Aşırı düşük savunmada Araç bakım giderine ilişkin olarak, araçlar yeni olduğu için sadece 1 araç için 10.000,00 TL, 4 araç için 40.000,00 TL, 2 yıl için 80.000 TL giderin olacağı şeklinde bir hesaplama yapıldığı, açıklamalar ekinde 3.549,99 TL tutarlı bir araç için yapılan bakım işlemlerine ilişkin faturanın sunulduğu ancak bakım maliyetine ilişkin yapılan tevsik işleminin Tebliğe uygun olmadığı anlaşılması

Toplantı No 2022/050
Gündem No 65
Karar Tarihi 03.11.2022
Karar No 2022/UH.II-1349

BAŞVURU SAHİBİ:

Mda Kılıç Turizm ve Filo Kiralama Anonim Şirketi,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (Dhmi) Hatay Hava Alanı Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/784442 İhale Kayıt Numaralı “Dhmi Hatay Havalimanı Müdürlüğü 2023-2024 (24 Ay) Yılları Arası Personel Taşıma Hizmeti Satın Alınması İşi” ihalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü(Dhmi) Hatay Hava Alanı Müdürlüğü tarafından 05.09.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Dhmi Hatay Havalimanı Müdürlüğü 2023-2024 (24 Ay) Yılları Arası Personel Taşıma Hizmeti Satın Alınması İşi” ihalesine ilişkin olarak Mda Kılıç Turizm ve Filo Kiralama Anonim Şirketi’nin 23.09.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,  idarenin 30.09.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.10.2022 tarih ve 54134 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.10.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2022/1110 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Şerafettin Akarsu’nun aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, yakıt tüketim oranlarının araçlara göre yetkili servisten alınması, EPDK fiyat tarifesinin alınması, teklif ettikleri fiyattan karar pulu, damga vergisinin arı ayrı belirtilmesi, işi kendi malı ile yapacak ise amortisman giderinin ayrı ayrı incelenmesi, sunulan belgelerde meslek mensubunun onayı olması, sigorta belgelerinin aranılan şartları taşıması, işin tamamını kapsaması, servis aracı izin belgesinin olması, lastik giderinin ayrı belirtilmesi, Ek-05, Ek-06 ve Ek-07’deki bilgilerin meslek mensubunca onaylanması gerektiği, anılan isteklinin teklif etmiş olduğu tutarla işin maliyetini karşılamasının mümkün olmadığı iddiasına yer verilmiştir.

 

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3.  Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.6.  Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.7.  İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  

İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.8. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyt bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.

 …

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 1/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan sigorta prim tutarı maliyet kalemi,  Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL; 2021 yılı için (126,44 TL*1,2644) 159,87 TL; 2022 yılı için (159,87 TL*1,2644) 202,14 TL olarak hesaplanacaktır.

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.

79.3.6. İhale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme bulunmayan ve birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlere ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında idarece önemli bir bileşen olarak belirtilen ve istekliler tarafından ihale tarihi itibarıyla artış oranı ve/veya tutarı tespit edilemeyen motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene işlemleri gibi giderler ile mali yükümlülükler ve/veya tarife bedellerinin, sonraki yıllara ilişkin bedelleri, ilk yıl için öngörülen bedelin, ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran üzerinden güncellenerek hesaplanır. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 15/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, motorlu taşıtlar vergisi tutarı ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan maliyet kalemiz Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Ekim ayı değişim oranı (%22,58) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2258) 122,58 TL; 2021 yılı için (122,58 TL*1,2258) 150,26 TL; 2022 yılı için (150,26 TL*1,2258) 184,19 TL olarak hesaplanacaktır.” açıklaması,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “a) Adı: DHMİ Hatay Havalimanı Müdürlüğü 01.01.2023-31.12.2024 (24 ay) tarihleri arasında Personel Taşıma hizmeti satın alınması İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

1 (bir) adet asgari 19 kişilik, asgari 2016 model, “C” plakalı otobüs -1713,5 sefer (İskenderun-Hatay Havalimanı Güzergâhı)
3 (üç) adet asgari 19 kişilik, asgari 2016 model, “C” plakalı otobüs – 2719,5 sefer (Antakya-Hatay Havalimanı Güzergâhı)

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer:

DHMİ Hatay Havalimanı Müdürlüğü – Antakya – İskenderun (Teknik Şartname Eki Güzergah Listeleri) ” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.3.1. Sözleşme süresince hizmet verecek sürücülü araçların; Yıpranma (Amortisman), Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV), Trafik Sigortası, Araç muayene (TüvTÜRK), Egzoz Emisyon, Periyodik Bakım-Onarım, Sürücü ücretleri, işin yapılması esnasında harcanan akaryakıt ücreti, ayrıca her bir otobüs için “Ferdi Kaza Koltuk Sigortası” ücreti de Teklif fiyatta dâhildir.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “

 

Sıra No

Açıklama

Birimi

Miktarı

1

01.01.2023 – 31.12.2024 (24 ay) tarihleri arasında asgari 2016 model, şoför hariç asgari 19 personel koltuk kapasiteli, klimalı, “C” plakalı 3 adet otobüs (Antakya-Hatay Havalimanı Güzergahı)

sefer

2.719,5

2

01.01.2023 – 31.12.2024 (24 ay) tarihleri arasında asgari 2016 model, şoför hariç asgari 19 personel koltuk kapasiteli, klimalı, “C” plakalı 1 adet otobüs (İskenderun-Hatay Havalimanı Güzergahı)

sefer

1.713,5

 

 düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalenin “DHMİ Hatay Havalimanı Müdürlüğü 01.01.2023-31.12.2024 (24 ay) tarihleri arasında Personel Taşıma Hizmeti Satın Alınması İşi” olduğu, söz konusu ihalede alınan 16.09.2022 tarihli ihale komisyonu kararıyla, ihalenin aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunan “Şerafettin Akarsu” üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibinin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

 

İdare tarafından 06.09.2022 tarihinde EKAP üzerinden yapılan tebligat ile “…araç bedeli, amortisman değeri, yakıt birim fiyatı, işçilik maliyeti, motorlu taşıtlar vergisi, zorunlu trafik sigortası bedeli, kasko sigorta bedeli, araç bakım bedeli ve ihale teknik şartnamesindeki toplam sefer sayıları güzergah ve kilometre bilgileri bileşenleri…” nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklanması istenilen giderler olarak belirtildiği görülmüştür.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, önemli teklif bileşeni olarak belirlenmemiş herhangi bir giderin aşırı düşük teklif açıklamasına konu edilmesine gerek olmadığı ve konu edilmeyen gider kalemleri gerekçe gösterilerek açıklamanın reddedilemeyeceği anlaşılmaktadır.

 

Bu çerçevede incelemeye konu ihalede idare tarafından araç bedeli, amortisman değeri, yakıt birim fiyatı, işçilik maliyeti, motorlu taşıtlar vergisi, zorunlu trafik sigortası bedeli, kasko sigorta bedeli, araç bakım bedelinin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği anlaşıldığından, söz konusu maliyet bileşenleri dikkate alınarak başvuru sahibinin iddiaları doğrultusunda inceleme yapılmıştır.

 

Bu doğrultuda Şerafettin Akarsu tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde,

 

-Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunmuş olduğu maliyet cetvelinde; İskenderun-havalimanı araç yakıt maliyetinin 428.500,00 TL, Antakya havalimanı araç yakıt maliyetinin 476.000,00 TL, motorlu taşıtlar vergi giderinin 32.000,00 TL, araç sigorta ve kasko giderinin 113.600,00 TL, şoför maaş giderlerinin 312.000,00 TL, SSK giderlerinin 39.757,92 TL, araç bakım ve yağ değişim giderinin 80.000,00 TL olmak üzere toplam giderlerin 1.481.857,92 TL olarak öngörüldüğü ve 909.640,08 TL kâr ile 2.391.498,00 TL teklif fiyatının oluşturulduğu görülmüştür.

 

-Başvuruya konu ihalenin Antakya-havalimanı güzergâhı kapsamında 3 adet, İskenderun-havalimanı güzergâhı kapsamında 1 adet otobüs olmak üzere toplam 4 otobüs ile gerçekleştirileceği anlaşılmaktadır. Söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarında 2 adet araca ilişkin Mustafa Türkoğlu ve Ahmet Türkoğlu ile yapılmış 2 adet araç kiralama sözleşmesinin ve ekinde araç ruhsat fotokopileri ile kendine ait 2 araca ilişkin araç ruhsat fotokopilerinin sunulduğu, ancak araç kiralama sözleşmesinin Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan aşırı düşük teklif açıklama yöntemlerinden biri olmadığı, ayrıca kendi malı kullanılacak araçların amortisman giderine ilişkin herhangi bir tutar belirlenmediği ve buna ilişkin tevsik edici belgelendirmenin yapılmadığı, bu nedenle araç maliyetine ilişkin yapılan açıklamaların mevzuata uygun olmadığı,

 

– Araçlara ait sigorta giderinin, 1 araç için yıllık kasko tutarının 11.0000,00 TL, sigorta gideri 3.200,00 TL olmak üzere toplam bir araç için sigorta giderinin 14.200,00 TL olduğunun belirtildiği ve bu tutarın 4 araç için (14.200,00 TL x
4 ) toplam 56.800,00 TL ve 2 yıllık toplam maliyetin 113.600,00 TL olarak belirtildiği, her ne kadar idare tarafından kasko giderinin de açıklanması istenilmişse de, kasko giderinin teklif fiyata dahil olmadığı ve bu nedenle açıklanması gereken bir maliyet bileşeni olarak değerlendirilemeyeceği ve teklifin bu gerekçeyle değerlendirme dışı bırakılmayacağı, diğer yandan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü maddesinde yapılan açıklama doğrultusunda, hizmet alım ihalelerinde sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin sunulması ve ekine ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gerektiği, ancak söz konusu istekli tarafından açıklamalar kapsamında daha önce düzenlenmiş trafik poliçelerinin sunulduğu, ve poliçelerin güncellemeye tabi tutulmadığı, bu nedenle yapılan açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü maddesine uygun olmadığı,

 

-Akaryakıt giderine ilişkin olarak 2020 Mercedes Sprinter 416 BlueTEC Model marka aracın 100 km de 7.8 lt akaryakıt yaktığı, İskenderun-havalimanı seferinin ortalama 110 km, klima kullanımında iken ortalama 10 lt yakıt yakıldığı, akaryakıt lt fiyatının ortalama 25 TL olduğu, toplam akaryakıt tutarın 428.500, 00 TL olarak hesaplandığı, Antakya-havalimanı seferinin ortalama 110 km, klima kullanımında iken ortalama 7 lt yakıt yakıldığı, akaryakıt lt fiyatının ortalama 25 TL olduğu belirtilerek toplam akaryakıt tutarın 476.000, 00 TL olarak hesaplandığı, ancak ihale konusu işte kullanılacak araçların akaryakıt maliyetlerine yönelik yapılan açıklamada kullanılan akaryakıt litre fiyatının ihale ilan ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç), Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.7’nci maddesinde yer alan açıklama gereği EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında olmadığına ilişkin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.7’nci maddesi gereği hangi tarihte hangi fiyatın kullanıldığına yönelik herhangi bir belgenin bulunmadığı, diğer yandan yakıt tüketim miktarına ilişkin olarak sadece motor özellikleri başlıklı sayfanın sunulduğu, bu nedenlerle akaryakıt maliyetinin mevzuata uygun açıklanamadığı,

 

-Şoför maliyeti için Antakya-havalimanı seferindeki 3 adet şoföre aylık 3.000 TL, İskenderun-havalimanı seferindeki 1 adet şoföre aylık 4.000 TL üzerinden maaş ödeneceği belirtilerek toplam 312.000,00 TL maliyet öngörüldüğü, ekinde maaş ödeme dekontlarının eklendiği, ihale dokümanında ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personelin çalışma saatlerine ilişkin herhangi bir düzenlemenin yapılmadığı ve işin kısmi süreli çalışmalı bir iş olduğu dikkate alındığında, anılan istekli tarafından şoförlere ödenecek ücretin 2022 yılı saatlik kısmi çalışma tutarının altında olduğu yönünde bir tespitin yapılamayacağı,

 

-Motorlu taşıtlar vergisi giderine ilişkin olarak araç başına 4.000,00 TL olmak üzere 4 araç için 16.000,00 TL, 2 yıllık 32.000,00 TL’lik bir bedelin öngörüldüğü ve ekte 2022 yılı ilk döneme ilişkin olarak 1.982,00 TL olan MTV ödeme dekontunun sunulduğu, açıklamanın uygun olduğu,

 

-Araç bakım giderine ilişkin olarak, araçlar yeni olduğu için sadece 1 araç için 10.000,00 TL, 4 araç için 40.000,00 TL, 2 yıl için 80.000 TL giderin olacağı şeklinde bir hesaplama yapıldığı, açıklamalar ekinde 3.549,99 TL tutarlı bir araç için yapılan bakım işlemlerine ilişkin faturanın sunulduğu ancak bakım maliyetine ilişkin yapılan tevsik işleminin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesine uygun olmadığı anlaşılmıştır.

 

Sonuç olarak Şerafettin Akarsu tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı belirlenmiştir.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

 

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Şerafettin Akarsu’nun teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.