Aşırı düşük savunmada Akaryakıt gideri için EPDK’nın bayi pompa fiyatı olduğu belirtilen *TL’lik motorin fiyatının kullanıldığı ayrıca yakıt tüketim tespit raporu yakıt giderine ilişkin hesaplanan mesafe istasyon pompa fiyatları ile şubeden alındığı belirtilen yakıt tüketimini gösterir rapor ile araç özelliklerini belirten belgelerin sunulduğu söz konusu belgede şehir içi yakıt tüketiminin ortalama * km olduğu belirtilmekle birlikte hesaplamada yakıt tüketiminin ortalama * km olarak hesaplandığı ayrıca açıklama kapsamında araç sahipleri ile noterde düzenlenmiş * adet kiralama sözleşmesinin sunulduğu bununla birlikte kiralama sözleşmelerinin * tanesinin *marka araçlara ilişkin 1 tanesinin ise * marka araç için olduğu bu kapsamda *şubesinden alındığı belirtilen *marka aracın yakıt tüketimini gösterir belge ile kiralama sözleşmelerinde belirtilen araçların markalarının birbirleriyle uyumlu olmadığı hk

Toplantı No 2021/042
Gündem No 43
Karar Tarihi 13.10.2021
Karar No 2021/UH.II-1896

BAŞVURU SAHİBİ:

Naim Turizm Taşımacılık İnş. Gıda Tic. San. ve Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Erciş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/421428 İhale Kayıt Numaralı “2021-2022 Eğitim Öğretim Yılı Vanili Erciş İlçesi Taşımalı Eğitim Kapsamındaki Öğrencilerin Yerleşim Birimlerinden Taşıma Merkezi Okullara Taşınma İşi” İhalesi (14’üncü Kısım)

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Erciş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 19.08.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2021-2022 Eğitim Öğretim Yılı Van İli Erciş İlçesi Taşımalı Eğitim Kapsamındaki Öğrencilerin Yerleşim Birimlerinden Taşıma Merkezi Okullara Taşınma İşi” ihalesine ilişkin olarak Naim Turizm Taşımacılık İnş. Gıda Tic. San. ve Ltd. Şti.nin 01.09.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.09.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.09.2021 tarih ve 41045 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.09.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2021/1481 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin 14’üncü kısmı üzerinde bırakılan Ölmez Seyehat Turizm San. Tic. Ltd. Şti.nin ilgili kısma ilişkin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;

 

a) Çalıştırılacak araçlara ilişkin sunulan fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde yer alan ibareye yer verilmediği, mevzuata uygun belgeler verilmediği ve sunulan belgelerin kontrol edilmediği, teklife konu araçların model yılı, motor gücü ve taşıma kapasitesinin belirlenen kriterleri karşılamadığı, bakım ve onarım ile akaryakıta ilişkin sunulan fiyat tekliflerinin araç kiralanmasına yönelik sunulan fiyat teklifleriyle uyumlu olmadığı, araçların kiralama süreleriyle çalıştırılacakları sürelerin birbiriyle uyumlu olmadığı, bir adet araç için bir günlük fiyat üzerinden maliyet hesaplanmasının mevzuata uygun olmadığı, ihale dokümanındaki araç sayısı ve çalışma süresi üzerinden hesaplama yapılmadığı, tekliflerdeki fiyatların piyasa fiyatlarından aşırı derecede düşük olduğu, söz konusu fiyat tekliflerinin eki olan tutanakların istenilmesi gerektiği, araç kiralanmasına yönelik fiyat tekliflerinde mevzuata aykırı şekilde yedek parça, bakım onarım, akaryakıt gibi maliyetlerin yazıldığı, fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet göstermeyen kişilerden alındığı,

 

b) Amortisman hesaplanmasının kıst amortisman üzerinden gerçekleştirildiği, araçların faydalı ömrünün 5 yıl olduğu dikkate alındığında daha uzun süreler üzerinden hesaplama yapılmasının mevzuata aykırı olduğu,

 

c) Sigorta maliyetlerine ilişkin sunulan fiyat tekliflerinin bölge müdürlüklerince teyidinin yapılmadığı, fiyat tekliflerinin sözleşme süresini kapsamadığı, daha kısa süreler üzerinden alınan fiyat teklifinin sözleşme süresine orantılanarak maliyet hesaplaması yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, sigorta maliyetlerine ilişkin açıklamalarda kullanılacak araçların sayısı ile marka ve modellerinin belirtilmediği,

 

d) Araçların akaryakıt sarfiyatlarını gösterir yetkili servisler tarafından düzenlenmiş beyan yazısı ile kataloğun sunulmadığı, sunulan belgelerde araçların bazılarının şehir içi yakıt tüketim değerlerinin gösterilmediği, marka, model, taşıma kapasitesi ve motor gücü bilgilerine yer verilmeksizin yakıt tüketim değerlerinin gösterildiği, ihale dokümanında belirlenen mesafeden daha düşük mesafe belirlenerek maliyetin hesaplandığı, ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında Van ili sınırları içerisinde en düşük motorin fiyatının daha altında fiyat içeren tekliflerin sunulduğu,

 

e) Bakım ve onarım maliyetlerinin, kiralama/amortisman maliyetleriyle açıklanan araçlarla uyumlu olmadığı, bakım ve onarıma ilişkin fiyat tekliflerinin işin gerçekleştirilmesinde kullanılacak araçların marka, model ve model gücü bilgilerinin yer almadığı, söz konusu araçlar ile bakım ve onarımı yapılacak araçların farklı olduğu, bakım ve onarım sürelerini gösterir belgelerin sunulmadığı ve kaç kez bakım yapılması gerektiğinin belirtilmediği, söz konusu hususa ilişkin fiyat tekliflerinde meslek mensubunun beyanlarının bulunmadığı, yağ, akü, yedek parça, tamir/bakım maliyetlerinin ayrı ayrı gösterilmediği,

 

f) Lastik maliyetlerinin kiralama/amortisman maliyetleriyle açıklanan araçlarla uyumlu olmadığı, lastik ebatlarının kiralama/amortisman maliyetleriyle açıklanan araçların lastik ebatlarıyla uyumlu olmadığı, lastiklere ilişkin ortalama yol ömrünü gösteren belgelerin sunulmadığı, lastiklerin değişimine ilişkin hizmet bedelinin öngörülmediği,

 

g) Muayene ve egzoz emisyon maliyetlerinin yasal fiyatlarla hesaplanmadığı, araç takip sistemleriyle ilgili maliyet hesabının yapılmadığı,

 

h) Araç başına günlük ortalama mesafe ve sürücülerin günlük asgari çalışma saati dikkate alındığında 2021 yılı işçilik ücretleri bakımından artış öngörülmeksizin açıklamada bulunulduğu, işin süresi göz önüne alındığında en az bir aylık 2021 yılı asgari ücret üzerinden hesaplama yapılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,            

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. (Değişik ibare: 30/09/2020-31260 R.G./21. md.) Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3.  Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.4.  Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.5.  Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.6.  Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 1/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan sigorta prim tutarı maliyet kalemi,  Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL; 2021 yılı için (126,44 TL*1,2644) 159,87 TL; 2022 yılı için (159,87 TL*1,2644) 202,14 TL olarak hesaplanacaktır.

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 06.09.2021; işi bitirme tarihi 17.06.2022” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Uyuşmazlığa konu ihalenin Erciş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “2021/421428 İhale Kayıt Numaralı 2021-2022 Eğitim Öğretim Yılı Van İli Erciş İlçesi Taşımalı Eğitim Kapsamındaki Öğrencilerin Yerleşim Birimlerinden Taşıma Merkezi Okullara Taşınma İşi” olduğu, 15 kısımdan oluşan ihalenin elektronik ortamda gerçekleştirildiği, 31.08.2021 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin itirazen şikayet başvurusuna konu edilen 14’üncü kısmının Ölmez Seyehat Turizm San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

 

İdare tarafından Ölmez Seyehat Turizm San. Tic. Ltd. Şti.ye 25.08.2021 tarihinde EKAP üzerinden yapılan tebligatla “2021/421428 İhale Kayıt Nolu; 2021-2022 Eğitim Öğretim yılı Van İli Erciş İlçesi Taşımalı Eğitim Kapsamındaki öğrencilerin yerleşim birimlerinden taşıma merkezi okullara Taşınması İşi ile alakalı vermiş olduğunuz teklif aşırı düşük teklif olarak değerlendirilmiş ve 20/08/2021 tarihli yazı ile açıklama istenmiştir. Ancak Aşırı Düşük Teklif olarak tespit edilen teklifler ile ilgili; kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar ilgi tebligatta belirtilmemiştir. İhale Komisyonunun 25/08/2021 tarihindeki alınan kararı doğrultusunda sınır değerin altında kalan teklifler Aşırı Düşük Teklif olarak değerlendirilmiş ve teklif sahiplerinden kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen aşağıdaki yazılı bileşenler ile ilgili ayrıntılı açıklamaların 1-3-4-6 ve 14. Kısımlar için yazılı olarak 27/08/2021 tarihi mesai bitimine kadar Müdürlüğümüze teslim edilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verilerek söz konusu istekliden itirazen şikayete konu edilen 14’üncü kısma ilişkin aşırı düşük teklif açıklaması yapılması istenilmiş olup ilgili yazıda önemli teklif bileşeni olarak “Açıklama Esas Olacak Teklif Bileşenleri

1) Sürücü Giderleri (Yıllık ücret ve SGK Giderleri)

2) Servis Araçlarına ait Yakıt Giderleri)

3)Araçların Periyodik Bakım Giderleri

4) Araçların Yıllık Kira Ücretleri

5) Araç Lastik ( Yazlık-Kışlık) Giderleri)” giderlerinin belirlendiği anlaşılmıştır.

 

Yapılan incelemede Ölmez Seyehat Turizm San. Tic. Ltd. Şti. tarafından ihalenin itirazen şikayete konu edilen 14’üncü kısmına ilişkin olarak aşırı düşük teklif açıklamasının incelenmesi neticesinde;

 

İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir iş olmaması sebebiyle KİK İşçilik Hesaplama Modülünün kullanılmasının zorunlu olmadığı, ihalenin 14’üncü kısmı üzerinde bırakılan istekli tarafından da KİK İşçilik Hesaplama modülüne ilişkin herhangi bir belgenin sunulmadığı, 2021 yılı için saatlik asgari işçilik maliyetinin (3.577,50/30/7,5=) 15,90 TL/saat olarak belirlendiği, ayrıca ihale dokümanında sürücülerin günde kaç saat çalışacağına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, bununla birlikte ilgili istekli tarafından sürücü giderleri için 21 kişinin 182 gün, günde 2 saat olmak üzere saatlik 14,00 TL birim fiyat üzerinden hesaplama yapılarak açıklamada bulunulduğu,  işin süresinin 06.09.2021 – 17.06.2022 tarihleri arasında olduğu ve İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı verilmeyeceği düzenlendiğinden istekliler tarafından 2022 yılı için işçilik ücretinde artış öngörülmesi gerektiği, söz konusu istekli tarafından ise herhangi bir artışın öngörülmediği,

 

Lastik gideri için Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, bununla birlikte söz konusu tutanağın düzenlenme gerekçesi olan fiyat teklifinin idareye sunulmadığı, bir başka ifadeyle lastik giderine ilişkin fiyat teklifinin idareye sunulmadığı, sadece söz konusu fiyat teklifinin dayanağı olan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu,

 

Araçların periyodik bakım gideri için Akgül Oto/Güven Akgül ile imzalanan fiyat teklifi ile fiyat teklifinin dayanağı olduğu belirtilen Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, ilgili fiyat teklifinde yağ filtresi, mazot filtresi, hava filtresi, polen filtresi, motor yağı ve bakım işçiliğinin ayrı ayrı gösterildiği, fiyat teklifinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde yer alan ifadelere yer verildiği, belgenin meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı, yapılacak bakım miktarının ve biriminin belirtildiği, bununla birlikte fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulduğu belirtilen Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağında tarih ve sayı bilgilerine yer verilmediği,

 

Akaryakıt gideri için EPDK’nın 20.08.2021 tarihli bayi pompa fiyatı olduğu belirtilen 6,02 TL’lik motorin fiyatının kullanıldığı, ayrıca yakıt tüketim tespit raporu, yakıt giderine ilişkin hesaplanan mesafe, istasyon pompa fiyatları ile Fiat Erciş şubesinden alındığı belirtilen yakıt tüketimini gösterir rapor ile araç özelliklerini belirten belgelerin sunulduğu, söz konusu belgede şehir içi yakıt tüketiminin ortalama 7,7 km olduğu belirtilmekle birlikte, hesaplamada yakıt tüketiminin ortalama 7,00 km olarak hesaplandığı, ayrıca açıklama kapsamında 14’üncü kısma ilişkin araç sahipleri ile noterde düzenlenmiş 21 adet kiralama sözleşmesinin sunulduğu, bununla birlikte kiralama sözleşmelerinin 20 tanesinin Ford marka araçlara ilişkin, 1 tanesinin ise Volkswagen marka araç için olduğu, bu kapsamda Fiat Erciş şubesinden alındığı belirtilen Fiat marka aracın yakıt tüketimini gösterir belge ile kiralama sözleşmelerinde belirtilen araçların markalarının birbirleriyle uyumlu olmadığı görülmüştür.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları ile inceleme ve tespitler neticesinde;

 

a) Çalıştırılacak araçlara ilişkin olarak anılan kısımlarda ihalenin 14’üncü kısmı üzerinde kalan istekli olarak belirlenen Ölmez Seyehat Turizm San. Tic. Ltd. Şti. ile servis araç sahipleri arasında noterde düzenlenen kira sözleşmelerinin sunulduğu, taşımada kullanılacak servisler için araç kira sözleşmelerinin sunulmasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen maddeleri uyarınca teklif fiyatı tevsik edici belge olarak kabul edilmesi imkânı bulunmadığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

b) İsteklinin kendi malı araçlar üzerinden açıklama sunmadığı anlaşıldığından amortismana yönelik iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

c, g) İhale konusu işte çalıştırılacak olan araçların sigorta giderlerine, muayene ve egzoz emisyon giderlerine ve araç takip sistemi giderlerine ilişkin olarak anılan bileşenlerin idare tarafından önemli maliyet bileşenleri olarak belirlenmediği ve açıklama istenmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

d) Kullanılacak araçların akaryakıt gideri için EPDK’nın 20.08.2021 tarihli bayi pompa fiyatı olduğu belirtilen 6,02 TL’lik motorin fiyatının kullanıldığı, ayrıca yakıt tüketim tespit raporu, yakıt giderine ilişkin hesaplanan mesafe, istasyon pompa fiyatları ile Fiat Erciş şubesinden alındığı belirtilen yakıt tüketimini gösterir rapor ile araç özelliklerini belirten belgelerin sunulduğu, söz konusu belgede şehir içi yakıt tüketiminin ortalama 7,7 km olduğu belirtilmekle birlikte, hesaplamada yakıt tüketiminin ortalama 7,00 km olarak hesaplandığı, ayrıca açıklama kapsamında 14’üncü kısma ilişkin araç sahipleri ile noterde düzenlenmiş 21 adet kiralama sözleşmesinin sunulduğu, bununla birlikte kiralama sözleşmelerinin 20 tanesinin Ford marka araçlara ilişkin, 1 tanesinin ise Volkswagen marka araç için olduğu, bu kapsamda Fiat Erciş şubesinden alındığı belirtilen Fiat marka aracın yakıt tüketimini gösterir belge ile kiralama sözleşmelerinde belirtilen araçların markalarının birbirleriyle uyumlu olmadığı, dolayısıyla akaryakıt girdisine ilişkin yapılan açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde yer alan açıklamalara aykırı olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

e) Araçların periyodik bakım gideri için Akgül Oto/Güven Akgül ile imzalanan fiyat teklifi ile fiyat teklifinin dayanağı olduğu belirtilen Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, ilgili fiyat teklifinde yağ filtresi, mazot filtresi, hava filtresi, polen filtresi, motor yağı ve bakım işçiliğinin ayrı ayrı gösterildiği, fiyat teklifinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde yer alan ifadelere yer verildiği, belgenin meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı, yapılacak bakım miktarının ve biriminin belirtildiği, bununla birlikte fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulduğu belirtilen Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağında tarih ve sayı bilgilerine yer verilmediği, bu kapsamda söz konusu tespit tutanağının sunulan fiyat teklifinin dayanağı olduğundan söz edilemeyeceği anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

f) Lastik gideri için Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, bununla birlikte söz konusu tutanağın düzenlenme gerekçesi olan fiyat teklifinin idareye sunulmadığı, bir başka ifadeyle lastik giderine ilişkin fiyat teklifinin idareye sunulmadığı, söz konusu fiyat teklifinin dayanağı olan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, bu çerçevede söz konusu belgelendirmelerin mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

h) İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir iş olmaması sebebiyle KİK İşçilik Hesaplama Modülünün kullanılmasının zorunlu olmadığı, ihalenin 14’üncü kısmı üzerinde bırakılan istekli tarafından da EKAP işçilik modülüne ilişkin herhangi bir belgenin sunulmadığı, 2021 yılı için saatlik asgari işçilik maliyetinin (3.577,50/30/7,5=) 15,90 TL/saat olarak belirlendiği, ayrıca ihale dokümanında sürücülerin günde kaç saat çalışacağına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, bununla birlikte ilgili istekli tarafından sürücü giderleri için 21 kişinin 182 gün, günde 2 saat olmak üzere saatlik asgari ücretin altında bir tutar olan 14,00 TL birim fiyat üzerinden hesaplama yapılarak açıklamada bulunulduğu,  işin süresinin 06.09.2021 – 17.06.2022 tarihleri arasında olduğu ve İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı verilmeyeceği düzenlendiğinden istekliler tarafından 2022 yılı için işçilik ücretinde artış öngörülmesi gerektiği, söz konusu istekli tarafından ise herhangi bir artışın öngörülmediği, bu kapsamda işçilik ücretine ilişkin saatlik asgari ücretin altında (14,00 TL) teklif verildiği ve 2022 yılında işçilik ücretinde artış öngörülmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Öte yandan, itirazen şikâyet dilekçesi ekinde yer alan belgeler incelendiğinde başvuru sahibi tarafından 23.060,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri hesabına yatırıldığı görülmüştür. Ancak, başvuru sahibi tarafından ihalenin 14’üncü kısmı itirazen şikâyet konusu edilmektedir. Dolayısıyla söz konusu kısmın yaklaşık maliyeti için 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 2 numaralı bendi gereğince öngörülen başvuru bedelinin 7.682,00 TL olduğu dikkate alındığında, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 11’inci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “… Kısmi teklife açık ihalelerde ise tekliflerin verilmesi ile bu aşamadan sonraki işlemlere ilişkin başvurularda, başvuru bedeli toplam yaklaşık maliyet üzerinden yatırılır. Başvuruya konu kısmın yaklaşık maliyetine göre fazla yatırıldığı tespit edilen tutar Kurum tarafından başvuru sahibine iade edilir.” açıklaması uyarınca, fazla yatırılan 15.378,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Ölmez Seyehat Turizm San. Tic. Ltd. Şti.nin ihalenin 14’üncü kısmına ilişkin aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 

2)  Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.