Aşırı düşük savunmada asfalt kazıma makinası için alınan fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağı fiyat teklifine konu iş makinası için teklifi veren firmanın envanterinde bulunduğuna ilişkin belge ve söz konusu iş makinası için teklifi veren firmaya ait alış faturasının ilgili meslek mensubundan temin edilerek ihale komisyonuna sunulması hk

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2021/3865 E.  ,  2021/3138 K.

“İçtihat Metni”

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/3865
Karar No:2021/3138

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … İnşaat Madencilik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karayolları 6. Bölge Müdürlüğü’nce 14/11/2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Niğde-Pozantı Otoyolunda Üstyapı Onarımı Yapılması” ihalesine ilişkin olarak davacı tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunda yer alan (a), (b), (c), (d), (e) iddiası ile (f) iddiasının “Fiyat teklifine esas satış tutarı tespit tutanağının Temmuz-Ağustos-Eylül 2019 beyanname dönemine ait olması gerekirken uygun olmayan beyanname dönemine ait veriler sunulduğu, idare tarafından verilen cevaba göre söz konusu satış tutarı tespit tutanağının bir önceki değil 2 önceki beyanname dönemi olan 2019/2. dönemi yani Nisan-Mayıs-Haziran dönemine ait beyanname olduğunun anlaşıldığı, fiyat teklifi veren firmanın bu dönemde satış yaptığı makine/makinelerin alış faturasının 2019/2. beyanname dönemi içerisinde veya öncesinde olması gerektiği” kısmının reddine ilişkin Kamu İhale Kurulu’nun (Kurul) 24/06/2020 tarih ve 2020/UY.II-1116 sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce; uyuşmazlığa konu ihalede dava dışı … Altyapı San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları kabul edilerek ekonomik açıdan en avantajlı teklif, davacı şirketin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, bunun üzerine anılan ihale komisyonu kararına karşı davacı şirket tarafından itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, davalı idarece yapılan inceleme neticesinde … şirketinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine dair kararın alındığı, 31/01/2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile davacı şirketin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenerek davacı şirket ile sözleşme imzalandığı, akabinde … şirketi tarafından, düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, “… fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağının, fiyat teklifine konu iş makinesinin teklifi veren firmanın envanterinde bulunduğuna dair belgenin, söz konusu iş makinesinin alış faturasının ilgili meslek mensubundan temin edilerek verilen fiyat teklifinin uygunluğuna dair ilgili ihale komisyonunca gereken araştırmanın yapılıp yapılmadığı hususunda bir değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerektiği” gerekçesiyle anılan Kurul kararının iptaline karar verildiği, bunun üzerine mahkeme kararının uygulanmasını teminen idarece … şirketinden asfalt kazıma makinası için alınan fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağı, fiyat teklifine konu iş makinası için teklifi veren firmanın envanterinde bulunduğuna ilişkin belge ve söz konusu iş makinası için teklifi veren firmaya ait alış faturasının ilgili meslek mensubundan temin edilerek ihale komisyonuna sunulmasının istenildiği, söz konusu belgelerin ihale komisyonunca değerlendirilmesi sonucunda adı geçen şirketin açıklamaları kabul edilerek 07/05/2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile … şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, davacı şirketin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, bunun üzerine, davacı şirket tarafından itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, dava konusu Kurul kararıyla bir iddia yönünden … şirketinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına, davacının diğer iddialarının ise reddine karar verilmesi üzerine dava konusu Kurul kararının redde dair kısmının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı;
Davacı şirketin (a) bendinde yer alan iddiası incelendiğinde; … şirketinin açıklamaları kapsamında asfalt kazıma makinası için … İnşaat Taah. ve Nak. San. Tic. A.Ş.’den alınan fiyat teklifinin sunulduğu, teklif edilen fiyata iş makinasının şantiye tesliminin dahil olduğu, fiyat teklifine konu makinenin Teknik Şartname’de istenilen teknik kriterleri karşıladığının belirtildiği, fiyat teklifinde ayrıca asfalt kazıma makinasının 400 HP gücünde, max. 2,05 m freze genişliğinde, 0,15 m freze derinliğinde, konveyörlü 400 HP özellikte olduğunun beyan edildiği ve asfalt kazıma makinasının fiyatının 1.000.000,00 TL olarak belirtildiği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2019 rayiçlerinde asfalt kazıma makinasının 10.120.1128 poz numarasına sahip olduğu ve 2019 yılı rayicinin 1.820.000,00 TL olduğu, fiyat teklifinin üzerinde “fiyat teklifine konu işe ait ihale dokümanı, birim fiyat tarifi ve teknik şartnamesine uygun makine verilecektir.” ifadesine yer verildiği, teklifin ilgili meslek mensubu tarafından imzalandığı ve kaşelendiği, üzerinde mevzuat uyarınca satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda bulunması gereken ifadenin bulunduğu, fiyat teklifinde belirtilen satış tutarı tespit tutanağının tarih ve sayısının doğru olduğu dikkate alındığında, davacı şirketin fiyat teklifindeki rakamın yedek parça, tamir, bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil gibi maliyetleri içermediği iddia edilmiş ise de, makine ve ekipmana ilişkin kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan rayiçlerin oluşturulma mantığının bu giderlerin ayrı ayrı hesaplanarak bütüne ulaşılan bir formüle dayandığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine göre piyasadan fiyat teklifi alınmak suretiyle açıklama yapılması durumunda bu giderlerin ayrı ayrı gösterilmesi gerektiğine ilişkin bir açıklamanın bulunmadığı, aksi belirtilmedikçe verilen fiyat teklifinin makinanın tüm giderlerini karşılayacak şekilde verildiği şeklinde yorum yapılması gerektiği, ayrıca teklife nakliye giderinin dahil olduğu ve şantiye teslimi şeklinde fiyat verildiği belirtilerek satış tutarı tespit tutanağındaki rakamın oldukça üzerinde bir fiyat verildiği anlaşıldığından, farklı noktalara teslim edilecek makinalar için aynı nakliye bedelinin kullanılmadığının açık olduğu, bu itibarla davacının anılan iddiasının yerinde görülmemesinde hukuka aykırılık bulunmadığı;
Davacı şirketin (b), (c), (d) ve (e) iddiası ile (f) iddiasının “Fiyat teklifine esas satış tutarı tespit tutanağının Temmuz-Ağustos-Eylül 2019 beyanname dönemine ait olması gerekirken uygun olmayan beyanname dönemine ait veriler sunulduğu, idare tarafından verilen cevaba göre söz konusu satış tutarı tespit tutanağının bir önceki değil 2 önceki beyanname dönemi olan 2019/2. dönemi yani Nisan-Mayıs-Haziran dönemine ait beyanname olduğunun anlaşıldığı, fiyat teklifi veren firmanın bu dönemde satış yaptığı makine/makinelerin alış faturasının 2019/2. beyanname dönemi içerisinde veya öncesinde olması gerektiği” kısmı incelendiğinde; teklif edilen araca ilişkin raporda, “400 HP gücünde maksimum 2.05 m. freze genişliğinde, 0.15 m freze derinliğinde konveyörlü asfalt kazıma makinası … Yol İnşaat A.Ş. firmasında … tarih ve … NOLU e faturası ile defter kayıtlarına alınmış olup, demirbaş ve amortisman defteri tetkiki ile ilgili tarihte var olduğunun tespiti yapılmıştır.” beyanına yer verildiği, bahsi geçen e faturada ise … marka 2000 CC asfalt kazıma makinası, 1993 model plaka No:…, motor no:…, şasi no:… bilgisinin bulunduğunun belirlendiği, gerek fiyat teklifinde, gerekse satış tutarı tespit tutanağında direkt olarak aracın motor gücüne de yer verilerek aynı teknik özellikteki makine için açıklama yapıldığı dikkate alındığında, davacı şirketin adı geçen isteklinin motor gücü istenilen kriterden daha yüksek olan makine ile açıklama yapmasının uygun olmadığı iddiasının yerinde olmadığı, … İdare Mahkemesi’nin kararında yer alan gerekçe dikkate alınmak suretiyle ilgili belgelerin adı geçen istekliden istenildiği ve söz konusu belgelerin incelenmesi sonucunda bir işlem tesis edildiği dikkate alındığında, mahkeme kararının uygulanması kapsamında anılan kararda belirtilen belgeler haricinde teknik doküman, ruhsat ve ilave belge istenmek suretiyle makine ile ilgili araştırma yapılmasının uygun olmadığı, belgelerin uygunluğunun Mahkeme kararında belirtilen belgeler çerçevesinde yapılması gerektiği, ayrıca 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş ve işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden yararlanacağı, 22/11/2019 tarihli fiyat teklifine dayanak olan satış tutarı tespit tutanağı incelendiğinde, tutanağın 2019 yılı 2. vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu, 14/11/2019 tarihli ihalede son geçici vergi beyanname döneminin Temmuz, Ağustos, Eylül dönemi, bir önceki geçici vergi beyanname döneminin Nisan, Mayıs, Haziran 2019 dönemi olduğu, sunulan satış tutarı tespit tutanağının ihale tarihine göre bir önceki vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu anlaşıldığından, davacının aksi yöndeki iddiasının yerinde olmadığından bahisle başvurunun reddedilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu iddialar yönünden itirazen şikâyet başvurusunun eksik inceleme ve hatalı tespitlere yer verilmek suretiyle reddedildiği, fiyat teklifine konu iş makinası girdisi ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından oluşturulan iş makinası girdisinin aynı şartları taşımadığı, birim fiyata dahil edilmeyen giderler olduğu için fiyat teklifinin geçersiz sayılması gerektiği, özellikle incelenmesi istenen söz konusu iş makinesinin teknik özelliklerinin incelenmediği, söz konusu makinenin istenen teknik kriterleri karşılamadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu Kurul kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 04/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi