aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında tüm araçların temin edilmesine yönelik sunulan fiyat teklifinde Kamu İhale Tebliği’nde yer alan açıklamalar gereği yazılması gereken ibarede satış tutarı tespit tutanağının tarih bilgisine yer verilmediği  fiyat teklifine dayanak teşkil eden ve fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından düzenlenmesi gereken satış tutarı tespit tutanağının fiyat teklifinin ekinde sunulmadığı görüldüğünden söz konusu fiyat teklifinin bu haliyle Tebliğ açıklamaları uyarınca geçerli bir tevsik yöntemi olamayacağı ve anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı

Toplantı No 2024/003
Gündem No 22
Karar Tarihi 17.01.2024
Karar No 2024/UH.I-108

BAŞVURU SAHİBİ:

Öz Samet İnşaat Turizm Hafriyat Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/1121474 İhale Kayıt Numaralı “2024 Yılı Personel Taşıma Servisi ve Yakıt Hariç Şoförlü Kiralık Araç” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 23.11.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2024 Yılı Personel Taşıma Servisi ve Yakıt Hariç Şoförlü Kiralık Araç” ihalesine ilişkin olarak Öz Samet İnşaat Turizm Hafriyat Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin 14.12.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.12.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 26.12.2023 tarih ve 123754 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.12.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2023/1525 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuruya konu ihaleye teklif verildiği, ihale komisyonu kararına göre ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması kabul edilen R.S.B. Taşımacılık Turizm Kuy. İnş. Gıda İma. Eml. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, sınır değerin üzerinde olan kendi tekliflerinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, aşağıda yer verilen iddialar kapsamında ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak ihalenin uhdelerinde bırakılması gerektiği,

 

1) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere sunulan sözleşmeye ait damga vergisinin ihale ilan tarihi itibariyle ödendiğine ilişkin herhangi bir belge sunulmadığı,

 

a) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından personel giderlerine ilişkin yapılan açıklamada işçilik hesaplama modülünün kullanılmadığı,

 

b) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından araçların amortisman giderlerine ilişkin yapılan açıklamaların mevzuata uygun olmadığı, aşırı düşük teklif açıklamasının kendi malı otobüslere ait amortisman gideri maliyetinin ayrı ayrı hesaplanarak sunulması gerekirken, anılan istekli tarafından sadece araç ruhsatlarının sunulmasının yeterli olmadığı, araçların edinme bedelleri ve değerlerine ilişkin belgelerin sunulması gerektiği, ayrıca istekli tarafından araçların kiralama maliyetinin tevsiki amacıyla yapılan açıklamaların mevzuata uygun olmadığı, fiyat teklifinin teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan alınmadığı,

 

c) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından araçların sigorta giderlerine ilişkin acenteden alınan fiyat teklifinin ekinde sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınmış imzalı ve kaşeli teyit yazısının bulunması gerektiği, söz konusu giderlere yönelik yapılan açıklamanın sadece 2023 yılı sigorta maliyetine ilişkin olduğu, 2024 yılına ait sigorta giderlerinin hesaplanması gerektiği,

 

ç) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından araçların akaryakıt giderlerine ilişkin yapılan açıklamaların mevzuata uygun olmadığı, anılan istekli tarafından araçların yakıt tüketimine ilişkin yetkili servisten yazı alınmadan veya katalog bilgileri sunulmadan açıklama yapıldığı, araçların toplam taşıma mesafeleri ile buna bağlı olarak akaryakıt tüketim maliyetlerinin mevzuata uygun olarak hesaplanmadığı,

 

d) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından araçların lastik bakım ve onarım giderlerine ilişkin yaptığı açıklamaların mevzuata uygun olmadığı, fiyat teklifinin teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan alınmadığı ve üzerinde meslek mensubunun imzası ile TÜRMOB kaşesinin bulunmadığı,

 

e) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından araçların muayene, MTV, egzoz emisyon giderlerine ilişkin yaptığı açıklamaların mevzuata uygun olmadığı, anılan açıklamaların ihale konusu işin süresini kapsayacak şekilde araçların model yılı, motor hacmi ve istiap haddi dikkate alınarak ve belgeye dayalı olarak yapılması gerektiği,

 

f) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında damga vergilerinin ve KİK bedelinin maliyetlere dahil edilmediği iddialarına yer verilmiştir.

 

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

“İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.

Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır…

Aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye, birden fazla kişi tarafından ise aynı ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulamaz.

Başvuruların ihaleyi yapan idare veya Kurum dışındaki idari mercilere ya da yargı mercilerine yapılması ve başvuru dilekçelerinin bu merciler tarafından ilgisine göre idareye veya Kuruma gönderilmesi hâlinde, dilekçelerin idare veya Kurum kayıtlarına girdiği tarih, başvuru tarihi olarak kabul edilir…” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar… İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır.  Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya istekliler  ile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz.

Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir…” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet üzerine alınanlar itirazen şikayete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir.

Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir…” hükmü,

 

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde “(10) İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez.” hükmü yer almaktadır.

 

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan açıklama şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.

 

 

 

 

Diğer yandan, uyuşmazlık konusu olan iddiaların bunu ileri süren istekliler tarafından iddia konusu hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen 10 gün içerisinde bu iddiaları incelemek ve sonuçlandırmakla yetkili idare nezdinde ileri sürülmesi de gerekmektedir.

 

Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz konusu iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren 10 gün içerisinde ileri sürülme zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri sürülmeyen iddiaların da süre aşımı sebebiyle Kurum tarafından incelenmesi mümkün bulunmamaktadır.

 

Başvuru sahibi tarafından bahse konu iddialara idareye şikayet başvurusunda yer verilmediği, bu itibarla, başvuru sahibinin söz konusu iddialarının uyuşmazlığa konu hususun öğrenilmiş olduğu kesinleşen ihale kararının tebliği olan 05.12.2023 tarihini izleyen günden itibaren on gün içinde yazılı olarak başvuruya konu edilmesi ve somut durumda en geç 15.12.2023 tarihine kadar kesinleşen ihale kararına yönelik olarak başvuruda bulunulması gerekirken anılan iddialara bu süre geçtikten sonra 26.12.2023 tarihinde itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde yer verildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiasının süre yönünden de reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

 

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.

79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.

SD: Sınır değeri,

YM: Yaklaşık maliyeti,

n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan (Ek ibare: 29.06.2017-30109 R.G./2. md.) ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,

T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan (Ek ibare: 29.06.2017-30109 R.G./2. md.) ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,

R: Sınır Değer Tespit Katsayısını

79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. (Değişik ibare: 30/09/2020-31260 R.G./21. md.) Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3.  Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.4.  Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.5.  Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.6.  Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.7.  İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  

İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.8. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyt bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.

açıklaması yer almaktadır.

 

a) Adı: 2024 Yılı Personel Taşıma Servisi ve Yakıt Hariç Şoförlü Kiralık Araç Hizmet Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

d) Kodu:

e) Miktarı:

23 adet şoför hariç en az 27 kişilik yolcu taşıma kapasitesi olan servis aracı

11 adet şoför hariç en az 18 kişilik yolcu taşıma kapasitesi olan servis aracı

2 adet şoför hariç en az 35 kişilik yolcu taşıma kapasitesi olan servis aracı

3 adet yakıt ve şoför hariç en az 4 kişilik yolcu taşıma kapasitesi olan kiralık binek oto

3 adet şoför

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile İdarece belirlenecek 36 (otuzaltı) güzergah arasında servis ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce Ankara içerisinde ve gerektiğinde Ankara dışında evrak nakli ve görevlendirilen personeli taşıma” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Sözleşme konusu işin gerçekleştirilmesine ilişkin tüm giderler teklif fiyata dahil olup, teknik şartnamedeki hususlara göre hareket edilecektir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir. Yakıt hariç şoförlü araç kiralama hizmet alımı işi için %2” düzenlemesi,

 

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Teknik Şartname’nin “İşin miktarı” başlıklı 5’inci maddesinde “Kurumda görevli personeli, 02.01.2024 ile 31.12.2024 tarihleri arasında toplam 251 iş gününde, 23 adet şoför hariç en az 27 kişilik yolcu taşıma kapasitesi olan, 11 adet şoför hariç en az 18 kişilik yolcu taşıma kapasitesi olan ve 2 adet şoför hariç en az 35 kişilik yolcu taşıma kapasitesi olan toplam 36 servis aracı ile toplam 36 ayrı güzergâhta taşınması işi ve yakıt hariç 3 adet şoförlü kiralık araç hizmet alımı işi.” düzenlemesi yer almaktadır.

23.11.2023 tarihinde yapılan başvuruya konu ihaleye 9 isteklinin katıldığı, 04.12.2023 tarihli ihale komisyonu kararına göre, Ayşah İnşaat Temizlik Sağlık San. ve Tic. Ltd. Şti.nin geçici teminatı bulunmadığından teklifinin geçersiz teklif olarak belirlendiği, idare tarafından sınır değerin altında teklif sunan Pekcanlar Tur Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti. ile R.S.B. Taşımacılık Turz. Kuy. İnş. Gıda İma. Eml. San. Tic. Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif açıklaması yapılmasının istenildiği, Pekcanlar Tur Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması yapılmadığından anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan R.S.B. Taşımacılık Turz. Kuy. İnş. Gıda İma. Eml. San. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, sınır değerin üzerinde teklif sunan başvuru sahibi Öz Samet İnşaat Tur. Haf. Nak. Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.

 

.Araç sahiplik belgeleri

.Üçüncü kişilerden alınacak fiyat tekliflerini gösterir proforma faturalar

.Kiralanacak araçlar için maliyet gösterir sözleşmeler

.Araç maliyetleri (Amortisman, Muayene, Motorlu Taşıtlar Vergisi, Trafik Sigortası, Kasko vb)

.Akaryakıt Maliyetleri

.Her Türlü Vergi

.Periyodik Bakım Bedelleri

.Asgari İşçilik Maliyeti Açıklamaları

.Sözleşme Giderleri

.Teklif fiyatı açıklayacak diğer bilgi ve belgeler.…” ifadelerine yer verilmiştir.

 

 

 

 

36 adet personel servis aracı sürücülerinin işçilik maliyetlerine yönelik yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında 1 aracın sürücüsü için günlük 3 saatlik çalışma süresi öngörüldüğü, saatlik asgari ücret hesaplamasında KİK İşçilik Hesaplama Modülündeki 01.07.2023-31.12.2023 tarihleri arasında geçerli olan asgari ücretin “Kısmi süreli çalışmada esas alınacak birim fiyat” olan 75,96TL’nin esas alındığı, anılan istekli tarafından saatlik asgari ücret olarak esas alınan bu tutar, Ekim ayında yayınlanan yurtiçi üretici fiyat endeksinin on iki aylık ortalaması (%58,46) üzerinden güncellenerek 2024 yılı için saatlik asgari işçilik ücretinin 120,37TL olarak hesaplandığı,

 

 

 

Bununla birlikte söz konusu belgede “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan tarih ve 2023/102 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresine yer verildiği, Çağrı Tur Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile meslek mensubunun kaşe ve imzalarının yer aldığı görülmekle birlikte, bahse konu ibarede satış tutarı tespit tutanağının tarihinin belirtilmediği, ayrıca sunulan proforma fatura başlıklı belgenin dayanağı olan ve mevzuat gereği bu belgenin ekinde sunulması gereken satış tutarı tespit tutanağının açıklama kapsamında sunulmadığı tespit edilmiştir.   

 

Diğer taraftan ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale konusu işte 36 adet servis aracına ilişkin Otokar Sultan, Ford Transit ve Otokar Sultan Mega markalı araçların çalıştırılacağının ifade edildiği ve açıklama kapsamında bu marka araçların akaryakıt tüketimlerine ilişkin belgelendirme yapıldığı, ancak sunulan sözleşme ve ekinde yer alan proforma fatura başlıklı belgede, ihale konusu işte çalıştırılacak tüm araçların kiralama yoluyla temin edileceği ifade edilmesine rağmen söz konusu belgelerde ihale konusu işte kiralanacak araçların marka ve model bilgilerine yer verilmediği görülmüştür. Bu doğrultuda ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında, ihale konusu işte kiralama yoluyla çalıştırılacağı ifade edilen 36 adet servis aracının akaryakıt tüketim ve giderlerine ilişkin yapılan açıklamaların dayanağının bulunmadığı anlaşılmıştır.  

 

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale konusu işte çalıştırılacak ve idarece gönderilen sorgulama yazısında önemli maliyet bileşeni olarak belirlenen, işçilik maliyetlerine ilişkin olarak yapılan açıklamalarda öngörülen ücretlerin KİK İşçilik Hesaplama Modülü üzerinden hesaplandığı, hesaplama yapılırken sözleşme giderleri ve genel gider tutarının dahil edildiği görülmüş olup, bu haliyle işçilik maliyetlerine ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında tüm araçların temin edilmesine yönelik sunulan fiyat teklifinde Kamu İhale Tebliği’nde yer alan açıklamalar gereği yazılması gereken ibarede satış tutarı tespit tutanağının tarih bilgisine yer verilmediği, ayrıca söz konusu fiyat teklifine dayanak teşkil eden ve fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından düzenlenmesi gereken satış tutarı tespit tutanağının fiyat teklifinin ekinde sunulmadığı görüldüğünden söz konusu fiyat teklifinin bu haliyle Tebliğ açıklamaları uyarınca geçerli bir tevsik yöntemi olamayacağı ve anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.

 

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

 

başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

 

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

 

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan R.S.B. Taşımacılık Turz. Kuy. İnş. Gıda İma. Eml. San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmayarak teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

 

 


Oybirliği ile karar verildi.