağı öngörülerek toplamda 28.662,78 litre motorin tüketileceğinin hesaplandığı görülmüştür.

Kırıkkale il servisi için 04.09.2020-08.10.2020 tarihinde Kırıkkale il bazında günlük yayımlanan “enkoil” firması akaryakıt fiyatlarını gösterir rapor çıktısının sunulduğu, söz konusu belgede belirtilen 5,721 TL (%18 KDV dahil) motorin fiyatının, %18 KDV hariç tutarının 4,848 TL olduğu ve (4,848 TL%90=4,363 TL) ortalama 4,37 TL üzerinden akaryakıt maliyet hesabının yapıldığı,

Bahse konu servis için kullanılacak araçların 100 km de 7,90 litre yakıt tükettiği, Pompa İstasyonları Birim Başmühendislikleri Servis Bilgileri Tablosuna göre Kırıkkale personel ve vardiya sosyal servisi için 122.650 km mesafe yapılacağı öngörülerek toplamda 9.689,35 litre motorin tüketileceğinin hesaplandığı görülmüştür.

Adana il servisi için 04.09.2020-08.10.2020 tarihinde Adana il bazında günlük yayımlanan “enkoil” firması akaryakıt fiyatlarını gösterir rapor çıktısının sunulduğu, söz konusu belgede belirtilen 5,791 TL (%18 KDV dahil) motorin fiyatının, %18 KDV hariç tutarının 4,908 TL olduğu ve (4,908 TL%90=4,417 TL) ortalama 4,42 TL üzerinden akaryakıt maliyet hesabının yapıldığı,

Bahse konu servis için kullanılacak araçların 100 km de 7,90 litre yakıt tükettiği, Pompa İstasyonları Birim Başmühendislikleri Servis Bilgileri Tablosuna göre Kırıkkale personel ve vardiya sosyal servisi için 143.040 km mesafe yapılacağı öngörülerek toplamda 11.300,16 litre motorin tüketileceğinin hesaplandığı görülmüştür.

Şırnak il servisi için 04.09.2020-08.10.2020 tarihinde Şırnak il bazında günlük yayımlanan “enkoil” firması akaryakıt fiyatlarını gösterir rapor çıktısının sunulduğu, söz konusu belgede belirtilen 5,981 TL (%18 KDV dahil) motorin fiyatının, %18 KDV hariç tutarının 5,069 TL olduğu ve (5,069 TL%90=4,562 TL) ortalama 4,56 TL üzerinden akaryakıt maliyet hesabının yapıldığı,

Bahse konu servis için kullanılacak araçların 100 km de 7,90 litre yakıt tükettiği, Pompa İstasyonları Birim Başmühendislikleri Servis Bilgileri Tablosuna göre Şırnak personel ve vardiya sosyal servisi için 156.630 km mesafe yapılacağı öngörülerek toplamda 12.373,77 litre motorin tüketileceğinin hesaplandığı görülmüştür.

Mardin il servisi için 04.09.2020-08.10.2020 tarihinde Mardin il bazında günlük yayımlanan “enkoil” firması akaryakıt fiyatlarını gösterir rapor çıktısının sunulduğu, söz konusu belgede belirtilen 5,951 TL (%18 KDV dahil) motorin fiyatının, %18 KDV hariç tutarının 5,043 TL olduğu ve (5,043 TL%90=4,538 TL) ortalama 4,54 TL üzerinden akaryakıt maliyet hesabının yapıldığı,

Bahse konu servis için kullanılacak araçların 100 km de 7,90 litre yakıt tükettiği, Pompa İstasyonları Birim Başmühendislikleri Servis Bilgileri Tablosuna göre Mardin personel ve vardiya sosyal servisi için 357.780 km mesafe yapılacağı öngörülerek, toplamda tüketilecek motorin miktarının hesaplandığı görülmüştür.

Şanlıurfa il servisi için 04.09.2020-08.10.2020 tarihinde Şanlıurfa il bazında günlük yayımlanan “enkoil” firması akaryakıt fiyatlarını gösterir rapor çıktısının sunulduğu, söz konusu belgede belirtilen 5,821 TL (%18 KDV dahil) motorin fiyatının, %18 KDV hariç tutarının 4,933 TL olduğu ve (4,933 TL%90=4,439 TL) ortalama 4,44 TL üzerinden akaryakıt maliyet hesabının yapıldığı,

Bahse konu servis için kullanılacak araçların 100 km de 7,90 litre yakıt tükettiği, Pompa İstasyonları Birim Başmühendislikleri Servis Bilgileri Tablosuna göre Şanlıurfa personel ve vardiya sosyal servisi için 184.960 km mesafe yapılacağı öngörülerek toplamda 14.611,84 litre motorin tüketileceğinin hesaplandığı görülmüştür.

Gaziantep il servisi için 04.09.2020-08.10.2020 tarihinde Gaziantep il bazında günlük yayımlanan “enkoil” firması akaryakıt fiyatlarını gösterir rapor çıktısının sunulduğu,(sf.98) söz konusu belgede belirtilen 5,801 TL (%18 KDV dahil) motorin fiyatının, %18 KDV hariç tutarının 4,916 TL olduğu ve (4,916 TL%90=4,424 TL) ortalama 4,43 TL üzerinden akaryakıt maliyet hesabının yapıldığı,  

Bahse konu servis için kullanılacak araçların 100 km de 7,90 litre yakıt tükettiği, Pompa İstasyonları Birim Başmühendislikleri Servis Bilgileri Tablosuna göre Gaziantep personel ve vardiya sosyal servisi için 125.510 km mesafe yapılacağı öngörülerek, toplamda tüketilecek motorin miktarının hesaplandığı görülmüştür.

Ayrıca, “Ford Transit Van Teknik ve Donanım Özellikleri” başlıklı kataloğun sunulduğu, ihale konusu işte çalıştırtılacak araçlardan 35OE Van Trend’e ait olduğu anlaşılan söz konusu belgede şehir içi 100 km yakıt tüketimi değerinin 7.9 litre olduğu bilgisinin yer aldığı görülmüştür.

Araç kiralama ve amortisman maliyetini tevsik etmek üzere, 18 araç için (araçların çalıştırılacağı güzergahlar belirtilerek) aylık (12 ay)  kiralama hizmet bedelini gösterir Çare Temizlik Taş. İnş. Pet. Gıda dan alınmış 07.10.2020 tarihli 18 adet fiyat teklifi sunulduğu, anılan fiyat tekliflerinin SMMM tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle imzalanıp kaşelendiği, belgelerde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (07/10/2020) tarih ve (01) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı görülmüş olup, kiralanacak araçların idarece istenilen teknik özellik ve model yılına ilişkin bir açıklamanın bulunmadığı tespit edilmiştir.

İhale konusu iş kapsamında kullanılacak 2 aracın isteklinin kendi malı olduğu, söz konusu araçları tevsik etmek üzere noter tarafından düzenlenip onaylanan araç satış sözleşmelerinin ve araç ruhsatlarının sunulduğu, söz konusu ruhsatlarda araçların 16+1 taşıma kapasiteli, 2015 ve 2018 model olduğu ve motor güçlerinin 114 kw ve 100 kw olduğu bilgisinin yer aldığı görülmüştür.

Amortisman giderini tevsik etmek üzere 2020 yılı amortisman oranları tablosunun esas alındığı, 333 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca hizmet konusu araçların faydalı ömür süresi beş yıl olduğu ve amortisman oranlarının %20 olduğunun belirtilerek, isteklinin kendi malı olan söz konusu iki araç için araç satış sözleşmelerinde yer alan araç bedelleri üzerine %20 amortisman oranının uygulanarak toplam amortisman giderinin hesaplandığı görülmüştür.

Periyodik bakım giderlerini tevsik etmek üzere, ihale konusu işte çalıştırılacak “16+1, 13+1 minibüs yolcu taşıma aracı” için 3’er aylık olmak üzere toplamda 12 aylık periyodik ortalama bakım servis giderinin belirtildiği Eren Oto Tamir Atölyesinden alınmış 07.10.2020 tarihli fiyat teklifi sunulduğu, belgede araç cinsinin “ataşmanlı traktör” olarak belirtildiği görülmüş olup, belge üzerinde mevzuatta yer alan ibarelerin yer almadığı ve anılan fiyat teklifinin meslek mensubu tarafından imzalanıp kaşelenmediği, servisten alınan ortalama bakım ücretinin 20 araçla çarpılması sonucunda toplam araç bakım giderine ulaşıldığı anlaşılmıştır.

Motorlu taşıtlar vergisi maliyetini tevsik etmek üzere, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın resmi internet sitesinden alınmış çıktının sunulduğu, ihale konusu iş kapsamında kullanılacak araçların asgari 2015 model minibüs olduğu ve araçların 1-6 yaş kategorisinde olduğu belirtilerek 1.152,00 TL MTV belirlendiği, ihale konusu işte çalıştırılacak 20 araç için söz konusu veriler esas alınarak hesaplama yapıldığı görülmüştür.

Egzoz emisyon ve araç muayene maliyetini tevsik etmek üzere, TUVTURK’ün resmi internet sitesinden yapılan sorgulama sonucunda 2020 yılı egzoz emisyon muayene fiyat listesinde egzoz gazı ölçüm bedelinin araç başına 80,00 TL olduğunun belirtildiği ve belirtilen bedelin ihale konusunda çalıştırılacak 20 adet araç için uygulanmak üzere toplam bedele ulaşıldığı görülmüştür.

Araç muayene fiyatının Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolları Düzenleme Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan Genelgede minibüs için belirtilen 342,20 TL tutarın esas alındığı ve belirtilen bedelin ihale konusunda çalıştırılacak 20 adet araç için uygulanmak üzere toplam bedele ulaşıldığı görülmüştür.

Araç sigorta giderini (zorunlu mali sorumluluk trafik sigortası) tevsik etmek üzere AXA Sigorta A.Ş. den (Ahmet Beyaz Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti.) alınmış, başlangıç ve bitiş tarihleri (19.10.2020-19.10.2021) olan sigorta poliçesinin sunulduğu, söz konusu poliçenin ihale konusu işin süresini kapsadığı, söz konusu belgenin altında herhangi bir imzanın yer almadığı, bahse konu poliçe üzerinde sigorta şirketinin genel müdürlüğü veya bölge müdürlüğü kaşesinin yer almadığı görülmüş olup, isteklinin kendi malı olan Ford Transit marka minibüs üzerinden sigorta maliyetinin hesaplandığı, 2021 yılına ait sigorta poliçe bedelinin hesaplanması için Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL ile 2020 yılı poliçe bedelinin çarpıldığı ve bulunan tutarın da 20 ile çarpılarak toplam 20 araç için zorunlu sigorta poliçe giderinin hesaplandığı görülmüştür. Ayrıca acente tarafından hazırlanan söz konusu sigorta poliçesine, sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmediği tespit edilmiştir.  

Zorunlu Ferdi Kaza Sigorta tevsik etmek üzere Türk Nippon Sigorta A.Ş.den alınmış, başlangıç ve bitiş tarihleri (28.10.2020-28.10.2021) olan sigorta poliçesinin sunulduğu, söz konusu poliçenin ihale konusu işin süresini kapsadığı, söz konusu belgenin altında herhangi bir imzanın yer almadığı, bahse konu poliçe üzerinde sigorta şirketinin genel müdürlüğü veya bölge müdürlüğü kaşesinin yer almadığı görülmüş olup, isteklinin kendi malı olan Ford Transit marka minibüs üzerinden sigorta maliyetinin hesaplandığı, 2021 yılına ait sigorta poliçe bedelinin hesaplanması için Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL ile 2020 yılı poliçe bedelinin çarpıldığı ve bulunan tutarın da 20 ile çarpılarak toplam 20 araç için zorunlu ferdi kaza sigorta poliçe giderinin hesaplandığı görülmüştür. Ayrıca acente tarafından hazırlanan söz konusu sigorta poliçesine, sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmediği tespit edilmiştir.  

Araç lastik gideri için 265/65-16 boyutta 1 adet araç lastiği, nakliye ve montaj bedellerinin ayrı ayrı belirtildiği Katkat Ticaretten alınmış 07.10.2020 tarihli fiyat teklifi sunulduğu, anılan fiyat tekliflerinin SMMM tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle imzalanıp kaşelendiği, belgelerde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (07/10/2020) tarih ve (01) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, anılan fiyat teklifinin meslek mensubu tarafından imzalanıp kaşelendiği görülmüş olup, bahse konu fiyat teklifinde yer alan 1 adet lastik için belirlenen 600,00 TL tutarın 20 araç için ve 4 lastik üzerinden hesaplanarak toplam lastik giderine ulaşıldığı görülmüştür.

Sözleşme giderleri maliyetini tevsik etmek için; sözleşme giderleri kapsamında Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde belirlenen ve sözleşme bedelinin % 0,05 oranındaki bedeli, % 0,948 oranında sözleşme damga vergisi, % 0,569 oranında ihale karar pulu bedeli öngördüğü, söz konusu giderlerin toplam maliyete dâhil edildiği görülmüştür.

Yapılan incelemede, akaryakıt maliyetini tevsik etmek üzere sunulan belgeler kapsamında yapılan incelemede; anılan istekli tarafından ihale ilan tarihi (04.09.2019) ile ihale tarihi (09.102019) arasında yer alan EPDK tarafından il bazında yayımlanmış olan fiyatların kullanıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.14’üncü maddesinde yer alan “… İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının %90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir.” açıklaması uyarınca motorin fiyatının belirlendiği, ihale konusu işte kullanılacak araca ait sunulan katalogda şehir içi 100 km yakıt tüketimi değerinin 7.9 litre olduğu bilgisinin yer aldığı ve maliyet hesaplamasında söz konusu verinin esas alındığı, ihale konusu işte kullanılacak her bir aracın (20 adet) ihale konusu işin süresi boyunca Teknik Şartname’de yer alan Pompa İstasyonları Birim Başmühendislikleri Servis Bilgileri Tablosunda belirtilen ve her güzergâh için ayrı ayrı belirtilmek suretiyle toplam kat edeceği km bilgisi öngörülerek açıklama yapıldığı ve toplam kat edilecek km esas alınarak her bir araç için gereken akaryakıt maliyetine ulaşıldığı görülmüş olup, araç yakıt maliyeti bileşeninin hesaplamasında aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Araç kiralama ve amortisman maliyetini tevsik etmek üzere sunulan belgeler kapsamında yapılan incelemede; anılan istekli tarafından araç kiralama maliyetini tevsik etmek üzere sunulan fiyat tekliflerinin üzerinde mevzuata göre bulunması gereken ibarelerin yer aldığı ve ilgili meslek mensubu tarafından iletişim bilgilerine yer verilmek suretiyle imzalanıp, kaşelendiği, fiyat teklifinin ticaret unvanından anlaşıldığı üzere ihale konusu işte faaliyet gösteren kişiden alındığı, fiyat tekliflerinde belirtilen kiralama sürelerinin ihale konusu işin süresini ve işin tamamını kapsadığı tespit edilmiştir.

Ancak Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesinde araçların modelinin en az 2015 veya üstü, motor gücünün asgari 150 hp (111 kw,) asgari koltuk kapasitelerinin ise Pompa İstasyonları Birim Başmühendislikleri Servis Bilgileri Tablosu yer alan şartlara uygun olması gerektiğinin düzenlendiği, ancak anılan istekli tarafından sunulan 18 adet fiyat teklifinde kiralanacak 18 araca yönelik model yılı ve motor gücü bilgilerine yer verilmediği tespit edilmiştir. Kiralanacak araçlara yönelik plaka, model, araç ismi vb. herhangi bir ayırt edici özellik belirtilmediğinden, kiralama fiyat teklifinde belirtilen araçların ihale dokümanında belirtilen özelliklere sahip olup olmadığı tespit edilememiş olup, açıklamanın bu şekliyle uygun olmadığı,

İsteklinin kendi malı olan araçlardan birisi olan Ford markalı aracın 17 kişi taşıma kapasiteli olduğu, 2015 model yılında olduğu bilgileri yer almasına rağmen, söz konusu aracın ruhsatında motor gücünün 100 kw olarak belirtildiği tespit edilmiş olup, idarece istenilen araçların motor gücünün asgari 150 hp (111 Kw,) olması şartını yerine getirmediği ve açıklamanın bu şekliyle ihale dokümanı düzenlemelerine uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

İsteklinin kendi malı olan araçlara yönelik yaptığı amortisman gideri hesaplamasında 333 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca hizmet konusu araçların faydalı ömür süresinin beş yıl olarak alındığı ve araç bedelleri üzerine %20 amortisman oranının uygulanarak toplam amortisman giderinin hesaplandığı, hesaplamalarda aritmetik hata olmadığı, başvuru sahibinin iddia ettiği gibi amortisman giderinin serbest muhasebeci mali müşavir tarafından düzenlenen amortisman payı tespit tutanağı ile tevsik edilmek suretiyle açıklanması gerektiği yönünde kamu ihale mevzuatında bir düzenleme olmadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde, amortisman giderine ilişkin açıklamanın bu şekliyle mevzuata uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Periyodik bakım giderlerini tevsik etmek üzere sunulan belgeler kapsamında yapılan incelemede; bahse konu isteklinin bakım ve onarım maliyetine ilişkin alınan fiyat teklifinin meslek mensubu tarafından onaylanmadığı, üzerinde mevzuat gereğince bulunması gereken ibarelere yer verilmediği, ayrıca belge üzerinde ihale konusu işte kullanılacak araçların marka, model ve kapasitelerinin belirtilmediği, sadece araçların kişi taşıma kapasitelerinin belirtildiği, araç cinsinin “ataşmanlı traktör” olarak yazıldığı görülmüş, dolayısıyla hangi araç için periyodik bakım giderinin belirlendiği tespit edilememiştir. Kaldı ki araçların modeli, markası, model yılı ve kapasitesinin araçların periyodik bakım giderinin tespiti konusunda belirleyici olduğundan, anılan istekli tarafından söz konusu maliyet bileşeninin mevzuata uygun olarak tevsik edilmediği sonucuna varılmıştır.

 Bununla birlikte, başvuru sahibi tarafından bakım onarım, yedek parça, yağ ve diğer bakım kalemlerinin ayrı ayrı fiyatlandırılması gerektiği ve personel giderinin de açıklanması gerektiği iddia edilmekteyse de, EKAP üzerinden anılan istekliye gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında araçlara ilişkin yağ, yedek parça ve diğer bakım kalemlerinin maliyetlerinin ve personel giderinin açıklanması istenilen önemli teklif bileşeni olarak ayrıca belirtilmediğinden istekli tarafından bahse konu hususların ayrıca açıklanmasına gerek bulunmamaktadır.

Araç sigorta giderini (zorunlu mali sorumluluk trafik sigortası) tevsik etmek üzere sunulan belgeler kapsamında yapılan incelemede; idare tarafından EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif sorgulaması hakkındaki yazıda “trafik sigortaları”nın açıklanması istenilen önemli teklif bileşeni olarak kabul edildiği ancak trafik sigortaları kapsamında hangi sigortaların olduğu belirtilmediğinden isteklilerin mevzuat gereğince zorunlu olan trafik sigortalarını açıklamalarının yeterli kabul edilebileceği ve söz konusu isteklinin de bu kapsamda zorunlu mali sorumluluk trafik sigortası ve ferdi kaza koltuk sigortası maliyetlerini açıkladığı görülmüştür.

Anılan istekli tarafından sunulan AXA Sigorta A.Ş. ve Türk Nippon Sigorta A.Ş.nin acentelerinden alınmış söz konusu belgelere Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü maddesinde belirtilen ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmediği gibi belgenin ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğü veya bölge müdürlüğü tarafından imzalanmadığı da anlaşıldığından, (sigorta poliçelerinin altında herhangi bir imzanın ve sigorta şirketinin genel müdürlüğü veya bölge müdürlüğü kaşesinin veya onayı yer almadığından), araç sigorta gideri maliyetinin mevzuata uygun olarak tevsik edilmediği sonucuna varılmıştır.

Anılan istekli tarafından motorlu taşıtlar vergisi, egzoz emisyon ve araç muayene maliyeti, lastik maliyeti ve sözleşme giderlerinin mevzuata uygun olarak tevsik edildiği sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Mıço Taşımacılık Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.