|
BAŞVURU SAHİBİ:
Suryol İnş. Mad. Tur. San. ve Tic. A.Ş. – DT Ener. Üret. A.Ş. – AGF Ener. İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları Genel Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/712664 İhale Kayıt Numaralı “Nevşehir – Aksaray Devlet Yolu Km: 23+788 – 78+760 Arası Yapım” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından 04.02.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Nevşehir – Aksaray Devlet Yolu Km: 23+788 – 78+760 Arası Yapım” ihalesine ilişkin olarak Suryol İnş. Mad. Tur. San. ve Tic. A.Ş. – DT Ener. Üret. A.Ş. – AGF Ener. İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının 06.07.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.07.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.07.2020 tarih ve 31971 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.07.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1140 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında;
a) “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø 8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø 14-32 mm (5420, B420B-C, B500B-C)” girdileri için Suat Azrak İnş. Nak. Gıd. Tem. Haf. Tar. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan ve SMMM Yılmaz Kurt tarafından onaylanan fiyat tekliflerinin sunulduğu, fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanaklarının da açıklama kapsamında sunulduğu, söz konusu tutanak üzerinde “Mükellefin tespit yapılan geçici vergi beyanname dönemine ait yasal defter tasdik bilgileri” başlıklı ve “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” başlıklı bölümlerinde 2019/3 Geçici Vergi Beyanname Döneminde sadece 1 adet faturada 1,60 TL fiyat üzerinden 1000 kg. demir satışının yapıldığının anlaşıldığı,
Ancak, başka idarelerce aynı zaman diliminde yapılan ihalelerde teklifi aşırı düşük olduğu tespit edilen ve buna ilişkin açıklama sunan isteklilerin bahsedilen girdiler için aynı şirketten alınan, aynı vergi beyanname dönemine ait ve aynı meslek mensubunca onaylanan fiyat teklifi ve satış tutarı tespit tutanağında yer alan bilgilerin farklı olduğu, yevmiye defteri kayıt adedinin ve ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının farklı olduğu, söz konusu belgelerdeki bilgi farklılıklarının gerçekte olmayan bir satış üzerine fiyat teklifi verildiğinin kanıtı olduğu,
SMMM Yılmaz Kurt tarafından düzenlenen tutanaklara dayanak teşkil eden satış faturalarının istenerek yevmiye/işletme defteri ile envanter defteri tasdik numaralarının sorgulanması gerektiği,
b) Açıklama kapsamında “C 30/37 beton harcı” girdisi için Ekenler Maden Haz. Bet. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanaklarının da açıklama kapsamında sunulduğu, söz konusu tutanak üzerinde “Mükellefin tespit yapılan geçici vergi beyanname dönemine ait yasal defter tasdik bilgileri” başlıklı ve “Ağırlıklı ortalama birim satış tutarı” başlıklı bölümlerinde 2019/3 Geçici Vergi Beyanname Döneminde sadece 1 adet faturada 120 TL üzerinden 26 m3 beton satışının yapıldığının anlaşıldığı,
Ancak, fiyat teklifinin alındığı Ekenler Maden Haz. Bet. Tic. Ltd. Şti.nin geçici vergi beyannamesine göre 2019 yılı boyunca 24.667.208,41 TL net satış tutarı olduğu, oysa fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağına göre 3. Vergi beyanname döneminde (Temmuz-Ağustos-Eylül) inşaat işlerinin en yoğun olduğu dönemde “C 30/37 beton harcı” girdisi için sadece 1 adet faturanın bulunması ve 26 m3 satışın yapılmasının söz konusu tutanağın gerçek olmadığının kanıtı olduğu,
Ekenler Maden Haz. Bet. Tic. Ltd. Şti.nin 2019 yılı 3. Vergi beyanname döneminde “C 30/37 beton harcı” girdisi yapmış olduğu satış faturalarının istenerek bilgilerin teyit edilmesi gerektiği,
Ayrıca, beton harcı giderleri için alınan fiyat teklifinin firmaların resmi defter ve muhasebe kayıtlarından çıkarılabilir bilgiler olmadığı ve bu hususun daha önce gerçekleştirilmiş aynı tür ve girdileri içeren beton harcı satım işlemleri olmadığı, geleceğe dair fiyatlandırma yapıldığı, bu şekilde yapılan açıklamanın mevzuata aykırı olduğu,
Diğer taraftan, söz konusu girdi için alınan fiyat teklifinin işin gerçekleştirileceği yerden başka bir ilde faaliyet gösteren firmadan alınarak sunulduğu, hazır betonun sabit tesiste üretilebileceği gibi mobil santral kurularak da üretilmesinin mümkün olduğu, ancak anılan istekli tarafından işin yapılacağı yere nakli mümkün mesafede bulunan sabit tesislerden fiyat teklifi almak yerine mobil beton santrali kurulması öngörüsü ile fiyat teklifinin açıklamaya dayanak olarak kullanılamayacağı, zira hazır beton harcının farklı tür ve miktarda girdiler (beton harcı, çimento ve nakli, agrega ve nakli, beton santralinin kurulumu, amortisman, nakliye, beton pompası işleri vb.) kullanılarak oluşturulması gerektiği, bu nedenle beton harcı maliyetinin fiyat teklifi alınan firmaların resmi defter ve muhasebe kayıtlarından çıkarılabilir bilgiler olmadığı ve bu hususun daha önce gerçekleşmiş aynı tür ve girdileri içeren beton harcı satım işlemleri olmadığı ve geleceğe dair bir fiyatlandırma yapılarak açıklanmasının mümkün olmadığı ve açıklamanın mevzuata aykırı olduğu,
c) “Amonyum nitrat, Fuel-Oil Karışımı (Kapsüle Duyarsız)” girdisi için fiyat teklifi sunulduğu, söz konusu fiyat teklifini düzenleyen mükellefle meslek mensubu arasındaki tam tasdik sözleşmelerinin ve fiyat teklifinin dayanağı olan faturaların istenmesi ve incelenmesi gerektiği,
Anılan girdilere ilişkin fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağında belirtilen malzemeler için herhangi bir işlem yapılmadığı, bilgilerin gerçeği yansıtmadığı, böyle bir satış işleminin gerçekleşmediği,
ç) Anılan istekli tarafından sunulan fiyat tekliflerinin açıklamalarının kabul edilmesi için çok düşük tutarların kullanıldığı, bazı fiyat tekliflerinin ilgili meslek mensuplarınca değil başka kişilerce onaylandığı, anılan isteklinin teklif vermiş olduğu ihalelerde gerçekte olmayan satışları yapılmış gibi göstererek evrakta sahtecilik suçunu işlediği, bu doğrultuda istekli tarafından sunulan tüm fiyat tekliflerini düzenleyen mükelleflerle meslek mensupları arasındaki tam tasdik sözleşmelerinin ve fiyat tekliflerinin dayanağı olan faturaların istenmesi ve incelenmesi gerektiği,
Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı ile Yılmaz Kurt isimli SMMM arasında ticari ilişki bulunduğu, Kamu İhale Kurulu tarafından verilen 2020/UY.II-828 numaralı kararda olduğu gibi meslek mensubu hakkında bildirimde bulunulması, istekli hakkında ise Kanun’un 17’nci maddesi gereğince işlem yapılması gerektiği,
d) Açıklanması istenen iş kalemlerinden NAY/01, NAY/05, NAY/27 VE NAY/28 poz numaralı iş kalemlerinde yer alan “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd3)” girdisinin açıklanması için istekli tarafından kendi malı olan ekskavatör için amortisman hesabı yapıldığı, isteklinin beyan ettiği ekskavatör ile söz konusu girdide istenen ekskavatörün aynı teknik özelliklere sahip olmadığı, bu nedenle söz konusu ekskavatöre ilişkin ruhsat, yevmiye defteri ve satış kayıtlarının istenmesi gerektiği,
e) Açıklanması istenen iş kalemlerinden NAY/01 poz numaralı iş kalemlerinde yer alan “Paletli delgi makinesi (112 kw, 152 hp, 2500 rpm, ankraj, zemin çivisi bulon barbakan deliği delinmesi için)” girdisinin açıklanması için istekli tarafından kendi malı olan paletli delgi makinesi için amortisman hesabı yapıldığı, isteklinin beyan ettiği paletli delgi makinesi ile söz konusu girdide istenen paletli delgi makinesi aynı teknik özelliklere sahip olmadığı, bu nedenle söz konusu paletli delgi makinesine ilişkin ruhsat, yevmiye defteri ve satış kayıtlarının istenmesi gerektiği,
f) Açıklanması istenen iş kalemlerinden NAY/01, NAY/05, NAY/27 VE NAY/28 poz numaralı iş kalemlerinde yer alan “Konkasör (primer 15×24 inç + sekonder 24×16 inç eleme ve yükleme tertibatlı, 25 m3 / saat 1 inç ve 40 m3 / saat 2 inç randımanlı)” girdisinin açıklanması için istekli tarafından kendi malı olan konkasör için amortisman hesabı yapıldığı, isteklinin beyan ettiği konkasör ile söz konusu girdide istenen konkasörün aynı teknik özelliklere sahip olmadığı, bu nedenle söz konusu konkasöre ilişkin ruhsat, yevmiye defteri ve satış kayıtlarının istenmesi gerektiği,
g) NAY/05, NAY/27 VE NAY/28 poz numaralı iş kalemlerinde yer alan “Kompresör (210 cfm’lik kompresör + hortum ve tabancalar)” girdisinin açıklanması için kullanılan rayicin idarece istenen teknik özellikleri karşılamadığı,
Söz konusu girdinin 2019 yılı adet cinsinden rayiç fiyatının 62.000,00 TL olduğu, istekli tarafından anılan fiyatın kullanılmadığı, sadece alış fiyatı ile açıklama yapıldığı, bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.9’uncu maddesi açıklamalarına aykırı olduğu,
Söz konusu girdinin açıklanması için fiyat teklifi sunulduğu, fiyat teklifinin sahte olduğu, satış faturalarının istenerek bilgilerin teyit edilmesi gerektiği, anılan girdiye ilişkin fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağında belirtilen makine için herhangi bir işlem yapılmadığı, bilgilerin gerçeği yansıtmadığı, böyle bir satış işleminin gerçekleşmediği,
Söz konusu girdinin açıklanması için fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının mümkün olmadığı, amortisman girdisinin fiyat teklifiyle açıklanamayacağı,
ğ) “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd3)”, “Konkasör (primer 15×24 inç + sekonder 24×16 inç eleme ve yükleme tertibatlı, 25 m3 / saat 1 inç ve 40 m3 / saat 2 inç randımanlı)” ve “Paletli delgi makinesi (112 kw, 152 hp, 2500 rpm, ankraj, zemin çivisi bulon barbakan deliği delinmesi için)” için sunulan fiyat tekliflerini düzenleyen mükelleflerle meslek mensupları arasındaki tam tasdik sözleşmelerinin ve fiyat tekliflerinin dayanağı olan faturaların istenmesi ve incelenmesi gerektiği,
Söz konusu fiyat tekliflerinin sahte olduğu, satış faturalarının istenerek bilgilerin teyit edilmesi gerektiği, anılan girdiye ilişkin fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağında belirtilen makine için herhangi bir işlem yapılmadığı, bilgilerin gerçeği yansıtmadığı, böyle bir satış işleminin gerçekleşmediği,
Söz konusu girdinin açıklanması için fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının mümkün olmadığı, amortisman girdisinin fiyat teklifiyle açıklanamayacağı,
h) NAY/05, NAY/27 VE NAY/28 poz numaralı iş kalemlerinde yer alan “Çam kerestesi (II. Sınıf) (TS1265) (TS EN 844-6, 9,12) (TS EN 1309-1, TS EN 1310, TS EN 1311, TS EN 1313-1,
2 )” girdisinin açıklanması için Cytk Petr. Orm. Ürün. Plas. Nak. Mob. Met. Haf. Elek. ve San. Tic. Ltd. Şti. den alınan fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat tekliflerini düzenleyen mükelleflerle meslek mensupları arasındaki tam tasdik sözleşmelerinin ve fiyat tekliflerinin dayanağı olan faturaların istenmesi ve incelenmesi gerektiği,
Söz konusu fiyat teklifini veren Cytk Petr. Orm. Ürün. Plas. Nak. Mob. Met. Haf. Elek. ve San. Tic. Ltd. Şti.nin ilgili tarihte faal olarak faaliyet göstermediği, anılan şirketin muhasebecisinin bulunmadığı, belgede imzası bulunan meslek mensubu Yılmaz Kurt hakkında bildirimde bulunulması gerektiği, fiyat teklifini düzenleyen şirketin anılan girdileri üretebilmesi için tomruk ve tahta ürünlerini birleştirerek çam kerestesi imal etmesi gerektiği, ancak anılan şirketin söz konusu alanlarda iştigal etmediği,
ı) İstekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında idarece verilen analiz girdilerinin miktarlarının değiştirildiği, çarpma ve toplama işlemlerini bilerek değiştirdiği ve kendisine bu yolla avantaj sağladığı, yüklenici karı ve genel giderler hesaplamalarını doğru şekilde yapmadığı, genel toplamları fiyat teklifini kurtaracak şekilde elle yaptığı,
2) Sunulan iş deneyim belgelerinin ihale konusu iş veya benzer işe uygun olmadığı,
3) İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde yer alan düzenleme gereğince tüzel kişiliğin tüm hissedarlarının son durumu ile yönetimindeki tüm kişiler ve bu kişilerin son sermaye durumunu gösteren Ticaret Sicil Gazetelerinin sunulmadığı,
Teklif ekinde sunulan vekâletnamelerin, imza sirkülerlerinin ve imzaların geçerli olmadığı, teklif mektubun yetkili kişilerce imzalanmadığı, İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde yer alan şartları taşımadığı, imza sirkülerleri, vekâletname ve teklif mektubundaki imzaların aynı olmadığı ve noter onaylı vekâletnamelerinin sunulmadığı,
4) Geçici teminat mektubu üzerinde banka yetkilisinin ıslak imzasının bulunmadığı, banka kaşesinin bulunmadığı ve teminat mektubunun standart forma uygun olmadığı,
5) Banka referans mektubunun standart forma uygun olmadığı,
6) Bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren belgelerin İdari Şartname’nin 7.4.2 ve 7.4.3’üncü maddesinde belirlenen yeterlik kriterlerini sağlamadığı, sunulan belgelerin fotokopi olduğu, bilançolarda yıllara yaygın inşaat maliyetleri/hak ediş gelirleri kalemlerinin gösterilmediği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
- Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz…
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında…
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir…
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği…
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir…
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır…
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır…
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” İbaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir…
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir…
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki ilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin
a) Adı: Nevşehir – Aksaray Devlet Yolu KM: 23+788 – 78+760 Arası Yapım İşi
b) Yatırım proje no’su/kodu: 2019E04-135629
c) Miktarı (fiziki) ve türü: Birim Fiyat Teklif Cetvelinde nevi ve miktarları belirtilen yaklaşık 55 kmlik yolun Toprak işleri, sanat yapıları, plentmiks alttemel ve plentmiks temel, bitümlü sıcak karışım kaplama vs. işlerinin yapımıdır.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer: Nevşehir ve Aksaray İlleri” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale komisyonunun 08.04.2020 kararına göre ihalenin Suryol İnş. Mad. Tur. San. ve Tic. A.Ş. – DT Ener. Üret. A.Ş. – AGF Ener. İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı,
Söz konusu karara yönelik olarak Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından Kuruma yapılan itirazen şikayet başvurusu üzerine Kurulun 10.06.2020 tarihli ve 2020/UY.I-1018 sayılı kararı ile Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığının teklifinin değerlendirmeye alınması yönünde “Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,” karar verildiği,
Söz konusu kararın gereğini yerine getirmek üzere ihale komisyonu tarafından 24.06.2020 tarihli kararı ile Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun kabul edilerek ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Suryol İnş. Mad. Tur. San. ve Tic. A.Ş. – DT Ener. Üret. A.Ş. – AGF Ener. İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının ise ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olduğu görülmüştür.
İhale işlem dosyasında yer alan ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının incelenmesi neticesinde;
Başvuru sahibinin (a), (c) ve (ç) kısmında belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer almaktadır.
– “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø 8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C)” girdisi için Suat Azrak İnş. Nak. Gıd. Tem. Haf. Tar. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan 20.03.2020 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde anılan girdinin birim fiyatının 1,50 TL (kg) olduğu ve fiyat teklifi üzerinde mevzuat gereği yazılması zorunlu ibarenin yazılarak meslek mensubu tarafından iletişim bilgilerine yer verilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı,
Söz konusu fiyat teklifi ekinde dayanak olarak sunulan 20.03.2020 tarihli 01 sayılı EK-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı incelendiğinde, fiyat teklifinin düzenlenmesinde 2019 yılı 3’üncü geçici vergi beyanname dönemindeki satışların esas alındığı, fiyat teklifinin konusu olan malın bu dönem içindeki satışına ilişkin 1 adet kaydın bulunduğu, toplam satış miktarının 1000 kg, toplam satış tutarının 1.600,00 TL, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 1,60 TL / kg olduğu,
– “Beton çelik çubuğu, nervürlü Ø 14-32 mm (5420, B420B-C, B500B-C)” girdisi için Suat Azrak İnş. Nak. Gıd. Tem. Haf. Tar. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan 20.03.2020 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde anılan girdinin birim fiyatının 1,50 TL (kg) olduğu ve fiyat teklifi üzerinde mevzuat gereği yazılması zorunlu ibarenin yazılarak meslek mensubu tarafından iletişim bilgilerine yer verilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı,
Söz konusu fiyat teklifi ekinde dayanak olarak sunulan 20.03.2020 tarihli 02 sayılı EK-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı incelendiğinde, fiyat teklifinin düzenlenmesinde 2019 yılı 3’üncü geçici vergi beyanname dönemindeki satışların esas alındığı, fiyat teklifinin konusu olan malın bu dönem içindeki satışına ilişkin 1 adet kaydın bulunduğu, toplam satış miktarının 1000 kg, toplam satış tutarının 1.600,00 TL, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 1,60 TL / kg olduğu,
Anılan fiyat tekliflerinin yanı sıra Suat Azrak adına düzenlenen imza sirküleri ile ilgili meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin de açıklama kapsamında sunulduğu görülmüştür.
– “Amonyum nitrat, Fuel-Oil Karışımı (Kapsüle Duyarsız) (iş başında)” girdisi için Çetinler Av Malz. Ltd. Şti.den alınan 20.03.2020 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde anılan girdinin birim fiyatının 2,15 TL (kg) olduğu ve fiyat teklifi üzerinde mevzuat gereği yazılması zorunlu ibarenin yazılarak meslek mensubu tarafından iletişim bilgilerine yer verilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı,
Söz konusu fiyat teklifi ekinde dayanak olarak sunulan 20.03.2020 tarihli 01 sayılı EK-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı incelendiğinde, fiyat teklifinin düzenlenmesinde 2019 yılı 3’üncü geçici vergi beyanname dönemindeki satışların esas alındığı, fiyat teklifinin konusu olan malın bu dönem içindeki satışına ilişkin 46 adet kaydın bulunduğu, toplam satış miktarının 643.350 kg, toplam satış tutarının 1.720.241,30 TL, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 2,6739 TL / kg olduğu,
Anılan fiyat tekliflerinin yanı sıra Çetinler Av Malz. Ltd. Şti. müdürü Sırrı Çetin adına düzenlenen imza sirküleri ile ilgili meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin de açıklama kapsamında sunulduğu görülmüştür.
– “C 30/37 beton harcı (iş başında)” girdisi için Ekenler Maden Haz. Bet. Tic. Ltd. Şti.den alınan 20.03.2020 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde anılan girdinin birim fiyatının 108,00 TL (m3) olduğu ve fiyat teklifi üzerinde mevzuat gereği yazılması zorunlu ibarenin yazılarak meslek mensubu tarafından iletişim bilgilerine yer verilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı,
Söz konusu fiyat teklifi ekinde dayanak olarak sunulan 20.03.2020 tarihli 01 sayılı EK-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı incelendiğinde, fiyat teklifinin düzenlenmesinde 2019 yılı 3’üncü geçici vergi beyanname dönemindeki satışların esas alındığı, fiyat teklifinin konusu olan malın bu dönem içindeki satışına ilişkin 1 adet kaydın bulunduğu, toplam satış miktarının 26,50 m3, toplam satış tutarının 3.180,00 TL, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 120,00 TL / m3 olduğu,
Anılan fiyat tekliflerinin yanı sıra Ekenler Maden Haz. Bet. Tic. Ltd. Şti. müdürü Bahattin Eken adına düzenlenen imza sirküleri ile ilgili meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin de açıklama kapsamında sunulduğu görülmüştür.
Yukarıda ayrıntıları aktarılan uyuşmazlığa konu fiyat tekliflerinin incelenmesi çerçevesinde; 29.07.2020 tarihli ve 11273, 11274 ve 11276 sayılı yazılar kapsamında fiyat tekliflerini onaylayan ilgili meslek mensuplarından söz konusu fiyat tekliflerinin dayanağı olan faturalar, defter kayıt belgeleri ve anılan mükellefle olan tam tasdik sözleşmesi vb. belgelerin aslı veya noter onaylı örnekleri istenilmiş olup, söz konusu belgeler ilgili meslek mensupları tarafından 06.08.2020 ve 07.08.2020 tarihli ve bila sayılı yazılar ekinde Kuruma gönderilmiştir.
Söz konusu fiyat tekliflerini düzenleyen şirketlerle fiyat tekliflerini onaylayan meslek mensupları arasındaki tam tasdik sözleşmeleri, fiyat tekliflerine dayanak olan faturalar ve ilgili hesap dönemlerine ilişkin defter kayıt belgelerinin onaylı örneklerinin incelenmesi neticesinde söz konusu belgelerde yer alan bilgilerin, Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamındaki fiyat tekliflerindeki bilgilerle uyumlu olduğu görülmüştür.
Başvuru sahibinin (b) kısmında belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer almaktadır.
İdare tarafından aşırı düşük teklife esas sınır değerin altında teklif sunan isteklilere gönderilen açıklama isteme yazısında “C30/37 beton harcı (iş başında)” analiz girdisinin açıklama istenecek girdi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında “C30/37 beton harcı (iş başında)” girdisi için Ekenler Maden Haz. Bet. Tic. Ltd. Şti.den alınarak sunulan 20.03.2020 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu görülmüştür.
Karayolları Teknik Şartnamesi’nin “Yaş Karışım Hazır Betonun Taşınması” başlıklı 308.07.04.01’inci maddesinde ise “Katı kıvamdaki taze beton (SI) karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınabilir. Beton ile temas halinde olan taşıma yüzeyleri betonla reaksiyona girmemeli ve su kaybına neden olmamalıdır. Beton taşıma esnasında, güneş, yağış, rüzgâr, toz gibi dış etkenlerden geçirimsiz örtüler ile kapatılarak korunmalıdır.
Katı kıvamlı beton dışındaki taze beton, kullanım yerine sadece karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle taşınabilir. Beton, şantiyedeki boşaltma işleminin hemen öncesinde, homojen duruma gelmesi için bir kez daha karıştırılmalıdır.
Karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle betonun boşaltma işlemi, çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120 dakika sonunda (çimento ilk priz süresini geçmemesi kaydıyla) tamamlanmalıdır.
Herhangi bir karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınan katı kıvamdaki taze beton ise çimento ve suyun ilk temasından itibaren en fazla 45 dakika sonunda yerine boşaltılmalıdır.
Normal şartlar için verilmiş olan bu sürelerde, hava şartlarından veya kimyasal katkı kullanılmasından dolayı priz süresinin hızlanması veya gecikmesi dikkate alınmalıdır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Anılan Şartname düzenlemesi uyarınca, betonun boşaltma işleminin, karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle yapılması durumunda çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120 dakikaya kadar (çimento ilk priz süresini geçmemesi kaydıyla) tamamlanması gerektiği anlaşılmaktadır.
Bu kapsamda yapılan incelemede;
Anılan istekli tarafından “C30/37 beton harcı (iş başında)” analiz girdisine ilişkin olarak 20.03.2020 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinde teklif edilen birim fiyatın 108,00 TL olduğu ve fiyat teklifi veren firmanın adresinin Merkez/Sivas olduğu, ayrıca teklif edilen birim fiyata malzemenin şantiyeye tesliminin de dahil olduğu, meslek mensubu tarafından anılan Tebliğ’de belirtilen ibarenin yazılarak iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı, fiyat teklifine dayanak teşkil eden 20.03.2020 tarihli ve 01 sayılı EK-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, bahse konu tutanağın ihale tarihi itibarıyla son geçici beyanname dönemi verilerine göre hazırlandığı, anılan fiyat teklifi ve fiyat teklifine dayanak teşkil eden adı geçen tutanağın birbiriyle uyumlu olduğu anlaşılmıştır.
Ancak, söz konusu beton girdisine ilişkin olarak Karayolları Teknik Şartnamesi’nin “308.07.04.01 Yaş Karışım Hazır Betonunun Taşınması” başlıklı kısmı uyarınca söz konusu hazır beton girdisi için işin yapılacağı yer (Nevşehir-Aksaray) ile fiyat teklifi alınan firmanın adresi (Sivas) arasındaki mesafe (ortalama olarak 275 km-350 km) dikkate alındığında karayollarında beton taşıma aracı transmikser için belirlenen azami hız sınırları içerisinde söz konusu beton karışımının teknik özelliğini kaybetmeden taşınabileceği sürede işin yapılacağı yere nakledilemeyeceği, bu nedenle söz konusu açıklamanın Karayolları Teknik Şartnamesi çerçevesinde teknik açıdan kabul edilebilir nitelikte olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu neticesine varılmıştır.
Başvuru sahibinin (d), (e), (f), (g), (ğ) ve (h) kısmında belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer almaktadır.
– 10.120.1004 poz numaralı “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd3)” girdisinin açıklanması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 600.000,00 TL tutarındaki,
– 10.120.1227 poz numaralı “Paletli delgi makinesi (112 kw, 152 hp, 2500 rpm, ankraj, zemin çivisi bulon barbakan deliği delinmesi için)” girdisinin açıklanması için Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 1.211.885,00 TL tutarındaki,
– 10.120.1023 poz numaralı “Kompresör (210 cfm’lik kompresör + hortum ve tabancalar)” girdisinin açıklanması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 62.000,00 TL tutarındaki,
– 03.030 poz numaralı “Konkasör (primer 15×24 inç + sekonder 24×16 inç eleme ve yükleme tertibatlı, 25 m3 / saat 1 inç ve 40 m3 / saat 2 inç randımanlı)” girdisinin açıklanması için Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 280.939,00 TL tutarındaki karsız rayiç fiyatlarının kullanıldığı, isteklinin kendi malı olan araç-gereçlere ilişkin açıklama/amortisman hesabı yapılmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu girdilere ilişkin (d), (e), (f), (g), (ğ) ve (h) bentlerindeki iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin (ı) kısmında belirtilen iddiasına ilişkin inceleme aşağıda yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, anılan istekli tarafından idarece gönderilen açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin analiz girdilerinin miktarlarının, idarece verilen miktarlara uygun olduğu, herhangi bir aritmetik hata yapılmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır. Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.
(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının tamamı değerlendirilir.
(3) İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerden edinilen iş deneyim belgelerindeki tutarlar, aday veya isteklinin belge sahibi iş ortaklığındaki hisse oranları esas alınarak değerlendirilir. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde, iş ortaklığının iş deneyiminin değerlendirilmesinde ortakların hisse oranlarına bakılmaksızın sunduğu belge üzerindeki tutar esas alınır…
(6) İş deneyim belge tutarlarının değerlendirilmesinde;
a) İş bitirme ve iş durum belge tutarları tam olarak,
b) Denetim veya yönetim faaliyetleri nedeniyle alınan belge tutarları beşte bir oranında, dikkate alınır…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerde yazılı tutarlar aşağıdaki şekilde güncellenir:
a) Keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler; sözleşme birim fiyatlarına esas alınan yıldan bir önceki yılın Aralık ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.
b) 4734 sayılı Kanun kapsamında ihale edilmiş işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye konu işin ihale tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.
c) (a) ve (b) bendi dışında kalan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye konu işin sözleşmesinin yapıldığı aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.
d) Alt yüklenici iş bitirme belgeleri, yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan sözleşmenin tarihi esas alınarak güncellenir.
(2) Yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin olarak; 4734 sayılı Kanun kapsamında ihale edilmiş işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye konu işin ihale tarihinde; alt yüklenici iş bitirme belgeleri dahil diğer belgeler ise belgeye konu işin sözleşme tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilir. Bulunan bu tutar; 4734 sayılı Kanun kapsamında ihale edilerek yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlerde birinci fıkranın (b) bendine göre, bu kapsama girmeyen işlerde ise, birinci fıkranın (c) bendine göre güncellenir.” hükmü yer almaktadır.
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği Ek-1 Listede “(A) Alt Yapı İşleri …V. GRUP: Karayolu İşleri (Altyapı+Üstyapı)1.Otoyollar 2.Devlet, il ve köy yolları 3. Cadde ve sokak yapım işleri…” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;…
İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 70‘inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini, diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur…
7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:
Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek Benzer İş Grupları Tebliğinde yer alan A/V Grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir.
7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İnşaat Mühendisliği, ihale konusu iş veya benzer işlere denk sayılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale komisyonunun 24.06.2020 tarihli kararına göre ihale üzerinde bırakılan Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından iş deneyiminin tevsiki amacıyla sunulan belgeler incelendiğinde;
Pilot ortak Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından Karayolları Genel Müdürlüğünce anılan şirketin %51,2 hissesine sahip ortağı Sami Uyar adına düzenlenmiş 08.12.2016 tarihli ve “3349-Y-KD-360-1” sayılı iş yönetme belgesinin sunulduğu, işin adının “Çayeli-Ardeşen-Hopa (Çayeli Geçişi Dahil) Devlet Yolu Km:140+150-217+200 arası” olduğu, belge konusu işin sözleşme tarihinin 11.12.1997, işin geçici kabul tarihinin 29.04.2010, adı geçen kişinin “11.12.1997-22.04.2004 (Yapım Arazi Müh.)” tarihleri arasında söz konusu unvanlarla belgeye konu iş kapsamında görev aldığı ve ilgilinin yönetme görevi sırasında işin gerçekleşen tutarının 206.130.710,81 USD (1997 yılı fiy. ile) ve ilgilinin görev unvanı ile ilgili olarak hissesine düşen belge tutarının 124.304.306,87 USD olduğu görülmüştür.
İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde “7.5.1. … İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini, diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması zorunludur…” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin pilot ortağı Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş.nin hisse oranının %55, özel ortak Kandaşoğlu Yapı A.Ş.nin hisse oranının ise %45 olduğu görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığı tarafından ihale konusu iş için sunulan teklif tutarının 215.918.918,00 TL olduğu dikkate alındığında, anılan isteklinin sağlaması gereken asgari tutarın 151.143.242.60 TL (215.918.918,00 TL x 0.70 = 151.143.242.60 TL) olduğu, söz konusu tutarın en az %80’inin (151.143.242.60 TL x 0.80 = 120.914.594,08 TL) pilot ortak tarafından, %20’sinin ise (151.143.242.60 TL x 0.20 = 30.228.648,52 TL) özel ortak tarafından karşılanması gerektiği anlaşılmıştır.
Bu itibarla, anılan iş ortaklığının pilot ortağı Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan iş yönetme belgesinin konusunun esaslı unsurunun yol yapım işi olduğu göz önüne alındığında İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde A-V grubu olarak belirlenen benzer iş tanımına uygun olduğu,
İş deneyim tutarının Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 49’uncu maddesi uyarınca 124.304.306,87 USD olan tutarının, sözleşme tarihindeki Merkez Bankası döviz alış kuru (198.050 TL) üzerinden hesaplanan Türk Lirası karşılığından altı sıfır atılarak elde edilen tutarın 24.618.467,97 TL olduğu anlaşılmış olup, KİK İş Deneyim Belgesi Güncelleme Modülü ile güncellenerek 1.077.068.013,24 TL’lik güncellenmiş belge tutarı elde edilmiştir. İş denetleme belgesi tutarının mevzuat gereğince beşte bir oranında değerlendirilmesi gerektiği dikkate alındığında söz konusu belgenin ihale konusu iş için kullanılacak nihai tutarının 215.413.602,65 TL olduğu anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, pilot ortak tarafından sunulan iş deneyim belgesinin güncel tutarının İdari Şartname’nin ilgili düzenlemesi gereğince pilot ortağın karşılaması gereken (120.914.594,08 TL) asgari iş deneyim tutarını sağladığı anlaşılmıştır.
Özel ortak Kandaşoğlu Yapı A.Ş. tarafından Karayolları Genel Müdürlüğünce anılan şirketin %51 hissesine sahip ortağı Çetin İnce adına düzenlenmiş 03.05.2012 tarihli ve “B.11.1.KGM.0.08.02.00-12-110-02-2986” sayılı iş denetleme belgesinin sunulduğu, işin adının “Sinop-Boyabat (Tünelli Geçiş) yolu inşaatı (Km:0+000-54+463 arası)” olduğu, belge konusu işin sözleşme tarihinin 11.11.1998, işin geçici kabul tarihinin 30.11.2010, adı geçen kişinin “01.04.2002-31.03.2007 (Şantiye Mühendisi), 01.04.2007-31.05.2010 (Şantiye Şefi)” tarihleri arasında söz konusu unvanlarla belgeye konu iş kapsamında görev aldığı ve ilgilinin görevi sırasında işin gerçekleşen tutarının “91.809.959,132 USD, ikincil işler 8.503.302,888 USD ve 100.313.262,020 USD (1998 Yılı Fiyatlarıyla)” ve ilgilinin görev unvanı ile ilgili olarak hissesine düşen belge tutarının “51.517.868,496 USD, ikincil işler 8.491.379,542 USD ve 60.009.248,038 USD (1998 Yılı Fiyatlarıyla)” olduğu görülmüştür.
Bu itibarla, anılan iş ortaklığının pilot ortağı Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan iş yönetme belgesinin konusunun esaslı unsurunun yol yapım işi olduğu göz önüne alındığında İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde A-V grubu olarak belirlenen benzer iş tanımına uygun olduğu,
İş deneyim tutarının Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 49’uncu maddesi uyarınca 60.009.248,038 USD olan tutarının, sözleşme tarihindeki Merkez Bankası döviz alış kuru (293,280 TL) üzerinden hesaplanan Türk Lirası karşılığından altı sıfır atılarak elde edilen tutarın 17.599.512,26 TL olduğu anlaşılmış olup, KİK İş Deneyim Belgesi Güncelleme Modülü ile güncellenerek 501.954.493,09 TL’lik güncellenmiş belge tutarı elde edilmiştir. İş denetleme belgesi tutarının mevzuat gereğince beşte bir oranında değerlendirilmesi gerektiği dikkate alındığında söz konusu belgenin ihale konusu iş için kullanılacak nihai tutarının 100.390.898,61 TL olduğu anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, pilot ortak tarafından sunulan iş deneyim belgesinin güncel tutarının İdari Şartname’nin ilgili düzenlemesi gereğince özel ortağın karşılaması gereken (30.228.648,52 TL) asgari iş deneyim tutarını sağladığı anlaşılmıştır.
Netice itibariyle, anılan iş ortaklığınca sunulan iş deneyim belgelerinin ihale konusu iş veya İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde A-V grubu olarak belirlenen benzer iş tanımına uygun olduğu, söz konusu belgelerin güncellenmiş tutarları dikkate alındığında, ihale konusu iş için sağlanması gereken asgari iş deneyim tutarlarının sağlandığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin,
teklif kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca aday veya isteklilerin ihale tarihi itibariyle mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak sunması gerekmektedir.
(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin sunulması zorunludur.
(3) İş ortaklığında, iş ortaklığı beyannamesinin ve iş ortaklığını oluşturan gerçek veya tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur. Konsorsiyumda ise konsorsiyum beyannamesinin ve konsorsiyumu oluşturan gerçek veya tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesinin birinci fıkrasında “10/A.1 İhaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişiler anlaşılır.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri.
…
e) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi
f) İsteklinin ortak girişim olması halinde, bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun iş ortaklığı beyannamesi…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, tüzel kişi isteklilerin ihaleye katılabilmeleri için ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesi’nde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerini sunmaları gerektiği ve tüzel kişi isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranlarının (halka arz edilen hisseler hariç), “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişilerin anlaşılması gerektiği belirtilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından İdari Şartname’nin 7.1.b maddesi kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde;
Pilot ortak Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş.ne ait 27.03.2019 tarihli ve 9796 sayılı, 21.04.2017 tarihli ve 9311 sayılı, 08.02.2017 tarihli ve 9259 sayılı, 22.02.2017 tarihli ve 9269 sayılı, 12.01.2017 tarihli ve 9240 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazeteleri ile 21.03.2019 tarihli şirket genel kurul toplantı tutanağının sunulduğu,
Söz konusu gazetelerden 21.04.2017 tarihli ve 9311 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ve 21.03.2019 tarihli şirket genel kurul toplantı tutanağında yer alan bilgilere göre; toplam şirket sermayesinin 250 paya ayrıldığı, 128 payın Sami Uyar’a, 122 payın ise Eşref Gündem’e ait olduğu,
27.03.2019 tarihli ve 9796 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yer alan bilgilere göre; Eşref Gündem’in 21.03.2022 tarihine kadar yönetim kurulu başkanı sıfatıyla şirketi münferiden temsile yetkili olduğu,
Anılan pilot ortak tarafından teklif dosyası kapsamında Eşref Gündem’e ilişkin imza sirkülerinin sunulduğu, anılan şahsın şirket adına teklif mektubunu ve iş ortaklığı beyannamesini imzaladığı anlaşılmaktadır.
Bu doğrultuda anılan şirketin bir anonim şirket olması nedeniyle ihale tarihi itibarıyla anılan isteklinin ortakları ve ortaklık oranlarını gösterir pay defterinin, incelemeye konu ihaleye ilişkin olarak 29.04.2020 tarihli ve 19470 sayılı itirazen şikayet başvurusunun incelenmesi esnasında 13.05.2020 tarihli ve 7120 sayılı yazı ile meslek mensubundan talep edildiği ve söz konusu belgelerin, ilgili meslek mensubu tarafından 21.05.2020 tarihli yazı ile gönderildiği anlaşılmıştır. Anılan pay defterlerinde yapılan incelemede, şirketin son ortaklık yapısının, istekli tarafından sunulan belgelerde yer alan bilgilerle uyumlu olduğu anlaşılmıştır.
Diğer yandan, anılan istekli tarafından teklifi kapsamında KİK031.1/Y numaralı standart forma uygun olarak meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalanmış ortaklık durum belgesinin sunulduğu, söz konusu belge ile ticaret sicili gazetelerinde yer alan bilgilerin uyumlu olduğu, ihaleye vekaleten katılımın olmadığı, teklif mektubu ve imza sirkülerinde yer alan imzaların şirketi temsil ve ilzama yetkili olan Eşref Gündem’e ait olduğu anlaşılmıştır.
Özel ortak Kandaşoğlu Yapı A.Ş.ne ait 16.08.2019 tarihli ve 9889 sayılı, 07.08.2019 tarihli ve 9885 sayılı, 10.07.2019 tarihli ve 9866 sayılı, 14.09.2017 tarihli ve 9408 sayılı, 24.08.2017 tarihli ve 9396 sayılı, 14.04.2017 tarihli ve 9306 sayılı, 13.02.2017 tarihli ve 9262 sayılı, 08.07.2016 tarihli ve 9111 sayılı, 13.08.2015 tarihli ve 8883 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetelerinin sunulduğu,
Söz konusu gazetelerden 24.08.2017 tarihli ve 9396 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde; toplam şirket sermayesinin 300.000 paya ayrıldığı, 153.000 payın Çetin İnce’ye, 147.000 payın Talip Kandaşoğlu’na ait olduğu,
Ayrıca 14.04.2017 tarihli ve 9306 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yer alan bilgilere göre; Talip Kandaşoğlu’nun 04.04.2020 tarihine kadar yönetim kurulu başkanı sıfatıyla şirketi münferiden temsile yetkili olduğu,
Anılan özel ortak tarafından teklif dosyası kapsamında Talip Kandaşoğlu’na ilişkin imza sirkülerinin sunulduğu, anılan şahsın şirket adına teklif mektubunu ve iş ortaklığı beyannamesini imzaladığı anlaşılmaktadır.
Bu doğrultuda anılan şirketin bir anonim şirket olması nedeniyle ihale tarihi itibarıyla anılan isteklinin ortakları ve ortaklık oranlarını gösterir pay defterinin incelemeye konu ihaleye ilişkin olarak 29.04.2020 tarihli ve 19470 sayılı itirazen şikayet başvurusunun incelenmesi esnasında 13.05.2020 tarihli ve 7119 sayılı yazı ile meslek mensubundan talep edildiği ve söz konusu belgelerin, ilgili meslek mensubu tarafından 20.05.2020 tarihli yazı ile gönderildiği anlaşılmıştır. Anılan pay defterlerinde yapılan incelemede, şirketin son ortaklık yapısının, istekli tarafından sunulan belgelerde yer alan bilgilerle uyumlu olduğu anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen tespitler neticesinde, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 56’ncı maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.
…
(4) İstekli veya yüklenici tarafından, teminat olarak banka teminat mektubu verilmesi halinde, bu teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez.
…
(7) İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir.
…
(9) Gerek görüldüğünde teminat mektuplarının ilgili bankanın genel müdürlüğünden veya şubesinden teyidi idarelerce yapılabilir. Yapılan teyitlerde, bankanın en az iki yetkilisinin imzasının bulunması gerekir…” hükmü,
Başvuru konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
ç) Bu şartnamede belirlenen geçiçi teminata ilişkin standart forma uygun geçici teminat mektubu veya geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık yada Muhasebe Müdürlüklerine yatırıldıklarını gösteren makbuzlar.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin %3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.
26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir. Ancak ortaklardan herhangi biri tarafından Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş deneyiminin kullanılması durumunda, belgeyi kullanan ortak tarafından ilgisine göre iş ortaklıklarındaki hissesi oranında veya konsorsiyumlarda işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarının toplam teklif tutarına karşılık gelen oranda geçici teminat verilmesi zorunludur.
26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 31.08.2020 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.
26.4. Kabul edilebilir bir geçici teminat ile birlikte verilmeyen teklifler, istenilen katılma şartlarının sağlanamadığı gerekçesiyle İdare tarafından değerlendirme dışı bırakılacaktır.
…
27.4. Teminat mektubu verilmesi halinde, bu mektubun kapsam ve şeklinin, Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenen esaslara ve standart formlara uygun olması gerekir. Bu esaslara ve standart formlara aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez…” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan geçici teminat mektuplarının incelenmesi neticesinde;
Anılan istekli tarafından Akbank tarafından Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. adına düzenlenen 31.01.2020 tarihli 3.500.000,00 TL tutarındaki ve Türkiye Finans Katılım Bankası tarafından Kandaşoğlu Yapı A.Ş. adına düzenlenen 31.01.2020 tarihli 3.500.000,00 TL tutarındaki iki ayrı geçici teminat mektubunun sunulduğu, söz konusu teminat mektupları üzerinde işin adı ve istekli adının doğru bir şekilde yazılarak banka yöneticileri ve müdürlerince imzalandığı, ayrıca sunulan geçici teminat mektuplarının standart forma uygun olduğu görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bankalardan temin edilecek belgeler” başlıklı 34’üncü maddesinde “(1) Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin edilecek yeterlik belgesi, banka referans mektubudur. Banka referans mektubu, Türkiye’de veya yurt dışında faaliyet gösteren bankalardan temin edilebilir. Banka referans mektubunun ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur…” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:
7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10’undan az olmamak üzere bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.
Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.
İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir. Konsorsiyumda ise bu belgelerin her bir ortak tarafından, kendi kısmı için belirlenen yeterlik kriterini sağlayacak şekilde sunulması gerekir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan banka referans mektubunda; isteklinin adı, adresi, nakdi ve gayri nakdi tutarın yazılarak banka yönetici ve müdürü tarafından imzalandığı, dolayısıyla sunulan belgenin standart forma uygun olduğu, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK024.1/Y) sunmaları gerekmektedir.
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması, ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir…
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.
7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir;
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,
İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması halinde ise, iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere son altı yıla kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.
Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda aday veya isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir…” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından ekonomik ve mali yeterliğin tevsiki amacıyla sunulan belgeler incelenmesine aşağıda yer verilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığının pilot ortağı Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş.nin hisse oranının (%55), özel ortak Kandaşoğlu Yapı A.Ş.nin hisse oranının ise (%45) olduğu görülmüştür.
Pilot ortak Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş.nin meslek mensubu tarafından (SMMM) düzenlenmiş bilanço bilgileri tablosu, 2016-2017-2018 yıllarına ait Kurumlar Vergisi Beyannamesi eki ayrıntılı bilanço ve gelir tablosunun sunulduğu,
Söz konusu bilanço bilgileri tablosuna göre pilot ortağın 2016-2017-2018 yıllarına ait bilanço verileri ortalamalarının cari oranın (4,27), öz kaynak oranının (0,93) ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının (0,00) olduğu görülmüş olup İdari Şartname’de bilanço oranları için istenilen kriterlerin sağlandığı anlaşılmıştır.
Pilot ortak tarafından iş hacmini tevsik etmek üzere teklif dosyası kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde; 2016 yılına ait gelir tablosunda belirtilen net satışların 230.334.207,93 TL (güncelleştirilmiş tutarı 403.754.101,72 TL) olduğu, 2017 yılına ait gelir tablosunda belirtilen net satışlarının bulunmadığı (0), 2018 yılına ait gelir tablosunda belirtilen net satışların 4.409.389,51 TL (güncelleştirilmiş tutarı 5.439.010,91 TL) olduğu görülmüştür.
Bu çerçevede anılan istekli tarafından sunulan gelir tablosu verilerinin güncelleştirilmiş toplam tutarlarının ortalamasının 136.397.704,21 TL (409.193.112,63 TL / 3 = 136.397.704,21 TL) olduğu,
Söz konusu tutarın, iş ortaklığı tarafından sunulan teklif tutarı dikkate alındığında (215.918.918,00 TL) pilot ortak tarafından sağlanması gereken toplam ciro tutarını (215.918.918,00 x 0,25 x 0,55 = 29.688.851,22 TL) karşıladığı tespit edilmiştir.
Özel ortak Kandaşoğlu Yapı A.Ş.nin meslek mensubu tarafından (SMMM) düzenlenmiş 2018 yılına ait bilanço bilgileri tablosu, 2017-2018 yılı bilançosu ve 2017-2018 yılı gelir tablosunun sunulduğu,
2018 yılına ait bilanço bilgileri tablosunda cari oranın (1,5008), öz kaynak oranının (0,4032) ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının (0,1816) olduğu görülmüş İdari Şartname’de bilanço oranları için istenilen kriterlerin sağlandığı anlaşılmıştır.
Özel ortak tarafından iş hacmini tevsik etmek üzere teklif dosyası kapsamında sunulan 2018 yılına ait gelir tablosunda belirtilen net satışların 27.571.730,56 TL olduğu görülmüş olup, anılan tutarın özel ortak tarafından sağlanması gereken toplam ciro tutarını (215.918.918,00 x 0,25 x 0,45 = 24.290.878,27 TL) karşıladığı tespit edilmiştir.
Bu çerçevede, anılan iş ortaklığınca sunulan ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgelerin İdari Şartname’de belirtilen asgari kriterleri sağladığı ve sunulan belgelerin EKAP’tan teyit edilen kurumlar vergisi beyanname bilgileriyle uyumlu olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmeyerek anılan istekli tarafından sunulan teklifin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
İnceleme konusu ihalede,
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi neticesinde, Kurul çoğunluğunca, Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmeyerek anılan istekli tarafından sunulan teklifin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği gerekçesiyle “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Anılan kararda, başvuru sahibinin 1.(b) kısmında yer alan iddiasına ilişkin olarak, idare tarafından belirlenen sınır değerin altında teklif sunan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında açıklanması istenen “C30/37 beton harcı (iş başında)” analiz girdisi için, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından, açıklama kapsamında sunulan fiyat teklifi incelendiğinde, fiyat teklifi veren firmanın adresinin Merkez/Sivas olduğu, ayrıca teklif edilen birim fiyata malzemenin şantiyeye tesliminin de dahil olduğu, işin yapılacağı yerin ise (Nevşehir-Aksaray)olduğu, fiyat teklifi veren firmanın faaliyet yeri ile işin yapılacağı yer arasındaki yaklaşık mesafenin ortalama olarak 275 km-350 km olduğu dikkate alındığında, karayollarında beton taşıma aracı transmikser için belirlenen azami hız sınırları içerisinde söz konusu beton karışımının teknik özelliğini kaybetmeden taşınabileceği sürede işin yapılacağı yere nakledilemeyeceği, bu nedenle söz konusu açıklamanın Karayolları Teknik Şartnamesi çerçevesinde teknik açıdan kabul edilebilir nitelikte olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu ifade edilmektedir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
…
45.1.13.(Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 17.md.;Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 29.md.) Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
…
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklaması yer almaktadır.
Yapılan incelemede, uyuşmazlık konusu ihalenin “Nevşehir – Aksaray Devlet Yolu Km: 23+788 – 78+760 Arası Yapım” İhalesi olduğu, 169 adet ihale dokümanı satın alındığı, 04.02.2020 tarihinde yapılan ihaleye 108 isteklinin katıldığı, 24.06.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Demgün İnş. Harf. Mad. Tar. Nak. Pet. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Kandaşoğlu Yapı A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, idare tarafından aşırı düşük teklife esas sınır değerin altında teklif sunan isteklilere gönderilen açıklama isteme yazısında “C30/37 beton harcı (iş başında)” analiz girdisinin açıklama istenecek girdi olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından söz konusu analiz girdisini tevsiken, Ekenler Maden Haz. Bet. Tic. Ltd. Şti.den alınan 20.03.2020 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, firmanın adresinin Merkez/Sivas olduğu, ayrıca teklif edilen birim fiyata malzemenin şantiyeye tesliminin de dahil olduğu, meslek mensubu tarafından anılan Tebliğ’de belirtilen ibarenin yazılarak iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı, fiyat teklifine dayanak teşkil eden 20.03.2020 tarihli ve 01 sayılı EK-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, bahse konu tutanağın ihale tarihi itibarıyla son geçici beyanname dönemi verilerine göre hazırlandığı, anılan fiyat teklifi ve fiyat teklifine dayanak teşkil eden adı geçen tutanağın birbiriyle uyumlu olduğu görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde, aşırı düşük sınır değerin nasıl tespit edileceği, aşırı düşük teklif sorgulaması yapılıp yapılmayacağı, yapılması öngörülmüşse açıklamanın nasıl istenileceği, açıklamanın nasıl yapılacağı ve yapılan açıklamanın nasıl değerlendirileceği ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. Bu kapsamda, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabileceği açıklanmıştır.
Anılan madde açıklamalarında ve kamu ihale mevzuatında, açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin üçüncü kişilerden alınacak fiyat tekliflerinin işin yapılacağı yerde faaliyet gösteren firmalardan alınacağını zorunlu kılan bir düzenleme yer almadığı gibi açıklanması istenilen iş kalemine ilişkin malzemenin sözleşmenin yürütümü (işin yapımı) aşamasında fiyat teklifi alınan firmadan temin edilmesini zorunlu kılan bir düzenleme de yer almamaktadır. Açıklanması istenilen iş kalemi için üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi sadece o iş kaleminin teklif edilen fiyata yapılabilirliğinin tevsikine yönelik olup, fiyat teklifi veren firmadan temin edileceği anlamına gelmemektedir. Tebliğin 45’inci maddesi dikkate alındığında, fiyat teklifleri işin yapılacağı yerde faaliyet gösteren firmalardan alınabileceği gibi işin yapılacağı yer haricinde faaliyet gösteren firmalardan da alınabilecek olup bu hususu sınırlayan bir mevzuat düzenlemesi de bulunmamaktadır.
Ayrıca fiyat teklifinde ve aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgelerde söz konusu malzemenin işin yapımı aşamasında fiyat teklifi alınan firmadan temin edileceğine yönelik istekli tarafından herhangi bir beyanda ya da taahhütte bulunulmamışsa, bu malzemenin işin yapımı aşamasında başka bir firmadan da temin edilebileceği ve bu hususu engelleyen bir mevzuat düzenlemesinin bulunmadığı, ayrıca malzemenin teknik özelliklerine uygun olarak teslim edilmesinin de sözleşme gereği zorunlu olduğu dikkate alındığında, aşırı düşük teklif açıklaması aşamasında uyuşmazlığa konu malzemeye ilişkin olmak üzere kullanılacak malzemenin teknik özelliklerinin uygun olup olmadığının sözleşmenin yürütümü (işin yapımı), kontrol, muayene ve kabul aşamasında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, yukarıda yer alan tespit ve değerlendirmeler bir arada değerlendirildiğinde aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklanması istenilen “C30/37 beton harcı (iş başında)” tanımlı analiz girdisine ilişkin olarak ihale üzerinde bırakılan isteklinin yapmış olduğu açıklamanın yukarıda yapılan açıklamalar ve değerlendirmeler doğrultusunda mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık konusu ihalede, “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunca verilen “düzeltici işlem belirlenmesine” niteliğindeki karara katılmıyorum.
|