BAŞVURU SAHİBİ:

Turgut Fırat Proje İnşaat A.Ş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/215618 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü 41(Bolu) Şube Şefliği Tesis Binaları Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü tarafından 03.06.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 4 Bölge Müdürlüğü 41(Bolu) Şube Şefliği Tesis Binaları Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Turgut Fırat Proje İnşaat A.Ş.nin 13.08.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 14.08.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.08.2020 tarih ve 36516 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.08.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1268 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklanması istenilen ÖBF-54.2 poz numaralı iş kalemi için malzeme, montaj ve nakliye bedeli ayrı ayrı gösterilmek suretiyle 122,00 TL tutarında fiyat teklifi sundukları, idare tarafından aşırı düşük teklif açıklamasına ek olarak söz konusu fiyat teklifine dayanak olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağının da istenildiği, taraflarınca idareye sunulan satış tutarı tespit tutanağında ağırlıklı ortalama birim satış tutarının (toplam tutar/toplam miktar) 105,83 TL olarak yazılması gerekirken sehven 105,00 TL olarak yazıldığı ve idare tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının bu gerekçe ile reddedildiği,

Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları uyarınca satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmaması gerektiği,  aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında söz konusu kaleme ilişkin olarak malzeme, montaj ve nakliye bedeli ayrı ayrı gösterilmek suretiyle 122,00 TL tutarında fiyat teklifi alındığı, dolayısıyla satış tutarı tespit tutanağında olması gereken ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin (105,83*%80=84,66 TL )  çok üzerinde bir teklif verildiği, sehven yapılan bu hatadan dolayı aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmamasının mevzuata aykırı olduğu,

– Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında 22 adet özel poz iş kalemi için malzeme, montaj ve nakliye bedellerinin ayrı ayrı belirtildiği 11 adet fiyat teklifi ve fiyat tekliflerine dayanak olarak standart forma uygun olarak düzenlenen 11 adet satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, idare tarafından söz konusu satış tutarı tespit tutanaklarında malzeme, montaj ve nakliye bedellerinin ayrı ayrı belirtilmediği gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmadığı,  Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddelerinde satış tutarı tespit tutanaklarında malzeme, montaj ve nakliye bedellerinin ayrı ayrı belirtileceğine ilişkin bir açıklama bulunmadığı,  aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sundukları fiyat teklifinde  her bir iş kalemi için malzeme, montaj ve nakliye bedellerinin ayrı ayrı fiyatlandırıldığı ve fiyat tekliflerinin hem ilgili firma yetkilisi hem de meslek mensubu tarafından imzalandığı ayrıca fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek  onaylanan (29/06/2020) tarih ve (1) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim” ibaresinin de yer aldığı, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklamalarının bu hali ile mevzuata uygun olduğu  iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Yapım yönteminin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir

…

45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

…

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir…” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü 41.(Bolu) Şube Şefliği Tesis Binaları Yapım İşi

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç)Yatırım proje no’su (yapım işlerinde):40.52.35.00.04.5.1.02.2.(03.8-06.5)- 40.52.33.00.04.5.1.02.2.(03.8-06.5)-40.52.38.00.04.5.1.02.2.(03.8-06.5)- 40.52.35.00.04.5.1.04.2.06.7

d) Kodu:

e) Miktarı: 41.(Bolu) Şube Şefliği Tesislerinde Muhtelif Bina Yapılması ( 9 Adet Tesis Binası Yapılması ) (Projeler ve Teknik Şartnamelerde belirtildiği şekilde)

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü 41.(Bolu) Şube Şefliği Tesisleri” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından idarece belirlenen sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerini kullanabileceği, üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) düzenleneceği, fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen tutanakların meslek mensubu tarafından muhafaza edilip fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyeceği, ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği,

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerektiği,

Ayrıca aşırı düşük teklif sahibi istekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması durumunda açıklamanın kabul edileceği anlaşılmaktadır.

İdare tarafından sınır değerin altında teklif sunan isteklilere EKAP üzerinden 29.06.2020 tarihinde gönderilen yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve söz konusu yazı ekinde analiz tablolarına, açıklama istenilmeyecek analiz girdilerine ve mahal listelerine yer verildiği tespit edilmiştir.

Başvuru sahibi istekli tarafından idareye sunulan 07.07.2020 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, iddia konusu ÖBF-54.2 poz numaralı iş kalemine ilişkin olarak ZKA Mühendislik İnş. Taah. Dış. Tic. San. ve Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifinin ve söz konusu fiyat teklifine dayanak teşkil eden 29.06.2020 tarihli ve 1 sayılı satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, anılan fiyat teklifinde ÖBF-54.2 poz numaralı iş kalemine ilişkin olarak malzeme (110,00 TL), montaj (10,00 TL) ve nakliye bedellerine (2,00 TL) ayrı ayrı yer verildiği ve SMMM tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (29/06/2020) tarih ve (1) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibarelerine yer verilerek iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı tespit edilmiştir.  

Öte yandan söz konusu fiyat teklifine dayanak teşkil eden 29.06.2020 tarihli ve 1 sayılı satış tutarı tespit tutanağı incelendiğinde, anılan kaleme ilişkin toplam tutarın 127.000,00 TL, toplam miktarın 1.200,00 olduğu, ağırlıklı ortalama birim satış tutarının ise (toplam tutar/toplam miktar)  105,83 olması gerekirken 105,00 TL olarak belirtildiği tespit edilmiştir.

Söz konusu satış tutarı tespit tutanağı üzerinde yapılan incelemede, iddia konusu iş kalemine ilişkin olarak toplam tutar ve toplam miktar dikkate alındığında ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 105,83 TL olması gerektiği görülmekle birlikte, başvuru sahibi istekli tarafından anılan iş kalemine ilişkin sunulan fiyat teklifinde 110,00 TL malzeme bedeli, 10,00 TL montaj bedeli ve 2,00 TL nakliye bedeli olmak üzere toplam 122,00 TL tutarında fiyat teklifi alındığı, bu tutarın olması gereken ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin (84,66 TL) üzerinde olduğu anlaşıldığından anılan hususun esasa etkili bir durum olmadığı görülmüş olup idarece bu gerekçeyle aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmamasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Diğer taraftan başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının açıklama kapsamında sunulan fiyat tekliflerine dayanak olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanaklarında malzeme, montaj ve nakliye bedellerinin ayrı ayrı belirtilmediği,

Ayrıca Özel-İnş-301 poz numaralı iş kalemine ilişkin sunulan fiyat teklifinde malzeme bedelinin 350,00 TL, montaj bedelinin 100,00 TL, nakliye bedelinin 50,00 TL olarak belirtildiği, anılan fiyat teklifine dayanak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağında ise ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 475,00 TL olduğu, bu tutarın sadece malzeme bedelini yansıtması durumunda fiyat teklifindeki malzeme bedelinin ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin (475,00x%80=380) altında olduğu,

Yine aynı şekilde Özel-İnş-105 poz numaralı iş kalemine ilişkin sunulan fiyat teklifinde malzeme bedelinin 60,00 TL, montaj bedelinin 20,00 TL, nakliye bedelinin 2,00 TL olarak belirtildiği, anılan fiyat teklifine dayanak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağında ise ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 86,67 TL olduğu, bu tutarın sadece malzeme bedelini yansıtması durumunda teklifindeki malzeme bedelinin ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin (86,67%80=69,34) altında olduğu gerekçesiyle uygun bulunmadığı anlaşılmıştır.

Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifleri ile bu fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanaklarının birbiri ile uyumlu olması gerekmektedir.

Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, açıklanması istenilen 22 adet iş kalemine ilişkin olarak 11 adet fiyat teklifi sunulduğu, fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanaklarına da açıklama ekinde yer verildiği anlaşılmıştır.

Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teliflerinde malzeme, montaj ve nakliye bedellerine ayrı ayrı yer verilmesine rağmen, anılan fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanaklarında söz konusu bedellere (malzeme, montaj ve nakliye)  ayrı ayrı yer verilmediği,  dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifleri ile söz konusu fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanaklarının birbiri ile uyumlu olmadığı anlaşıldığından idarece aşırı düşük teklif açıklamasının bu gerekçe ile uygun bulunmamasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

 İnceleme konusu ihalede,

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi neticesinde,  Kurul çoğunluğunca, “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

Anılan kararda, başvuru sahibi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde malzeme, montaj ve nakliye bedellerine ayrı ayrı yer verilmesine rağmen, anılan fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanaklarında söz konusu bedellere (malzeme, montaj ve nakliye)  ayrı ayrı yer verilmediği,  dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifleri ile söz konusu fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanaklarının birbiri ile uyumlu olmadığı anlaşıldığından idarece aşırı düşük teklif açıklamasının bu gerekçe ile uygun bulunmamasının yerinde olduğu ifade edilmektedir.

Yapılan incelemede, uyuşmazlık konusu ihalenin “Karayolları 4 Bölge Müdürlüğü 41(Bolu) Şube Şefliği Tesis Binaları Yapım İşi” İhalesi olduğu, 91 adet ihale dokümanı satın alındığı, 03.06.2020 tarihinde yapılan ihaleye 59 isteklinin katıldığı, 18 isteklinin teklifinin çeşitli gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, idarece sınır değerin 32.586.017,23 TL olarak belirlendiği, sınır değerin altında teklif sunan 10 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, aşırı düşük teklif açıklaması sunmayan 8 isteklinin teklifinin bu gerekçe ile reddedildiği, başvuru sahibi istekli Turgut Fırat Proje İnşaat A.Ş. ve Feza İnşaat San. ve Tic. A. Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun bulunmadığı, 11.08.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Oden Yapı Taah. İnş. Turz. Gd. Tar. Hay. Pet. Ür. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı , başvuru sahibi Turgut Fırat Proje İnşaat A. Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının özet olarak ÖBF-54.2 poz numaralı iş kalemi için sunulan fiyat teklifine dayanak olan satış tutarı tespit tutanağında ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 105,83 TL olması gerekirken 105,00 TL olarak belirtildiği, dolayısıyla satış tutarı tespit tutanağının yanlış düzenlendiği,  aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde malzeme, montaj ve nakliye bedellerinin ayrı ayrı belirtilmesine rağmen fiyat tekliflerine dayanak olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanaklarında sadece ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarına yer verildiği,  söz konusu tutanaklarda malzeme, montaj ve nakliye bedellerine yer verilmediği gerekçeleriyle uygun bulunmadığı anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.” açıklaması yer almaktadır.

Başvuru sahibi istekli tarafından idareye sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, örneğin; iddia konusu ÖBF-54.2 poz numaralı iş kalemine ilişkin olarak ZKA Mühendislik İnş. Taah. Dış. Tic. San. ve Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifinin ve söz konusu fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, anılan fiyat teklifinde ÖBF-54.2 poz numaralı iş kalemine ilişkin olarak malzeme (110,00 TL), montaj (10,00 TL) ve nakliye bedellerine (2,00 TL) ayrı ayrı yer verildiği ve SMMM Yıldıray Hakan Karahan tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (29/06/2020) tarih ve (1) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibarelerine yer verilerek iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı tespit edilmiştir.

Söz konusu satış tutarı tespit tutanağı üzerinde yapılan incelemede, iddia konusu iş kalemine ilişkin olarak toplam tutar ve toplam miktar dikkate alındığında ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 105,83 TL olması gerektiği görülmekle birlikte, başvuru sahibi istekli tarafından anılan iş kalemine ilişkin sunulan fiyat teklifinde 110,00 TL malzeme bedeli, 10,00 TL montaj bedeli ve 2,00 TL nakliye bedeli olmak üzere toplam 122,00 TL tutarında fiyat teklifi alındığı, bu tutarın olması gereken ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin (84,66 TL) üzerinde olduğu, anılan isteklinin açıklama sunduğu diğer iş kalemlerinin de aynı şekilde malzeme, montaj ve nakliye bedellerine ayrı ayrı yer verildiği anlaşılmıştır.

Bu çerçevede satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması gerektiği,  bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerektiği hususları mevzuatta düzenlenen koşullardan olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanaklarında fiyat teklifi alınan kalemlere ilişkin malzeme montaj ve nakliye bedellerine ayrı ayrı yer verileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır.

Bu itibarla başvuru sahibi istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifleri ve fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanaklarının mevzuatın aradığı şekil şartlarını taşıdığı, ayrıca her bir kalemle ilgili olarak teklif edilen birim fiyatın o kaleme ilişkin ağırlıklı ortalama birim satış tutarının üzerinde olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibi tarafından fiyat teklifinde fazladan  malzeme, montaj ve nakliye bilgilerine yer vererek ayrıştırmış olmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.   

           Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık konusu ihalede, “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunca verilen “itirazen şikayet başvurusunun reddine” niteliğindeki karara katılmıyorum.