aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında 40 ayrı gider kaleminin önemli maliyet bileşeni olarak belirlendiği, ihale dokümanındaki önemli önemsiz, büyük küçük tüm maliyet unsurlarının hiçbir ayrım gözetilmeksizin önemli maliyet bileşeni olarak kabul edildiği, ayrıca sözleşme giderleri başlığı altındaki “teminat vs.” ibaresiyle niteliği tamamen belirsiz unsurlar için dahi aşırı düşük teklif açıklamasının istenildiği,İhale Kanununun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı maddesi ile Yönetmelik maddesinde yer alan ihale komisyonunun teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği hükmünün lafzına ve amacına aykırı olduğu, Kanun hükmü dikkate alınmak suretiyle hazırlanan Genel Tebliği maddesinde yapım işi ihalelerinde açıklama istenecek önemli maliyet bileşenlerinin, yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ait analizlerde yer alan ve tutarı kar ve genel giderler hariç analiz toplamının %3’ünden fazla girdilerden oluşacağının ifade edildiği, şikayete konu ihalenin bir yapım işi olmadığı, ancak Kanun maddesindeki “önemli maliyet bileşenleri” düzenlemesinin hem yapım işleri hem de hizmet alımları için geçerli olduğu, bu çerçevede, hizmet alımı ihalelerinde de maliyet bileşenlerinden önemli olanlarının belirlenerek sadece bu bileşenler için açıklama istenmesi gerektiğinin anlaşılması

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,          

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,       

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,       

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi

79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.

79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.

79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;

SD: Sınır değeri,

YM: Yaklaşık maliyeti,

n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,

T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan (Ek ibare: 29.06.2017-30109 R.G./2. md.) ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,

R: Sınır Değer Tespit Katsayısını

79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.

 

 

 

 

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.” açıklaması,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Akıllı Ücret Toplama Sistemi İşletim

b) Miktarı ve türü: 36 ay süreli Akıllı Ücret Toplama Sistemi İşletim Hizmetinin miktarı ve türü Teknik Şartnamede belirtilmiştir. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: İzmir Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde…” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesine göre idarenin, teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak istemesi gerekmektedir. Ayrıca hizmet alımı ihalelerine ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.1’inci maddesinde, aşırı düşük tekliflerin sorgulanmasına ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu olduğu açıklanmıştır.

 

 

 

 

Yapılan incelemede, idare tarafından sınır değerin altında teklif sunan E-Kent Geçiş Sistemleri ve Biletleme Teknolojileri A.Ş.ye 12.02.2021 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında “…İhale Komisyonu tarafından;

Firmanızın sunduğu teklif ile ilgili, Kamu İhale Kurumunun internet sitesinde bulunan Sınır Değer Hesaplama aracı kullanılmak suretiyle yapılan hesaplamada, teklifinin sınır değerin altında olması nedeniyle, firmanızın teklifi aşırı düşük teklif olarak tespit edilmiştir.

İhale Komisyonu tarafından;

Firmanızın teklifinin “Sınır Değer” in altında olması nedeniyle, ekte maddeler halinde belirtilen “teklifte önemli kabul edilen maliyet bileşenlerinin” detaylarıyla sorgulanmasına ihale komisyonunca ihtiyaç duyulmuştur.

 

Firmanızın teklif kapsamında sunduğu ve ekte ifade edilen “teklifte önemli kabul edilen maliyet bileşenleri” ile ilgili ayrıntılı bir açıklama yapılması, yapılacak açıklamanın yazımızın tebliğ tarihini izleyen 5 (beş) iş günü içerisinde İdaremiz kayıtlarında olacak şekilde gönderilmesini rica ederim.” ifadelerine yer verildiği, söz konusu yazı ekinde yer alan önemli maliyet bileşenlerinin “A.DONANIMLAR:

1.Validatör,

2.Sürücü Kontrol Paneli

3.Denetim Cihazı

4.Harddisk

5.TVM

6.SAM Kart

7.Dolum Cihazı

8.SAM Kart Yuvası Olan Kart Okuyucu

B. YAZILIM GÜNCELLEMELERİ:

1.SAM Kart Üretim Yazılımı,

2.İzmirim Kart Formatlama Yazılımı.

3.Ulaşım Kart Uygulaması (UKART) Yazılımı

C. YAZILIMLAR

1.Merkezi AÜTS Yazılımı,

2.Validatör Yazılımı,

3.Dolum Cihazı Yazılımı,

4.Denetim Cihazı Yazılımı,

5.Bayi Denetim Mobil Uygulaması Yazılımı,

6.Kart Bilet Dolum Ve Satış Otomat Yazılımları(TVM),

7.Kart Kişileştirme Yazılımları. Proje Takip Sistemi Yazılımı,

8.Arıza Bildirim Ve Takip Sistemi Yazılımı,

9.Dokümantasyon Hazırlama Aracı/Yazılımı,

10.Kod Barındırma Servisi (SVN vb.).

11.Sunucu Güvenlik Yazılımları.

12.SSL Güvenlik Sertifikaları,

13.Entegrasyonlar,

D.SİSTEM KURULUMU HİZMETİ/SÜRECİ:

1.Donanım Montajları,

2.Bayi Pos Kurulumları,

3.Merkezi Sistem Kurulumları,

 

 

 

E. İŞLETME SÜRECİ:

1.Bayi Komisyon Giderleri,

2.Personel,

3.Araç,

4.Yakıt,

5.Ofis,

6.Data Hattı ve İletişim,

7.Zafiyet Taraması Gideri,

8.Ek Donanımlar ve Lisanslar,

F.SÖZLEŞME GİDERLERİ

1.Damga vergisi,

2.Karar pulu,

3.KİK payı,

4.Eğitim Giderleri,

5.Teminat, vs.”

şeklinde belirlendiği görülmüştür.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinin irdelenmesinden; ihale komisyonu tarafından sınır değer hesaplaması yapılmasından sonra teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili aşırı düşük teklif açıklaması talep edileceği, aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenilmesine ilişkin yazıda isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin idarenin takdir yetkisi kapsamında olmak üzere bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu olduğu, bu kapsamda idare tarafından “A.Donanımlar”, “B.Yazılım Güncellemeleri”, “C. Yazılımlar”, “D.Sistem Kurulumu Hizmeti/Süreci”, “E.İşletme Süreci”, “F.Sözleşme Giderleri” başlığı altında 40 farklı kalem için açıklama talep edildiği, bu şekilde bir belirleme yapılmasının idarenin takdir yetkisi kapsamında değerlendirilebileceği, ancak, aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında ana başlıklar altında yer alan alt başlıklardaki kalemlere ait ibarelerin hangi teklif bileşeni veya bileşenlerini işaret ettiği hususunda belirsizlik oluşturduğu, bahse konu aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısının bu haliyle, aşırı düşük teklif açıklamasının hazırlanması, değerlendirilmesi ve incelenmesini mümkün kılmadığı, anılan nedenlerle ihale komisyonu tarafından teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşeni veya bileşenlerinin isteklileri tereddüde düşürmeyecek şekilde belirtilmesi suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale komisyonu tarafından teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşeni veya bileşenlerinin, somut ve net bir şekilde aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında belirtilmesi suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Toplantı No	: 2021/014
Gündem No	: 72
Karar Tarihi	: 07.04.2021
Karar No	: 2021/UH.II-786