Aşırı düşük savunmada fiyat teklifinin düzenlendiği tarihin dayanak satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) tarihinden önce olamayacağı tutanağın bahse konu fiyat teklifinin dayanağı olarak kabul edilemeyeceği satış tutarı tespit tutanağında son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin bilgilerin belirtilmediği, söz konusu tutanağın son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olup olmadığının anlaşılamadığı hk

BAŞVURU SAHİBİ:

3F Tur Servis Taş. Nak. Müz. Org. Tic.ve San. Ltd. Şti.

VEKİLİ:

Av. Tarık DEMİREL,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi Koordinatörlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/580580 İhale Kayıt Numaralı “Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi Kapsamında “İdari Personel Eğitimi ve Öğretmen Eğitimi” Organizasyonlarına Yönelik Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi Koordinatörlüğü tarafından 26.10.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi Kapsamında “İdari Personel Eğitimi ve Öğretmen Eğitimi” Organizasyonlarına Yönelik Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak 3F Tur Servis Taş. Nak. Müz. Org. Tic.ve San. Ltd. Şti.nin 09.11.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 24.11.2021 tarih ve 55028 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.11.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  

Başvuruya ilişkin olarak 2021/1943 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin 2, 3, 4, 5 ve 6’ncı kısımlarının aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunun Artı Sistem Turizm Taş. Oto. İnş. Eml. Gıda Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, anılan isteklinin söz konusu kısımlar için sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı, şöyle ki;

-Birim fiyat teklif cetvelinde teklif edilen rakamların açıklanmadığı, anılan istekli tarafından konaklama için 1 numaralı iş kaleminde sunulan tutar açıklanmak yerine kısım için toplam verilen tutar üzerinden açıklamanın oluşturulduğu, açıklanan bu fiyatların isteklinin birim fiyat teklif cetvelinde 1 nolu iş kalemi için sunulan teklif fiyatını aştığı,

-Fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan gerekli ibarenin bulunmadığı,

         – Birim fiyat teklif cetvelinde yer alan miktarların azaltıldığı, haksız bir şekilde maliyet avantajı elde edildiği,

       – Fiyat teklifleri içerisinde aritmetik hatalar bulunduğu, alınan fiyat teklifindeki tutarların hesaplara farklılaştırılarak ve tutarlar azaltılmak suretiyle yansıtıldığı,

       -Fiyat tekliflerinde hizmetlerin Teknik Şartname’de aranan niteliklerde bulunduğunun belirtilmediği, genel ifadelerle verilen fiyat tekliflerinin kabulünün mümkün olmadığı,

       – Fiyat tekliflerinde belirtilen tutanak tarihlerinin fiyat tekliflerinin düzenlendiği tarihten sonraki bir tarihe ait olduğu ve sayılarının uyumsuz olduğu,

       -Fiyat tekliflerinin meslek mensubu tarafından imzalanması ve TÜRMOB kaşesi ile kaşelenmesi gerektiği halde sunulan fiyat tekliflerinin ve tespit tutanaklarının bu özellikleri taşımadığı,

       -Fiyat tekliflerini veren firmaların bu fiyat tekliflerine konu hizmetlerle ilgili herhangi bir faaliyetlerinin bulunmadığı,

      -Açıklamada kullanılan tespit tutanaklarının tarih ve sayılarının fiyat teklifi ile uyuşmadığı,

       -Tespit tutanağı ekinde şirket yetkilisini gösterir sicil gazetesinin, imza beyannamesinin aslı (ya da noter onaylı sureti) ve faaliyet belgesinin aslı gibidir yapılmış suretinin bulunması gerektiği halde, bu belgelerin fotokopilerinin tespit tutanağının arkasına eklendiği,

     -Tespit tutanağının 3 numaralı kısmında yevmiye, işletme ve envanter defterlerinin tasdik makamı, tarih ve sayısına yer verilmediği,

       -Tespit tutanağı içerisinde ihale tarihine göre son geçici vergi beyanname dönemi olarak 2021-2. dönem ya da 2021-3. dönem kayıtları üzerinden belgenin düzenlenmiş olması zorunluluğu varken, 2021-4. ve geçmiş dönemler belirtilmek suretiyle tespit tutanağının hazırlandığı,

       – Belirtilen hizmetlere ilişkin düzenlenen fiyat teklifi ekinde yer alan tespit tutanaklarında fatura bilgileri tablosu içerisinde yer verilen ortalamaya esas faturaların tarihlerinin tespit tutanağının 3 numaralı kısmında belirtilen geçici vergi beyanname dönemi ile uyuşmadığı,

        -Fiyat teklifinde teklif edilen birim fiyatların maliyet tespit tutanağında hesaplanan ortalama birim maliyet ortalamasından düşük olduğu,

   -Tespit tutanağının 4 numaralı kısmında yer alan toplam miktarlar ve toplam tutarların fatura bilgileri tablosundan hatalı ve eksik şekilde getirilerek istekliye haksız maliyet avantajı sağlandığı, fiyat teklifinde olması gerekenden düşük birim maliyetlerin yer aldığı,

     -Maliyet üzerinden yapılan açıklamaya ilişkin olarak tespit tutanağında mal/mamullerin ortalama birim maliyetlerine ilişkin tablolar doldurulmuş olmasına rağmen fiyat teklifi üzerine yazılan mali müşavir beyanının yanlış olduğu,

       – Maliyet tespit tutanağı içerisinde yer alan fatura bilgileri tablosunda belirtilen faturanın konusunu oluşturan hizmetin, fiyat teklifi içerisinde fiyatı teklif edilen hizmetin idare tarafından sorgulamaya konu edilen iş kaleminin içeriğinde yer alan hizmet ile aynı olması gerektiği, ancak yapılan belgelendirmelerde bu uyumun bulunmadığı, farklı hizmetler için kesilmiş faturaların açıklamaya konu iş kalemlerine tespit tutanağı oluşturulması için kullanıldığı,

        -Satış tutarı tespit tutanaklarının tarih ve sayılarının fiyat teklifi ile uyuşmadığı,

    -Satış tutarı tespit tutanağı ekinde şirket yetkilisini gösterir sicil gazetesinin, imza beyannamesinin aslı (ya da noter onaylı sureti) ve faaliyet belgesinin aslı gibidir yapılmış suretinin bulunması gerektiği halde bu belgelerin fotokopilerinin tespit tutanağının arkasına eklendiği,

       -İmza beyannamesindeki imza ile fiyat teklifi ve tespit tutanağı üzerindeki imzanın uyumsuz olduğu, diğer taraftan vekâlet ile imza atılmış olması halinde vekâletnamenin fiyat teklifi verme yetkisi vermemesi nedeniyle teklifin reddedilmesi gerektiği,

-Fiyat teklifinde teklif edilen birim fiyatların satış tutarı tespit tutanağında hesaplanan ortalama birim satış tutarının %80’inden düşük olduğu,

-Açıklamalar kapsamında sunulan fiyat tekliflerine konu iş ile tespit tutanaklarına ve fatura bilgileri tablosuna konu hizmetin aynı olmadığı, ayrıca sunulan fatura bilgileri tablosundan (faturadan) sayılan hizmetlerin; adının-nevinin, fiyatının miktarının anlaşılamadığı, tespit tutanağına dayanak alınan faturanın fiyat teklifine konu malı açıkça tanımlaması ve ilgili verileri içermesi gerektiği, başka bir iş için kesilmiş bir faturanın “bir adet iş” denilerek tespit tutanağının oluşturulduğu, sayılan hizmetler için hiçbir belgeye dayanmaksızın fiyat ve miktar çıkarımı yapılmasının mümkün olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

           gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.

79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.

79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;

SD: Sınır değeri,

YM: Yaklaşık maliyeti,

n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,

T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,

R: Sınır Değer Tespit Katsayısını

79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.

…79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.…” açıklaması,

Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde   “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi Kapsamında İdari Personel Eğitimi Ve Öğretmen Eğitimi Organizasyonlarına Yönelik Hizmet Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

6 farklı tarihte, 6 farklı grupta idari personel ve öğretmen eğitimi çalıştayı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Adana, Afyonkarahisar, Ankara, Antalya, Bursa, Gaziantep, İstanbul veya İzmir ili sınırları içerisinde olması” düzenlemesi,  

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Aynı Şartname’nin ekinde ihale konusu işin 2, 3, 4, 5 ve 6’ncı kısımlarının birinci iş kaleminin miktarı ve türüne aşağıda yer verilmiştir.

Yapılan incelemede, ihalede 23 adet ihale dokümanı indirildiği, 26.10.2021 tarihinde yapılan ihalenin 2’nci kısmına (6), 3, 4, 5 ve 6’ncı kısımlarına (5) isteklinin katıldığı, ihaleye teklif veren tüm isteklilerin tekliflerinin, söz konusu kısımların hepsinde idarece hesaplanan sınır değerin altında kaldığı, belirlenen sınır değerin altında geçerli teklif verdiği tespit edilen isteklilerden EKAP üzerinden gönderilen 27.10.2021 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 2 istekli dışında diğer isteklilerin tekliflerinin değişik gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, bahse konu ihalenin 2, 3, 4, 5 ve 6’ncı kısımlarının aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Artı Sistem Turizm Taş. Oto. İnş. Eml. Gıda Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi 3F Tur Servis Taş. Nak. Müz. Org. Tic.ve San. Ltd. Şti.nin teklifinin ise söz konusu kısımlarda ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  

İdare tarafından 27.10.2021 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile sınır değerin altında teklif veren isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu yazıda “…Yapılan incelemede vermiş olduğunuz teklifinizin, İdari Şartnamenin 33’üncü maddesine göre yapılan sınır değer hesaplamasında, sınır değerin altında kaldığı tespit edilmiştir. Bu kapsamda ilgili madde gereğince tarafınızdan açıklama talep edilmektedir. Teklif verilen tüm kısımlar için ayrı ayrı olmak üzere; “Sıra No:1 Eğitim Görevlileri ve Katılımcıların Konaklaması” kısmına ilişkin aşırı düşük teklif açıklamanızı, 03.11.2021 tarihinde mesai bitimine kadar tarafımıza sunmanız gerekmektedir. Talep edilen hususların idaremize sunulmaması durumunda teklifiniz reddedilecektir…” şeklindeki ifadeler ile bu giderlerin önemli teklif bileşenleri oldukları belirlenerek, teklifi sınır değerin altında olan istekliden aşırı düşük teklif açıklamalarının istenildiği görülmüştür.

Kamu ihale mevzuatının hüküm ve açıklamaları, ihale dokümanında yer alan düzenlemeler, idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ile ihale üzerinde bırakılan Artı Sistem Turizm Taş. Oto. İnş. Eml. Gıda Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgelerin, başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde incelenmesi neticesinde aşağıdaki tespitlere ulaşılmıştır

İdare tarafından 27.10.2021 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif açıklaması yazında, her bir kısım için birim fiyat teklif cetvelinin 1 sıra numaralı iş kalemi olan “Eğitim Görevlileri ve Katılımcıların Konaklaması” kısmına ilişkin aşırı düşük teklif açıklamasının istenildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından da sadece bu kalem üzerinden açıklamanın yapıldığı, kısım için toplam verilen tutar üzerinden açıklamanın oluşturulmadığı, açıklanan bu tutarın, isteklinin birim fiyat teklif cetvelindeki 2, 3, 4, 5 ve 6’ncı kısımlarının birinci iş kalemi olan “Eğitim Görevlileri ve Katılımcıların Konaklaması”na verilen teklif tutarını aşmadığı, açıklanan tutarın bu iş kaleminin birim fiyat teklif cetvelindeki tutarı ile uyumlu olduğu görülmüştür.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından Ek-Sa İnşaat Emlak Turizm Gıda Hay. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan 24.10.2021 tarihli bir adet fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinin teknik şartname kapsamında 6 eğitim için tüm tarihlerdeki günlük tek kişilik konaklama fiyatı olarak alındığı, belge üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (24/10/2021) tarih ve (01) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, fiyat teklifinin birim fiyat teklif cetvelinde yer alan miktarlar üzerinden değil tek kişi üzerinden alındığı, hesaplamanın ise birim fiyat teklif cetvelinde yer alan miktarlar üzerinden yapıldığı, bu miktarların azaltılmadığı, fiyat teklifi tutarının tek kişilik 268,52 TL olduğu, fakat hesaplamanın kar eklenerek 285,00 TL üzerinden yapıldığı, fiyat teklifindeki tutarın azaltılmak suretiyle yansıtılmadığı, fiyat teklifinde ihale dokümanında belirtilmiş olan idari ve teknik özellikleri karşılayacak şartlarda verildiğinin ifade edildiği, bahse konu fiyat teklifinin YMM tarafından imzalandığı ve kaşelendiği, sunulan fiyat teklifinin ilgili alanda faaliyet gösteren firmadan alındığı anlaşılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında maliyet tespit tutanağının (Ek-O.5) sunulmadığı, fiyat teklifinin dayanağı olarak satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) sunulduğu görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddiasının dayanaktan yoksun olduğu görülmüştür.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, bir adet fiyat teklifi ve fiyat teklifinin dayanağı olarak da bir adet satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6), YMM faaliyet belgesi, noter onaylı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi, imza beyannamesi ve vekâletnamenin sunulduğu, imza beyannamesindeki imza ile fiyat teklifi ve tespit tutanağı üzerindeki imzanın uyumlu olduğu, vekâletnamenin fiyat teklifi verme yetkisini içerdiği, tespit tutanağının 3 numaralı kısmında mükellefin defterlerini elektronik ortamda tuttuğu, envanter defterlerine ilişkin olarak da tasdik makamı, tarih ve numarasına yer verildiği, fiyat teklifinde teklif edilen birim fiyatların satış tutarı tespit tutanağında hesaplanan ortalama birim satış tutarının %80’inden düşük olmadığı, satış tutarı tespit tutanağı içerisinde yer alan fatura bilgileri tablosunda belirtilen faturanın konusunu oluşturan malın, fiyat teklifi içerisindeki mal ile idare tarafından sorgulamaya konu edilen iş kaleminin içeriğinde yer alan mal ile aynı olduğu, açıklamaya konu iş kalemine ilişkin tespit tutanağının oluşturulduğu, aşırı düşük teklif sorgulamasına konu edilen hizmet için sunulan tespit tutanağının 4 numaralı kısmında yer alan toplam miktarlar ve toplam tutarların fatura bilgileri tablosundan hatalı ve eksik şekilde getirilmediği, fiyat teklifinde olması gerekenden düşük birim satış tutarlarının teklif edilmediği, sunulan fatura bilgileri tablosundan açıklamaya konu hizmetin; adının-nev’inin, fiyatının ve miktarının anlaşıldığı, tespit tutanağına dayanak alınan faturanın fiyat teklifine konu malı açıkça belirttiği ve ilgili verileri içerdiği,  faturanın başka bir iş için kesilmediği, açıklamaya konu hizmet için kesildiği görülmüştür.

Diğer yandan, sunulan fiyat teklifinin üzerinde, fiyat teklifi tarihinin 24.10.2021, teklife dayanak gösterilen tutanak tarihinin de 24.10.2021 olduğunun belirtildiği, ancak fiyat teklifinin ekinde sunulan satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6)  ise tutanak tarihinin 27.10.2021 olduğu, diğer bir ifade ile tutanak üzerinde yazan tarih 27.10.2021 iken, fiyat teklifinde tutanak tarihinin 24.10.2021 olarak beyan edildiği, fiyat teklifindeki tutanak tarihi ile sunulan satış tutarı tespit tutanağının tarihinin uyuşmadığı, ayrıca satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin bilgilerin belirtilmediği, söz konusu tutanağın son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olup olmadığının anlaşılamadığı, dolayısıyla tespit tutanağında fatura bilgileri tablosu içerisinde yer verilen ortalamaya esas faturanın da son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemi ile uyuşup uyuşmadığı tespitinin yapılamadığı anlaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonunun verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, idarenin tespit ettiği sınır değere göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, ihale komisyonu tarafından aşırı düşük tekliflerin değerlendirileceği, bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, ayrıca bir isteklinin teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki Tebliğ’de öngörülen yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin tekliflerinin geçerli kabul edileceği, hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle tekliflerin reddedilemeyeceği anlaşılmaktadır.

Bu çerçevede, ihalenin 2, 3, 4, 5 ve 6’ncı kısımları üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan fiyat teklifinin üzerinde, fiyat teklifi tarihinin 24.10.2021, teklife dayanak gösterilen tutanak tarihinin de 24.10.2021 olduğunun belirtildiği, ancak fiyat teklifinin ekinde sunulan satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6)  ise tutanak tarihinin 27.10.2021 olduğu, diğer bir ifade ile tutanak üzerinde yazan tarih 27.10.2021 iken, fiyat teklifinde tutanak tarihinin 24.10.2021 olarak beyan edildiği, fiyat teklifindeki tutanak tarihi ile sunulan satış tutarı tespit tutanağının tarihinin uyuşmadığı, fiyat teklifinin düzenlendiği tarihin dayanak satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) tarihinden önce olamayacağı dolayısıyla tutanağın bahse konu fiyat teklifinin dayanağı olarak kabul edilemeyeceği, ayrıca satış tutarı tespit tutanağında (Ek-O.6) son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin bilgilerin belirtilmediği, söz konusu tutanağın son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olup olmadığının anlaşılamadığı, dolayısıyla tespit tutanağında fatura bilgileri tablosu içerisinde yer verilen ortalamaya esas faturanın da son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemi ile uyuşup uyuşmadığı tespitinin yapılamadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.   

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 2, 3, 4, 5 ve 6’ncı kısımları üzerinde bırakılan Artı Sistem Turizm Taş. Oto. İnş. Eml. Gıda Hay. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin bahse konu bu kısımlarda reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.   

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.