Aşırı düşük savunmada poz iş kalemine ilişkin analiz girdisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayınlanan 1 önceki yıl birim fiyatın herhangi bir güncelleme yapılmadan kullanılması - İhale| ihale ilanı| ihale sonuçları| ihale kararları| ihale danışmanı

İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olarak yapılmadığı, şöyle ki;

a) Aşırı düşük teklif açıklamalarında açıklama istenilen iş kalemleri için belirlenen metrajlar ile yaklaşık maliyetin oluşturulmasında kullanılan metrajlar arasında %10’un üzerinde bir farklılık bulunduğu,

b) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet göstermeyen firmalardan alındığı, fiyat tekliflerinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ait olmadığı, fiyat teklifi alınan firmanın son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ait toplam satış tutarları incelendiğinde toplam satış miktarlarının Kamu İhale Genel Tebliğinde açıklanan 1/20 oranını karşılamadığı, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerin Kamu İhale Genel Tebliğine aykırı olarak serbest muhasebeci tarafından kaşelenip imzalandığı, yine söz konusu fiyat tekliflerinin 2021/1 veya 2021/2 geçici vergi beyanname dönemine ait veriler esas alınarak düzenlenmesi gerekirken 2020/4 geçici vergi beyanname dönemi esas alınarak düzenlendiği, fiyat tekliflerini imzalayan kişilerin yetkili olduklarını ispat edici bir belge sunulmadığı gibi sunulan belgelerin de noter onaylı olmayıp fotokopi olduğu, fiyat teklifleri üzerinde bulunması gereken maliyet/satış tutarı tespit tutanağı tarih ve sayısının, fiyat teklif ekinde sunulan tutanaklardaki tarih ve sayı ile uyumsuz olduğu,

c) Toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizlerin sunulmadığı, kullanılan analizlerin idare tarafından verilen analiz formatına aykırı olduğu, analizlerde çeşitli girdi miktarlarının düşürüldüğü ve analiz girdileri ile toplam hesaplarda teklif fiyatını etkileyecek düzeyde aritmetik hata yapıldığı,

d) Açıklama istenilen iş kalemleri ile istekliler tarafından açıklama yapılan iş kalemlerinin birbiri ile uyumlu olmadığı, istekliler tarafından sunulan açıklamalarda farklı pozların yer aldığı, istekliler tarafından sunulan poz listelerinde metrajı hatalı biçimde “0” olarak öngörülen iş kalemlerinin ve birimi belirtilmeyen iş kalemlerinin olmasının mevzuata aykırı olduğu, açıklama yapılan analiz girdilerinin birimlerinin ve miktarlarının aşırı düşük teklif açıklaması ekinde isteklilere gönderilen listeler ile uyumlu olmadığı, sunulan analizlerde açıklama istenilmeyecek bazı analiz girdileri için bir fiyat öngörülmediği, açıklama istenilen ve istenilmeyen aynı analiz girdileri için farklı analizlerde farklı fiyatların teklif edildiği,

Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer verilen açıklamalara göre, açıklanması istenilmeyen analiz girdilerinin birim fiyatlarının tevsik edilmesine gerek olmadığı ancak söz konusu girdilerin iş kalemlerinin bir parçası olduğu dikkate alındığında, girdi tutarları belirtilmeden yapılan analizlerin ihale dokümanına ve birim fiyat tariflerine uygun olup olmadığı kontrolünün yapılamayacağından aşırı düşük teklif açıklamalarının bu hali ile mevzuata uygun olmadığı, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde açıklama istenilmeyecek analiz girdileri de dahil tüm analiz girdilerinin gösterilmesi gerektiği,

e)Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında analiz girdileri için kullanılan birim fiyatların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve diğer kurumlar tarafından yayımlanan birim fiyatların altında olduğu,

f) Açıklaması istenilen analiz girdileri içerisinde yer alan 04.613/1E poz numaralı “Beton harcını şişirici katkı” analiz girdisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2014 yılında yayımlanan en son birim fiyatın 1,80 TL/KG olduğu, ancak aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen istekliler tarafından söz konusu girdi için Yİ-ÜFE katsayısı ile güncelleme yapılmadan birim fiyatın 1,80 TL/KG olarak kullanıldığı,

g) Kamu kurumları tarafından yayımlanan birim fiyatların kullanılması durumunda bu fiyatların poz numaralarıyla birlikte liste halinde sunulması gerektiği, istekliler tarafından bu listenin sunulmaması durumunda aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilemeyeceği,

h) Aşırı düşük teklif açıklaması istenilen iş kalemleri için sunulan analizlerde aritmetik hataların bulunduğu, analizlerde yer verilen birim fiyatlar ile birim fiyat teklif cetvelindeki fiyatların birbiri ile uyumlu olmadığı,

ı) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde yer alan işçilik ücretlerinin ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik ücretlerin altında olduğu,

i) Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde malzeme ve işçilik giderlerinin ayrı ayrı gösterilmesine rağmen fiyat tekliflerinin dayanağı olan EK-O5/ EK-O.6 tutanaklarının fatura bilgileri tablosunda sadece malzeme bilgisine yer verildiği ve ağırlıklı ortalama birim fiyat tespit hesabının da sadece malzeme gideri esas alınarak yapıldığı

k) Aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunan isteklilerin maliyete dayalı açıklamada bulundukları, ancak EK-O.5 maliyet tespit tutanaklarında fiyat teklifini veren imalatçının kapasite raporlarına ilişkin bilgilere yer verilmediği,

l) Makine/elektrik tesisat iş kalemleri için malzeme ve montaj bedeli ayrı ayrı olacak şekilde açıklama istenilmesine rağmen aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan istekliler tarafından malzeme ve montaj bedelini içeren tek bir bedel üzerinden açıklama yapıldığı, inşaat işleri, mekanik tesisat işleri, elektrik tesisat işleri vb. iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan fiyat tekliflerinde malzeme, işçilik, nakliye, yakıt, montaj ve vb. girdilerin ayrı ayrı gösterilmemesinin Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.7’nci maddesine aykırılık teşkil ettiği,

m) Demir, çimento, kum, çakıl, kireç, hasır çelik, duvar elemanları vb. malzemelere ilişkin olarak sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında nakliye bedeli öngörülmediği, idare tarafından söz konusu malzemelere ilişkin hazırlanan analizlerde nakliye girdisine, mesafelere ve formüllere de yer verilmesi gerektiği halde yer verilmediği,

n) İsteklilerce aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında olduğu

o) Hazır betona ilişkin yapılan açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.16’ncı maddesinde yer verilen açıklamalara uygun olmadığı,

ö) Açıklaması istenilen 48.410.2001/A, 48.410.2001/B, 48.410.2201/A ve 48.410.3101-A, ÖZEL.03 poz numaralı Alüminyum Giydirme Cephe Yapılması, ÖZEL.06 poz numaralı Çelik Karkas Üzeri Alüminyum Işıktık ve Aliminyum Kompozit Kaplama Yapılması, ÖZEL.07 poz numaralı Reflekte 6+16+(4+4 mm) Lamine Low-E Kaplı Çift Camlı (ışıklık) Yapılması poz numaralı iş kalemleri için sunulan fiyat tekliflerinin dayanağı olarak düzenlenen EK-O.6 tutanaklarının fatura bilgileri tablosunda malzeme isimlerine yer verilmiş olmasına rağmen beyan edilen faturalarda böyle bir içerik bilgisinin bulunmadığı, söz konusu faturalarda sadece hakediş bedellerine yer verildiği, bu çerçevede değerlendirildiğinde hakediş içerisindeki imalatların gerçekte varlığının tespit edilmesinin mümkün olmadığı, bahsedilen iş kalemleri için sunulan fiyat tekliflerinin dayanağı olarak beyan edilen faturaları e-fatura görüntüleme sistemi üzerinden sorgulandığında anılan faturaların teklife konu iş kaleminin teknik özelliklerini taşımadığının ve ihaleye ait yapım şartlarının karşılanmadığının görüleceği,

ÖZEL.13/A, ÖZEL. 13/F, ÖZEL. 13/G poz numaralı iş kalemleri için sunulan fiyat tekliflerinin dayanağı olan EK-O.6 tutanağının fatura bilgileri tablosunda yer alan fatura bilgilerinin sorgulanması neticesinde söz konusu firmalar tarafından herhangi bir fatura beyanının bulunmadığının görüleceği, bir başka ifade ile beyan edilen faturaların aslında kesilmemiş olduğu, söz konusu fiyat tekliflerini düzenleyen meslek mensupları hakkında suç duyurusunda bulunulması gerektiği, fiyat tekliflerinin dayanağı olarak beyan edilen faturaları e-fatura görüntüleme sistemi üzerinden sorgulandığında anılan faturaların teklife konu iş kaleminin teknik özelliklerini taşımadığının ve ihaleye ait yapım şartlarının karşılanmadığının görüleceği,

Ö-KT.01 poz numaralı Sıcak Su Kazanı ve Kazana Entegre Ekonomizer Silindirik, üç geçişli sıcak su kazanı, 1.634.000 Kcal/h (1.900 kW) – 6,0 atü (70/50oC) iş kalemi için sunulan fiyat teklifinin dayanağı EK-O.6 tutanağının fatura bilgileri tablosunda beyan edilen faturanın, teklife konu iş kaleminden bağımsız farklı bir malzemeye ait bir fatura olduğu,

Nihayetinde bahsedilen iş kaleminin projeye özgü bir imalat olduğu ve tanımından da anlaşılacağı üzere komplike bir sistemi işaret ettiği, böylesine bir entegre sistemin satışının yapılmış olması için aynı nitelikteki bir iş için ihale tarihinden önceki son iki geçici vergi dönemi içerisinde satışının yapılmış olması gerektiği, oysa böyle bir durumun söz konusu olmadığı, fiyat tekliflerinin dayanağı olarak beyan edilen faturaları e-fatura görüntüleme sistemi üzerinden sorgulandığında anılan faturaların teklife konu iş kaleminin teknik özelliklerini taşımadığının ve ihaleye ait yapım şartlarının karşılanmadığının görüleceği,

Ö-KT.01 poz numaralı Sıcak Su Kazanı ve Kazana Entegre Ekonomizer Silindirik, üç geçişli sıcak su kazanı, 1.634.000 Kcal/h (1.900 kW) – 6,0 atü (70/50oC) iş kaleminin imalatını ve satışını yapan firmaların Türkiye genelinde belirli firmalar olduğu ve bu firmaların da sadece malzeme satışı yaptıkları, malzemenin montajına ilişkin herhangi bir hizmetlerinin olmadığı dolayısıyla söz konusu iş kalemi için malzeme+montaj şeklinde fiyat teklifi sunulmasının mümkün olmadığı, fiyat tekliflerinin dayanağı olarak beyan edilen faturaları e-fatura görüntüleme sistemi üzerinden sorgulandığında anılan faturaların teklife konu iş kaleminin teknik özelliklerini taşımadığının ve ihaleye ait yapım şartlarının karşılanmadığının görüleceği,

Ö-OKT.01 poz numaralı Bina Merkezi Otomasyon Sistemi iş kalemi için sunulan fiyat teklifine konu malzemenin teknik şartnamede belirtilen özelliklere ve yapım şartlarına uygun olmadığı, fiyat tekliflerinin dayanağı olarak beyan edilen faturaları e-fatura görüntüleme sistemi üzerinden sorgulandığında anılan faturaların teklife konu iş kaleminin teknik özelliklerini taşımadığının ve ihaleye ait yapım şartlarının karşılanmadığının görüleceği,

EÖ-CCTV07, EÖ-CCTV02, EÖ-CCTV01 ve EÖ-AA03 EÖ-AA01 poz numaralı iş kalemleri için sunulan fiyat teklifi dayanağı olan EK-O.6 tutanağının fatura bilgileri tablosunda yer alan fatura bilgilerinin sorgulanması neticesinde söz konusu firmalar tarafından herhangi bir fatura beyanının bulunmadığının görüleceği, bir başka ifade ile beyan edilen faturaların aslında kesilmemiş olduğu, söz konusu fiyat tekliflerini düzenleyen meslek mensupları hakkında suç duyurusunda bulunulması gerektiği, fiyat tekliflerinin dayanağı olarak beyan edilen faturaları e-fatura görüntüleme sistemi üzerinden sorgulandığında anılan faturaların teklife konu iş kaleminin teknik özelliklerini taşımadığının ve ihaleye ait yapım şartlarının karşılanmadığının görüleceği,

EÖ-CCTV01, EÖ-CCTV02, EÖ-CCTV07 ve EÖ-XRAY01 poz numaralı iş kalemleri için sunulan fiyat tekliflerinde malzeme ve işçilik bedellerine ayrı ayrı yer verilmesine rağmen Ek-O.6 tutanaklarında beyan edilen faturaların sadece malzemeye ait olduğu herhangi bir işçilik barındırmadığı, fiyat teklifinde teklif edilen işçilik tutarını açıklayıcı herhangi bir bilgi ve belgenin de bulunmadığı,

Aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen istekliler tarafından elektrik, mekanik ve tesisat iş kalemlerinin bazıları için sadece malzemeye ilişkin fiyat teklifi alındığı ve işçilik gideri rayiç fiyatlar kullanılmak suretiyle açıklamada bulunulduğu, ancak işçilik saatinin tespitine ilişkin herhangi bir destekleyici bilgi veya belgenin sunulmadığı,

EÖ-OTO03 poz numaralı, KNX Fan Coil Kontrol Ünitesi 230V 2x Oransal çıkışlı Pano M iş kaleminin açıklaması için malzeme ve işçilik şeklinde fiyat teklifi alınmak suretiyle açıklamada bulunulduğu, Ancak diğer iş kalemlerinde olduğu gibi Ek-O.6 tutanağında beyan edilen faturada herhangi bir işçilik gideri bulunmamasına rağmen, fiyat teklifinin malzeme ve işçilik olarak düzenlenmesinin mümkün olmadığı, fiyat teklifinde teklif edilen işçilik tutarını açıklayıcı herhangi bir bilgi ve belge olmaması nedeniyle aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı, sunulan fiyat teklifinin dayanağı Ek-O.6 tutanağının fatura bilgileri tablosunda beyan edilen faturanın, teklife konu iş kaleminden bağımsız farklı bir malzemeye ait bir fatura olduğu, fiyat tekliflerinin dayanağı olarak beyan edilen faturaları e-fatura görüntüleme sistemi üzerinden sorgulandığında anılan faturaların teklife konu iş kaleminin teknik özelliklerini taşımadığının ve ihaleye ait yapım şartlarının karşılanmadığının görüleceği,

E-Belge doğrulama sistemi üzerinden söz konusu uyumsuzlukları tespit etmiş olmasına rağmen tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması yönünde herhangi bir işlem tesis edilmemesinin 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesine aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde “38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır.

…” açıklaması,

Aynı Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

…

45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.

45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.

45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.

…

İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.

İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.

45.1.6.Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.

45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.

45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.

…

45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış olması gerekir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.

45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)

45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)

45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.

45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir. Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.

İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.

…

45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

45.1.13.11.Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenecektir.

45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.

45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515 Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.

45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.

İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;

a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,

b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,

kullanılabilecektir.

45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.

…” açılaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Sakarya Adalet Binası Yapım İşi

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 2021K15-166331

d) Kodu:

e) Miktarı:

2 kat bodrum + zemin + 5 normal kat + çatı katı olmak üzere toplam 102.916,27m2 olmak üzere 1 adet betonarme Adalet Binası yaptırılacaktır.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Sakarya” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Şikâyete konu ihalenin Adalet Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı’na ait “Sakarya Adalet Binası Yapım İşi” olduğu, 26.07.2021 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 21 isteklinin katıldığı, idarece sınır değerin 307.483.143,27 TL olarak hesaplandığı, teklif tutarı sınır değerin altında kalan isteklilere 13.08.2021 ve 19.08.2021 tarihlerinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, Ermit Mühendislik İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı ve anılan isteklinin teklifinin bu gerekçe ile reddedildiği, 09.09.2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Epsilon İnşaat A.Ş.- Elektrotek Yapı Teknik Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı ve Md İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.- Zerkon Beton ve Yapı Elemanları İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

İdare tarafından sınır değerin altında teklif sunan isteklilere 13.08.2021 ve 19.08.2021 tarihlerinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi konulu yazılar ve ekleri incelendiğinde, 60 inşaat iş kalemi, 17 mekanik iş kalemi ve 18 elektrik iş kalemi olmak üzere 95 iş kaleminin açıklama istenilecek iş kalemi olarak belirlendiği, açıklama istenilecek ve istenilmeyecek analiz girdileri listeleri ile idarece hazırlanan analiz formatlarının da anılan yazı ekinde aşırı düşük teklif sahibi isteklilere gönderildiği anlaşılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan Epsilon İnşaat A.Ş.- Elektrotek Yapı Teknik Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde;

Açıklanması istenilen 60 inşaat iş kaleminden 49’u için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların üzerine kendi belirledikleri kar ve genel gideri ilave ederek birim fiyatların oluşturulduğu, yine bu iş kalemleri için analiz de düzenlendiği,

3 iş kalemi için analiz düzenlendiği, bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan birim fiyatların ve rayiçlerin kullanıldığı,

8 iş kalemi için analiz düzenlendiği, bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçlerin ve üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanıldığı,

Açıklanması istenilen 17 mekanik iş kaleminden 15’i için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların üzerine kendi belirledikleri kar ve genel gideri ilave ederek birim fiyatların oluşturulduğu, 2 iş kalemi için analiz düzenlendiği, bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçlerin ve üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanıldığı,

Açıklanması istenilen 18 elektrik iş kaleminden 11’i için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların üzerine, kendi belirledikleri kar ve genel gideri ilave ederek birim fiyatların oluşturulduğu, 7 iş kalemi için analiz düzenlendiği, bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçlerin ve üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanıldığı,

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde;

Açıklanması istenilen 60 inşaat iş kaleminden 48’i için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların üzerine, kendi belirledikleri kar ve genel gideri ilave ederek birim fiyatların oluşturulduğu, 12 iş kalemi için analiz düzenlendiği, bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçlerin ve üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanıldığı,

Açıklanması istenilen 17 mekanik iş kaleminden 15’i için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların üzerine, kendi belirledikleri kar ve genel gideri ilave ederek birim fiyatların oluşturulduğu, 2 iş kalemi için analiz düzenlendiği, bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçlerin ve üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanıldığı,

Başvuru sahibi isteklinin a) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak,

İhale üzerinde bırakılan istekli açısından;

İhale üzerinde bırakılan Epsilon İnşaat A.Ş.-Elektrotek Yapı Teknik Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde; sorgulamaya tabi tutulan 95 iş kalemine ilişkin miktar, birim fiyat ve toplam tutarların gösterildiği hesap cetvelinin sunulduğu görülmüş olup, söz konusu hesap cetvelinde sorgulamaya tabi tutulan iş kalemlerine ait miktarlar ile bu iş kalemlerine ait idare tarafından öngörülen miktarlarının karşılaştırılması neticesinde; sorgulamaya tabi tutulan 95 iş kaleminden 74 iş kalemine ilişkin olarak adı geçen istekli tarafından hesaplanan miktarların, idarece hesaplanan miktarlardan yüksek olduğu, 11 iş kalemine ilişkin hesaplanan miktarların, idarece hesaplanan miktarlar ile aynı olduğu,10 iş kalemine ilişkin hesaplanan miktarların ise; idarece hesaplanan miktarlardan düşük olduğu, bu noktada da söz konusu iş kalemlerinin 10 tanesinde oluşan miktar farkının %10’dan düşük olduğu tespit edilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesinde, aşırı düşük teklif sahipleri tarafından yapılan yazılı açıklamanın, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmaması durumunda isteklilerin tekliflerinin reddedileceği açıklanmıştır. Bu noktada anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan yapım işi ihalelerinde; iş kapsamındaki imalat miktarları idare tarafından istekli olabileceklere verilmemekte; ihale dokümanı kapsamında yer alan projeler, mahal listeleri, özel ve genel teknik şartnameler vb. dokümanlar üzerinden idarece ve istekliler tarafından metrajlar ayrı ayrı hesaplanmaktadır. Dolayısıyla, ihale konusu iş kapsamındaki imalatların niteliği, projenin karmaşıklığı ve büyüklüğü gibi unsurlar nedeniyle isteklilerce belirlenen miktarların idarenin belirlediği miktarlarla birebir örtüşmesi beklenmemektedir. Ancak idarece hesaplanan metrajlar ile istekliler tarafından hesaplanan metrajlar arasındaki farklılıkların makul ve kabul edilebilir mertebelerde olması gerektiği, bu durumda da sorgulamaya tabi tutulan iş kalemlerinin tamamı üzerinden sağlanan fiyat avantajının, ihaleye teklif veren diğer istekli/isteklilerin teklif bedellerine göre sıralamada değişikliğe sebep olup olmadığı, diğer bir deyişle kendileri lehine bir avantaj sağlayıp sağlamadığı hususunun dikkate alınması gerektiği anlaşılmıştır.

Buradan hareketle, ihale üzerinde bırakılan Epsilon İnşaat A.Ş.- Elektrotek Yapı Teknik Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sorgulamaya tabi tutulan 95 iş kalemine ilişkin hesaplanan miktarların, bazı iş kalemlerinde idarece hesaplanan miktarlardan düşük, bazı iş kalemlerinde eşit veya yüksek olduğu görülmüş ise de; sorgulamaya tabi tutulan bu iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ile miktar farklarının çarpılması sonucunda elde edilen toplamda, adı geçen isteklinin kendisine bir avantaj sağlamadığı, diğer bir ifadeyle, ihale üzerinde bırakılan Epsilon İnşaat A.Ş.- Elektrotek Yapı Teknik Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sorgulamaya tabi tutulan bu iş kalemleri için idarece hesaplanan miktarlarının esas alınması durumunda, teklifinin hali hazırda ihaleye sunulan teklifinin daha da altında olacağı anlaşılmıştır.

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi açısından;

Bu noktada ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi MD İnşaat San. ve Tic. A.Ş.- Zerkon Beton ve Yapı Elemanları İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde; sorgulamaya tabi tutulan 95 iş kalemine ilişkin miktar, birim fiyat ve toplam tutarların gösterildiği hesap cetvelinin sunulduğu görülmüş olup, söz konusu hesap cetvelinde sorgulamaya tabi tutulan iş kalemlerine ait miktarlar ile bu iş kalemlerine ait idare tarafından öngörülen miktarlarının karşılaştırılması neticesinde; sorgulamaya tabi tutulan 95 iş kaleminden 89iş kalemine ilişkin olarak adı geçen istekli tarafından hesaplanan miktarların, idarece hesaplanan miktarlardan yüksek olduğu, 6 iş kalemine ilişkin hesaplanan miktarların, idarece hesaplanan miktarlar ile aynı olduğu tespit edilmiştir.

Buradan hareketle, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi MD İnşaat San. ve Tic. A.Ş.- Zerkon Beton ve Yapı Elemanları İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sorgulamaya tabi tutulan 95 iş kalemine ilişkin hesaplanan miktarların, bazı iş kalemlerinde idarece hesaplanan miktarlardan düşük, bazı iş kalemlerinde eşit veya yüksek olduğu görülmüş ise de; sorgulamaya tabi tutulan bu iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ile miktar farklarının çarpılması sonucunda elde edilen toplamda, adı geçen isteklinin kendisine bir avantaj sağlamadığı diğer bir ifadeyle, ihale üzerinde bırakılan Epsilon İnşaat A.Ş.- Elektrotek Yapı Teknik Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sorgulamaya tabi tutulan bu iş kalemleri için idarece hesaplanan miktarlarının esas alınması durumunda, teklifinin hali hazırda ihaleye sunulan teklifinin daha da altında olacağı anlaşılmıştır.

Bu itibarla, başvuru sahibi istekli tarafından ileri sürülen iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibi isteklinin b) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak;

-İhale üzerinde bırakılan istekli açısından;

Şikâyete konu ihalede aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan istekliler tarafından açıklama kapsamında sunulan fiyat teklifleri ve eklerinin asılları idareden istenilmiş olup idarece bu hususa ilişkin gönderilen bilgi ve belgeler 28.10.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına alınmıştır. Anılan belgeler üzerindeki inceleme idare tarafından gönderilen asıl evraklar üzerinden gerçekleştirilmiştir.

İhale üzerinde bırakılan istekliye ait aşırı düşük teklif açıklamasında yer verilen analizler kapsamında toplam 17 adet ıslak imzalı fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliğinde belirtilen açıklamalara ver verilerek meslek mensubu (SMMM) tarafından kaşelenip imzalandığı, söz konusu fiyat teklifleri ekinde fiyat tekliflerinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanakları (Ek-O.6), mükelleflere ait imza sirkülerleri ve ticaret sicili gazeteleri, meslek mensuplarına ait faaliyet belgelerinin de sunulduğu tespit edilmiştir. Söz konusu fiyat teklifleri ve satış tutarı tespit tutanakları incelendiğinde 16 adet fiyat teklifinin satış tutarı tespit tutanakların 2021 yılı 1. veya 2. geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, fiyat teklifi veren mükellefler tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde fiyat teklifi konusu mamul/mal miktarlarının en az 1/20’si kadar satış yapıldığı, Ö-OKT.01 poz numaralı “Bina Merkezi Otomosyon Sistemi” iş kalemi için sunulan fiyat teklifi eki satış tutarı tespit tutanağının ise 2021 yılı 1. veya 2. geçici vergi beyanname dönemine (ayrı ayrı üçer aylık periyot) ilişkin olarak düzenlenmesi gerekirken, 2021 yılı (1. ve 2.) geçici vergi beyanname dönemine ( altı aylık periyodu kapsayacak şekilde birlikte) ilişkin olarak düzenlendiği, anılan fiyat teklifinin bu yönü ile kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı, diğer yandan fiyat teklifi veren firmaların ilgisine göre unvanlarından ve ticaret sicili gazetesi üzerinden gerçekleştirilen incelemede fiyat teklifi verilen alanda faaliyet gösterdiklerinin anlaşıldığı, fiyat tekliflerinin yetkili kişiler tarafından imzalandığı ve fiyat teklifleri üzerinde yer alan ibaredeki tarih ve sayıların, satış tutarı tespit tutanaklarında (Ek-O.6) yer alan tarih ve sayı bilgisi ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır.

Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

– Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli açısından;

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında yer verilen analizler kapsamında toplam 10 adet ıslak imzalı fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel tebliğinde belirtilen açıklamalara ver verilerek meslek mensubu (SMMM) tarafından kaşelenip imzalandığı, öte yandan söz konusu fiyat teklifleri ekinde fiyat tekliflerinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanakları (Ek-O.6), mükelleflere ait imza sirkülerleri ve ticaret sicili gazeteleri, meslek mensuplarına ait faaliyet belgelerinin sunulduğu tespit edilmiştir. Söz konusu fiyat teklifleri ve tutanaklar incelendiğinde tutanakların 2021 yılı 1. veya 2. geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, fiyat teklifi veren mükellefler tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarlarının en az 1/20’si kadar satış yapıldığı, fiyat teklifi veren firmaların ilgisine göre unvanlarından ve ticaret sicili gazetesi üzerinden gerçekleştirilen incelemede fiyat teklifi verilen alanda faaliyet gösterdiklerinin anlaşıldığı, fiyat tekliflerinin yetkili kişiler tarafından imzalandığı ve fiyat teklifleri üzerinde yer alan ibaredeki tarih ve sayıların, satış tutarı tespit tutanaklarında (Ek-O.6) yer alan tarih ve sayı bilgisi ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır.

Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibi isteklinin c) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak,

İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi açısından;

İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından sunulan açıklamalarda, analiz girdilerinin birim miktarlarının idarenin yaklaşık maliyet hesabında öngörülen birim miktarlar ile uyumlu olmasının anahtar teslim götürü bedel ihalede beklenemeyeceği ve nitekim metraj farklılıklarına ilişkin iddianın a) bendinde yer verilen kısımda incelendiği ve birim miktar farklılıklarının anılan istekliler lehine fiyat avantajı oluşturmadığı sonucuna varıldığı, anılan isteklilerin açıklamalarında öngördükleri birimlerinin açıklama isteme yazısı ekinde istekliye gönderilen listeler ile uyumlu olduğu, aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatların ve idarece hazırlanan analiz formatına uygun analizlerin kullanıldığı, söz konusu analizlerde herhangi bir aritmetik hatanın bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibi isteklinin d) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak,

İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli açısından,

Açıklama istenilen iş kalemleri ile ihale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli tarafından sunulan hesap cetvellerindeki iş kalemlerinin sayısının uyumlu olduğu, anılan isteklilerin sunduğu açıklamalarda farklı pozların yer almadığı, sunulan analizlerde metrajı “0” olarak öngörülen iş kalemlerinin ve birimi belirtilmeyen iş kalemlerinin bulunmadığı, öte yandan Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları uyarınca sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterli olduğu, açıklama istenilmeyecek analiz girdileri için de birim fiyat öngörüldüğü, aynı analiz girdilerine ilişkin olarak farklı iş kalemlerinde farklı birim fiyatların öngörülmediği, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizlerde açıklama istenilmeyecek analiz girdileri de dahil tüm analiz girdilerinin belirtildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibi isteklinin e) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak,

İhale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli açısından,

Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan birim fiyatların kullanıldığı ve ilgili birim fiyatların anılan kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan birim fiyatların altında olmadıkları anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibi isteklinin f) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak,

-İhale üzerinde bırakılan istekli açısından;

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kamu “Kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar kullanılarak oluşturulan birim fiyatlar” başlıklı tabloda 16.071/4 poz numaralı “0.6 İnç Çapında ve 4 Halat Öngermeli Ankraj Yapılması” iş kalemi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 2021 yılı kar ve genel gider hariç birim fiyatına kendi belirledikleri kar ve genel gider oranını ilave ederek açıklamada bulunulduğu ifade edilmesine karşın,

Yapılan incelemede 16.071/4 poz numaralı “0.6 İnç Çapında ve 4 Halat Öngermeli Ankraj Yapılması” iş kalemi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2021 yılı birim fiyatının bulunmadığı görülmüş olup anılan iş kalemine ilişkin bu yöntemle yapılan açıklamanın mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Diğer yandan ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından 16.071/4 poz numaralı “0.6 İnç Çapında ve 4 Halat Öngermeli Ankraj Yapılması” iş kalemine ilişkin olarak birim fiyatın güncellenmesine yönelik bir hesap yapıldığı görülmekle birlikte anılan girdiye ilişkin düzenlenen analiz incelendiğinde ise açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlenen 04.613/1E poz numaralı “Beton harcını şişirici katkı” analiz girdisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2014 yılında yayınlanan birim fiyatın (1,80 TL) herhangi bir güncelleme yapılmadan kullanıldığı tespit edilmiştir.

Bu itibarla, Kamu ihale mevzuatı çerçevesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2014 yılında yayımlanan birim fiyatın ihale mevzuatı çerçevesinde güncellenmesi gerekirken güncelleme yapılmadığı görüldüğünden anılan istekliye ait aşırı düşük teklif açıklamasının bu hali ile mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır

Toplantı No : 2021/046

Gündem No : 91

Karar Tarihi : 11.11.2021

Karar No : 2021/UY.II-2068

Toplantı No	: 2021/046
Gündem No	: 91
Karar Tarihi	: 11.11.2021
Karar No	: 2021/UY.II-2068