BAŞVURU SAHİBİ:

Gül Kardeşler İnşaat Nakliye San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Haliliye Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2018/34320 İhale Kayıt Numaralı “Mobil Konkasör Kiralama Hizmeti Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Haliliye Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 26.02.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mobil Konkasör Kiralama Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Gül Kardeşler İnşaat Nakliye San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 25.01.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 31.01.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 01.02.2019 tarih ve 5051 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 01.02.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 01.08.2019 tarihli ve 2019/MK-233 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/155-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İdareye yapılan şikâyet başvurusuna konu hususların Silvan Gap Nak. Taah. İnş. Turz. Tem. Hiz. Tüt. Mam. İth. İhr. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin yapmış olduğu itirazen şikâyet başvurusu sonucu alınan 2018/UH.II-826 sayılı Kurul kararına konu olan iddialarla aynı olmadığı, idare tarafından şikâyet başvurusunun incelenerek bir karar verilmesi ve kararın red yönünde olması halinde 4734 sayılı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinin son fıkrasında yer alan hüküm gereğince bahse konu istekli tarafından Kamu İhale Kurumu’na yapılacak itirazen şikâyet başvurusu sonuçlanana kadar Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile sözleşme imzalanmaması gerektiği, başvuru sahibinin şikâyet başvurusunda Silvan Gap Nak. Taah. İnş. Turz. Tem. Hiz. Tüt. Mam. İth. İhr. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin yapmış olduğu itirazen şikâyet başvurusu üzerine alınan 2018/UH.II-826 sayılı Kurul kararında ileri sürülen iddiaların bulunmadığı, başvuru sahibinin şikâyet başvuru hakkını kullanmasının hukuk devletinin gereği olduğu,

İhale üzerinde bırakılan Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından binek araç için kiralama, bakım-onarım fiyat teklifleri ile periyodik bakım onarım aralığı yazısının Avcıbey Hazır Beton firmasından temin edilmesinin hukuka aykırı olduğu, söz konusu firmanın Ticaret Sicil Gazeteleri incelendiğinde binek araç kiralanması ya da bakım onarımının yapılması faaliyetlerinin bulunmadığı, söz konusu firmanın hangi teknik bilgi ile binek aracın kaç kilometrede bir bakım onarıma gireceğine ilişkin olarak beyanda bulunmasının anlaşılamadığı, bakım fiyat teklifi içerisinde açıklanan bakım adetlerine ilişkin olarak yapılan hesaplamaların tamamının hukukiliği bulunmayan açıklama mahiyetinde kabul edilmesi gerektiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından mevzuata aykırı bir şekilde verilen aşırı düşük teklif savunmasının reddedilmesi gerektiği,

2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunduğu,

3) İhale üzerinde bırakılan isteklinin iş deneyim belgesinin tutarının asgari tutarı karşılamadığı, isteklinin teklifinin %20’si olan 1.038.679,20 TL’den yüksek tutarda iş deneyim belgesi sunulması gerektiği, benzer işe uygun olmadığı, EKAP’a kayıtlı olmadığı,

4) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan geçici teminat mektubunun mevzuata aykırı olduğu, standart forma uygun olmadığı, tutarının asgari tutarı karşılamadığı, geçici teminat mektubunda ihalenin adına ve İKN’sine yer verilmediği,

5) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan ve asıl olmayan belgelerde İdari Şartname’nin belgelerin sunuluş şekline ilişkin düzenlemeleri göz ardı edilerek hukuka aykırı bir şekilde sunulduğu, İdari Şartname’nin 7.7’nci maddesinde ihale dosyası kapsamında sunulan belgelerin taşıması gereken niteliklere yer verildiği, asıl olmayan belgelerin aslına uygunluğuna ilişkin şerh taşıması gereğini açıkça ortaya koyduğu,  İdari Şartname’nin açık düzenlemesine rağmen sunulan belgelerin “aslının aynıdır” şerhinden farklı ve “suretinin aynıdır” ya da “ibraz edilenin aynıdır” şeklinde şerhler taşıması ve idarece kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu, Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin  teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Silvan Gap Nakliyat Taahhüt İnşaat Turizm Temizlik Hizmetleri Tütün ve Tütün Mamulleri İthalat İhracat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.nin 03.04.2018 tarih ve 20949 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçesinde “…idare tarafından şikâyet başvurusuna verilen cevaptan idarece aşırı düşük teklif sorgulamasına esas yaklaşık maliyete göre teklifin önemli bileşeni olarak işçilik maliyetinin olduğunun anlaşıldığı, ihale üzerinde bırakılan Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan açıklamada işçilik giderine yer verildiği, ancak aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında işçilik maliyetleri içerisinde yer alan maliyet kalemlerine ilişkin olarak İdari ve Teknik Şartname düzenlemeleri doğrultusunda 2019 yılı fiyat farkı hususlarında eksiklikler bulunduğu, İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde fiyat farkı hesaplanmayacağının düzenlendiği, işin ifasında çalıştırılacak personel giderlerinin yükleniciye ait olduğu, işin süresi yönünden 2019 yılında çalıştırılacak personelin asgari ücretin altında çalıştırılmasının mevzuata aykırı olduğu, 2019 yılına ilişkin işçilik maliyetlerinin giderlerinin açıklanmasının 2018 yılı maliyetine %14,47 yıllık değişim oranında artış öngörülerek yapılması gerektiği, fark öngörülmeden yapılan açıklamanın bu yönüyle uygun olmadığı,

İhale üzerinde bırakılan isteklinin işçilik maliyeti hesaplamasında fazla çalışma ücretleri hususunda eksiklikleri olduğu, Teknik Şartname’nin “A-Genel Şartlar” başlıklı bölümünün 11’inci ve 13’üncü maddelerindeki düzenlemeler gereğince işçi çalıştırma şartlarında ekiplerin dinlenme süreleri, çay, yemek ve ihtiyaç molalarının bu çalışma süresinin dışında olduğu ve günlük 8 saatlik çalışma yapılacağının düzenlendiği, Kanun gereği işçinin haftalık çalışma süresinin 45 saat olduğu, 1 günlük hafta tatili düşünüldüğünde 45 saat, kalan 6 güne bölündüğünde günlük çalışma süresinin 7,5 saate tekabül ettiği, Teknik Şartname’deki düzenleme gereği günlük 0,5 saatlik fazla çalışma ücreti ödenmesi gerektiği, aylık 26 günlük çalışma süresince 13 saat fazla mesai ücreti ödenmesi gerektiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından bu şekilde açıklama yapılmadığı kanaatinde oldukları, Teknik Şartname’nin “A-Genel Şartlar” başlıklı bölümünün 13’üncü maddesinde yer alan düzenleme gereği her işçiye en az bir gün Pazar çalışması, en az bir gün bayram-resmi tatil çalışması öngörülerek açıklama yapılması gerektiği, bu şekilde açıklanmamış ise isteklinin açıklamalarının reddedilmesi gerektiği,

İhale üzerinde bırakılan isteklinin işçilik maliyeti hesaplamasında yemek ve ulaşım ücretleri hususlarında eksiklikler olduğu, Teknik Şartname’nin “A-Genel Şartlar” başlıklı bölümünün 4’üncü maddesindeki düzenleme gereğince işçinin ulaşımı ve yemek ihtiyacının firmaya ait olduğu, personel ulaşım ve yemek giderlerinin yasal dayanaklarıyla açıklanması ve belgelendirilmesi gerektiği, anılan istekli tarafından personel ulaşım ve yemek giderleri için bedel öngörülmediği kanaatinde oldukları,

İhale üzerinde bırakılan isteklinin işçilik maliyeti hesaplamasında işin ifasında çalıştırılacak personelin iş sağlığı ve güvenliği eğitimi, iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi giderleri hususlarında eksiklikleri bulunduğu, Teknik Şartname’nin “A-Genel Şartlar” başlıklı bölümünün 4’üncü maddesindeki düzenleme gereğince söz konusu giderlerin belgelendirilmesi gerektiği, ihale uhdesinde bırakılan istekli tarafından bu gider kalemlerinin açıklanmayıp belgelendirilmemesinin mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil ettiği, söz konusu giderlere ilişkin olarak bedel öngörülmediği kanaatinde oldukları,

İşçilik maliyetlerine ilişkin iddialara idarenin cevap yazısında yer verilmediği,

İhale üzerinde bırakılan isteklinin işin ifasında kullanılacak iş makinelerine ilişkin sunduğu fiyat teklifini düzenleyen firmanın iştigal konusunun teklif konusu husus ile uyumlu olmadığı, fiyat teklifi yöntemiyle açıklama yapılması halinde fiyat teklifi alınan firmanın iştigal konusunun mobil konkasör kiralama ve iş makineleri kiralama işi olması gerektiği, teklifin ihale ilan tarihinden önceki döneme (2017/4’üncü dönem) ait olması gerektiği, fiyat teklifiyle yapılan açıklamanın bu yönüyle tekrar gözden geçirilmesi gerektiği,

İhale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamasında İdari ve Teknik Şartname hükümleri doğrultusunda işin ifasında kullanılacak iş makinelerinin teknik özelliklerini ispatlayıcı belgelerinin mevzuata aykırı olduğu, Teknik Şartname’nin “A-Genel Şartlar” başlıklı bölümünün 8’inci maddesinde ve “B-Konkasör Teknik Özellikleri ve Çalışma Koşulları” başlıklı bölümünde yer alan düzenlemelerindeki teknik özellikleri sağladığına yönelik olarak kanıtlayıcı belgeler sunulmadığı kanaatinde oldukları, kendi malı veya kiralama yöntemiyle açıklama yapılması halinde iş makinelerinin teknik özellikleri ispatlayıcı ruhsat katalog vb. belgelerin sunulması gerektiği,  

Söz konusu iş makinelerinin teknik özelliklerini ispatlayıcı belgelerde yakıt değerleri olmadığı ve yakıt hesaplarının eksik yapıldığı, işin ifasında kullanılacak iş makinesi ve kontrol aracının yakıt hesaplamasında kataloğa dayalı yakıt sarfiyatı olmayan durumlarda yasal dayanak olarak başka yöntemle yapılması ve kullanılan yöntemin geçerli olması gerektiği, yapılan hesaplamaya göre 421,48 BGS beygir gücündeki konkasörün saat başına yakıt tüketiminin 42,80 lt olması gerektiği, teknik özellikleri ispatlayıcı olan e-katalogun açıklama ekinde sunulmasının yasal zorunluluk olduğu, ihale konusu işte çalıştırılacak 300 BGS beygir gücündeki lastik tekerlekli loderin saat başına yakıt tüketiminin 30,46 lt olduğu, yakıt açıklamalarının uygun olmadığı kanaatinde oldukları,

İhale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamasında teklif edilen bedel üzerinden karar pulu, damga vergisi ve kik payı giderlerine ilişkin olarak açıklama yapmadığının idarenin cevap yazısından anlaşıldığı, anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında teklif bedeli üzerinden sözleşme giderlerinin açıklanmadığı kanaatinde oldukları,

İhale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamasında zorunlu karayolları sorumluluk sigortası giderlerine ilişkin olarak açıklama yapılmadığının idarenin cevap yazısından anlaşıldığı, trafik mali sorumluluk sigortasına ilişkin giderlerin araçların çalıştırılabilmesine ve ihale konusu işin yerine getirilebilmesine ilişkin zorunlu giderler olduğu, söz konusu giderlerin ihale dokümanında belirtilmese dahi yükleniciler tarafından karşılanmasının gerekli olduğu, araçlara ilişkin anılan hususlar açıklama yazısında belirtilmese dahi yüklenicinin karşılayacağı, basiretli tacir olarak açıklanmasının ve belgelendirilmesinin gerektiği, iş makinelerinin ve binek araçlarının zorunlu sigorta giderleri hususlarında eksiklikler ve mevzuata aykırı hususlar bulunduğu, Teknik Şartname’nin “A-Genel Şartlar” başlıklı bölümünün 17’nci maddesinde yer alan düzenleme gereği işin ifasında kullanılacak binek aracın tüm masraflarının firmaya ait olduğu, açıklamada sunulan aracın zorunlu trafik sigortası giderinin belgelendirilmesi kapsamında, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü maddesine uygun açıklama yapılmadığı, işin süresi dikkate alındığında söz konusu iş makineleri ve binek araçlara ilişkin zorunlu trafik sigortasının 2018 yılı fiyatlarına %14,47 oranında ihale tarihinin bulunduğu yıldan önceki yılın aralık ayına ait yurtiçi üretici fiyatları endeksinin yıllık değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için fiyat farkı uygulanarak açıklama ve belgelendirme yapılması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında söz konusu giderleri ve yıllara sari artış farkını açıklamadığının idarenin cevap yazısından anlaşıldığı,

MTV ve fenni muayene giderlerinin zorunlu giderler olduğu, söz konusu giderlerin ihale dokümanında belirtilmese dahi yükleniciler tarafından karşılanmasının gerekli olduğu, ihale uhdesinde bırakılan firmanın aşırı düşük açıklaması ve belgelendirilmesinde İdari ve Teknik Şartname hükümleri doğrultusunda işin ifasında kullanılacak iş makineleri ve binek araca ilişkin MTV ve fenni muayene giderleri hususlarında eksiklikler ve mevzuata aykırı hususlar olduğu, motorlu taşıtlar vergisi ve fenni muayene giderlerinin hesaplamalarının mali takvim yıllarının tamamını kapsayacak şekilde yapılması gerektiği, gün üzerinden yapılması halinde kıst hesaplama olacağı ve mevzuata aykırı olacağı, bu hususun dikkate alınması gerektiği, MTV, fenni muayene, egsoz emisyon ve ruhsat giderlerinin tamamının ay üzerinden yapılması halinde kıst hesaplama olacağından mevzuata aykırılık teşkil edeceği, ihale konusu iş 2018 yılında başlayacağından her iki döneme ilişkin %14,47 fark öngörülerek 2019 yılı fiyatının açıklanması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında söz konusu giderleri ve yıllara sari artış farkını açıklamadığının idarenin cevap yazısından anlaşıldığı, ayrıca anılan istekli tarafından MTV ve fenni muayene giderleri için kıst hesaplama yönteminin kullanıldığı kanaatinde oldukları,

İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında İdari ve Teknik Şartname hükümleri doğrultusunda işin maliyetini oluşturan teklifin önemli bileşenlerinin tamamının belgelendirilmediği kanaatinde oldukları, örnek olarak mobil konkasörün ve iş süresince gerekli makine ve ekipmanın istenen malzeme ocağından temini için gerekli her türlü nakliye montaj, kurulum ve benzeri tüm giderlerin yükleniciye ait olduğu, belgelendirmenin yapılmadığı, tüm giderlerin veya birkaç giderin birleştirilerek açıklanmasının uygun olmadığı, birden fazla gider kaleminin birleştirilerek açıklama yapıldığı kanaatinde oldukları, idare tarafından teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin açıklama talep edilen tüm isteklilerce aynı şekilde anlaşılması ve aynı unsurlara ilişkin açıklamada bulunulmasını teminen net olarak ifade edilmesi gerektiği, isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarını mevzuata uygun şekilde yapabilmeleri ve idarelerin yapılan açıklamaları sağlıklı değerlendirmelerinin ön koşulunun idareler tarafından yapılan aşırı düşük teklif sorgulamasının mevzuata uygun yapılması olduğu,

İhale üzerinde bırakılan Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesi gerektiği” iddialarına yer verildiği görülmektedir.

Söz konusu itirazen şikâyet başvurusu üzerine alınan 26.04.2018 tarihli ve 2018/UH.II-826 sayılı Kurul kararında “İdare tarafından şikâyet başvurusuna cevap verilmiş olup şikâyet başvurusuna verilen cevapta, Lider İnş. Tem. Gıda Nak. Peyzaj Özel Güv. Sis. Taah. Oto. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, ihale konusu işte çalışacak olan şoförlerin ücreti için (8 personel) %4 sözleşme ve genel giderler dahil KİK İşçilik Hesaplama Modülü üzerinden hesaplama yapılarak teklif fiyata dâhil edildiği, ayrıca konkasör ve konkasörün çalıştırılması için gerekli araçların 1 adet mobil konkasör, 1 adet loder, 1 adet ekskavatör ve 1 adet idarenin emrinde çalışacak binek araç olduğu, söz konusu araçların bakım ve amortisman veya kira giderlerine ilişkin olarak fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifinde Tebliğ’e uygun ibarenin yazıldığı, yetkili meslek mensubunca (SMMM) imzalanıp kaşelendiği, meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu, ayrıca fiyat teklifi ekinde fiyat teklifine dayanak olarak maliyet tespit tutanağının (Ek-O.5) düzenlendiği, söz konusu tutanak ve fiyat tekliflerinde idarece açıklanması istenilen maliyet bileşeni olan araçların bakım ve onarımı için de ayrı bir satıra yer verilerek gider öngörüldüğü öte yandan söz konusu iş makinelerinde yakıt tüketim miktarlarına ilişkin belgeye dayalı açıklamanın yapıldığı görülmüş olup anılan isteklinin sunduğu açıklamaların mevzuata uygun olduğu, diğer taraftan anılan istekli tarafından açıklaması istenilen maliyet bileşenlerine ilişkin olarak sunulan söz konusu fiyat tekliflerinde ve yetkili meslek mensubu tarafından düzenlenen satış tutarı tespit tutanaklarındaki yetkili meslek mensuplarına ait imzaların ve bilgilerin doğru olduğunun kabulünün gerektiği, bir diğer ifade ile fiyat tekliflerinin ve dayanakları olan tutanakların hukuka uygunluk karinesinden yararlanacağı ifadelerine yer verilerek başvuru sahibinin iddiaları yerinde bulunmamıştır.

İhale komisyonu kararı incelendiğinde, bahse konu ihalede 19 adet doküman satın alındığı ve 10 adet teklif verildiği, Bsy Yemekçilik Temizlik Taşımacılık Petrol Ürünleri Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin teklif dosyasında geçici teminat, bilanço ve iş hacmini tevsik eden belge bulunmadığından, ayrıca diğer belgelerinin fotokopi olması nedeniyle, Aytem Temizlik Gıda Tekstil Sanayi İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.nin iş deneyim belgesi EKAP’a kayıtlı olmadığından, Citystar İnşaat Taahhüt Dış Ticaret Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. – Celal Kubat Taşımacılık Turizm İnşaat Gıda Tarım Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. İş Ortaklığının birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata olmasından dolayı tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, teklifi sınır değerin (5.196.065,02 TL) altında kalan Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Gül Kardeşler İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, idarenin aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında “MOBİL KONKASÖR KİRALAMA HİZMETİ ALIMI işine ait ihalenin Tekliflerin Değerlendirilmesi aşamasında, sunmuş olduğunuz teklifin aşırı düşük olduğu kararına varılmıştır. Bu düşüklüğe neden olan maliyet bileşenleri ile ilgili açıklamalarınızı belgeleriyle birlikte 05.03.2018 tarihine kadar idaremize ulaştırmanız gerekmektedir. 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 38 inci maddesi hükmüne göre bilgi edinilmesi hususunu rica ederim.

Maliyet Bileşenleri

1-Mobil konkasör, iş makineleri ve fen işleri emrine verilecek binek araca ait bakım ve amortisman veya kira giderleri

2- Akaryakıt giderleri (mobil konkasör ve iş makineleri)” ifadelerine yer verildiği, Gül Kardeşler İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin açıklamasının idareye sunmuş olduğu açıklamalar içerisinde personele ait giderleri tevsik edici belgelerin eksik olmasından dolayı reddedildiği, ihalenin de aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de başvuru sahibi Silvan Gap Nak. Taah. İnş. Turz. Tem. Hiz. Tüt. Mam. İth. İhr. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olarak belirlendiği görülmüştür.

İdarenin aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı incelendiğinde, açıklama istenen önemli maliyet bileşenlerinin mobil konkasör, iş makineleri ve fen işleri emrine verilecek binek araca ait bakım ve amortisman veya kira giderleri ile akaryakıt giderleri (mobil konkasör ve iş makineleri) olduğu tespit edilmiştir. Başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde iddia konusu ettiği işçilik maliyetleri, sözleşme giderleri, zorunlu karayolları sorumluluk sigortası, trafik mali sorumluluk sigortası, zorunlu trafik sigortası, MTV, araç muayenesi, egzos emisyon pulu, ruhsat, mobil konkasörün ve iş süresince gerekli makine ve ekipmanın istenen malzeme ocağında temini için gerekli her türlü nakliye montaj, kurulum ve benzeri tüm giderlerin aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında önemli maliyet bileşeni olarak belirlenmemiş olduğundan söz konusu giderlere ilişkin aşırı düşük olarak belirlenen istekliler tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.1’inci maddesi gereğince açıklama sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, işçilik, yakıt, mobil konkasör, loder, ekskavatör, binek aracı ve sözleşme giderleri için açıklama sunulduğu görülmüştür.

İdarece belirlenen önemli teklif bileşenleri bakımından söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,

1 adet 2010 model ve üstü darbeli kırıcılı mobil konkasör kiralama bedeli ve nakliyesi (16 saat) ile bakım, onarım, yedek parça bedeli (16 saat) için işin süresi olan 548 gün üzerinden Avcıbey Hazır Beton Hafriyat Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından verilmiş, 28.02.2018 tarihli sunulan fiyat teklifinde aracın kiralama ile bakım bedelinin ayrı ayrı gösterildiği,

1 adet 2008 model ve üstü lastik tekerlekli loder (yükleyici) kiralama ve nakliye bedeli (16 saat) ile 1 adet 2008 model ve üstü lastik tekerlekli loder (yükleyici) bakım, onarım ve yedek parça bedeli (16 saat) için işin süresi olan 548 gün üzerinden Avcıbey Hazır Beton Hafriyat Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından verilmiş, 28.02.2018 tarihli sunulan fiyat teklifinde aracın kiralama ile bakım bedelinin ayrı ayrı gösterildiği,

1 adet ekskavatör 2008 model ve üstü 35 tonluk kiralama ve nakliye bedeli (16 saat) ile 1 adet ekskavatör 2008 model ve üstü 35 tonluk bakım, onarım, yedek parça bedeli (16 saat) için işin süresi olan 548 gün üzerinden Avcıbey Hazır Beton Hafriyat Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından verilmiş, 28.02.2018 tarihli sunulan fiyat teklifinde aracın kiralama ile bakım bedelinin ayrı ayrı gösterildiği,

1 adet binek araç 2016 model ve üstü kiralama bedeli ile 1 adet binek araç 2016 model ve üstü bakım, onarım, yedek parça bedeli için işin süresi olan 548 gün üzerinden Avcıbey Hazır Beton Hafriyat Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından verilmiş, 28.02.2018 tarihli sunulan fiyat teklifinde aracın kiralama ile bakım bedelinin ayrı ayrı gösterildiği,

Sunulan fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde belirtilen ilgili ibarenin, meslek mensubu imza ve kaşelerinin yer aldığı, söz konusu fiyat tekliflerinin ekinde sunulan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının son geçici vergi beyanname dönemine ait olduğu, fiyat tekliflerinde yer verilen araç özelliklerinin Teknik Şartname düzenlemelerine uygun olduğu, ayrıca söz konusu iş makinelerine ilişkin olarak Teknik Şartname’de istenilen diğer teknik özelliklerin sözleşmenin uygulanması aşamasında idarece kontrol edilmesi gerektiği ve sağlanmadığının tespiti halinde mevzuatta öngörülen yaptırımların uygulanacağının açık olduğu,

Ticaret Sicil Gazetesi’nin internet sitesi üzerinden yapılan araştırmada, Avcıbey Hazır Beton Hafriyat Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne ilişkin bilgilerin bulunduğu 29.04.2010 tarihli ve 7553 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nin 203’üncü sayfasındaki “Amaç ve Konu” başlıklı 3’üncü maddesinde “Her türlü sanayi ve iş makineleri, cihazları ile bunlara ait yedek parçaları, teçhizat ve ekipmanlarının alımını, satımını, pazarlamasını, ithalatını, ihracatını ve dahili ticaretini yapmak” ifadelerinin yer aldığı, söz konusu bilgiler çerçevesinde iş makineleri pazarlaması ve ticareti işinin anılan firmanın faaliyet alanında olduğu, açıklamaların söz konusu hususlar bakımından uygun olduğu,

Yakıt bedelinin EPDK tarafından işin yapılacağı Şanlıurfa ili bazında günlük yayımlanan motorin fiyatı ile açıklandığı, 23.02.2018 tarihli sunulan fiyatın mevzuata uygun tevsik edildiği,  mobil konkasör ve iş makinelerine (lastik tekerlekli loder ve ekskavatör) ilişkin yakıt sarfiyatı miktarının söz konusu istekli tarafından fiyat tekliflerini düzenleyen Avcıbey Hazır Beton Hafriyat Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan bilgilendirme yazıları ile tevsik edildiği, söz konusu belgelerde iş makinelerinin 1 saatte tüketeceği ortalama yakıt sarfiyatının yer aldığı, ancak söz konusu iş makinelerinin yakıt sarfiyatlarının yetkili servis/satış bayilerinden alınan belgelerle tevsik edilmesi gerektiği, anılan belgelerle yapılan açıklamaların uygun olmadığı dikkate alındığında işin süresi kapsamında söz konusu makinelerin yakıt sarfiyatlarına ilişkin olarak bahse konu istekli tarafından yapılan açıklamaların uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, ihale üzerinde bırakılan Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmadığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

Gül Kardeşler İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin idareye sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının “personele ait giderleri tevsik edici belgelerin eksik olduğu” gerekçesiyle reddedildiği görülmüş olup, işçilik giderlerinin idarenin aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında önemli teklif bileşeni olarak belirlenmediği anlaşıldığından anılan istekli tarafından söz konusu maliyet bileşenine ilişkin olarak açıklama sunulmaması nedeniyle değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi, Gül Kardeşler İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verilerek düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiştir.

Davacı Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 26.04.2018 tarihli ve 2018/UH.II-826 sayılı Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 14. İdare Mahkemesinin 03.10.2018 tarihli E:2018/1246, K:2018/1969 sayılı kararı üzerine alınan 09.01.2019 tarihli ve 2019/MK-9 sayılı Kurul kararında “…Her ne kadar; davalı idarece, mobil konkasör ve iş makinelerine (lastik tekerlekli loder ve ekskavatör) ilişkin yakıt sarfiyatı miktarının davacı şirket tarafından, fiyat tekliflerini düzenleyen Avcıbey Hazır Beton Hafriyat Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan bilgilendirme yazıları ile tevsik edildiği, söz konusu belgelerde iş makinelerinin 1 saatte tüketeceği ortalama yakıt sarfiyatının yer aldığı, ancak söz konusu iş makinelerinin yakıt sarfiyatlarının yetkili servis/satış bayilerinden alınan belgelerle tevsik edilmesi gerektiği, anılan belgelerle yapılan açıklamaların uygun olmadığı, dolayısıyla işin süresi kapsamında söz konusu makinelerin yakıt sarfiyatlarına ilişkin olarak davacı şirket tarafından yapılan açıklamaların uygun olmadığı gerekçesiyle davacı şirketin teklifinin reddedilmesine karar verilmiş ise de, davacı şirket tarafından, mobil konkasör ve iş makinelerine ilişkin akaryakıt giderinin tevsiki için Avcıbey Hazırbeton Haf. Taş. İnş. Tic. Ltd. Şti.nce düzenlenen serbest muhasebeci mali müşavir imzalı belge sunulduğu, söz konusu iş makinelerinin saatlik tüketeceği yakıt miktarına ilişkin bilgilerin yer aldığı, fiyat tekliflerinde yer alan araçlar ile akaryakıt beyanına konu edilen araçların örtüştüğü, söz konusu iş makinelerinin yakıt tüketim miktarlarına ilişkin hususlarda belgeye dayalı açıklamanın yapıldığı, yakıt bedelinin EPDK tarafından işin yapılacağı Şanlıurfa İli bazında günlük yayımlanan motorin fiyatı ile açıklandığı, 23.02.2018 tarihli sunulan fiyatın mevzuata uygun olarak tevsik edildiği, mobil konkasör ve iş makinelerine ilişkin yakıt sarfiyatı miktarının fiyat tekliflerini düzenleyen Avcıbey Hazırbeton Haf. Taş. İnş. Tic. Ltd. Şti.nden alınan bilgilendirme yazıları tevsik edildiği, anılan şirketin iş makinelerinin ticareti konusunda faaliyet gösterdiği, sunulan söz konusu belgelerde iş makinelerinin 1 saatte tüketeceği ortalama yakıt sarfiyatının yer aldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79. maddesine göre katalog sunulma zorunluluğunun olmadığı, bu bağlamda, ihale üzerine bırakılan davacı şirketin söz konusu makinelerin yakıt sarfiyatlarına ilişkin olarak yapmış olduğu açıklamanın mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmaktadır.

Bu durumda; davaya konu işlemin, söz konusu makinelerin yakıt sarfiyatlarına ilişkin olarak yapılan açıklamaların uygun olmadığı gerekçesiyle davacı şirketin teklifinin reddedilmesine ilişkin kısmında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

Nitekim; Danıştay 13. Dairesi’nin 18.12.2017 tarih ve E:2017/2633, K:2017/3982 sayılı kararı da aynı yöndedir.

Dava konusu işlemin, Gül Kardeşler İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin kısmı incelendiğinde ise;

…

Olayda; Gül Kardeşler İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin idareye sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamasının “personele ait giderleri tevsik edici belgelerin eksik olduğu” gerekçesiyle reddedildiği görülmekle birlikte, işçilik giderlerinin idarenin aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında önemli teklif bileşeni olarak belirlenmediği anlaşıldığından, anılan şirket tarafından söz konusu maliyet bileşenine ilişkin olarak açıklama sunulmaması nedeniyle teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı sonucuna varılmaktadır.

Bu durumda; davalı idarece eşit muamele ilkesi çerçevesinde yapılan inceleme sonucunda tesis edilen davaya konu işlemin, Gül Kardeşler İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle; dava konusu Kurul kararının; davacı şirketin teklifinin reddedilmesine ilişkin kısmının iptaline, Gül Kardeşler İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin kısmı yönünden ise davanın reddine,” gerekçeleriyle dava konusu işlemin kısmen iptaline, kısmen reddine karar verilmiştir.

…

Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Kamu İhale Kurulunun 26.04.2018 tarihli ve 2018/UH.II-826 sayılı kararının söz konusu makinelerin yakıt sarfiyatlarına ilişkin olarak yapılan açıklamaların uygun olmadığı gerekçesiyle Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi ile ilgili kısmının iptaline,” karar verilmiştir.

Daha sonra, Gül Kardeşler İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından 01.02.2019 tarih ve 5051 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçesinde “08.03.2018 tarihinde kendilerine tebliğ edilen ihale komisyonu kararıyla, ihalenin Lider İnş. Ltd. Şti. uhdesinde kaldığı, Silvan Gap Nak. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, kendi tekliflerinin ise aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı belirtilerek değerlendirme dışı bırakıldığı, Silvan Gap Nak. Ltd. Şti.nin şikayet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulu tarafından alınan 2018/UH.II-826 sayılı kararla tekliflerinin değerlendirmeye alındığı ve Lider İnş. Ltd. Şti.nin değerlendirme dışı bırakıldığı, Lider İnş. Ltd. Şti.nin başvurusu üzerine Ankara 14. İdare Mahkemesi tarafından verilen karar üzerine alınan 09.01.2019 tarihli ve 2019/MK-9 sayılı Kurul kararıyla Lider İnş. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alındığı, bunun üzerine idarece alınan ve 18.01.2019 tarihinde kendilerine tebliğ edilen kesinleşen ihale kararı ile ihalenin Lider İnş. Ltd. Şti. uhdesinde kaldığı, kendi tekliflerinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, ancak anılan istekli açısından şikayet haklarının hukuki açıdan ilk kez doğduğu ve 2018/UH.II-826 sayılı kararda belirtilen iddialar dışında yer alan gerekçelerle de anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, söz konusu isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında binek aracın kiralama ve bakım maliyetlerinin Avcıbey  Beton firmasından temin edilmesinin mevzuata uygun olmadığı, söz konusu firmanın faaliyetleri arasında binek aracın kiralanması ya da bakım ve onarımının bulunmadığı, yapılan hesaplamaların doğru olmadığı, Lider İnş. Ltd. Şti.nin teklif cetvelinde aritmetik hatalar bulunduğu, iş deneyim belgesinin istenilen kriterleri karşılamadığı, geçici teminat mektubunun mevzuata uygun olmadığı, asılları sunulmayan belgelerin, mevzuatta yer alan sunuluş şekline uygun olarak sunulmadığı” iddialarına yer verilmiş olup,

Söz konusu itirazen şikâyet başvurusu gereğince düzenlenen ön inceleme raporu üzerine alınan 14.02.2019 tarihli ve 2019/UH.IV-225 sayılı Kurul kararında “…Yapılan incelemede başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde, şikâyete konu durumun farkına varıldığı tarihin, her ne kadar 18.01.2019 tarihi olarak beyan edildiği ve başvurunun bu tarih esas alınarak yapıldığı görülmekte ise de başvuru dilekçesinde yer alan söz konusu şikâyet konularının farkına varılmış olması gereken tarihin Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin idarece geçerli kabul edildiğinin öğrenilmesini sağlayan ilk kesinleşen ihale kararının başvuru sahibine tebliğ tarihi olan 08.03.2018 tarihinin olması gerektiği tespit edilmiştir.

Buna göre, başvuru sahibi tarafından 07.03.2018 tarihli ihale komisyonu kararının kendisine tebliğ tarihi olan 08.03.2018 tarihini izleyen on gün içinde, en geç 19.03.2018 Pazartesi günü mesai bitimine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekmekte iken, bu süre geçtikten sonra 25.01.2019 tarihinde idare kayıtlarına alınan dilekçe ile şikâyet başvurusunda bulunduğu, bu başvuruya idarece verilen cevap üzerine Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır.  

Bu itibarla, 4734 sayılı Kanunun 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun süre yönünden reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.” ifadelerine yer verilerek itirazen şikâyet başvurusu süre yönünden reddedilmiştir.

Bunun üzerine, anılan Kurul kararının iptali istemiyle Gül Kardeşler İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından açılan davada, Ankara 5. İdare Mahkemesinin 02.04.2019 tarihli ve E:2019/403, K:2019/729 sayılı kararı ile “davanın reddine” karar verilmiş, karara karşı temyiz yoluna başvurulması üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesinin 09.07.2019 tarihli E:2019/1755, K:2019/2456 sayılı kararı üzerine alınan 01.08.2019 tarihli ve 2019/MK-233 sayılı Kurul kararında “…09.01.2019 tarih ve 2019/MK-9 sayılı Kurul kararının yerine getirilmesi için alınan 18/01/2019 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalede en avantajlı teklif sahibi istekli ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin değişmesi nedeniyle, ortaya çıkan bu değişikliğin dikkate alınarak ihale sürecinde davacı şirketin, 21/05/2018 tarihli ihale komisyonu kararındaki birinci sıradaki yerini kaybetmesi nedeniyle hak kaybına uğradığını iddia edebileceği yeni hukuki durumun ortaya çıktığının kabulü gerekmektedir. İhale sürecinde yeni bir hukukî durum meydana getiren, ihale sürecine etkili bir kararın alınması üzerine başvuruya konu edilebilecek işlemi ve hukuka aykırılık nedenini öğrenen ilgililerin bu tarihten itibaren 4734 sayılı Kanun’da öngörülen sürede idareye başvurmalarına hukukî bir engel bulunmadığından, 18/01/2019 tarihli ihale komisyonu kararına karşı, tebliğ tarihinden itibaren Kanun’un 55. maddesi uyarınca süresi içinde şikâyet başvurusunda bulunulabileceği açıktır.

Bu itibarla, dava konusu ihaleye ilişkin olarak kesinleşen ihale komisyonu kararının 18.01.2019 tarihinde davacıya tebliğ edilmesi üzerine davacı tarafından Kanun’da belirtilen 10 günlük süre içerisinde 25.01.2019 tarihinde ihaleyi gerçekleştiren idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşıldığından, şikâyet başvurusunun süresinde yapılmadığından bahisle itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk, davanın reddi yönündeki temyize konu İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.” şeklinde gerekçe belirtilerek “mahkeme kararının bozulmasına, dava konusu işlemin iptaline” kesin olarak karar verilerek, “1- Kamu İhale Kurulunun 14.02.2019 tarihli ve 2019/UH.IV-225 sayılı kararının iptaline,

2- Başvuru sahibi tarafından başvuru bedeli eksikliğinin giderilmesi halinde esasın incelenmesine geçilmesine” karar verilmiştir.

01.08.2019 tarihli ve 2019/MK-233 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,           

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,         

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,            

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir…” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: MOBİL KONKASÖR KİRALAMA HİZMETİ ALIMI

b) Miktarı ve türü:

548 gün süre çift vardiyalı olarak ile Mobil Konkasör Kiralama Hizmeti Alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Haliliye Belediyesi’nin uygun göreceği malzeme ocakları” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Her türlü Ulaşım sigorta, nakliye, vergi, resim ve harç giderleri, KİK payı giderleri ile teknik şartnamede belirtilen giderler teklif fiyata dâhildir

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

Her türlü Ulaşım sigorta, nakliye, vergi, resim ve harç giderleri, KİK payı giderleri ile teknik şartnamede belirtilen giderler teklif fiyata dâhildir

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,

Söz konusu Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinin 2 numaralı alt maddesinde “…2-Yüklenici tarafından işin süresi boyunca Fen İşleri Müdürlüğü emrinde çalışmak üzere 2016 model ve üstü 1 adet binek oto temin edecektir. Söz konusu araçla ilgili bakım, yakıt ve tüm masraflar ile yasal ve hukuki işlemler yüklenicinin sorumluluğundadır.” düzenlemesi,

Bahsedilen Şartname’de işin miktarı ve türüne ilişkin olarak

düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “A-Genel Şartlar” başlıklı bölümünün 17’nci maddesinde “Yüklenici tarafından iş süresi boyunca belediyemiz Fen İşleri Müdürlüğü emrinde çalışmak üzere 2016 model ve üstü 1 adet binek araç temin edilecektir. Söz konusu araçla ilgili bakım, yakıt vs tüm masraflar ile tüm yasal ve hukuki işlemler yüklenicinin sorumluluğundadır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe başlama tarihinden itibaren 548 (beş yüz kırk sekiz) gündür

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

En son alınan 18.01.2019 tarihli ve 44 sayılı ihale komisyonu kararı incelendiğinde, Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 26.04.2018 tarihli ve 2018/UH.II-826 sayılı Kurul kararının iptali istemiyle Ankara 14. İdare Mahkemesinde açılan dava sonucunda alınan 03.10.2018 tarihli E:2018/1246, K:2018/1969 sayılı karar ile Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin geçerli kabul edilmesi ve yürütmenin durdurulması yönünde karar verildiği, bu karara istinaden alınan Kamu İhale Kurulunun 09.01.2019 tarihli ve 2019/MK-9 sayılı kararı ile Ankara 14. İdare Mahkemesinin almış olduğu kararın icaplarına göre işlem tesis edilmesi gerektiğinin bildirildiği anlaşılmıştır. İhale komisyonu tarafından söz konusu Mahkeme ve Kurul kararları üzerine gelinen aşamada, ihalenin Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de başvuru sahibi Gül Kardeşler İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olarak belirlendiği görülmüştür.

İdarenin aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında “MOBİL KONKASÖR KİRALAMA HİZMETİ ALIMI işine ait ihalenin Tekliflerin Değerlendirilmesi aşamasında, sunmuş olduğunuz teklifin aşırı düşük olduğu kararına varılmıştır. Bu düşüklüğe neden olan maliyet bileşenleri ile ilgili açıklamalarınızı belgeleriyle birlikte 05.03.2018 tarihine kadar idaremize ulaştırmanız gerekmektedir. 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 38 inci maddesi hükmüne göre bilgi edinilmesi hususunu rica ederim.

Maliyet Bileşenleri

1-Mobil konkasör, iş makineleri ve fen işleri emrine verilecek binek araca ait bakım ve amortisman veya kira giderleri

2- Akaryakıt giderleri (mobil konkasör ve iş makineleri)” ifadelerine yer verildiği, açıklama istenen önemli maliyet bileşenlerinin mobil konkasör, iş makineleri ve fen işleri emrine verilecek binek araca ait bakım ve amortisman veya kira giderleri ile akaryakıt giderleri (mobil konkasör ve iş makineleri) olduğu tespit edilmiştir. Ancak, bahse konu yazıda, binek aracın periyodik bakım aralığına ilişkin olarak herhangi bir hususun yer almadığı görülmektedir.

İhale üzerinde bırakılan Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, işçilik, yakıt, mobil konkasör, loder, ekskavatör, binek aracı ve sözleşme giderleri için açıklama sunduğu görülmüştür.

Anılan isteklinin ihale konusu işte kullanılacak ve aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında önemli teklif bileşeni olarak istenilen fen işleri emrine verilecek binek araca ait bakım ve kira giderleri için Avcıbey Hazırbeton Haf. Taş. İnş. Tic. Ltd. Şti.nden alınan 28.02.2018 tarihli fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı görülmektedir.

Ticaret Sicil Gazetesi’nin internet sitesi üzerinden yapılan araştırmada, Avcıbey Hazır Beton Hafriyat Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne ilişkin bilgilerin bulunduğu 29.04.2010 tarihli ve 7553 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nin 203’üncü sayfasındaki “Amaç ve Konu” başlıklı 3’üncü maddesinde “18. Her türlü motorlu taşıt ticareti, ithalat ve ihracatını yapmak. Oto galerileri açmak, işletmek veya işlettirmek” ifadelerinin yer aldığı, söz konusu bilgiler çerçevesinde, her türlü motorlu taşıt ticaretinin anılan firmanın faaliyet alanında olduğu, bu sebeple, bakım ve kira giderleri için Avcıbey Hazırbeton Haf. Taş. İnş. Tic. Ltd. Şti.nden alınan 28.02.2018 tarihli fiyat teklifi ile yapılan açıklamanın uygun olduğu anlaşılmıştır.

Bu sebeple, başvuru sahibinin birinci iddiası yerinde bulunmamıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinin ikinci fıkrasında “Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin  “Aritmetik hata ve yuvarlama” başlıklı 16.5’inci maddesinde “16.5.1. Birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlarda hata olması durumunda aritmetik hata olduğu kabul edilecek ve teklif doğrudan değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde, isteklinin aritmetik hata yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılarak, teklif verdiği diğer kısımlar üzerinden ihale sonuçlandırılacaktır.

16.5.2. Kısmi teklife izin verilip verilmediğine bakılmaksızın, birim fiyat üzerinden teklif alınan tüm ihalelerde istekliler, hizmet alımı ihalelerinde işçi sayısı üzerinden teklif alınan işçilik kalemleri hariç, birim fiyatları ve birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarları, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde verebileceklerdir. Ancak, toplam teklif tutarı virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır.

… Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır.

Yuvarlama işlemine ilişkin örnek:

…

Elektronik araçlar yardımıyla tablolama programları (MS Excel, Numbers, LibreOffice Calc ve benzerleri) kullanılarak oluşturulan teklif mektubu eki cetvelin çarpım ve toplamlarında yazılımdan kaynaklanan yuvarlamalar nedeniyle oluşan hesaplama farklılıkları, toplam teklif fiyatının binde birine eşit veya daha az olması ve ihalenin sonuçlandırılmasına esas teklif sıralamasının değişmemesi kaydıyla aritmetik hata olarak kabul edilmeyecek ve bu farklılıklar isteklinin teklif cetvelinde yazılı birim fiyatlar esas alınarak ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilecektir. Yapılan bu düzeltme sonucu bulunan tutar, sınır değer hesabı hariç, isteklinin teklif ve yeterlik değerlendirmesine esas nihai teklif fiyatı olarak kabul edilecektir.” açıklaması,

Aynı Tebliğ’in “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu maddesinde “39.1. Birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve analizlerdeki rayiç fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir. 39.2. Birim fiyat teklif cetvelinde, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutar, analizlerde de her bir girdi miktarı ile rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir. Ancak toplam teklif tutarı, virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır.

39.3. Birim fiyat teklif cetvellerinde çarpım ve toplamlarda aritmetik hata yapan istekliler değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklife açık ihalelerde ise isteklinin aritmetik hata yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılacaktır.” açıklaması,  

İdari Şartname’nin 31.5’inci maddesinde “Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif alınan ihalede, birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen teklifler ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında düzenlenen birim fiyat teklif cetveli standart formu aşağıda yer almaktadır.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan birim fiyat teklif cetveli aşağıda yer almaktadır.

Bahse konu istekli tarafından sunulan birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde, aritmetik hata bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu sebeple, başvuru sahibinin ikinci iddiası yerinde bulunmamıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,

…

istenilmesi zorunludur…” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “İş bitirme belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenmesi” başlıklı Ek Madde 1’de “(1) İş bitirme belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından 31/8/2014 tarihinden sonra düzenlenecek olan iş bitirme belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur.

(2) İlanı veya duyurusu 31/8/2010 tarihinden sonra yapılan Kanun kapsamındaki ihalelere ilişkin olup EKAP’a kayıt edilmeden 1/9/2014 tarihine kadar düzenlenmiş bulunan iş bitirme belgelerinin asıllarının 1/7/2016 tarihine kadar belgeyi düzenleyen idareye teslim edilmesi ve EKAP üzerinden yeniden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur. Bu durumda; EKAP üzerinden düzenlenen yeni belgeye, daha önce düzenlenen belgenin tarih ve sayısının da belirtildiği ve eski belgenin yerine verildiğine dair bir şerh düşülür ve eski belge dosyasında muhafaza edilir.

(3) Birinci ve ikinci fıkra uyarınca EKAP üzerinden kayıt edilme zorunluluğu getirilen iş bitirme belgeleri EKAP üzerinden kayıt edilmedikleri müddetçe ilanı veya duyurusu 1/7/2016 tarihinden sonra yapılan ihalelerde iş deneyimini tevsik için kullanılamaz.

(4) İlanı veya duyurusu 1/9/2014 tarihinden sonra yapılan ihalelerde, aday veya istekliler tarafından sunulan ve üzerinde EKAP kayıt numarası bulunan iş bitirme belgelerinin EKAP üzerinden sorgulanması zorunludur.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş deneyim belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenmesi” başlıklı 30.8’inci maddesinde “30.8.1 İhale Uygulama Yönetmeliklerinin Ek-1 maddeleri uyarınca 31/8/2014 tarihinden sonra iş deneyim belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenmesi gerekmektedir. Ayrıca, ilanı veya duyurusu 31/8/2010 tarihinden sonra yapılan Kanun kapsamındaki ihalelere (İKN’si 2010/500.000 ve daha sonraki ihaleler) ilişkin olup EKAP’a kayıt edilmeden 1/9/2014 tarihine kadar düzenlenmiş bulunan mevcut iş deneyim belgelerinin, EKAP’a kayıt edilerek yeniden düzenlenmeleri zorunluluğu getirilmiştir. Bu kapsamda, EKAP üzerinden düzenlenmesi veya kayıt edilerek yeniden düzenlenmesi gerektiği halde bu gereklere uygun olmayan iş deneyim belgeleri, EKAP üzerinden kayıt altına alınarak yeniden düzenlenmedikleri sürece ilanı veya duyurusu 1/7/2016 tarihinden sonra yapılan ihalelerde iş deneyimini tevsik için kullanılamayacaktır. Bu nedenle; EKAP üzerinden düzenlenmiş iş deneyim belgesi almaları veya iş deneyim belgesini EKAP üzerinden kayıt altına aldırarak yeniden düzenletmeleri gerektiği halde, bu zorunlulukları yerine getirmeyen belge sahiplerinin, belgeyi düzenleyen idareye başvuruda bulunarak, mevcut iş deneyim belgelerinin EKAP üzerinden kayıt altına alınarak yeniden düzenlenmesi talebinde bulunması gerekmektedir.

30.8.2 İş deneyim belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenmesi ve belge sahiplerine verilmesinde, İhale Uygulama Yönetmelikleri ile bu Tebliğin iş deneyim belgelerinin düzenlenmesi ve verilmesine ilişkin hükümlerine uyulması gerekmektedir. EKAP üzerinden iş deneyim belgesi düzenlenmesi ve sorgulanmasına ilişkin “İdare İş Deneyim Belgesi Düzenleme, Kayıt ve Sorgulama Kullanım Rehberi”ne EKAP üzerinden erişilebilir.

30.8.3 İdarece EKAP üzerinden düzenlenen iş deneyim belgesine, EKAP tarafından otomatik olarak bir “belge numarası” verilmektedir. EKAP üzerinden düzenlenen iş deneyim belgesi çıktısı alınarak belgeyi onaylamaya yetkili kişi tarafından isim ve unvanı belirtilmek suretiyle imzalanıp mühürlendikten sonra ilgiliye verilecektir.

30.8.4 Daha önce EKAP üzerinden düzenlenmeyen mevcut iş deneyim belgesinin, EKAP üzerinden kayıt altına alınarak yeniden düzenlenebilmesi için, iş deneyim belgesi sahibinin ilgili idareye başvuruda bulunması ve iş deneyim belgesinin aslını idareye teslim etmesi gerekmektedir. Bu durumda; ilgili idarece iş deneyim belgesi süresi içinde EKAP üzerinden yeniden düzenlenerek 30.8.3 üncü maddede belirtilen şekilde onaylanıp ilgiliye verilecek, ilgili tarafından idareye teslim edilen iş deneyim belgesi ise dosyasında muhafaza edilecektir.

30.8.5 İhalelerde aday veya isteklilerce sunulan ve üzerinde EKAP belge numarası bulunan iş deneyim belgelerinin sorgulanması, ihale komisyonu tarafından EKAP’ın “İş deneyim belgesi sorgulama” uygulaması vasıtasıyla, belge üzerinde yer alan “belge numarası” esas alınarak yapılacaktır.

30.8.6 İş deneyim belgelerinin EKAP üzerinden sorgulanmasında iş deneyim belgesinin, EKAP kaydı ile uyumlu olup olmadığı kontrol edilecektir. Yapılan sorgulamada, bir uyumsuzluk olduğunun belirlenmesi durumunda, sunulan belgenin geçerliğine ilişkin olarak ihale komisyonu tarafından gerekli inceleme ve değerlendirme yapılmalıdır.

30.8.7 İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşların EKAP üzerinden iş deneyim belgesi düzenleyebilmeleri için 29 uncu maddede belirtilen işlemlere uygun olarak EKAP’a kayıtlı olmaları gerekmektedir. İlanı veya duyurusu 1/7/2016 tarihinden sonra yapılacak ihalelerde, İhale Uygulama Yönetmelikleri Ek-1 maddeleri çerçevesinde, EKAP üzerinde kayıt altına alınma zorunluğu olduğu halde bu zorunluğa uygun olmayan iş deneyim belgeleri iş deneyimini tevsik için kullanılamayacağından dolayı EKAP’a kayıtlı olmayan kurum ve kuruluşların aday ve istekliler açısından bir hak kaybına neden olmamaları bakımından öngörülen tarihlere kadar EKAP’a kayıt olmaları önem arz etmektedir.” açıklaması,

İdari Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde “İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,

sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 20’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.

İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde “Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

İş makinası kiralama işleri benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdari Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde yer alan düzenlemeler gereğince, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından karşılanması gereken asgari iş deneyim tutarı teklif bedelinin (4.658.000,00 TL) %20’si olup bu tutarın 931.600,00 TL’ye tekabül ettiği hesaplanmıştır.

Bahse konu ihalede anılan istekli tarafından teklifi kapsamında sunulan Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından düzenlenen 03.11.2015 tarihli yüklenici iş bitirme belgesinin “İş Makineleri Kiralama Hizmet Alımı, 2013/107136” işinden alındığı, kabul tarihinin 11.02.2015, belge tutarının 1.361.313,13 TL olduğu ve istenilen asgari iş deneyim tutarını güncelleme yapılmadan dahi karşıladığı, benzer iş tanımına uygun olduğu, EKAP’a kayıtlı olduğu görülmüştür.

Bahse konu istekli tarafından sunulan yüklenici iş bitirme belgesinin ihale konusu işte istenilen iş deneyim kriterlerini karşıladığı görüldüğünden, başvuru sahibinin üçüncü iddiası yerinde bulunmamıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanun’un “Geçici Teminat” başlıklı 30’uncu maddesinde “İhalelerde, teklif edilen bedelin % 3’ünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır…” hükmü,

Aynı Kanun’un “Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı 31’inci maddesinde “Teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda gösterilmiştir:

a)  Tedavüldeki Türk Parası.         

b) Teminat mektupları.

c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeler.

İlgili mevzuatına göre Türkiye’de faaliyette bulunmasına izin verilen yabancı bankaların düzenleyecekleri teminat mektupları ile Türkiye dışında faaliyette bulunan banka veya benzeri kredi kuruluşlarının kontrgarantisi üzerine Türkiye’de faaliyette bulunan bankaların veya özel finans kurumlarının düzenleyecekleri teminat mektupları da teminat olarak kabul edilir.   

(c) bendinde belirtilen senetler ve bu senetler yerine düzenlenen belgelerden nominal değere faiz dahil edilerek ihraç edilenler, anaparaya tekabül eden satış değeri üzerinden teminat olarak kabul edilir.

Teminat mektupları dışındaki teminatlar ihale komisyonlarınca teslim alınamaz. Bunların saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine yatırılması zorunludur…” hükmü,

İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinde “İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

…

ç) Bu Şartnamede belirlenen geçici teminata ilişkin standart forma uygun geçici teminat mektubu veya geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık ya da Muhasebe Müdürlüklerine yatırıldığını gösteren makbuzlar,” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.

26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir.

26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 25.06.2018 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.

26.4. Kabul edilebilir bir geçici teminat ile birlikte verilmeyen teklifler, istenilen katılma şartlarının sağlanamadığı gerekçesiyle İdare tarafından değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı 27’nci maddesinde “27.1. Teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda sayılmıştır:

a) Tedavüldeki Türk Parası.

b) Bankalar tarafından verilen teminat mektupları.

c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeler.

27.2. 27.1. maddesinin (c) bendinde belirtilen senetler ve bu senetler yerine düzenlenen belgelerden nominal değere faiz dahil edilerek ihraç edilenler, anaparaya tekabül eden satış değeri üzerinden teminat olarak kabul edilir.

27.3. İlgili mevzuatına göre Türkiye’de faaliyette bulunmasına izin verilen yabancı bankaların düzenleyecekleri teminat mektupları ile Türkiye dışında faaliyette bulunan banka veya benzeri kredi kuruluşlarının kontrgarantisi üzerine Türkiye’de faaliyette bulunan bankaların düzenleyecekleri teminat mektupları da teminat olarak kabul edilir.

27.4. Teminat mektubu verilmesi halinde, bu mektubun kapsam ve şeklinin, Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenen esaslara ve standart formlara uygun olması gerekir. Bu esaslara ve standart formlara aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez…” düzenlemesi,

Bahse konu Şartname’nin “Geçici teminatın teslim yeri” başlıklı 28’inci maddesinde “28.1. Teminat mektupları, teklifle birlikte zarf içerisinde İdareye sunulur.

28.2. Teminat mektupları dışındaki teminatların ZİRAAT BANKASI ŞANLIURFA GİRİŞİMCİ ŞUBESİ. IBAN: TR37 0001 0022 6667 9847 14-5028 yatırılması ve makbuzlarının teklif zarfının içinde sunulması gerekir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklifi kapsamında sunulan 250.000,00 TL tutarındaki geçici teminat mektubunun standart forma uygun olduğu, kamu ihale mevzuatında istenilen istenilen asgari tutarı (139.740,00 TL) karşıladığı, ihaleyi yapan idarenin ve ihalenin adına yer verildiği, geçerlilik tarihinin (31.08.2018) 25.06.2018 tarihinden önce olmadığı görülmüş olup sunulan geçici teminat mektubunun uygun olduğu anlaşılmıştır.

Bu sebeple, başvuru sahibinin dördüncü iddiası yerinde bulunmamıştır.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler. Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.

(2) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de kabul edilir…” hükmü,

İdari Şartname’nin “Belgelerin sunuluş şekli:” başlıklı 7.7’nci maddesinde “7.7.1. İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorundadır. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri ile bunların noter onaylı suretleri de kabul edilecektir. İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin, EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi ve teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartlar aranmaz.

7.7.2. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.

7.7.3. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce İdare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini tekliflerine ekleyebilirler…”  düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesindeki iddialar çerçevesinde ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifi kapsamında sunduğu belgeler incelendiğinde, sunulan belgelerin İdari Şartname’nin 7.7’nci maddesine uygun sunulduğu, “suretinin aynıdır” ya da “ibraz edilenin aynıdır” şeklinde şerhler taşıyan belgelerin bulunmadığı görülmüş olup, başvuru sahibinin beşinci iddiası yerinde bulunmamıştır.

Ayrıca, 4734 sayılı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinin son fıkrasındaki “İdareye şikayet başvurusunda bulunulması halinde, başvuru üzerine alınan kararın son bildirim tarihini, süresi içerisinde bir karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini izleyen tarihten itibaren on gün geçmeden ve itirazen şikayet başvurusunda bulunulmadığı hususuna ilişkin sorgulama yapılmadan veya itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde ise Kurum tarafından nihai karar verilmeden sözleşme imzalanamaz.” hükmü gereğince idare tarafından itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmadığına ilişkin Kurumun internet sayfasından sorgulama yapılmadan veya Kuruma yapılan söz konusu itirazen şikâyet başvurusu nihai kararla sonuçlandırılmadan sözleşme imzalanamayacağı hüküm altına alınmış olmasına rağmen, idareye şikâyetin yapıldığı 25.01.2019 tarihinden sonra şikâyet başvurusu sonuçlanmadan (idarenin cevap tarihi: 31.01.2019) sözleşme imzalanması (29.01.2019) mevzuata uygun olmasa da başvuru sahibinin yukarıda aktarılan iddiaları yerinde bulunmadığından, idarenin 29.01.2019 tarihinde Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile sözleşme imzalamasının esasa etkili bir aykırılık olmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi neticesinde Kurul çoğunluğunca “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

İhale üzerinde bırakılan Lider İnşaat Temizlik Gıda Nakliyat Peysaj Özel Güvenlik Sistemleri Taahhüt Otom. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük açıklaması kapsamında önemli teklif bileşeni olarak istenen fen işleri emrine verilecek binek araca ait bakım ve kira giderleri için Avcıbey Hazır Beton Hafriyat Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nden alınan 28.02.2018 tarihli fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı görülmektedir.

Ticaret Sicil Gazetesi’nin internet sitesi üzerinden yapılan araştırmada Avcıbey Hazır Beton Hafriyat Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait bilgilerin bulunduğu 29.04.2010 tarihli ve 7553 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi’nin 203’üncü sayfasındaki ‘Amaç ve Konu’ başlıklı 3’üncü maddede ‘18. Her türlü motorlu taşıt ticareti, ithalat ve ihracatını yapmak. Oto galerileri açmak, işletmek veya işlettirmek.’ ifadeleri yer almaktadır.

Buna göre, anılan firmanın faaliyet alanının motorlu taşıt ticareti ile oto galeri açmak ve işletmek olduğu; binek aracı kiralanması ve özellikle bakımının yapılması faaliyetlerinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Binek aracın bakım giderlerine ilişkin teknik bilgi gerektiren ve fakat, faaliyet alanına girmeyen bir konuda anılan firmadan fiyat teklifi alındığı ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple, Avcıbey Hazır Beton Hafriyat Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nden alınan 28.02.2018 tarihli fiyat teklifi ile yapılan açıklamanın uygun olmadığı değerlendirilmektedir.

Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yukarıda tespiti yapılan aykırılıklar ve değerlendirmeler doğrultusunda “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle Kurul çoğunluğunun “itirazen şikayet başvurusunun reddine” niteliğindeki kararına katılmıyorum.