İdarece başvuru sahibi istekliye gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı incelendiğinde,  aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında bir bütün halinde hangi maliyet bileşenlerinin açıklanması gerektiği yönünde açık ve net bir belirleme yapılmaması

Şikâyete konu ihalenin Haliliye İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne ait “2020-2021 Eğitim-Öğretim Yılının 2 Taşıma Merkezi Ortaöğretim (Lise) Anadolu, Meslek Lisesi ve İmam-Hatip Liselerine  Öğrenci Taşıma İşi” olduğu, söz konusu ihalenin şikâyete konu 1’inci kısmına 13 isteklinin katıldığı, idarece yapılan sınır değer hesaplamasında  başvuru sahibi istekliye ait teklifin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği ve bu kapsamda aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun bulunmadığı, 06.10.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin ÖD  Tem. Taş. Tur. Güv. Gıd. İnş. ve İnş Malz. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

      b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

   c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

            gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.  

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir…” açıklaması yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Eyyübiye İlçemizin 2020-2021 Eğitim-Öğretim Yılının 2Taşıma Merkezi Ortaöğretim (Lise) Anadolu,Meslek Lisesi ve İmam-Hatip Liselerine Öğrenci Taşıma İşi

b) Miktarı ve türü: Eyyübiye İlçemizin 2020-2021 Eğitim-Öğretim Yılında 2 Taşıma Merkezi Ortaöğretim (Lise) Anadolu, Meslek Lisesi ve İmam-Hatip Liselerine 1348 Öğrenciyi 108 araç ile 149 iş günü öğrenci Taşıma İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Eyyübiye (Erkek-Kız) İmam-Hatip Lisesi, Şairnabi Anadolu İmam-Hatip Lisesi, Gap Kız Teknik Ve Meslek Lisesi,Mahmut İkbal Büyükkırcalı Teknik Ve Meslek Lisesi, Şehit Abdulkadir Oğuz Anadolu İmam Hatip Lisesi, Akabe Toki Anadolu Lisesi, Akabe Kız Anadolu İmam Hatip Lisesi, Eyyübiye Sanayi Mesleki Ve Teknik Anadolu Lisesi Ve Yardımcı Çok Proğramlı Lisesi

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

 “Sınır değer”  başlıklı 33’üncü maddesinde  “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından,  idareler tarafından, sınır değerin altında teklif veren isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenileceği ve sınır değerin altında teklif veren isteklilerce sunulan aşırı düşük teklif açıklamaların değerlendirildikten sonra ihalenin sonuçlandırılacağına ilişkin düzenleme yapılması halinde, sınır değerin altında teklif veren isteklilere gönderilecek olan aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’nci maddesinde yer alan hükümler ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde yer alan açıklamalar uyarınca, teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerine yer verilmesinin ve isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olan bahse konu önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

 

Başvuru sahibi istekliye 30.09.2020 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında  “…önemli olan teklif bileşenlerinin, araç kiralama ve bileşenleri, Sosyal Güvenlik gideri ve bileşenleri, Resim, Vergi Harç, Yakıt, sigorta-kasko, iş sağlığı ve iş güvenliği, Şoför belgeleri ve bileşenleri ile teknik ve idari şartnamede belirtilen hizmeti yerine getirebilmeniz için gerekli standarda uygun iş kalemlerine ve diğer bileşenlere uygun kalemlere ait tebliğde belirtilen belgelere dayalı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.4.Maddesi gereği tebliğ tarihinden itibaren 3 iş günü içinde açıklama yapmanız hususunda…” ifadelerine yer verilmek suretiyle açıklama istenildiği anlaşılmaktadır.

 

Başvuru sahibi istekli tarafından esas itibari ile  aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece uygun bulunmamasının mevzuata aykırı olduğu iddia edilmektedir.

 

İdarece başvuru sahibi istekliye gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı incelendiğinde,  aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında bir bütün halinde hangi maliyet bileşenlerinin açıklanması gerektiği yönünde açık ve net bir belirleme yapılmadığı görülmüştür.

 

Bu çerçevede,    aşırı düşük teklif açıklamalarının objektif olarak değerlendirilebilmesi için söz konusu aşırı düşük teklif sorgulamasının, önemli teklif bileşenleri ve onları oluşturan maliyet unsurlarının net ve anlaşılır bir şekilde belirlenerek aşırı düşük teklif sorgulanmasının yenilenmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

 

Toplantı No	: 2020/054
Gündem No	: 50
Karar Tarihi	: 02.12.2020
Karar No	: 2020/UH.II-1986