aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan bahse konu fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağında yer alan fatura sayısı ve toplam tutarının söz konusu defterdarlıktan temin edilen fatura sayısı ve toplam tutar ile uyuşmadığının görüldüğü ve adı geçen ihaleye yönelik olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağının mevzuata aykırı olarak düzenlendiği anlaşılması

aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan bahse konu fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağında yer alan fatura sayısı ve toplam tutarının söz konusu defterdarlıktan temin edilen fatura sayısı ve toplam tutar ile uyuşmadığının görüldüğü ve adı geçen ihaleye yönelik olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağının mevzuata aykırı olarak düzenlendiği anlaşılması

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

 

İhale komisyonu;

 

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

            

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

           

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

            

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

 

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

 

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Yapım yönteminin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırılır.

c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.

(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.

(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine kadar olan ve açık ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b) ve (c) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birisinin kullanılması zorunludur.

(5) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine kadar olan ve belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.

(6) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar listesinde yer alan işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

  1. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.” açıklamaları yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı:Batman-Beşiri-Kurtalan-Siirt Bölünmüş Yolu Km: 50+357-65+357 Arası kesimin Toprak İşleri, Sanat Yapıları ve Bsk,Üstyapı İşleri Yapılması Yapım İşi (İdare Malı Bitüm ile)

b) Yatırım proje no’su/kodu:1993E040860

c) Miktarı (fiziki) ve türü:

360.000 Ton PMT, PMAT Yapılması, 420.000 m2 (1 m2 Bitümlü sıcak Karışım) 9 cm Bitümlü sıcak Temel Tabakası (Tip-A) ve (1 m2 Binder sıcak Karışım) 6 cm asfalt betonu Binder Tabakası ve 4 cm Taş mastik asfalt aşınma ve muhtelif işlerin yapılması

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer:Batman-Beşiri-Kurtalan-Siirt Bölünmüş Yolu Km: 50+357-65+357 kesimi

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanı kapsamında yapılan incelemede sınır değerin altında teklif veren isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamalarının istenileceği, mevzuata uygun aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilere ait tekliflerle diğer geçerli teklifler arasında fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak yapılan değerlendirme sonucu ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirleneceği anlaşılmıştır.

 

27.02.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile Ölmez İnş. Elek. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile YDS İnş. Nakl. Maden. Taah. İth. İhr. Petrol Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. – Bertoğlu İnş. Ltd. Şti. – Tezcan Canıtez İnş. Taah. Nakl. Turz. Temizlik San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmadığı ve tekliflerinin reddedildiği, ihalenin Suryol İnş. Mad. Tur. San. ve Tic. A.Ş. – Çağlar Yol Yapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, Ölmez İnş. Elek. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 27.03.2020 tarihinde Kurum’a yapılan itirazen şikayet başvurusunun incelenmesi neticesinde alınan 07.05.2020 tarihli ve 2020/UY.II-830 sayılı Kurul kararı ile Ölmez İnş. Elek. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun bulunmama gerekçelerinin yerinde olmadığı ve anılan istekliye ait teklifin değerlendirmeye alınması gerektiğinin belirtildiği, söz konusu Kurul kararı üzerine idarece alınan 01.06.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Ölmez İnş. Elek. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı,  başvuru sahibi Suryol İnş. Mad. Tur. San. ve Tic. A.Ş. – Çağlar Yol Yapı San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği,

 

İdarenin 01.06.2020 tarihli ihale komisyonu kararı üzerine başvuru sahibi tarafından 10.06.2020 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, idarenin 18.06.2020 tarihli işlemi ile şikâyeti uygun bulmadığı ve başvuru sahibince incelemeye konu itirazen şikayet başvurusunun yapıldığı,

 

27.02.2020 tarihli ihale komisyonu kararına YDS İnş. Nakl. Maden. Taah. İth. İhr. Petrol Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. – Bertoğlu İnş. Ltd. Şti. – Tezcan Canıtez İnş. Taah. Nakl. Turz. Temizlik San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından itiraz edildiği, idare tarafından başvurunun reddi üzerine, anılan iş ortaklığı tarafından Kurum’a itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu ve Kurul tarafından 07.05.2020 tarihli ve 2020/UY.II-829 sayılı karar ile itirazen şikayet başvurusunun reddedildiği, söz konusu Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan dava sonucunda Ankara 13. İdare Mahkemesinin 02.07.2020 tarihli E:2020/926, K:2020/1250 sayılı kararına istinaden Kamu İhale Kurulu tarafından 22.07.2020 tarih ve 2020/MK-171 sayılı kararın alındığı ve Kurul’un 07.05.2020 tarihli ve 2020/UY.11-829 sayılı kararının ilgili kısmının iptaline ve YDS İnş. Nakl. Maden. Taah. İth. İhr. Petrol Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. – Bertoğlu İnş. Ltd. Şti. – Tezcan Canıtez İnş. Taah. Nakl. Turz. Temizlik San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığına ait teklifin değerlendirmeye alınmasına karar verilerek düzeltici işlem tesis edildiği,

 

Bu durum üzerine idarenin 28.08.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin YDS İnş. Nakl. Maden. Taah. İth. İhr. Petrol Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. – Bertoğlu İnş. Ltd. Şti. – Tezcan Canıtez İnş. Taah. Nakl. Turz. Temizlik San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı ve Ölmez İnş. Elek. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde ihale komisyonunun verilen teklifleri anılan Kanun’un 37’nci maddesine göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre aşırı düşük olan teklifleri tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce belirlediği süre içinde aşırı düşük teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, komisyonun; yapım yönteminin ekonomik olması, teklif sahibinin yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ve teklif edilen yapım işinin özgünlüğü hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendireceği, bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, ihale komisyonunca reddedilmeyen aşırı düşük tekliflerin geçerli teklif olarak dikkate alınacağı hükme bağlanmıştır.

 

Ayrıca, bu hususa Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 60’ıncı maddesinde de yer verilmiş ve aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kamu İhale Kurumu tarafından aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiş ise ihale komisyonunun bu düzenlemeyi esas alması gerektiği hüküm altına alınmıştır.

 

Kurum kayıtlarına alınan ihale işlem dosyası kapsamında yapılan incelemede;

 

16.01.2020 tarihinde EKAP’tan tebliğ edilen yazı ile Ölmez İnş. Elek. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif açıklamasının istenildiği, yazı ekinde açıklama istenilen iş kalemlerine ait detaylı analiz formatları ile açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin yer aldığı,

Ayrıca 20.01.2020 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edilen yazıda özet olarak BKS-1 poz nolu iş kalemine ait alt analizde yer alan N.K.1 “yarma kazısı nakli” girdisine ait formülde hata yapıldığının tespit edildiği, söz konusu formüldeki hatanın düzeltilerek analizlerin tekrar gönderildiğinin belirtildiği, yazı ekinde açıklama istenilen iş kalemlerine ait detaylı analiz formatları ile açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin yer aldığı,

 

Ölmez İnş. Elek. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 27.01.2020 tarihinde aşırı düşük teklif açıklamasının idareye sunulduğu, açıklama kapsamında anılan istekli tarafından 04.042/06 poz no’lu C30/37 hazır beton harcına ilişkin fiyat teklifinin, ilgili fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanaklarının, fiyat teklifinde bulunan firmaya ve anılan belgeleri onaylayan meslek mensubuna ilişkin belgelerin sunulduğu anlaşılmıştır.

 

Yapılan incelemede Ölmez İnş. Elek. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan açıklamanın uygun bulunmama gerekçelerinden birinin 04.042/06 poz no’lu C30/37 hazır beton harcına ilişkin alınan fiyat teklifinin dayanağı olan “satış tutarı tespit tutanağında tutanağa konu ürünün adının (HAZIR BETON) şeklinde yazıldığı, bu haliyle tutanağın hangi ürüne ilişkin düzenlendiğinin anlaşılmasını engellediği” yönündeki gerekçe olduğu anlaşılmıştır.

Söz konusu gerekçeye ilişkin olarak 07.05.2020 tarihli ve 2020/UY.II-830 sayılı Kurul kararında “04.042/06 poz no’lu C 30/37 beton harcı Hazır Beton Harçları girdisi için sunulan fiyat teklifi incelendiğinde fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (21/01/2020) tarih ve (1) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, ibarede yer verilen tutanak tarih ve sayısının, fiyat teklifinin dayanağı olarak sunulan satış tutarı tespit tutanağının tarih ve sayısıyla aynı olduğu, fiyat teklifindeki birim fiyatın, tutanakta hesap edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığı, fiyat teklifi ile tutanak üzerinde bulunan mükellef ile meslek mensubu bilgilerinin uyumlu olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği eki Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağı standart formu incelendiğinde, tutanak üzerinde girdi isminin belirtilmesini gerekli kılan bir düzenlemenin bulunmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde,  aktarılan bilgilerin tutanak ile fiyat teklifi arasındaki “dayanak olma” bağını ortaya koyduğu dolayısıyla başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının anılan gerekçe ile reddedilmesinin yerinde olmadığı”nın belirtildiği görülmüştür.

 

İncelemeye konu başvuruda ise, başvuru sahibi Suryol İnş. A.Ş.-Çağlar Yol Yapı A.Ş. İş Ortaklığı tarafından özetle “Ölmez İnş. Elek. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan açıklamada sunulan C 30/37 beton harcı Hazır Beton Harçları girdisi için alınan fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağındaki fiyat teklifine konu olan malın ilgili geçici vergi beyanname döneminde yapılmış olan toplam satış tutarı ve bu satışlara yönelik düzenlenen fatura sayısı bilgisinin, fiyat teklifini veren firma tarafından vergi dairesine bildiren aynı geçici vergi beyanname dönemi içerisinde yapılan toplam mal/hizmet satış tutarı ve fatura sayısı bilgisinden daha fazla olduğu, dolayısıyla söz konusu uyumsuzluk dikkate alındığında söz konusu fiyat teklifinin verilmesinin mümkün olmadığı, aslında fiyat teklifinin Ölmez İnş. Elek. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşın düşük teklif açıklamasını yapabilmesi için gerçek olmayan veriler üzerinden istekliye ciddi avantaj sağlamak amacıyla düzenlendiği, Kurum tarafından söz konusu satış faturalarının istenilerek incelenmesi halinde bu durumun tespit edileceği bu nedenle Ölmez İnş. Elek. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan açıklamanın uygun olmadığı ve teklifinin reddedilmesi gerektiği” iddia edilmektedir.

 

Yapılan incelemede Ölmez İnş. Elek. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ve idarenin talebi üzerine meslek mensubunca idareye gönderilen incelemeye konu 04.042/06 poz no’lu “C 30/37 beton harcı hazır beton harçları” girdisine yönelik olarak ÇBK Yapı İnş. Malzemeleri Nakl. Petrol San. Tic. Ltd. Şti. tarafından 1 m3 girdi için 121,00 TL fiyat teklifi verildiği ve fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağının ilgili kısmının aşağıda belirtildiği şekilde düzenlendiği anlaşılmıştır:

 

“4- AĞIRLIKLI ORTALAMA BİRİM SATIŞ TUTARI:

Fiyat teklifine konu mamul, mal veya hizmete ilişkin olarak, yukarıda belirtilen geçici vergi beyanname dönemindeki 600 Yurtiçi Satışlar (varsa 601 Yurtdışı Satışlar) hesabında bulunan kayıtlara ilişkin bilgiler aşağıda olduğu gibidir; (HAZIR BETON)

 

Yurtiçi Satışlar (varsa Yurtdışı Satışlar) Hesabında kayıtlı olan mamul, mal veya hizmete ilişkin

Yevmiye Defteri Kayıt Adedi

Toplam Tutarı (TL)

(T)

Toplam Miktarı (M3) (P)

Ağırlıklı Ortalama
Birim Satış Tutarı

(S= T/ P)

1325

3.832.120,44

25.580

149,8092

 

Fiyat teklifine konu ürünün ağırlıklı ortalama birim satış tutarının hesaplanmasında 2019 yılı 2’nci geçici vergi beyanname dönemi verilerinin esas alındığının belirtildiği görülmüştür.

 

Başvuruya konu hususun incelenmesi amacıyla fiyat teklifinde bulunan ÇBK Yapı İnş. Malzemeleri Nakl. Petrol San. Tic. Ltd. Şti.nin 2019 yılının 2’nci çeyrek fatura adedinin ve fatura tutarlarının bağlı bulunduğu Siirt Defterdarlığı’ndan 28.08.2020 ve 17.09.2020 tarihli yazılarla istenildiği, söz konusu defterdarlık tarafından gönderilen belgelerin 19.10.2020 tarihinde Kurum tarafından kayıt altına alındığı, adı geçen şirkete ait faturaların incelenmesi neticesinde 144 adet faturanın yer aldığı, sayılan faturaların toplam tutarının 4.530.764,23 TL olduğu, söz konusu tutarın 2.691.186,66 TL’sinin hazır beton satışlarına (C10, C15, C20, C25, C30, C35, C40) ilişkin olduğu, satılan toplam hazır beton miktarının 18.593 m3 ve ortalama birim fiyatın ise 144,74 TL olduğu anlaşılmıştır. Bahse konu faturaların 1.839.577,57 TL’sinin ise diğer işlere ilişkin (beton altı yükleme yapılması, iş makinesi satışı/kiralanması, pompa satışı, inşaat malzemesi satışı, nakliye bedeli vb.) olduğu, ancak fiyat teklifine konu “C 30/37 beton harcı hazır beton harçları” girdisine yönelik olarak spesifik hiçbir belgeye rastlanılmadığı, bu bakımdan söz konusu faturaların bahse konu analiz girdisi için düzenlendiğinin söylenemeyeceği, son olarak aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan bahse konu fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağında yer alan fatura sayısı ve toplam tutarının söz konusu defterdarlıktan temin edilen fatura sayısı ve toplam tutar ile uyuşmadığının görüldüğü ve adı geçen ihaleye yönelik olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanağının mevzuata aykırı olarak düzenlendiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Öte yandan, söz konusu fiyat teklifi ve fiyat teklifinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağının idareyi yanıltıcı bilgiler içerdiği görüldüğünden, Batman SMMM Odası’na kayıtlı 56303778 ruhsat sicil numaralı Cahit Dabakoğlu’nun içeriği itibariyle gerçek durumu yansıtmayan belge düzenlemesi, meslek mensubu imza ve kaşesini kötüye kullanması dolayısıyla hakkında gerekli incelemenin yapılması için TÜRMOB’a bildirimde bulunulması gerektiği anlaşılmıştır.

Toplantı No 2020/053
Gündem No 40
Karar Tarihi 25.11.2020
Karar No 2020/UY.II-1923