aşırı düşük teklif açıklamasının TEDAŞ ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İnşaat ve Tesisat birim fiyatlarını kullanarak yapmasının kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu,

Toplantı No	: 2015/065
Gündem No	: 1
Karar Tarihi	: 05.11.2015
Karar No	: 2015/UH.III-2897

 

aşırı düşük teklif açıklamasının TEDAŞ ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İnşaat ve Tesisat birim fiyatlarını kullanarak yapmasının kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde, hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerin hangi yöntemlerin kullanılarak açıklanabileceğinin belirtildiği, proforma fatura kullanılarak aşırı düşük teklif açıklaması  yapılmasının, şeklen Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri başlıklı maddesinde belirtilen yönteme uygun olduğu, ancak kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları kullanılarak aşırı düşük teklif açıklaması yapılması yönteminin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde ve alt maddelerinde sayılmadığı, bu yöntemin Tebliğin 45.1.5’inci maddesinde ve sadece yapım işleri ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin açıklanması için kullanılacak yöntemlerden birisi olarak belirtildiği, istekli tarafından yapılmış olan aşırı düşük teklif açıklamasının, ihalede kullanılacak malzemelerin, belge üzerinde yazılı olan tutardan temin edilebilirliğini göstermesi ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde belirtilen yöntemlerle yapılmasının gerektiği, istekli Cihangir Güngör tarafından yapılmış olan aşırı düşük teklif açıklamasında toplam 79 adet iş kalemi yer aldığı, 79 adet iş kaleminden 18 adedi için Tebliğin 79’uncu maddesi hükümlerine şeklen uygun görünen yönteme göre açıklama yapılmış ancak 61 adet iş kalemi için ise TEDAŞ ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İnşaat ve Tesisat Birim fiyatlarının kârsız tutarları kullanılarak açıklama yapıldığı, TEDAŞ ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.2 ve 79.2.2.3’üncü maddelerinde belirtilen, mal ve hizmet sunucu ya da fiyat tarifeleri belirleyici kurum ve kuruluşlar arasında bulunmadığı;

 

Bir an için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları kullanılarak aşırı düşük teklif açıklaması yapılmasının kamu ihale mevzuatına aykırı olmadığı düşünülse bile, isteklinin birim fiyat teklif cetvelinin “36 kV 400 A 8 kA Harici Tip Sig. Top. Seksiyoner” ve “Ayırıcı Kumanda Tertibatı (bobinsiz)” isimli iş kalemlerine ilişkin teklif birim fiyatlarının, isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasına dayanak gösterdiği TEDAŞ 2015 Elektrik Proje ve Tesis Birim Fiyatlarından (kârsız tutarından) düşük olması nedeniyle, ihalede sunmuş olduğu teklifin geçersiz olduğu;

İhale konusu işe ait birim fiyat teklif cetvelinde tanımlanan 39, 40, 52 ve 70’inci  sıra nolu iş kalemleri ile ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasına dayanak olarak gösterdiği TEDAŞ birim fiyatlarının tanım ve kapsamlarının birbirinden farklı olduğu, ihale konusu işe ait birim fiyat teklif cetvelindeki iş kalemi tanımlamaları “e kadar” eki kullanılarak paçal birim fiyat olarak tanımlandığı, oysa, ilgili birim fiyatların aşırı düşük açıklamaları için dayanak gösterilen ilgili idarelere ait birim fiyatların ise tekil birim fiyatlar olduğu;

İstekli Cihangir Güngör tarafından, AD2-120/20 209 kg Galvaniz Aydınlatma Direği (107 sıra nolu) iş kalemine ait birim fiyatın aşırı düşük açıklaması için TEDAŞ Elektrik Proje ve Tesis Birim Fiyatlarının 9’uncu sayfasındaki pozun dayanak gösterildiği, teklif birim fiyat listesinde yer alan ve aşırı düşük açıklaması yapılması istenilen galvaniz aydınlatma direğinin ağırlığı 209 kg. olmasına karşın isteklinin aşırı düşük açıklamasına dayanak olarak gösterdiği TEDAŞ birim fiyat kitabının 9’uncu sayfasında yer alan aydınlatma direğinin ağırlığının ise 220 kg. olduğu, bu nedenle bahse konu iş kaleminin aşırı düşük açıklaması için anılan pozun dayanak olarak gösterilemeyeceği;

Cihangir Güngör tarafından aşırı düşük teklif açıklaması için sunulmuş olan proforma faturaları tevsik amacıyla ilgili meslek mensubunca düzenlenmiş olan Ek-O.6 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenip düzenlenmediğinin kontrol edilmesi ve bundan sonra ihale işlemlerinin devam etmesi gerektiği;

Yukarıda yapılan açıklamalar ve kamu ihale mevzuatındaki düzenlemelere göre, ihale üzerinde bırakılan istekli Cihangir Güngör’ün teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak, ihale işlemlerine devam edilmesi gerektiği

 

 

KARAR:

özetle “… İhaleye ait yaklaşık maliyet olan 2.856.110,64-TRY dikkate alındığında sınır değer (2.856.110,64/1,30) 2.197.008,18 TRY’dir.

İhaleye ait idari şartnamenin 33.1’inci maddesi ile ihale ilanının 13’üncü maddesinde belirtilen ‘Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38’inci maddesine göre açıklama istenilecektir.’ hükmü yer almakta olup, sınır değerin altında kalan geçerli teklif sahibi 2.110.099,75-TL teklif veren 1 sıra numaralı istekli GÜNGÖR Ticaret-İnşaat Mühendisi Cihangir GÜNGÖR’dür.

1 sıra numaralı istekli GÜNGÖR Ticaret-İnşaat Mühendisi Cihangir GÜNGÖR’ün iş kalemleri için verdiği teklif birim fiyatlar iş kalemlerine ait idare tarafından hazırlanan yaklaşık maliyete esas kârsız birim fiyatlarla karşılaştırılmış olup, teklif birim fiyatı idare tarafından hazırlanan kârsız birim fiyatlardan düşük  olan 79 adet iş kalemi tespit edilmiştir.

GÜNGÖR Ticaret-İnşaat Mühendisi Cihangir GÜNGÖR’den aşırı düşük teklifine ayrıntılı açıklama yapması 22.05.2015 tarih ve 99384 sayılı yazı ile EKAP aracılığı ile gönderilmiştir.

Tebligat sonrası süresi içerisinde ve 27.05.2015 tarihinde idaremize teslim edilen açıklama 118601 sayı ile kayıt altına alınmıştır.

Yapılan açıklama ile ilgili incelemede aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan iş kalemlerine ait istekli tarafından verilen teklif birim fiyatların proforma fatura veya TEDAŞ veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları karşılaştırılması yapılmış isteklinin teklif birim fiyatlarının Karayolları Genel Müdürlüğü Birim Fiyatı veya TEDAŞ Elektrik Proje ve Tesis Birim Fiyatları veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatlarının kârsız fiyatlarının altında kaldığı, piyasadan teklif almak sureti ile belirlediği teklif birim fiyatlarının da teklif aldığı birim fiyatlarının altında kaldığı tespit edilmiştir.

Fiyat teklifinde kullanılan proforma faturaların Serbest Muhasebeci Mali Müşavir tarafından tasdik edildiği ve ‘Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin olduğu, proforma faturaları düzenleyen firmaların ticaret odası kayıt belgeleri veya vergi levhasının olduğu, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirin proforma faturaları düzenleyen firma ile yaptığı tam tasdik sözleşmenin meslek mensubu tarafında aslına uygunluğu tasdiklenmiş suretlerinin mevcut olduğu, fiyat tekliflerine ait meslek mensubunca onaylı Ek-O.6 numaralı tutanakların da açıklamanın ekinde sunulduğu tespit edilmiştir.

Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda 1 sıra numaralı istekli GÜNGÖR Ticaret-İnşaat Mühendisi Cihangir GÜNGÖR’ün açıklaması yeterli görülerek teklifi geçerli kabul edilmiştir.

Şikâyet dilekçenizde belirtilenin aksine isteklinin fiyat teklifini hazırlarken resmi dairelerin mevcut pozlarını kullanması son derece uygun ve güvenilirdir. Bununla birlikte fiyat teklifi aldığı firmaların tarafınızca internette yaptığınız araştırmalara dayanılarak yaptığı iddialarda internet çıktılarının kabul edilmediği bir ihalede dikkate alınmamıştır. Ayrıca ilgili firmalar internet sayfalarını sürekli güncellemek durumunda olmadıkları gibi internette yayımlanan bilgilerin tamamının doğru olacağı anlamı da bulunmamaktadır.

…” şeklinde olduğu görülmektedir.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nde “Yapım İşi İhalelerine İlişkin Özel Hususlar” başlıklı bölümde “Madde 45-(Değişik: 30/07/2010-27657 R.G./2. md.; Değişik başlık: 07/06/2014-29023 R.G./21. md.) Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler

…

45.1.5.(Değişik07/06/2014-29023 R.G./ 24.md.) İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.

…

İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir. …” açıklamaları bulunmaktadır.

 

Anılan Tebliğin hizmet alımı ihaleleriyle ilgili bölümünde ise “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi

 

79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.

…

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: …       

79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3.  Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

…

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

…

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.”açıklamaları bulunmaktadır.

 

Yukarıda 1 numaralı iddia konusunda belirtildiği üzere, ihale komisyonunun 12.06.2015 tarihli kararında “yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemlerinden TEDAŞ ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyat listesinde olan iş kalemlerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ait olanlarının 2015 yılı birim fiyatları ile TEDAŞ’a ait olanlarının ÜFE endeksi ile güncellenmesi sonrası yaklaşık maliyetin 2.856.110,64-TL değil 2.274.585,84-TL olması gerektiği buna göre ise sınır değerin (2.274.585,84/1,3) 1.749.681,42-TL olduğu” dikkate alındığında istekli GÜNGÖR Ticaret-İnşaat Mühendisi Cihangir GÜNGÖR’ün teklifinin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilemeyeceği sonucu ortaya çıktığından, ortada aşırı düşük teklif kalmadığından yukarıda numaralandırılan 2’nci iddianın da konusunun kalmadığı sonucuna varılmaktadır.