aşırı düşük teklif açıklama kapsamında sunulan Analizlerde kullanılan motorin birim fiyatı başlıklı tabloda yer alan EPDK günlük motorin birim fiyatının hangi il bazında hangi bayinin günlük yayımlanan akaryakıt fiyatı olduğu tespit edilememiş olup, açıklamanın bu şekliyle mevzuata uygun olmadığı hk

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.

İhale ilan tarihinde yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;

…

45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

…

45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir…” açıklamaları bulunmaktadır.

Şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: (RİZE-GÜNEYSU) AYRIM-KÜÇÜKÇAYIR İL YOLU (BY) KM: 3+900- 4+286,87G/6+365İ-12+700 ARASI TOPRAK İŞLERİ, SANAT YAPILARI, KÖPRÜ İŞLERİ, ÜSTYAPI İŞLERİ VE TÜNEL İŞLERİ (BSK) YAPILMASI İŞİ

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 1964E04-2 – 1993E04-341

d) Kodu:

e) Miktarı: 294.129 m³ toprak işleri kazısı,38.281 m³ Beton, 23.422 m³ moloz taş inş., 17.590 m³ köprülerde demirli beton, 125.488 m² bitümlü sıcak karışım,6343m³ Tünelde püskürtme betonu,19.000 m İBO bulonu tesis edilmesi, 12.134 m³ Tünel nihai beton kaplaması

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: (Rize-Güneysu Ayr. Küçükçayır İl Yolu” düzenlemesi,

İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü, ” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalede, 14.07.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile Mak İş İnşaat ve Taahhüt A.Ş.-Kct Yol Yapı İnşaat Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı’nın ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği, söz konusu komisyon kararına yönelik olarak Ö.D.F. Yılmazlar İnş .Tur. Made. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan itirazen şikayet başvurusu üzerine yapılan inceleme neticesinde alınan 09.09.2020 tarihli ve 2020/U.Y.II/1491 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile Mak İş İnşaat ve Taahhüt A.Ş.-Kct Yol Yapı İnşaat Ticaret A.Ş. İş Ortaklığı’nın teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, bunun üzerine 28.09.2020 tarihinde alınan ihale komisyonu kararı ile Ö.D.F. Yılmazlar İnş .Tur. Made. Nak. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, başvuru sahibi Gkm Yol Yapı İnşaat ve Ticaret A.Ş.-Türütler İnşaat Turizm Temizlik Nakliyat Enerji Orman Ürünleri Gıda Hayvancılık Yemek Sanayi Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığının ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği tespit edilmiştir.

Diğer yandan, Nesce İnşaat Enerji ve Ticaret A.Ş. tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine alınan 09.09.2020 tarihli ve 2020/UY.II-1490 sayılı Kamu İhale Kurulu kararının iptali istemiyle, anılan istekli tarafından açılan davada, Ankara 4. İdare Mahkemesinin 27.10.2020 tarihli E:2020/1765, K:2020/1552 sayılı kararı ile anılan Kurul kararının iptaline karar verilmiş ve mahkeme kararının gereğini yerine getirmek üzere 11.11.2020 tarihli ve 2020/MK-265 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı alınmıştır.

Bunun üzerine 03.12.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Nesce İnşaat Enerji ve Ticaret A.Ş.nin üzerinde bırakılmasına ve Ö.D.F. Yılmazlar İnş. Tur. Made. Nak. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenmesine karar verildiği görülmüştür.

Ö.D.F. Yılmazlar İnş. Tur. Made. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ilgili belgeler incelendiğinde;

Motorin maliyetini tevsik etmek üzere, 01.05.2020 tarihinde Rize iline ilişkin yayımlanan LİFEPET motorinin EPDK akaryakıt bayi fiyatı raporu çıktısının sunulduğu, söz konusu belgede belirtilen motorin fiyatının 4.05599 TL/lt (%18 KDV dahil) olduğu, anılan istekli tarafından akaryakıt maliyeti için ihale ilan tarihi (10.04.2020) ile ihale tarihi (27.05.2020) arasında yer alan EPDK tarafından il bazında yayımlanmış olan fiyatın kullanıldığı görülmüştür.

Nesce İnşaat Enerji ve Ticaret A.Ş. aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ilgili belgeler incelendiğinde;

Agne Yapı A.Ş.-Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti.-Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Parsu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ilgili belgeler incelendiğinde;

Motorin maliyetini tevsik etmek üzere, 01.05.2020 tarihli EPDK günlük (%18 KDV dahil) motorin birim fiyatının (4,060 TL/lt) kullanıldığının belirtildiği, %18 KDV hariç tutarının 3,440 TL/lt olduğu, motorinin litre/kg yoğunluğunun 0,833 alınarak kg fiyatının (3,44/0.833) 4,130 TL/kg olarak belirlendiği görülmüş olup, söz konusu birim fiyatları tevsik etmek için açıklama kapsamında herhangi bir belge sunulmadığı tespit edilmiştir.

ÖDF Yılmazlar İnş. Tur. Made. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. ve Nesce İnş. Enerji ve Tic. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında motorin analiz girdisinin fiyatının açıklanması için EPDK’nın EBİS Bildirim Sistemi üzerinden alınan “Akaryakıt Bayi Fiyatı Raporu” sunulduğu ve raporda Rize ili için 01.05.2020 tarihinde ilan edilen 4.05599 TL (KDV dahil) motorin birim satış fiyatının kullanıldığının tespiti üzerine başvuru sahibinin iddialarının neticelendirilmesi bakımından Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanlığı’ndan bilgi istenmiştir.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığı’na yazılan 08.03.2021 tarih ve 4293 sayılı yazı ile “…Bahse konu inceleme kapsamında 10.04.2020 ile 27.05.2020 tarihleri arasında (bu tarihler de dahil) Rize ili içerisinde LIFEPET akaryakıt firmasının akaryakıt bayilerinin ticari unvanları ve 01.05.2020 tarihinde Rize ili içerisinde LIFEPET firması için ilan edilen 4.05599 TL (KDV dahil) motorin birim satış fiyatının hangi LIFEPET bayisi/bayilerinden temin edildiği…” hususlarında bilgi istenmiş olup Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığı’nın cevabi yazısı 31.03.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına alınmıştır.

Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığı’nın cevabi yazısında “…Kurumumuz kayıtlarında yapılan incelemeler neticesinde, bahsi geçen LIFEPET akaryakıt firmasının aslen DAĞ/7343-1/39119 lisans numaralı dağıtıcı lisansı sahibi Life Petrolcülük Anonim Şirketi’ne ait bir marka olduğu anlaşılmıştır. Bununla birlikte, DAĞ/7343-1/39119 lisans numaralı dağıtıcı lisans sahibinin lisansı süresince Rize ili içerisinde hiçbir bayisinin olmadığı tespit edilmiştir.” bilgilerinin bulunduğu anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede; Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığı’nın cevabi yazısı doğrultusunda, 01.05.2020 tarihinde LIFEPET’in Rize ili içerisinde faaliyet gösteren anlaşmalı bir bayisinin bulunmadığı ve bu sebeple ÖDF Yılmazlar İnş. Tur. Made. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. ve Nesce İnş. Enerji ve Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamalarında motorin analiz girdisi için öngördükleri fiyatın dayanağı bulunmadığı anlaşılmıştır.

Bununla birlikte, gelinen aşamada şikâyete konu edilen husus hakkında istikrar kazanan Danıştay kararlarına göre Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalarda isteklilerce akaryakıt fiyatı kullanılan markanın söz konusu ilde anlaşmalı bayisinin bulunması gerektiğine ilişkin bir belirleme yapılmadığından, EPDK tarafından internet sitesinde il bazında günlük olarak yayımlanan akaryakıt fiyatlarının %90’ının altında açıklama yapmayan isteklilerin açıklamalarının geçerli kabul edilmesi gerekmektedir.

Agne Yapı A. Ş.- Burakcan İnş. ve Tic. Ltd. Şti.-Hüsamettin Peker İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Parsu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında belirtilen motorin analiz girdisinin fiyatını tevsik etmek üzere herhangi bir belge sunulmadığı, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan “Analizlerde kullanılan motorin birim fiyatı” başlıklı tabloda yer alan 01.05.2020 tarihli EPDK günlük motorin birim fiyatının hangi il bazında hangi bayinin günlük yayımlanan akaryakıt fiyatı olduğu tespit edilememiş olup, açıklamanın bu şekliyle mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Toplantı No	: 2021/015
Gündem No	: 16
Karar Tarihi	: 14.04.2021
Karar No	: 2021/UY.II-805