aşırı düşük teklif açıklamasının sağlıklı bir şekilde değerlendirilemeyeceği, idarece tesis edilen işlemin Tebliğ’in 79’uncu maddesine uygun olmadığı anlaşılmış olup, idarece aşırı düşük teklif sorgulama işleminin, isteklinin açıklamasına esas olacak önemli teklif bileşenleri açık ve net olarak belirtilmek suretiyle yeniden gerçekleştirilmesi hk

Toplantı No 2020/022
Gündem No 15
Karar Tarihi 22.05.2020
Karar No 2020/UH.II-900

BAŞVURU SAHİBİ:

Bayram Doğan Tur. Sey. Gıda Tem. Taş. Teks. Med. Mah. İnş. Taah. Pet. Ür. Tic. ve San. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Niğde İl Sağlık Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/50754 İhale Kayıt Numaralı “2020-2021 Yılı Araç Kiralama Hizmet Alımı” İhalesi (2, 3 ve 4’üncü Kısımlar)

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Niğde İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 05.03.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2020-2021 Yılı Araç Kiralama Hizmet Alımı” ihalesine (2, 3 ve 4’üncü kısımlar) ilişkin olarak Bayram Doğan Tur. Sey. Gıda Tem. Taş. Teks. Med. Mah. İnş. Taah. Pet. Ür. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin 26.03.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin bila tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 02.04.2020 tarih ve 16301 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.04.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2020/610 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

 

1) İhalenin 2’nci kısmının (Kamyonet Tipi Araç Kiralama 16 Adet Şoförlü, 1 Adet Vardiyalı Şoförlü, 6 Adet Şoförsüz) idare tarafından belirlenen yaklaşık maliyetin yaklaşık %10 fazlasına ihale edildiği, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’ne göre yaklaşık maliyetin %7’sinden daha yüksek bedelle ihale edilen işin kamu zararı oluşturduğu, ayrıca ihalenin 2’nci kısmında farklı tür araçların (şoförlü ve şoförsüz) birleştirilmesinin fiyat farklılıklarına ve kamu zararına yol açtığı,

 

2) Alagöz Nakliye İnş. Tur. Gıda San. Tic. Ltd. Şti., İsmail Ekincioğlu-Ekincioğlu Tur, Acar Seyahat Nakliye Taah. Tic. Ltd. Şti. firmaları tarafından sunulan tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, şöyle ki;

 

a) Geçici teminat mektuplarının standart forma uygun olmadığı, işin adının ve isteklinin unvanının eksik ve yanlış yazıldığı,

 

b) Birim fiyat teklif mektupları ve cetvelleri üzerinde ismi ve imzası bulunan kişilerin temsil yetkisini haiz olmadığı, imza sirküleri, imza beyannamesi ve yetki belgelerinin teklif mektuplarını imzalayan kişilere ait olmadığı, ticaret sicil gazetesiyle tescil ve ilan edilmiş bir yetki ve noter vasıtasıyla verilmiş bir vekâlet yetkisinin bulunmadığı; ticaret sicil gazetelerinde tüzel kişiliğin ortaklarının ad ve soyadlarının, tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlilerin, T.C. kimlik numaralarının ve ortaklık oranlarının yer almadığı, sunulan ticaret sicil gazetelerinin son durumu göstermediği,   

 

c) Birim fiyat teklif mektuplarında “Ayrıca ihale tarihi itibarıyla mesleki faaliyetimizi mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürdüğümüzü ve ihalenin üzerimizde kalması halinde sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak İdarenize sunacağımızı taahhüt ediyoruz.” ifadesinin yer almadığı, birim fiyat teklif cetvellerinin her sayfasının ad ve soyad/ticaret unvanı yazılarak imzalanması gerekirken yalnızca son sayfanın kaşelenip imzalandığı, ayrıca birim fiyat teklif cetvellerinde sayfa numaralarına da yer verilmediği, bu sebeple imzasız olan birinci sayfanın imzalı olan ikinci sayfanın öncülü olup olmadığının da anlaşılamadığı, birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunduğu,

 

d) İş deneyim belgelerinin EKAP belge kayıt numarası içermediği ve iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kuruluşlar tarafından düzenlendiği, ayrıca özel sektöre yapılan işleri göstermek üzere sunulan belgelerde Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde belirtilen yeterlik kriterlerinin karşılanmadığı, iş deneyim belgelerinin benzer işe uygun olmadığı,

 

e) Bilanço veya eşdeğer belgelerin üzerinde mali müşavir kaşesi ve TÜRMOB kaşesinin bulunmadığı, iş hacmine ilişkin olarak ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun ve hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren tablonun sunulmadığı, ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin sunulan belgelerin istenilen oranları karşılamadığı,

 

3) İhalenin 4’üncü kısmında (Minibüs Tipi Araç Kiralama 3 adet Şoförlü) aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan İsmail Ekincioğlu-Ekincioğlu Tur’un açıklamasının uygun olmadığı, şöyle ki;

 

a) Sigorta giderlerinin mevzuata uygun şekilde açıklanmadığı; poliçe tekliflerinde ilgili bölge müdürlüğü/genel müdürlük imzasının/teyidinin bulunmadığı, poliçe tekliflerinde belirtilen araçlarla aşırı düşük teklif açıklamasına konu edilen araçların aynı olmadığı, kendi malı olduğu belirtilen araçların plakaları için düzenlenmiş poliçe tekliflerine yer verilmediği, poliçe tekliflerinin tamamının ihale ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması gerekirken bir kısmının ihale ilan tarihinden önce düzenlendiği ve ihale konusu işin süresini kapsamadığı, poliçe tekliflerinden bir kısmının istekli adına değil, üçüncü kişiler adına düzenlendiği,

 

b) Fiyat tekliflerinin teklif konusu alanda faaliyet gösteren firmalardan alınmadığı, fiyat teklifleri ve tekliflerin eki olan tespit tutanaklarının mevzuata uygun olarak düzenlenmediği, fiyat teklifleri üzerinde meslek mensubu tarafından yazılması gereken standart ifadelerin yer almadığı, tespit tutanaklarının tarih ve sayısının yazılmadığı, fiyat tekliflerini veren firmalarla meslek mensupları arasında tam tasdik sözleşmesinin bulunmadığı, tespit tutanaklarının usulüne uygun olarak imzalanıp kaşelenmediği, tespit tutanaklarında yer alan tespite esas geçici vergi beyanname dönemi bilgilerinin mevzuata uygun olmadığı, fiyat tekliflerinin ihale konusu işi ve işin süresini kapsamadığı, fiyat tekliflerinin SMMM tarafından usulüne uygun olarak imzalanıp kaşelenmediği, fiyat tekliflerinin eki olan tespit tutanakları ve ilgili standart formların mevzuata uygun düzenlenmediği ve birim fiyatların tespitine ilişkin tabloların hatalı şekilde doldurulduğu,

 

c) Teknik Şartname’ye göre 4’üncü kısım için minibüs tipi 3 araç üzerinden açıklama yapılması gerektiği, fakat eksik araç üzerinden açıklama yapıldığı, doküman düzenlemeleri uyarınca kendi malı olan araçlar için ruhsat vb. gerekli belgeler sunularak açıklama yapılmadığı, kendi malı olması gereken araçlar için trafiğe çıkış tarihlerinin tespit edilmesine imkân sağlayacak belgelerin sunulmadığı,

 

d) Araçlar için zorunlu giderler olan yazlık-kışlık lastik, lastik sökme takma, periyodik bakım onarım, tamir, akü, yedek parça ve amortisman giderleri için herhangi bir açıklama sunulmadığı, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında tevsik edilmesi gereken her bir maliyet kaleminin ayrı ayrı açıklanması gerektiği, giderlerin tek bir başlık altında fiyatlandırılarak açıklanmasının mevzuata uygun olmadığı,

 

e) MTV bedellerinin belgeye dayalı olarak açıklanmadığı ve sunulan araçların türleri ve modelleri ile MTV bedellerinin uyumlu olmadığı, fenni muayene giderlerinin 2020 yılı için ilan edilen birim fiyatlar üzerinden açıklanması ve bu açıklamanın belgeyle tevsik edilmesi gerektiği, ancak her bir araç için ayrı ayrı MTV gideri hesaplanmadığı, ayrıca sonraki yıllarda yaşanacak fiyat artışları için de herhangi bir bedel öngörülmediği, egzoz emisyon ölçüm giderlerinin ilgili bakanlık tarafından ilan edilen asgari fiyatlara göre ve her bir kısımda yer alan araçların tamamı için ayrı ayrı hesaplanması gerektiği, sunulan açıklamada bu hususa dikkat edilmediği ve sonraki yıllarda yaşanacak fiyat artışları için de herhangi bir bedel öngörülmediği,

 

f) Şoför işçilik giderlerinin, şoförlerin çalışma saatlerine ve asgari işçilik maliyetlerine uygun olarak tevsik edilmediği, sonraki yıllarda gerçekleşecek ücret artışları için bir bedel öngörülmediği, iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin giderlerin mevzuata uygun olarak hesaplanmadığı,

 

g) İdarenin aşırı düşük teklif açıklaması talep yazısında sözleşme giderlerinin de açıklanmasının istenildiği, fakat sunulan açıklamada sözleşme giderlerinin olması gerekenden daha düşük hesaplandığı,

 

h) İsteklinin kendi malı olan araçların amortisman hesabında Vergi Usul Kanunu’nun 333’üncü maddesine göre yıllık oranların yanlış hesaplandığı, amortisman bedellerinin firma envanterine girişlerinin dikkate alınarak ayrı ayrı hesaplanması gerektiği, amortisman hesabına ilişkin sunulan belgelerde meslek mensubuna ait kaşe ve imzanın yer almadığı iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

  1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında “Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak  % 7 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.” hükmü yer almakta olup, söz konusu düzenlemede belirtilen %7 oranının, yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflere ilişkin olmadığı, yaklaşık maliyet hesabında dikkate alınması gereken yüklenici kârının üst sınırını gösterdiği anlaşılmaktadır.

 

Başvuruya konu ihalenin Niğde İl Sağlık Müdürlüğünce gerçekleştirilen “2020-2021 Yılı Araç Kiralama Hizmet Alımı” olduğu ve 4 kısımdan oluştuğu, ihale onay belgesinin eki yaklaşık maliyet hesap cetveli incelendiğinde ihalenin 2’nci kısmı (Kamyonet Tipi Araç Kiralama 16 Adet Şoförlü, 1 Adet Vardiyalı Şoförlü, 6 Adet Şoförsüz) için hesaplanan yaklaşık maliyetin 1.576.218,00 TL tutarında olduğu görülmüş olup, ihale üzerinde bırakılan Alagöz Nakliye İnş. Tur. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. tarafından ihalenin 2’nci kısmı için teklif edilen bedelin (1.419.832,92 TL), yaklaşık maliyet tutarının altında olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu husustaki iddiası uygun görülmemiştir.

 

Öte yandan başvuru sahibinin, ihalenin 2’nci kısmında farklı tür araçların (şoförlü ve şoförsüz) birleştirilmesinin fiyat farklılıklarına ve kamu zararına yol açtığı şeklindeki iddiasının dokümana itiraz niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinin birinci fıkrasında “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.” hükmü,

  İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinin birinci fıkrasında “Süreler;

a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,

b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı ihalelerinde ihale dokümanının teslim alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise zeyilnamenin bildirildiği tarihi,

  izleyen günden itibaren başlar.” hükmü yer almaktadır.

 

Başvuru sahibi tarafından 04.03.2020 tarihinde ihale dokümanının EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği anlaşılmış olup, ihale dokümanına yönelik olarak bu tarihi izleyen on gün içerisinde idareye şikayet başvurusunda bulunulması gerekirken, bu süre geçtikten sonra (26.03.2020 tarihinde) başvuru yapıldığı, bu nedenle söz konusu iddianın süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

  1. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

 

a) İhaleye ait İdari Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır. …” düzenlemesi,

 

 Anılan Şartname’nin “Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı 27’nci maddesinde “27.1. Teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda sayılmıştır:

a) Tedavüldeki Türk Parası.

b) Bankalar tarafından verilen teminat mektupları.

c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeler.

27.4. Teminat mektubu verilmesi halinde, bu mektubun kapsam ve şeklinin, Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenen esaslara ve standart formlara uygun olması gerekir. Bu esaslara ve standart formlara aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez. …” düzenlemesi yer almaktadır.

– Alagöz Nakliye İnş. Tur. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.,

– İsmail Ekincioğlu-Ekincioğlu Tur,

– Acar Seyahat Nakliye Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan geçici teminat mektuplarının incelenmesi sonucunda, ihale dokümanı içerisinde istekli olabileceklere verilen geçici teminat mektubu standart formuna uygun şekilde düzenlendiği, teminat mektuplarında işin adının ve isteklilerin adı ve soyadı/ticaret unvanlarının eksiksiz ve doğru şekilde yazıldığı görülmüştür.

 

Bu itibarla, anılan isteklilerce sunulan geçici teminat mektuplarının standart forma uygun olmadığı, işin adının ve isteklinin unvanının eksik ve yanlış yazıldığı yönündeki iddianın yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

 

b) Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesinde “10/A.1İhaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişiler anlaşılır.” açıklaması yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

a) Mülga : RG: 25/1/2017-29959

b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;

1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,

2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri, …” düzenlemesine yer verilmiştir.

 

– Alagöz Nakliye İnş. Tur. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. tarafından anılan Şartname düzenlemesi çerçevesinde sunulan 08.01.2018 tarihli ve 9489 sayılı, 20.02.2013 tarihli ve 8262 sayılı ticaret sicili gazeteleri incelendiğinde, şirketin tek ortaklı bir limited şirket olduğu ve Hüseyin Alagöz adlı tek ortağın ayrıca şirketi temsile yetkili olduğu, anılan şahsın noter tasdikli imza sirkülerinin teklif dosyasında sunulduğu, söz konusu belgelerde temsile yetkili ortağın T.C. kimlik numarasının belirtildiği görülmüş olup, “http://www.ticaretsicil.gov.tr” internet sayfası üzerinden yapılan sorgulamada, sunulan ticaret sicil gazetelerinin ihale tarihi itibarıyla tüzel kişiliğin ortakları ile yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir nitelikte olduğu; teklif mektubu ve eki cetvelin, ihaleye teklif verme yetkisi uygun şekilde tevsik edilen Hüseyin Alagöz tarafından imzalandığı anlaşılmıştır.

 

– İsmail Ekincioğlu-Ekincioğlu Tur tarafından ihaleye teklif vermeye yetkili olduğunu göstermek üzere, İsmail Ekincioğlu’na ait noter tasdikli imza beyannamesinin sunulduğu görülmüş olup, teklif mektubunun ve eki cetvelin adı geçen şahıs tarafından imzalandığı anlaşılmıştır.

 

– Acar Seyahat Nakliye Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan 07.02.2018 tarihli ve 9511 sayılı, 27.07.2016 tarihli ve 870 sayılı ticaret sicili gazeteleri incelendiğinde, şirketin tek ortaklı bir limited şirket olduğu ve Asım Acar adlı tek ortağın ayrıca şirketi temsile yetkili olduğu, anılan şahsın noter tasdikli imza sirkülerinin teklif dosyasında sunulduğu, söz konusu belgelerde temsile yetkili ortağın T.C. kimlik numarasının belirtildiği görülmüş olup, “http://www.ticaretsicil.gov.tr” internet sayfası üzerinden yapılan sorgulamada, sunulan ticaret sicil gazetelerinin ihale tarihi itibarıyla tüzel kişiliğin ortakları ile yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir nitelikte olduğu; teklif mektubu ve eki cetvelin, ihaleye teklif verme yetkisi uygun şekilde tevsik edilen Asım Acar tarafından imzalandığı anlaşılmıştır.

 

Bahse konu isteklilerin ihaleye katılımının asaleten olduğu, bu nedenle vekâleten temsile ilişkin herhangi bir belgenin incelenen teklifler kapsamında sunulmadığı görülmüştür.

 

Sonuç olarak, Alagöz Nakliye İnş. Tur. Gıda San. Tic. Ltd. Şti., İsmail Ekincioğlu-Ekincioğlu Tur, Acar Seyahat Nakliye Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından ihaleye teklif verme yetkisini göstermek üzere sunulan belgelerin mevzuata uygun olduğu, bu nedenle başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

c) Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aritmetik hata ve yuvarlama” başlıklı 16.5’inci maddesinde “16.5.1. Birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlarda hata olması durumunda aritmetik hata olduğu kabul edilecek ve teklif doğrudan değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde, isteklinin aritmetik hata yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılarak, teklif verdiği diğer kısımlar üzerinden ihale sonuçlandırılacaktır.” açıklaması bulunmaktadır.

 

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

c) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu, …” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Teklif mektubunun şekli ve içeriği” başlıklı 23’üncü maddesinde “23.1. Teklif mektupları, ekteki form örneğine uygun şekilde yazılı ve imzalı olarak sunulur.

23.2. Teklif Mektubunda;

d) Teklif mektubunun ad, soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması, zorunludur.” düzenlemesi,

 

 “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “…31.5. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif alınan ihalede, birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen teklifler ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

– Alagöz Nakliye İnş. Tur. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.,

– İsmail Ekincioğlu-Ekincioğlu Tur,

– Acar Seyahat Nakliye Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan birim fiyat teklif mektuplarında, ihale dokümanı kapsamında yer alan standart forma uygun şekilde “Ayrıca ihale tarihi itibarıyla mesleki faaliyetimizi mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürdüğümüzü ve ihalenin üzerimizde kalması halinde sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak İdarenize sunacağımızı taahhüt ediyoruz.” ifadesinin yer aldığı, birim fiyat teklif mektupları ile tek sayfadan oluşan birim fiyat teklif cetvellerinin ad, soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olduğu görülmüştür.

 

Anılan isteklilerce sunulan birim fiyat teklif cetvellerinin itirazen şikayete konu 2, 3 ve 4’üncü kısımlarında aritmetik hata bulunup bulunmadığı yönünden yapılan incelemede, aritmetik hata bulunmadığı tespit edilmiştir.

 

  Bu itibarla, anılan isteklilerce sunulan teklif mektupları ve eki cetvellerin idarece uygun görülmesi işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

 

d) Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar” başlıklı 43’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İş deneyim belgeleri; Kanun kapsamındaki idareler ile Kanun kapsamı dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarına (kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç) bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak yurt içinde veya yurt dışında gerçekleştirilen işler ya da denetlenen veya yönetilen yapımla ilgili hizmet işleri için, iş sahibi tarafından düzenlenir ve sözleşmeyi yapan yetkili makam tarafından onaylanır.” hükmü,

 

  Anılan Yönetmelik’in “İş bitirme belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenmesi” başlıklı Ek 1’inci maddesinde “(1) İş bitirme belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından 31/8/2014 tarihinden sonra düzenlenecek olan iş bitirme belgelerinin EKAP üzerinden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur.

 (2) İlanı veya duyurusu 31/8/2010 tarihinden sonra yapılan Kanun kapsamındaki ihalelere ilişkin olup EKAP’a kayıt edilmeden 1/9/2014 tarihine kadar düzenlenmiş bulunan iş bitirme belgelerinin asıllarının 1/7/2016 tarihine kadar belgeyi düzenleyen idareye teslim edilmesi ve EKAP üzerinden yeniden düzenlenerek kayıt edilmesi zorunludur. Bu durumda; EKAP üzerinden düzenlenen yeni belgeye, daha önce düzenlenen belgenin tarih ve sayısının da belirtildiği ve eski belgenin yerine verildiğine dair bir şerh düşülür ve eski belge dosyasında muhafaza edilir.

 (3) Birinci ve ikinci fıkra uyarınca EKAP üzerinden kayıt edilme zorunluluğu getirilen iş bitirme belgeleri EKAP üzerinden kayıt edilmedikleri müddetçe ilanı veya duyurusu 1/7/2016 tarihinden sonra yapılan ihalelerde iş deneyimini tevsik için kullanılamaz.

 (4) İlanı veya duyurusu 1/9/2014 tarihinden sonra yapılan ihalelerde, aday veya istekliler tarafından sunulan ve üzerinde EKAP kayıt numarası bulunan iş bitirme belgelerinin EKAP üzerinden sorgulanması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.

 

  İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

 7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

 a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

 b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,

 sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.

 …

 7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

 Kamu veya özel sektörde yapılan sürücülü ve sürücüsüz araç kiralama işi benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesine yer verilmiştir.

 

  – Alagöz Nakliye İnş. Tur. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere, Kahta İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünce EKAP üzerinden düzenlenen 30.07.2018 tarihli 2017/378741-2344938-1-1 sayılı iş bitirme belgesinin sunulduğu, belgede işin adı ve tanımının “2017/2018 Eğitim-Öğretim Yılı Kahta İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı 19 Taşıma Merkezi İlkokulu ve 20 Ortaokuluna Öğrenci Taşıması İşi” olarak belirtildiği,

 

– İsmail Ekincioğlu-Ekincioğlu Tur tarafından iş deneyiminin tevsiki amacıyla, Niğde İl Sağlık Müdürlüğünce EKAP üzerinden düzenlenen 09.10.2018 tarihli 2016/388970-1736760-1-1 sayılı iş bitirme belgesinin sunulduğu, belgede işin adının “Araç Kiralama Hizmeti Alımı” ve işin tanımının “Hizmet Alımı” şeklinde belirtildiği,

 

– Acar Seyahat Nakliye Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan belgenin ise Karayolları 6. Bölge Müdürlüğünce EKAP üzerinden düzenlenen 23.08.2019 tarihli ve 2017/512491-2509569-1-1 sayılı iş bitirme belgesi olduğu, belgede işin adının “2018 Yılı Tesisler ve Bakım Başmühendisliği Bağlı İşyerlerinde Yakıt Dahil Malzeme Araç-Gereç ve Personel Nakli Servis Aracı ile Yakıt Hariç Şoförlü ve Şoförsüz Muhtelif Cinste Taşıt Kiralama Hizmet Alımı İşi” ve işin tanımının “Muhtelif Cinste Araç Çalıştırılması” olarak belirtildiği tespit edilmiştir.

 

Anılan istekliler tarafından sunulan iş deneyim belgelerinin 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelerce EKAP üzerinden düzenlenmiş olduğu anlaşılmış olup, belgeler üzerinde yer alan belge numaraları esas alınarak EKAP üzerinden yapılan sorgulamada, iş deneyim belgelerinin EKAP kayıtları ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir.  

 

Öte yandan incelenen iş deneyim belgelerine konu hizmet işlerinin, ihale dokümanında “kamu veya özel sektörde yapılan sürücülü ve sürücüsüz araç kiralama işi” şeklinde belirlenen benzer iş tanımına uygun olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu husustaki iddiası da yerinde görülmemiştir.   

 

e) İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.4.1. Bu madde boş bırakılmıştır.

7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H)

sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik edilebilir.

Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.

İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.

7.4.3. İstekli tarafından;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgeler,

birinin sunulması yeterlidir.

Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.

Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.

İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.

7.7. Belgelerin sunuluş şekli:

7.7.1.1 İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin veya bu belgelerde yer alan bilgilerin, EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi veya bu bilgilerin teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartlar aranmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 8’inci maddesinde “… 8.4. İhale dokümanında istenen ve serbest muhasebeci mali müşavir tarafından düzenlenerek ya da onaylanarak başvuru veya teklif kapsamında idareye sunulan belgelerde, 15/11/2002 tarihli ve 24937 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Kaşe Kullanma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde temin edilen özel kaşenin kullanılması gerekmektedir.” açıklaması bulunmaktadır.

 

Aktarılan Şartname düzenlemesinde öngörülen yeterlik kriterlerinin sağlandığını tevsik etmek üzere;

 

– Alagöz Nakliye İnş. Tur. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.nin, SMMM tarafından düzenlenen 2018 yılı verilerini içeren bilanço bilgileri tablosu ile SMMM onaylı 2018 yılı bilançosu ve gelir tablosunu sunduğu, bilanço oranlarına bakıldığında cari oranın 18,44, öz kaynak oranının 0,15, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,01 olduğu; gelir tablosuna göre toplam cironun (4.921.790,29 TL), teklif bedelinin % 25’ini karşılamaya yeterli olduğu,  

 

– İsmail Ekincioğlu-Ekincioğlu Tur’un, SMMM onaylı 2019 yılı bilançosu ile gelir tablosunu sunduğu, bilançoya göre cari oranın 1,09, öz kaynak oranının 0,26, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,46 olduğu; gelir tablosunda toplam cironun (2.205.038,93 TL), teklif bedelinin % 25’ini karşılamaya yeterli olduğu,

 

– Acar Seyahat Nakliye Taah. Tic. Ltd. Şti.nin, SMMM tarafından düzenlenen 2017 ve 2018 yılı verilerini içeren bilanço bilgileri tablosu ile SMMM onaylı 2018 yılı bilançosu ve gelir tablosunu sunduğu, 2018 yılı bilanço oranlarına bakıldığında cari oranın 3,60, öz kaynak oranının 0,29, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,02 olduğu; gelir tablosunda toplam cironun (9.079.186,28 TL), teklif bedelinin % 25’ini karşılamaya yeterli olduğu tespit edilmiştir.

 

İsmail Ekincioğlu-Ekincioğlu Tur tarafından sunulan SMMM onaylı bilanço ve gelir tablosunun üzerinde özel kaşenin (TÜRMOB kaşesinin) bulunmadığı görülmekle birlikte, İdari Şartname’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 7.7’nci maddesi kapsamında, bahse konu belgelerin EKAP üzerinden teyidinin yapılabildiği, dolayısıyla bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartların aranmayacağı anlaşıldığından, söz konusu eksikliğin esasa etkili olmadığı sonucuna varılmıştır.

   

Sonuç itibarı ile, anılan isteklilerce ekonomik ve mali yeterliğin tevsiki amacıyla sunulan belgelerin ihale dokümanında öngörülen şartları sağladığı görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiası uygun bulunmamıştır.

 

  1. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. …” hükmü,

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

 gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.

c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir. …” hükmü yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.” açıklaması bulunmaktadır.

 

Başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: 2020 – 2021 Yılı Araç Kiralama Hizmet Alımı

b) Miktarı ve türü:

2020-2021 yılı araç kiralama hizmet alımı ihalesi 4 kısımdır.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı Yer: Niğde İl Sağlık Müdürlüğü Toplantı Salonu” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi, resim, harç ve benzeri giderler ile ulaşım, nakliye ve her türlü sigorta giderleri teklif edilecek fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

Bu iş için kiralanacak araca ait her türlü bakım-onarım dahil tüm giderler, sigorta giderleri, kasko, idarenin talebi doğrultusunda araçlara kurulacak Navigasyon cihazına ait giderler yükleniciye aittir.

Ancak kiralanacak araçların akaryakıt giderleri ile resmi görev dolayısıyla gerekebilecek otoyol, köprü vb. geçiş ücretleri  idare tarafından karşılanacaktır.

Sadece Binek Tipi  şoförlü aracın aylık sürücü bedeli asgari ücretin %10’undan az olmayacaktır.” düzenlemesi,

 

“Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin ekinde ve birim fiyat teklif cetvelinde, ihalenin 4’üncü kısmı aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir:

 

4. Kısım (Minibüs Tipi Araç Kiralama 3 adet Şoförlü)

Sıra No

 Açıklama

Birimi

Miktarı

1

Araç Kiralama Hizmet Alımı (3 Adet, Minibüs Tipi, Şoförlü)

araç x ay

3

 

Başvuru sahibinin iddiasına konu ihalenin 4’üncü kısmı için 4 isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesi uyarınca ihalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu belirlenen 3 isteklinin teklif bedellerinin hesaba alınmasıyla sınır değerin 340.983,98 TL olarak tespit edildiği, sınır değerin altında fiyat teklifi sunduğu anlaşılan İsmail Ekincioğlu-Ekincioğlu Tur’dan 06.03.2020 tarihli ve E.632 sayılı yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, idareye sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının yeterli görülerek 17.03.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

 

İdarece istekliye gönderilen 06.03.2020 tarihli ve E.632 sayılı aşırı düşük teklif sorgulama yazısında; “… ihaleye teklif ettiğiniz (312.000,00 TL) fiyatın İdari Şartname’nin 33. maddesi gereği ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 59. maddesine göre,         

MADDE 59- (1) İhale komisyonu verilen tekliflerden, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

(2) İhale komisyonu;

a) Verilen hizmet ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük teklifler, geçerli teklif olarak dikkate alınır.

(3) Aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde; Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonu bu düzenlemeyi esas alır.

(4) Aşırı düşük teklif değerlendirmesinde tekliflerin, asgari maliyet yanında sözleşme giderlerini karşılayıp karşılamadığı da dikkate alınır.

Maddesi ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79. maddesindeki sorgulama kriterlerine göre değerlendirilmesine karar verilmiş olup; işbu sebepten dolayı gerekli savunma dokümanlarının, kararın tebliğ tarihinden itibaren 3 iş günü 09.03.2020 tarihine kadar Müdürlüğümüz Satınalma Komisyon Başkanlığına gönderilmesi hususunda gereğini rica ederim.” ifadelerine yer verilmiştir.

 

4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesinde, idarece aşırı düşük teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği hükme bağlanmış; Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.1’inci maddesinde ise aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin belirtilmesinin zorunlu olduğu düzenlenmiştir.

 

İdarece, yürürlükte bulunmayan Yönetmelik maddesine yer verilmek suretiyle istekliden aşırı düşük teklif açıklaması sunmasının talep edildiği yazıda, birden çok bileşenden oluşan işte hangi maliyet bileşenlerinin açıklanması gerektiğinin belirlenmediği, bu durumun isteklinin kendi belirlediği maliyet kalemlerine ilişkin açıklama sunması sonucunu doğurduğu, öte yandan mevcut sorgulama yazısı çerçevesinde aşırı düşük teklif açıklamasının sağlıklı bir şekilde değerlendirilemeyeceği, idarece tesis edilen işlemin Tebliğ’in 79’uncu maddesine uygun olmadığı anlaşılmış olup, idarece aşırı düşük teklif sorgulama işleminin, isteklinin açıklamasına esas olacak önemli teklif bileşenleri açık ve net olarak belirtilmek suretiyle yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 4’üncü kısmına ilişkin olarak, idare tarafından önemli teklif bileşenlerinin belirlenmesi suretiyle yeniden aşırı düşük teklif sorgulamasının yapılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

 

 

1) İhalenin 4’üncü kısmına ilişkin olarak, anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 

2) İhalenin 2’nci ve 3’üncü kısımlarına ilişkin olarak, aynı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

 


Oybirliği ile karar verildi.