|
BAŞVURU SAHİBİ:
Fiyer Yapı İnşaat Emlak Pazarlama İthalat İhracat Tic. Ltd. Şti. – Fhk İnşaat Taahhüt Turizm İthalat İhracat Dış Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/131408 İhale Kayıt Numaralı “Çorlu İlçesi, Önerler Mahallesi İçmesuyu, Kanalizasyon ve Yağmursuyu İnşaatı Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından 08.03.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Çorlu İlçesi, Önerler Mahallesi İçmesuyu, Kanalizasyon ve Yağmursuyu İnşaatı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Fiyer Yapı İnşaat Emlak Pazarlama İthalat İhracat Tic. Ltd. Şti. – Fhk İnşaat Taahhüt Turizm İthalat İhracat Dış Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin 27.04.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.05.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.05.2023 tarih ve 93346 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan aynı tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/654 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Murat Cengiz Kansoy-Yazıcıoğlu İnş. Haf. ve Paz. Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;
a- İhale konusu iş kapsamında kullanılacak iş makinelerinin tamamı için kendi malı olduğuna ilişkin beyanında bulunulup bulunulmadığının veya bunlara ilişkin fiyat teklifi alınıp alınmadığının bilinmediği, beyana konu iş makinelerin amortismanlarının yanlış olduğu, ayrıca bu araçların beygir gücünün ihale dokümanında istenilen beygir güçleri ile uyuşmadığı,
b- Akaryakıt ile ilgili girdilere ilişkin olarak, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına ait 2023 yılı rayiçlerinin kullanılmadığı, söz konusu iş makinelerinin beygir gücünün hesaba katılarak açıklama yapılmadığı,
c- İhale konusu iş kapsamında çalıştırılacak teknik personel, iş güvenliği, formen, operatör makinist, yağcı, düz işçi, makinist, lağımcı, erbap işçi, dülger ustası ve sıcak demirci ustasına ilişkin giderlerin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca yayınlanan saatlik asgari ücret üzerinden açıklanmasının mevzuata uygun olmadığı, ayrıca maliyet avantajı sağlamak adına işçilik saatlik miktarlarının azaltıldığı,
d- Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi gereğince fiyat teklifinde yer alması gereken ibarenin ve meslek mensubu kaşe ve imzasının bulunmadığı, satış tutarı tespit tutanağının ihale tarihinden önceki son geçici vergi beyanname dönemi veya önceki bir döneme ait olmadığı,
Fiyat teklifinin ilgili iş kaleminin imalatı için gerekli olan iş kalemi ve gruplarını içermediği, malzeme, işçilik ve montaj kalemleri yönünden ayrı ayrı açıklama yapılması gerektiği, idarenin analiz girdilerinde bulunmasına rağmen pek çok kalemin fiyat tekliflerinde açıklanmadığı, analiz girdilerine ilişkin miktarların azaltıldığı, malzemelerin cins ve birimlerinin yanlış yazıldığı,
Fiyat teklifini veren üçüncü kişilerin ihale konusu işte kullanılması öngörülen malın 1/20’si kadar satış yapma şartını sağlamadıkları yönündeki şikayet başvurularının idarece reddedildiği, oysa ki beyannamelerden ve satış tespit tutanaklardan bu hususun anlaşılmasının ve teyit edilmesinin olanaklı olmadığı, isteklinin fiyat teklifi aldığı tedarikçilerin satış tespit tutanağı esas dönemlere ait vergi dairesi onaylı berat yazılarının istenmesi gerektiği,
Fiyat teklifi veren kişilerin faaliyet alanlarının uygun olmadığı, KDV hariç olarak ve şantiye teslim fiyat tekliflerinin alınmadığı, fiyat teklifine konu mamul girdisinin yükleme ve boşaltma ile istifleme bedelinin hesaplanmadığı, fiyat teklifi ve dayanağı olan EKO-5 ve EKO-6 satış tespit tutanağı ile ilgili faturaların bu iş için sahte olarak düzenlendiği, fiyat teklifini düzenleyen ilgili meslek mensubu ile fiyat teklifi veren tüzel kişilik tarafından imzalanan belgelerde bulunan imzalar ile meslek mensubunun sunmuş olduğu imza beyannamesindeki imzaların birbiri ile uyuşmadığı, sunulan fiyat teklifleri ile teklife esas maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının birbirleri ile uyumlu olmadığı iddia edilmektedir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde ”İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin aşırı düşük tekliflere ilişkin 45’inci maddesinde “45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
…
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.
45.1.13.6. …
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir. Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515 Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,
kullanılabilecektir.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” yönünde açıklama yapılmıştır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı ikinci maddesinde “ 2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Çorlu İlçesi, Önerler Mahallesi İçmesuyu, Kanalizasyon ve Yağmursuyu İnşaatı Yapım İşi
…
e) Miktarı:
Bu proje kapsamında muhtelif çaplarda HDPE (PN10) boru ile toplam 11.150 metre içmesuyu hattı, muhtelif çaplarda beton/betonarme boru ile toplam 4.852 metre yağmursuyu hattı, muhtelif çaplarda beton/betonarme boru ve Ø500 çapında HDPE (PN10) boru ile toplam 17.345 metre kanalizasyon hattı, 2 adet yatay delgi, atıksu parsel bacası ve bağlantı hattı, evsel içmesuyu bağlantısı ve parsel bağlantısı imalatları yapılacaktır.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Tekirdağ İli Çorlu İlçesi Mücavir Alan Sınırları” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi bulunmaktadır.
08.03.2023 tarihinde gerçekleştirilen ihalede teklifi aşırı düşük olduğu tespit edilen Murat Cengiz Kansoy-Yazıcıoğlu İnş. Hafr. ve Paz. Tic. Ltd. Şti. ortak girişimine 20.03.2023 günü aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasına ilişkin yazının tebliğ edildiği, yazı ekinde açıklama istenen iş kalemleri ile açıklama istenen/istenmeyen analizlere ilişkin listelere yer verildiği, bahse konu ortak girişim tarafından sunulan açıklamaların idarece uygun bulunarak 17.04.2023 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin ortak girişim üzerinde bırakıldığı görülmüştür.
(a) bendindeki iddia konusu hususlara ilişkin incelemede;
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale konusu işte kullanılacak iş makinelerine ilişkin fiyat teklifi alınmadığı, araçlardan sadece “Ekskavatör beko takriben 125 HP (3/4-15/8 Yd3)” girdisi için amortisman süresi dolmuş isteklinin kendi malı olan 185 HP ekskavatör cinsi iş makinasının açıklamaya konu edildiği ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17’nci maddesinde belirtilen kalemlere ilişkin hesaplama yapıldığı görülmekle birlikte, kendi malı olan makineler üzerinden açıklama yapılması halinde söz konusu iş makinelerinin teknik özelliklerinin açıklama istenen iş makinesinin teknik özellikleri ile uyumlu olması gerekmesine rağmen farklı teknik özelliklere sahip iş makinesi kullanıldığı, bahse konu aracın beygir gücünün idarece açıklama isteme yazısı ekinde istekliye gönderilen analiz formatında belirlenen 125 HP’den farklı olduğu anlaşıldığından, yapılan açıklamanın idarece verilen analiz formatına uygun olmadığı değerlendirilmiş ve başvuru sahibinin bu husustaki iddiası yerinde bulunmuştur.
(b) bendindeki iddia konusu hususlara ilişkin incelemede;
İdarece aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında sorgulamaya konu her bir iş kalemi için kullanılacak motorin miktarının kilogram cinsinden belirtildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından bu miktarların esas alınarak iş makinalarının akaryakıt giderlerinin tevsiki amacıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.14’üncü maddesine uygun şekilde motorin maliyeti için EPDK tarafından yayımlanmış 24.02.2023 tarihli Petrol Piyasası Bayi Satış Fiyatı Bülteninde yer alan fiyatın kullanıldığı, hesaplamada kullanılan birim fiyatın, ihale ilan tarihi olan 14.02.2023 ile ihale tarihi 08.03.2023 tarihleri arasında geçerli olan ve EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan en yüksek işlem hacimli 8 firmanın akaryakıt fiyatlarına ilişkin raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında olmadığı görülmüştür. Öte yandan, (a) bendinde yapılan incelemede, isteklinin kendi malı olan 185 HP ekskavatör cinsi iş makinasının idarece belirlenen şartları taşımadığı halihazırda tespit edilmiş olup, bu aracın akaryakıt tüketimine ilişkin açıklamanın idarece hazırlanan analiz formatında belirtildiği şekilde yapıldığı görülmüştür.
(c) bendindeki iddia konusu hususlara ilişkin incelemede;
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan açıklamalarda, başvuruya konu işçilik kalemlerine ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesine uygun olarak ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında bir teklif fiyatı öngörülmediği, işçilik miktarlarında da azaltma yapılmadığı görülmüş, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
(d) bendindeki iddia konusu hususlara ilişkin incelemede;
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sorgulamaya konu 45 analiz girdisinden sekiz tanesinin fiyat teklifi alınmak suretiyle açıklamaya konu edildiği, tekliflerde Genel Tebliğin 45.1.13.1’nci maddesindeki ibareye yer verildiği, meslek mensubu kaşe ve imzasının bulunduğu,
Fiyat teklifine konu girdilerin; Ø 800 mm Betonarme Boru, Ø 1000 mm Betonarme Boru, Ø 1400 mm Betonarme Boru, Ø 1600 mm Betonarme Boru, Ø, 1800 mm Betonarme Boru, Ø 2000 mm Betonarme Boru, Sfero döküm çerçeveli baca kapağı (88 kg, ID400, GGG50 sfero döküm, kilitli, EPDM contalı), Ø 160 mm anma çaplı PE 100 polietilenden mamül içme ve kullanma suyu boruları olduğu, fiyat teklifleri ve eki satış tutarı tespit tutanaklarında (Ek-O.6) belirtilen girdiler ile idarece sorgulamaya konu edilen girdiler arasında miktar ve malzeme cinsi bakımından herhangi bir uyumsuzluk bulunmadığı, açıklamaların idarece belirlenen girdiler ile aynı olduğu ve anılan girdilerin dahil olduğu iş kalemlerinde işçilik girdilerinin ayrıca yer aldığı, idarece sorgulamaya konu edilip istekli tarafından açıklamada bulunulmayan bir girdinin bulunmadığı görülmüş, bu husustaki iddianın yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
Öte yandan, 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş ve işlemler hukuka uygunluk karinesinden yararlanmakta olup, düzenlenen belgelerdeki bilgilerin doğruluğundan meslek mensubunun sorumlu olduğu ve başvuru sahibi tarafından bu husustaki iddialarını destekleyici somut herhangi bir bilgi, belgeye yer verilmediği anlaşıldığından, belgelerin sahteliğine ve/veya vergi dairesi nezdinde tevsik edilmesi gerektiğine ilişkin iddia yerinde bulunmamıştır.
Ø 1600 mm Betonarme Boruya ilişkin sunulan fiyat teklifi ekinde yer alan satış tutarı tespit tutanağının “Mükellefin tespit yapılan geçici vergi beyanname dönemine ait yasal defter tasdik bilgileri” başlıklı kısmında yer alan tabloda geçici vergi dönemine ait yıl ve dönem bilgilerinin beyan edilmediği, işlemin Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yazılı 45.1.13.11’inci maddesinde belirtilen düzenlemeye uygun olmadığı anlaşılmıştır.
Ayrıca tutanağın fatura bilgilerine ilişkin tablosunda beş adet fatura bilgisine yer verildiği, bu faturaların üçünün (Temmuz-Ağustos-Eylül), diğer ikisinin ise (Ekim-Kasım-Aralık) dönemine ilişkin olduğu, beyan edilen üç adet 14.09.2022 tarihli fatura bilgilerinden faturalara konu satış miktarının 32 metre Betonarme Boruya tekabül ettiği, aynı tabloda 21.10.2022 tarihli iki adet fatura bilgisine yer verildiği, bunların miktarının da 24 metre olduğu görülmüştür.
Bahse konu girdinin yer aldığı “Ø1600 mm iç çapında, entegre contalı, buhar kürlü (muflu) betonarme boru ile yağmursuyu hattı yapılması” iş kaleminin miktarının 830 metre olduğu dikkate alındığında, başvuru sahibinin fiyat teklifini veren üçüncü kişilerin ihale konusu işte kullanılması öngörülen malın 1/20’si kadar satış yapma şartını sağlamadığı yönündeki iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.
“1800 mm Betonarme Boru ve Ø 2000 mm Betonarme Boru”ya ilişkin fiyat teklifi eki satış tutarı tespit tutanaklarında ilgili kısımda yer alan tabloda geçici vergi dönemine ait yıl ve dönem bilgilerinin beyan edilmediği, işlemin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.11’inci maddesine aykırı olduğu ve ihale üzerinde kalan isteklinin teklifinin reddi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren kişi/kişilerden alındığı, sunulan açıklamaların idarece sorgulanan girdilere ilişkin olduğu, mevzuatta meslek mensubunun imza beyannamesi sunmasına yönelik bir düzenleme bulunmadığı, fiyat teklifleri ile satış tutarı tespit tutanaklarının birbirleri ile uyumlu olduğu görülmüş, bu husustaki iddiaların yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
B) İhalede aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin tek bir isteklinin açıklamada bulunduğu görülmüş, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden bir inceleme yapılmamıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Murat Cengiz Kansoy-Yazıcıoğlu İnş. Haf. ve Paz. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin reddedilerek, bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Bununla beraber, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|