BAŞVURU SAHİBİ:

Nvs İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Nyb İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/235331 İhale Kayıt Numaralı “Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından 30.06.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Nvs İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. -Nyb İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 23.12.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.12.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 31.12.2020 tarih ve 59930 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 31.12.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/2205 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Mbd İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, şöyle ki;  

1) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu iş deneyim belgesinin devredilmiş bir işe ait olduğu, devirden sonraki bedel ilk sözleşme bedelinin %80 şartını sağlamadığı, sunulan iş deneyim belgesinin İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde düzenlenen benzer iş tanımına uygun olmadığı, bakım onarım işinden elde edilmiş bir iş deneyim belgesi olduğu,   iş denetleme ve yönetme belgesiyle ihaleye katılan isteklinin son bir yıldır yönetici olma şartını sağlamadığı,

2)İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklif mektubunun yetkili kişilerce imzalanmadığı, sunulan Ticaret Sicil Gazeteleri’nin ortaklığın son durumunu yansıtmadığı, beyan edilen bilgilerin beyan edilen belgelerle teyit edilemediği, örneğin beyan edilen T.C. kimlik numaralarının beyan edilen Ticaret Sicil Gazeteleri’nde yer almadığı,

3) İhale üzerinde bırakılan isteklinin bilanço bilgilerinin İdari Şartname’de istenilen yeterlik rasyolarını sağlamadığı, kısa vadeli banka borçlarının uzun vadeli olarak gösterildiği, rasyolar hesaplanırken mevzuata aykırı yuvarlama yapıldığı, gelir tablosunun mevzuata uygun sunulmadığı ve ciro değerlerinin yetersiz olduğu, faturaların mevzuata uygun olarak güncellenmediği, fatura tutarlarının KDV’li olarak alındığı, faturaların yapım işine ait olmadığı, danışmanlık ve malzeme temini işinden elde edilmiş olduğu, bu faturaların yapım gelirini tevsik edici belge olarak kullanılmasının mümkün olmadığı,

4) Fiyat dışı unsurlara ilişkin İdari Şartname’de “Teklif oranları hesaplanırken yuvarlama yapılmayacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, ihale üzerinde bırakılan isteklinin fiyat cetveli üzerinden yapılan puanlamada yuvarlama yapıldığı ve eksik puan almaları gerekirken tam puan aldıkları, fiyat dışı unsur puanlamasının yeniden yapılması gerektiği,

5) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1’inci maddesine uygun olmadığı, şöyle ki;

– 2020 yerine 2019 rayiçlerinin kullanıldığı ve asgari ücretin altında ücretler alındığı,

–  Açıklama istenilmeyen bazı girdi ve işçilik girdileri için “sıfır” TL öngörüldüğü,

– KRS-TNR/043 ve KRS-YO/007 poz numaralı iş kalemleri içerisinde yer alan B-15.302-1 numaralı girdisi analizde belirtildiği şekilde hesaplanmadığı,

-Alınan tekliflerin alanında faaliyet gösteren firmalardan alınmadığı, örnek olarak, KRS-İBO/001 analizi içerisinde yer alan İBO/002 (Ortak Tesis Masrafları) ve İBO/004 (diğer işletme giderleri (seyahat, kırtasiye, vergiler, bina giderleri)) girdileri alanında faaliyet gösteren firmalardan teklif alınmadığı,

– Nakliye mesafelerinin düşük alındığı,

-Fiyat dışı unsurlarda belirtilen her poza verilebilecek minimum ve maksimum teklif aralıklarının savunma istenen pozlara savunma verebilme imkânını ortadan kaldırdığı, teklif edilen bu değere göre savunma istenen girdilerin mevzuata uygun bir şekilde savunulabilmesinin mümkün olmadığı,

– Bazı girdilere alınan tekliflerin mevzuata aykırı olduğu, ancak alınıp yerine konabilen girdilere teklif alınabildiği, örneğin KRS-CTP/012 numaralı pozun tamamı için teklif alınarak açıklama yapılamayacağı,

– Makine amortisman girdileri için fiyat teklifi alındığı, amortisman girdisi için fiyat teklifi alınamayacağı, makine amortisman girdilerinin asla 0 (sıfır) veya 1 (bir) TL gibi sembolik bir bedel alınamayacağı, makinaların girdi bedeli zamanla düşerken bakım onarım yani işletme giderinin arttığı, iş makinaları analizleri incelendiğinde amortisman olarak gösterilen bedelin güncel makinanın edinim bedeli olduğu, 10.120.1005 Ekskavatör (paletli) (210 HP) (maksimum 2,5 m³⁾  analizindeki A değeri zamanla düşürülürse N1 değerinin de zamanla düşeceği,

– İhale dokümanında idarece nakliye formüllerinin verildiği, bu nakliye girdilerine ilişkin fiyat teklif alınamayacağı,  

-Piyasadan alınan fiyat tekliflerinin mevzuatta belirtilen şartları sağlamadığı,

-Muhasebeleştirilmesi mümkün olmayan girdilere ilişkin fiyat teklifi alındığı, nakliye girdileri her iş için kendine özgü bir girdi olup muhasebeleştirilebilecek bir girdi olmadığı, bu nedenle nakliye girdilerine teklif alınamayacağı, nakliye girdileri için K belgesi olmayan firmalardan teklif alındığı, K belgesi olmayan firmalardan alınan nakliye tekliflerinin geçersiz olduğu,

-38.D.300/C.6.1A, 38.D.300/C.7.1A, 38.D.300/C.7A, 38.D.300/C.8.1A, 38.D.300/C.8A, 38.D.300/C.9.1A, 38.D.300/C.9A, 38.D.300/D.10.1A, 38.D.300/D.3.1A, 38.D.300/D.6.1A, 38.D.300/D.6A, 38.D.300/D.7.1A, 38.D.300/D.8.1A, 38.D.300/D.8A ve 38.D.300/D.9A poz numaralı Pe100 borular için fiyat teklifi alınması gerektiği, fiyat teklifi dışındaki açıklamaların kabul edilmemesi gerektiği,  fiyat teklifinde de Yüksek Yoğunluklu Polietilen (Pe100) Boru ve Ekleme Parçaları Genel Teknik Şartnamesi’nin “2.1. PE100 Hammaddesinin Özellikleri” bölümünde yer alan ifadenin bulunması gerektiği,

– Motorin fiyat teklifinin asgari fiyat ve kg/litre dönüşümünün EPDK’nın ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin belirlediği fiyata ve kritere uymadığı,

-Alınan fiyat tekliflerinde malzemenin işyeri/şantiye teslimi olduğunun açıkça belirtilmediği,

– Araç 1, Araç 2, Araç 3 ve Araç 4 girdilerinin tekliflerinde yakıtın dâhil olduğunun belirtilmesi gerekirken belirtilmediği, KRS-İBO/001 analizi içerisinde motorin girdisinin yer almadığı, bu girdilerin açıklamalarında/tekliflerinde motorinin dahil olduğunun açıklanması gerektiği,

– Araç 3 ve Araç 4 girdilerin tekliflerinde operatör dahil olduğunun belirtilmesi gerekirken belirtilmediği,  

– Pers 1 İşletme Mühendisi (Ziraat Mühendisi) ücretinin Ziraat Mühendisleri Odasının ücret tarifesinden düşük alındığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “b) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer inşaat tekniği gerektiren, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman ile mali güç, ihtisas ve organizasyon gerekleri itibariyle benzer özellikteki işleri,

…

d) İş deneyim belgesi: Adayın veya isteklinin ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimini gösteren; iş bitirme belgesi, iş durum belgesi, iş denetleme belgesi ve iş yönetme belgesini …” ifade eder” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.

(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;

a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

…

(4) Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği tebliğde belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş kabul edileceği idarece tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilanda veya davet mektubunda belirtilir.

…(17) Bu Yönetmeliğin 43 üncü maddesinin sekizinci fıkrasına göre düzenlenenler hariç olmak üzere belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlarca düzenlenecek iş deneyim belgelerinde; belgeye konu işin esaslı unsuru ile belge tutarının iş grupları itibariyle dağılımına yer verilir. Ancak, işin amacı ile işlevini gerçekleştirecek seviyede veya bir iş grubuna ilişkin aşama ve kısımları içerecek şekilde tamamlanmaması gibi hallerde esaslı unsur belirtilmez ve belgede buna ilişkin açıklamaya yer verilerek işin tamamlanan aşama ve kısımları belirtilir.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır. Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.

(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının tamamı değerlendirilir.

…Yapımla ilgili hizmet işlerinden elde edilen belgeler yapım işlerinde kullanılamaz.” hükmü yer almaktadır.

Yapım İşlerine Ait Benzer İş Grupları Tebliği’nin Ek-1’inde yer alan “Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesi” tablosunun “(A) Altyapı İşleri” kısmında “VIII. GRUP: BARAJLAR

1. Dolgu barajlar

2. Beton barajlar

3. Kemer barajlar

4. Göletler

IX. GRUP: SU YAPILARI

1. AVIII. Grup işler

2. Sulama ve drenaj tesisleri

3. Regülatörler, bentler, rezervuarlar

4. Akarsu düzenleme işleri

5. Nehir ıslahı işleri

6. Taşkın koruma tesisleri

7. Sel kapanları …” açıklaması yer almaktadır.

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 2020A01-141663

d) Kodu:

e) Miktarı:

Brüt 13.174 ha alanın sulamasını sağlayacak uygulama projelerinde belirtilen/belirtilecek Borulu sistem şebekesi ve sanat yapıları vs. tüm imalatların yapımı ile sulama şebekesi aktif hale getirildikten sonra 36 aylık işletme bakım ve onarım işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kahramanmaraş” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…ğ) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere kullanılan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili olan ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicili müdürlükleri veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartların korunduğunu gösteren, standart forma uygun belge,

h) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere, en az beş yıldır % 51 veya daha fazla hissesine sahip mimar veya mühendis ortağının mezuniyet belgesinin sunulması durumunda; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son beş yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belge,

…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,

ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 70’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.

İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini, diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.

…7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

•11.06.2011 tarih ve 27961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yapım İşlerinde benzer iş grupları tebliği” nde yer alan A / IX grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir.

7.6.1 Mezuniyet belgeleri/diplomalar:

•İnşaat Mühendisliği bölümü” düzenlemesi bulunmaktadır.

İhale üzerinde bırakılan Mbd İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının pilot ortağı Mbd İnş. San. ve Tic. A.Ş. iş deneyimini tevsik amacıyla yeterlik bilgileri tablosunda 25493-Y-KD-3-1 numaralı iş deneyim belgesinin beyan edildiği, EKAP üzerinde yer alan söz konusu belge incelendiğinde, Devlet Su İşleri 20. Bölge Müdürlüğü tarafından anılan istekli adına düzenlenen “Cela İğde Pompaj Sulaması İkmal İnşaatı”na ilişkin 26.04.2016 tarihli 25493-Y-KD-3-1 sayılı iş bitirme belgesinin sunulduğu, belgeye konu işte uygulanan yapı tekniğinin “3867 ha tarım arazisinin sulanması maksadıyla anakanal, borulu sulama şebekesi, sanat yapıları ve 2 adet terfi istasyonu ile enerji nakil hattı yapılmıştır.” olduğu, ayrıca söz konusu iş deneyim belgesinde

       “…8. İlk sözleşme bedeli 973.475,00TRY

9. Toplam sözleşme bedeli 1.160.995,41TRY

10. Gerçekleştirilen iş tutarı 1.160.995,41TRY

11. Sözleşme tarihi 17.12.1996

12. Sözleşme devredilmişse ;

a. Devir tarihi 01.12.1997

b. Devir tarihindeki iş tutarı 41.135,23 TRY

c. Devir tarihinden sonraki iş tutarı 1.119.860,18 TRY

13. İşin geçici kabul/tasfiye veya iskan tarihi   26.12.2011

14. Belge tutarı 1.119.860,17TRY” bilgilerinin yer aldığı görülmüştür.

Özel ortak Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. iş deneyimini tevsik amacıyla yeterlik bilgileri tablosunda 2013/107288-794866-2-1 numaralı iş deneyim belgesinin beyan edildiği, EKAP üzerinde yer alan söz konusu belge incelendiğinde, Devlet Su İşleri 11. Bölge Müdürlüğü tarafından anılan istekli adına düzenlenen “GÖL-SU 2.Grup Göletler (Edirne-Keşan Çeltik + Edirne-Keşan Suluca + Edirne-Keşan Sazlıdere), 2013/107288” işine ilişkin 24.12.2015 tarihli 2013/107288-794866-2-1 sayılı alt yüklenici iş bitirme belgesinin sunulduğu, belgeye konu işin alt yüklenici tarafından yapılan kısmının “3 adet Homojen Kil Dolgu Gölet (Keşan Çeltik Göleti – Temelden 27,80 m ve talvegden 16,65 m yüksekliğinde, Keşan Suluca Göleti – Temelden 19,86 m ve talvegden 16,65 m yüksekliğinde, Keşan Sazlıdere Göleti – Temelden 35,52 m ve talvegden 22,30 m yüksekliğinde gölet yapım işi) (Enjeksiyon İşleri Hariç)” olduğu, uygulanan yapı tekniğinin “3 adet Homojen Kil Dolgu Gölet (Keşan Çeltik Göleti – Temelden 27,80 m ve talvegden 16,65 m yüksekliğinde, Keşan Suluca Göleti – Temelden 19,86 m ve talvegden 16,65 m yüksekliğinde, Keşan Sazlıdere Göleti – Temelden 35,52 m ve talvegden 22,30 m yüksekliğinde gölet yapım işi)” olduğu görülmüştür.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve ihale dokümanı düzenlemelerinden istekliler tarafından teklif edilen bedelin %70’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerektiği anlaşılmaktadır.  

Şikâyete konu işin adının “Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı” olduğu,  Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesi’nde yer alan “A/IX grubu işler” benzer iş olarak belirlendiği, ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarlarının iş deneyiminde değerlendirmeye alınmayacağı, ancak iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde ise iş deneyim belgesi tutarının tamamının değerlendirileceği anlaşılmaktadır.

Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin ekinde yer alan Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Listesi’nde başvuru konusu ihalede benzer iş olarak belirlenen A/IX grubu işlerin “AVIII. grup işler, sulama ve drenaj tesisleri, regülatörler, bentler, rezervuarlar, akarsu düzenleme işleri, nehir ıslahı işleri, taşkın koruma tesisleri ve sel kapanları”ndan oluştuğu anlaşılmaktadır.    

Bu çerçevede ihale üzerinde bırakılan Mbd İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının pilot ortağı tarafından sunulan iş deneyim belgesinin devredilmiş bir işe ait olduğu, devir sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az %80’inin gerçekleştirildiği, anılan isteklinin hem pilot hem de özel ortağı tarafından sunulan iş deneyim belgelerinin İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde düzenlenen benzer iş tanımına uygun olduğu, bu belgelerin bakım onarım işinden elde edilmediği, bahse konu isteklinin ortakları tarafından şikâyete konu ihalede iş denetleme ve yönetme belgesinin sunulmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

İhale ilan tarihinde yürürlükte bulunan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,

a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,

b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin,

teklif kapsamında sunulması zorunludur.  …” hükmü,

İhale tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesinde “İhaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişiler anlaşılır.” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilginlerin e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.:

a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;

1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,

2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri,

…d) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi,

…7.2.1. İş ortaklığının her bir ortağı tarafından 7.1. maddesinin (a) bendinde yer alan belgelere ilişkin bilgilerin ayrı ayrı beyan edilmesi zorunludur…” düzenlemesi bulunmaktadır.

İhale üzerinde bırakılan  Mbd İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının pilot ortağı Mbd İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından yeterlik bilgileri tablosunda 26.03.2018 tarih ve 9546 sayılı, 13.01.2020 tarih ve 9992 sayılı ve 16.03.2020 tarih ve 10037 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi örneği, Ankara 57. Noterliği tarafından düzenlenen 16.01.2020 tarihli imza sirkülerinin beyan edildiği, ayrıca yeterlik bilgileri tablosunda şirket ortaklarının Mustafa Demircan (%24), Onur Bedih Demircan (%24), Polikon Karamaden Konut Yapımı A.Ş. (%52) olduğu ve T.C./vergi kimlik numarasının beyan edildiği, söz konusu belgelerde anılan şirketin yönetim kurulu başkanının Huriye Demircan Sezer, yönetim kurulu başkan vekilinin ise Mustafa Demircan olduğu görülmüştür.

Özel ortak Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. tarafından yeterlik bilgileri tablosunda 19.02.2001 tarih ve 5239 sayılı, 12.04.2006 tarih ve 6533 sayılı, 18.03.2009 tarih ve 7272 sayılı, 10.04.2015 tarih ve 8798 sayılı, 30.06.2016 tarih ve 9108 sayılı, 14.03.2017 tarih ve 9283 sayılı ve 31.01.2020 tarih ve 10006 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi örneği, Ankara 57. Noterliği tarafından düzenlenen 11.02.2020 tarihli imza sirkülerinin beyan edildiği, ayrıca yeterlik bilgileri tablosunda şirket ortaklarının Salih Özbulut (%50), Mahmut Özbulut (%30), Mehmet Özbulut (%20) olduğu, söz konusu belgelerde anılan şirketin müdürünün Salih Özbulut, Mahmut Özbulut ve Mehmet Özbulut olduğu ve T.C. kimlik numarasının beyan edildiği, Mehmet Sarıaltın’ın ise 31.07.2019 tarih ve 18913 sayılı vekâletnameye istinaden vekil olduğunun beyan edildiği görülmüştür.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, tüzel kişi isteklilerin ihaleye katılabilmeleri için ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesi’nde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerini beyan etmeleri gerektiği anlaşılmaktadır. Kamu İhale Genel Tebliği’nin 10/A maddesinde ise tüzel kişi isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranlarının (halka arz edilen hisseler hariç), “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişilerin anlaşılması gerektiği açıklanmıştır.   

İhale üzerinde bırakılan isteklinin son duruma ilişkin beyan edilen Ticaret Sicili Gazeteleri’nin  www.ticaretsicil.gov.tr üzerinden teyit edilebildiği, ayrıca anılan isteklinin pilot ortağı Mbd İnş. San. ve Tic. A.Ş.den 15.01.2021 tarihli Kurum yazısı ile meslek mensubu onaylı pay defterinin istenildiği, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgilerin 20.01.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan pay defterindeki bilgiler ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır.

Şikayete konu ihale elektronik ortamda gerçekleştirildiğinden e-tekliflerin EKAP’a kayıtlı bulunan şirket yetkilileri tarafından e-imza kullanılarak imzalanabileceği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin son duruma ilişkin beyan edilen Ticaret Sicili Gazeteleri’nin www.ticaretsicil.gov.tr üzerinden teyit edilebildiği ve uyumlu olduğu, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen ve idare tarafından talep edilmesi üzerine sunulan belgelerin anılan tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlilerin son durumunu gösterir nitelikte olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;

a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,

b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,

her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.

(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi,

sunar.

(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır….” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1)İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;

a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,

b)Yapım işleri cirosunu gösteren belgedir.

(2) Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına kadar olan ve iş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen her iki belgenin idarece istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya isteklinin üçüncü fıkradaki yeterlik kriterini sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki yıla ait bu iki belgeden birini sunması yeterlidir. Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına eşit ve bu değerin üzerinde olan ihalelerde ise yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin sunulması gerektiğine yönelik düzenleme yapılabilir. Bu durumda aday veya isteklinin idarece istenilen ilgili belgeyi sunması gereklidir…” hükmü,

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin aranacak belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler

…7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.  

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK024.1/Y)

sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik edilebilir.

İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.

7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler

İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir;

a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,

b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,

İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.

Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.

İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.” düzenlemesi bulunmaktadır.  

İhale üzerinde bırakılan Mbd İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının pilot ortağı Mbd İnş. San. ve Tic. A.Ş. ve özel ortağı Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. tarafından yeterlik bilgileri tablosunda bilanço ve ciro kriterleri için 2019 yılına ait verilerin beyan edildiği, pilot ortağın yeterlik bilgiler tablosundaki söz konusu bilgilerin “cari oranın 3,205194, öz kaynak oranının 0,5390055, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının (0) ve toplam cironun 2******* TL” şeklinde olduğu, özel ortağın yeterlik bilgiler tablosundaki söz konusu bilgilerinin ise “cari oranın 1,44769216, öz kaynak oranının 0,82388788, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,04910010422 ve toplam cironun 2******** TL” şeklinde olduğu görülmüştür.

Yukarıda yer verilen ihale dokümanı düzenlemelerden, istekliler tarafından ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yılsonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri ve toplam ciroyu gösteren gelir tablosunu e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri ve e-teklifleri kapsamında beyan edilen belgelerde İdari Şartname’nin 7.4.2 ve 7.4.3’üncü maddelerinde belirtilen kriterlerin sağlanması gerektiği, ayrıca iş hacmini gösteren belgeler için ise, isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, toplam cirosunu gösteren gelir tablosu veya yapım işleri cirosunu gösteren belgelerden birinin sunulmasının yeterli olduğu anlaşılmıştır.  

EKAP üzerinden 2019 yılına ait bilgilerin yer aldığı bilanço incelendiğinde, İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde istenilen oranların 2019 yılındaki verilerle sağlandığı, kısa vadeli banka borçlarının uzun vadeli olarak gösterilmediği, mevzuata aykırı yuvarlama yapılmadığı, EKAP üzerinden 2019 yılına ait bilgilerin yer aldığı gelir tablosu incelendiğinde ise İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü maddesinde istenilen ciro oranın 2019 yılındaki verilerle sağlandığı, ciro için fatura beyan edilmediği, gelir tablosunun mevzuata uygun olarak beyan edildiği anlaşılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan Mbd İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 2019 yılına ait beyan edilen bilanço ve gelir tablosunda İdari Şartname’nin 7.4.2 ve 7.4.3’üncü maddelerinde belirtilen kriterlerin sağlandığı, söz konusu bilgilerin EKAP üzerinden teyidinin de yapılabildiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.

35.1.1. Fiyat Dışı Unsur Değerlendirme Yöntemi: İş kalemleri bazında teklif fiyat nitelik puanlaması

Hesaplamada Kullanılacak Formül: Toplam Puan=Teklif Fiyatı Puanı + Fiyat Dışı Unsur Puanı

Numune Değerlendirmesinde Kullanılacak Mı: Hayır
Demonstrasyon Değerlendirmesinde Kullanılacak Mı: Hayır
Teklif Fiyat Puanı: 50

35.1.2. Fiyat dışı unsurların değerlendirilmesine ilişkin bilgi ve belgeler yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilecektir.

35.2 Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde ilgili uygulama yönetmeliğinde düzenlenen usule göre ihale sonuçlandırılacaktır.

35.2.1. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde; Teklif fiyatı daha düşük olan istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenecektir. Fiyat tekliflerinin de eşit olması durumunda 35.1.1. maddesinde yer alan fiyat dışı unsurların öncelik sıralaması esas alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenecektir.

35.3. Fiyat avantajı uygulanması:

35.3.1. Bu ihalede, tekliflerin değerlendirilmesinde yerli istekliler lehine % 15 (rakam ve yazıyla) yüzde on beş oranında fiyat avantajı uygulanacaktır. Ortakları arasında yabancı gerçek ve/veya tüzel kişi bulunan ortak girişimler bu fiyat avantajından yararlanamaz. Yerli istekliler lehine fiyat avantajı, yabancı isteklilerin fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedellerine, bu bedeller üzerinden yukarıda belirtilen fiyat avantajı oranı uygulanarak bulunacak tutar eklenmek suretiyle hesaplanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan İdari Şartname’nin 35.1.1’inci maddesinde “Teklif oranları hesaplanırken yuvarlama yapılmayacaktır.” şeklinde bir düzenlemenin yer almadığı görülmüştür.

EKAP üzerinden yapılan puanlama neticesinde ihale üzerinde bırakılan Mbd İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının en düşük teklif sahibi olması nedeniyle 50,00 teklif fiyatı puanı ve iş kalemleri bazında teklif fiyat nitelik puanlamasına ilişkin 50,00 fiyat dışı unsur puanı olmak üzere 100 tam puan aldığı görülmüş olup, puan hesaplamalarında herhangi bir yuvarlama yapılmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

           b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

           c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,

İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde “38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır.…” açıklaması,    

Aynı Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde,  4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;

Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.

…45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.

45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

…45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.

45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.…” açıklamaları yer almaktadır.  

Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,” düzenlemesi yer almaktadır.  

İtirazen şikâyete konu ihalede 74 adet ihale dokümanı indirildiği, 30.06.2020 tarihinde yapılan ihaleye 20 isteklinin katıldığı, 14.12.2020 onay tarihli ihale komisyonu kararında, sınır değerin 319.289.663,97 TL olarak hesaplandığı, sınır değerin altında geçerli teklif veren 7 istekliden 13.07.2020, 22.07.2020, 29.07.2020 ve 13.08.2020 tarihlerinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Mbd İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Nvs İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. -Nyb İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.   

EKAP üzerinden isteklilere gönderilen 13.08.2020 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısında “…Ayrıca KRS-İBO/001 Tanır Sulaması İşletme – Bakım – Onarım Hizmetlerinin Sağlanması (36 Ay) poz analizi aşağıda tablo halinde belirtilerek analiz girdilerinin tamamı “Açıklama İstenilecek Analiz Girdileri Tablosu”na eklenmiştir.

ifadelerine yer verilerek KRS-İBO/001 poz numaralı “Bakım- Onarım Hizmetlerinin Sağlanması (36 Ay)”  iş kaleminin analizine yer verildiği, söz konusu analizde yer alan ARAÇ2 “Motosiklet (125-250 cc)”, ARAÇ3 “Ataşmanlı Traktör” ve İBO/002 “Ortak tesis masrafları” analiz girdisinin açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirlendiği görülmüştür.

KRS-YO/007 poz numaralı “Yeşiloba Regülatör Yapısının Kazısı ve İnşaatı, Mekanik Aksamının Temini ve Yerleştirilmesi” ve KRS-TNR/043 poz numaralı “Tanır Regülatör Yapısının Kazısı ve İnşası, Mekanik Aksamının Temini ve Yerleştirilmesi” iş kalemi içinde B-15-302 poz numaralı paçal analiz girdisinin yer aldığı, söz konusu analiz girdisi idarece gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısının ekinde yer alan açıklama istenilen analiz girdileri listesinde

“

”

şeklinde temel girdilerin yer aldığı, bu girdilerin miktarlarının bir arada yer aldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme neticesinde teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilmesi ve bu teklif sahiplerinden, yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntıların yazılı olarak istenilmesi gerektiği, bununla birlikte, idarece açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edileceği, söz konusu analiz girdilerine ilişkin olarak isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmeyeceği (işçilik girdileri hariç), bahsi geçen hususa ilişkin olarak da açıklama isteme yazılarında, açıklanması istenilmeyecek olan analiz girdilerine yer verileceği,

Diğer yandan, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanmış ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için, bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesinin gerektiği, isteklilerce teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlanacak analizlerde ise, açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan tüm girdilerin gösterileceği, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenilmesi durumunda yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin idarece verilen analiz formatlarına uygun olması gerektiği, aksi takdirde ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya Teknik Şartname’ye uygun olmayan açıklamaları sunan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği anlaşılmıştır.

Analiz girdilerine yer verilen KRS-İBO/001 poz numaralı iş kaleminin yaklaşık maliyet icmal tablosunun eki sıralı analiz girdi tablosunda toplam tutarının 13.289.288,68 TL olduğu, söz konusu tutarın (13.289.288,68 TL) %3’ünün 398.678,66 TL olduğu, bahse konu analizde yer alan ARAÇ2 “Motosiklet (125-250 cc)”, ARAÇ3 “Ataşmanlı Traktör” ve İBO/002 “Ortak tesis masrafları” analiz girdilerinin yaklaşık maliyet hesabındaki tutarlarının ise sırasıyla 63.000,00 TL, 288.000,00 TL ve 216.059,78 TL olduğu, dolayısıyla söz konusu 3 analiz girdisinin de analiz toplam tutarının %3’ünün (398.678,66 TL) altında olduğu, sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşmadığı, ayrıca bu analiz girdilerinin başka iş kalemlerinde yer almadığı, bu girdilerin açıklama istenilmeyen analiz girdileri olarak belirlenmesi ve açıklama istenilmemesi gerekirken açıklama istenildiği anlaşılmıştır.  

Yukarıda belirtilen B-15.302 poz numaralı analiz girdisi içerisinde yer alan formen, yağcı, operatör makinist, mazot, ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP  ve traktör buldozer girdilerinin ait olduğu KRS-YO/007 ve KRS-TNR/043  poz numaralı iş kaleminin analiz girdileri arasında da yer aldığı, B-15.302 poz numaralı analiz girdisi içeresinde yer alan anılan girdilerin ait olduğu iş kaleminde yer alan aynı girdilere dağıtılması gerektiği, bu dağıtım neticesinde hangi analiz girdisinin açıklama istenilecek hangi girdinin açıklama istenilmeyecek girdi olarak belirlenmesi gerektiği anlaşılmıştır.

Bu çerçevede, uyuşmazlığa konu ihalede sorgulamaya tabi tutulan iş kalemleri arasında yer alan ve paçal iş kalemi niteliğindeki iş kalemine ilişkin hazırlanan analizin anılan Tebliğ’de belirtildiği üzere “ayrıntılı analiz” niteliği taşımadığı, ayrıca analiz girdilerinden analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmemesi gerektiği anlaşılmıştır. Dolayısıyla, bu haliyle aşırı düşük teklif sorgulama işleminin usulüne uygun olarak gerçekleştirilmediği, bu şekilde yapılan bir sorgulama sonucunda aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmesinin imkân dâhilinde olmadığı anlaşılmıştır.

Tespit edilen tüm bu aykırılıklar neticesinde,

Açıklama istenilecek tüm paçal iş kalemlerine ait birim fiyat analizlerinin temel girdilere (işçilik, makine amortismanı, mazot, makine ve diğer malzeme girdileri vb.) kadar ayrıştırılması,

  Paçal iş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve tutarlarının anılan poz miktarları dikkate alınarak toplanması (örneğin aynı iş kalemi analizi içerisinde yer alan işçilikle ilgili operatör makinist girdilerinin söz konusu poz birim miktarı dikkate alınarak toplanması), farklı poz numarasına sahip girdilerinin ise ayrı ayrı gösterilmesi,

  Yukarıdaki işlemlerden sonra anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi ve açıklama istenilecek paçal iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması,

  Anılan Tebliğ’in 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, idarece yapılan aşırı düşük teklif sorgulama işleminin teklif fiyatı sınır değerin altında kalan tüm isteklilere yukarıda bahsedilen hususlara uygun şekilde tekrar yapılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.