Aşırı düşük savunma için alınan fiyat teklifine ilişkin herhangi bir tespit tutanağı (satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O6) veya maliyet tespit tutanağı (Ek-O5) ) sunulmadığı tutanak sunulmamasının Kamu İhale Genel Tebliği maddesinde yer alan “Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır” açıklamasına aykırı olduğu 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür…” açıklaması yer almaktadır.

 

Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli Yasemin Kuaför Taşımacılık Tic. Ltd. Şti. tarafından araçların teminine/kiralanmasına yönelik Kırkbeş Turizm Servis Taş. Oto. Araç Kiralama Kırt. Tem. Paz. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifine ilişkin maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) sunulduğu, bahse konu tutanağın 19.08.2021 tarihli ve 1 sayılı olduğu, fiyat teklifinde yer alan tarih ve sayı ile uyumlu olduğu,

 

Anılan tespit tutanağının 3 numaralı “mükellefin tespit yapılan geçici vergi beyanname dönemine ait yasal defter tasdik bilgileri” kısmında “yevmiye/işletme defteri” ile “envanter defteri” tasdik makamları ile tasdik tarih ve numaralarının belirtildiği, geçici vergi beyanname dönemi olarak “ (2021)  Yılı (4-5-6) Dönemi” ibaresinin yer aldığı görülmüştür.

Bahse konu tutanağın, şirketi münferiden temsile yetkili mükellef ve meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı,

 

Fatura bilgileri tablosunda 2 adet fatura bilgisine yer verildiği, AAA53 seri ve sıra numaralı 36.000,00 TL tutarındaki ilk faturanın tarihinin 30.06.2021 olduğu, YCL02 seri ve sıra numaralı 45.150,00 TL tutarındaki ikinci faturanın tarihinin 02.07.2021 olduğu, her iki faturanın öğrenci taşımacılığına ilişkin olduğunun belirtildiği,

 

Diğer taraftan, bakım onarım, yedek parça ve kışlık ve yazlık lastik giderlerini tevsik etmek üzere Kırkbeş Turizm Servis Taş. Oto. Araç Kiralama Kırt. Tem. Paz. Tic. Ltd. Şti. tarafından Reis Grup Seyahat Turizm Oto. Tercüme Ltd. Şti.den başka bir fiyat teklifi alındığı,

 

Ancak, söz konusu fiyat teklifine ilişkin herhangi bir tespit tutanağı (satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) veya maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) ) sunulmadığı görülmüştür.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği, tutanakların fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenleneceği ve aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacağı, maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması gerektiği, meslek mensubunun üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumlu olduğu,

 

Ek-O.5 ve Ek-O.6 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesinin zorunlu olduğu, son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihinin esas alınacağı, örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname döneminin “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname döneminin “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” olduğu anlaşılmaktadır.

 

İhale üzerinde bırakılan istekli Yasemin Kuaför Taşımacılık Tic. Ltd. Şti. tarafından araçların teminine/kiralanmasına yönelik Kırkbeş Turizm Servis Taş. Oto. Araç Kiralama Kırt. Tem. Paz. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifine ilişkin maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) sunulduğu, bahse konu tutanağın 19.08.2021 tarihli ve 1 sayılı olduğu, fiyat teklifinde yer alan tarih ve sayı ile uyumlu olduğu, anılan tespit tutanağının 3 numaralı “mükellefin tespit yapılan geçici vergi beyanname dönemine ait yasal defter tasdik bilgileri” kısmında “yevmiye/işletme defteri” ile “envanter defteri” tasdik makamları ile tasdik tarih ve numaralarının belirtildiği,

 

Söz konusu tutanakta geçici vergi beyanname dönemi olarak “ (2021)  Yılı (4-5-6) Dönemi” ibaresinin yer aldığı, 1 yıl içerisinde vergi beyanname dönemi olarak en fazla 4 dönemin olduğu, vergi beyanname dönemlerinde 5 ve 6’ncı dönemlerin olmadığı, ihale tarihi (17.08.2021) ile aşırı düşük teklif açıklamasının yapıldığı tarihte 2021 yılına ait 4’üncü beyanname döneminin gelmediği göz önüne alındığında anılan tutanakta belirtilen vergi beyanname dönemi olarak (4’üncü, 5’inci ve 6’ncı aylar) Nisan-Mayıs-Haziran 2021 döneminin kastedildiğinin anlaşılması gerektiği,

Bahse konu tutanağın, şirketi münferiden temsile yetkili kişi ve meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı, dolayısıyla başvuru sahibinin bahse konu hususlardaki iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Fiyat teklifinin dayanağı Ek-0.5 maliyet tespit tutanağı incelendiğinde “diğer birim maliyetler” başlıklı tabloda fiyat teklifindeki şekliyle 124 araç/kalemin birim maliyetleri ve toplam tutarları gösterilmiş (1.508.780,00 TL), fatura bilgileri tablosunda ise Haziran ve temmuz ayına ait öğrenci taşımacılığı konulu iki adet faturaya yer verildiği, fatura tutarlarının 36.000,00 TL ve 45.150,00 TL olduğu anlaşılmıştır.

 

Kamu İhale Kanununun 38. maddesi ve Kamu İhale Genel Tebliğinin 79. maddesinde düzenlenen aşırı düşük tekliflere ve açıklanmasına yönelik usul ve esaslar, teklif edilen birim ve toplam fiyatlar ile açıklamaya konu işin gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceğine ilişkin uygunluk veya aykırılık değerlendirmesini amaçlamaktadır.

 

Ana fiyat teklifi dayanağı maliyet tespit tutanağının birim maliyet tespiti ve dayanak fatura bilgileri yönünden Kamu İhale Genel Tebliğinin 79. Maddesi ve eki standart forma uygun olarak düzenlenmediği ve teklif fiyatı tevsik etmede yeterli olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Diğer taraftan, fatura bilgileri tablosunda bulunan faturanın öğrenci taşımacılığına ilişkin 36.000,00 TL tutarındaki ilk faturanın tarihinin 30.06.2021 olduğu belirtilse de, fatura bilgileri tablosunda yer alan öğrenci taşımacılığına ilişkin YCL02 seri ve sıra numaralı 45.150,00 TL tutarındaki ikinci faturanın tarihinin 02.07.2021 olarak belirtildiği, dolayısıyla tutanakta belirtilen vergi beyanname dönemi ile anılan faturanın tarihinin birbiri ile uyumlu olmadığı,

 

Bakım onarım, yedek parça ve kışlık ve yazlık lastik giderlerini tevsik etmek üzere Kırkbeş Turizm Servis Taş. Oto. Araç Kiralama Kırt. Tem. Paz. Tic. Ltd. Şti. tarafından Reis Grup Seyahat Turizm Oto. Tercüme Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifine ilişkin herhangi bir tespit tutanağı (satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) veya maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) ) sunulmadığı, tutanak sunulmamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde yer alan “Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.” açıklamasına aykırı olduğu, dolayısıyla, başvuru sahibinin bu hususlardaki iddialarının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Toplantı No 2021/044
Gündem No 37
Karar Tarihi 27.10.2021
Karar No 2021/UH.II-1977