BAŞVURU SAHİBİ:

Körfez Tur. Sey. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Niğde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/576695 İhale Kayıt Numaralı “Niğde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü Sürücülü ve Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmeti İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Niğde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 20.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Niğde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü Sürücülü ve Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmeti İşi” ihalesine ilişkin olarak Körfez Tur. Sey. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin 04.12.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.12.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.12.2020 tarih ve 56974 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.12.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/2031 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuruya konu ihalenin “16+1 minibüs (sürücü dâhil)” başlıklı 4’üncü kısmına ilişkin ihale komisyonu kararının 27.11.2020 tarihinde kendilerine tebliğ edildiği, bahse konu kararda anılan kısım için ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin İsmail Ekincioğlu olarak belirlendiği, ancak bahse konu isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının 30.09.2020 tarihinde yürürlüğe giren Kamu İhale Tebliği’nin 79’uncu maddesinin 2.1’inci ve 2.2’nci bentlerine uygun olmadığı, şöyle ki; ihale konusu iş için teklif edilen araçlara ilişkin anılan isteklice bakım-onarım, yedek parça, yağ giderlerini ve lastik giderini tevsik etmek üzere fiyat teklifi alındığı ancak fiyat teklifinin dayanağı olan tutanakların aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye sunulmadığı, ayrıca bahse konu giderlerin tevsiki için sunulan fiyat teklifinin üzerinde mevzuata göre bulunması gereken ibarelerin bulunmadığı, anılan Tebliğ’de yer alan açıklamalar çerçevesinde; fiyat teklifi veren kişinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen mal miktarının 1/20’si kadar satış yapmış olması gerektiği, ancak söz konusu hususun fiyat teklifi veren kişi tarafından sağlanmadığı iddiasına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,         

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,         

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,          

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  …” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde “… (10) İdarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez. …” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

…

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir. …”açıklaması,

Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Niğde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü Sürücülü ve sürücüsüz araç kiralama hizmeti işi

b) Miktarı ve türü:

İl Müdürlüğünün 4 Kısımdan oluşan; 1 Adet Sürücülü 4+1 Binek Araç, 4 Adet Sürücülü, 1 adet Sürücüsüz 4+1 Pick-Up ve 4 Adet Sürücülü 16+1 Minibüsten oluşan araç kiralama hizmeti alımı işidir.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: 1- Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü / Nar Mah. Osmanlı Sok, No:1 Merkez/NİĞDE, 2-Niğde Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğü / Nar Mah. Osmanlı Sok. No:1 Merkez/NİĞDE, 3-Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezi Müdürlüğü / Nar Mah. Osmanlı Sok. No:1 Merkez/NİĞDE, 4-Çocuk Destek Merkezi Müdürlüğü / Kumluca Mah. Hastaneler Cad. No:18 Merkez/NİĞDE, 5-Engelsiz Yaşam Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü / Efendibey Mah. Kır Çiçeği Sok. No:1 Merkez/NİĞDE, 6-Bor Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğü / Fatih Mah. Huzurevi Sok. No:11/C Bor/NİĞDE, 7- Ahmet Kuddusi Huzurevi ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü / Fatih Mah. Huzurevi Sok. No:11/1 Bor/NİĞDE, 8- Altunhisar Zihinsel Engelliler Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürlüğü / Sağlık Mah. Şehit Abdulkadir Tanık Cad. No:228 Altunhisar/NİĞDE

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Sınır Değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale işlem dosyası incelendiğinde; 20.11.2020 tarihinde gerçekleştirilen başvuruya konu ihalenin “16+1 minibüs (sürücü dâhil)” başlıklı 4’üncü kısmına 9 isteklinin teklif sunduğu, idarece sınır değerin 437.834,88 TL olarak hesaplandığı, sınır değerin altında geçerli teklif sunmuş olan İsmail Ekincioğlu’na 20.11.2020 tarihinde EKAP üzerinden aşırı düşük teklif açıklama talebine ilişkin yazının idarece tebliğ edildiği, bahse konu yazıda açıklanması istenilen önemli teklif bileşenlerinin “… 1- işçilik maliyeti (1 işçi: işçi ücreti, SGK primleri, yol gideri), 2- Araçların 1 yıllık yağ, yedek parça, lastik yetkili servisten alınmış bakım ve onarım masrafları ile vergi, sigorta, kasko giderleri, araca ait kiralama ve amortisman gideri.(2021 yılı için1 yıllık), 3- Sözleşme bedeli üzerinden hesaplanacak olan sözleşme ve karar damga vergileri, 4- Muayene ve egzoz ölçüm giderleri.(2021 yılı için 1 yıllık), 5- Araç takip sistemi giderleri (2021 yılı için1 yıllık).” olarak belirlendiği, anılan istekli tarafından 25.11.2020 tarihinde aşırı düşük teklif açıklamasının idareye sunulduğu, 27.11.2020 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararında bahse konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin İsmail Ekincioğlu, ekonomik açıdan avantajlı ikinci teklif sahibinin ise başvuru sahibi Körfez Tur. Sey. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti. olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

İsmail Ekincioğlu tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında araç bakım ve onarım, yedek parça giderlerini tevsik etmek üzere; ihale konusu işte çalıştırılacak 1 adet araç için bakıma ilişkin işçilik gideri ile tapa- yağ boşaltma, polen filtresi bakımı, eleman – yakıt filtresi, filtre komple yağ, eleman komple hava filtresi parçaları maliyetlerinin ayrı ayrı belirtildiği GLS Gelişim Oto. İnş. Tar. Pet. Taş. İth. İhr. ve San. Tic. Ltd. Şti.den alınmış fiyat teklifinin sunulduğu, anılan fiyat teklifinin meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle imzalanıp kaşelendiği, belgede “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan 20.11.2020 tarih ve 179 tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, bahse konu fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağının istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulmadığı,

Araçların lastik giderini tevsik etmek üzere; 1 adet araçta kullanılmak üzere dörder adet kışlık ve yazlık lastikler için Durak Oto Lastik’ten (Serdar Durak) alınmış fiyat teklifinin sunulduğu, anılan fiyat teklifinin meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle imzalanıp kaşelendiği, söz konusu belgede “Birim satış tutarının, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan 20.11.2020 tarih ve 179 tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, bahse konu fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağının anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulmadığı tespit edilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden; isteklilerce aşırı düşük teklif açıklamalarının üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile yapılması durumunda, anılan fiyat teklifinin ve fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubunca düzenlenen satış tutarı tespit tutanağının fiyat teklifinin dayanağı olarak aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulması gerektiği, satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde yer alan, anılan istekliye aşırı düşük teklif açıklaması için fiyat teklifi veren kişinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen mal miktarının 1/20’si kadar satış yapmış olması gerektiği, ancak söz konusu hususun fiyat teklifi veren kişi tarafından sağlanmadığı yönündeki iddiasının idareye sunulan şikâyet dilekçesinde yer almadığı, diğer bir ifadeyle, başvuru sahibi tarafından, bu yönde idareye şikâyet başvurusunda bulunulmadığı belirlenmiş olup, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri gereğince; idareye şikâyet dilekçesinde başvuru konusu edilmeyen söz konusu iddianın itirazen şikâyet başvurusu incelenmesinde dikkate alınması mümkün olmadığından, bahse konu iddia açısından başvurunun şekil yönünden reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan; başvuruya konu edilen isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, ihale konusu iş için istenilen araçlara ilişkin bakım onarım, yağ, yedek parça ve lastik giderlerinin fiyat teklifi alınmak suretiyle tevsik edildiği, anılan fiyat tekliflerinde mevzuata göre bulunması gereken ibarelerin yer aldığı ve ilgili meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri yer verilmek suretiyle imzalanıp kaşelendiği, ancak söz konusu fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanaklarının bahse konu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulmadığı, bu durumun aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarına aykırılık teşkil ettiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu yöndeki iddiası yerinde bulunmuştur.

Öte yandan, ihalenin şikâyete konu kısmının yaklaşık maliyeti dikkate alındığında 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gereken itirazen şikâyet başvuru bedelinin 6.139,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından 12.284 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı, bu nedenle fazla ödendiği tespit edilen yatırılan 6.145 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, İsmail Ekincioğlu’nun sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmayarak değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,

Oybirliği ile karar verildi.