aşırı düşük tekliflere ve açıklanmasına yönelik usul ve esaslar, teklif edilen birim ve toplam fiyatlar ile açıklamaya konu işin gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceğine ilişkin  İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin ekinde yer alan satış tutarı tespit tutanaklarının fatura bilgileri tablosunu içermediği hk

Toplantı No 2022/035
Gündem No 20
Karar Tarihi 07.07.2022
Karar No 2022/UH.I-804

BAŞVURU SAHİBİ:

Sadiler Gıda ve İht. Mad. İnş. Taah. Orm. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/300582 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 5. Bölge Müdürlüğüne Bağlı Devlet ve İl Yolları, Sosyal Tesisler, Narlukuyu Eğitim Tesisleri İle Bölge Müdürlüğü Sahasında Peyzaj Düzenleme ve Peyzaj Alanlarının Bakımı İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 13.05.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 5. Bölge Müdürlüğüne Bağlı Devlet ve İl Yolları, Sosyal Tesisler, Narlukuyu Eğitim Tesisleri İle Bölge Müdürlüğü Sahasında Peyzaj Düzenleme ve Peyzaj Alanlarının Bakımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Sadiler Gıda ve İht. Mad. İnş. Taah. Orm. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 10.06.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 15.06.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 27.06.2022 tarih ve 30169 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.06.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2022/668 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesindeki hükümlere aykırı olduğu, şöyle ki;

 

– Aşırı düşük teklif açıklama yazısında idare tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.1’inci maddesindeki hükümler dikkate alınarak sıralı iş kalemleri/grupları listesinin hazırlandığı ve sadece bu listedeki iş kalemlerinden açıklamanın istenildiği; ancak bahse konu ihalenin hizmet alımına yönelik olmasından dolayı açıklamanın “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” oluşturulmadan birim fiyat teklif cetvelindeki bütün iş kalemlerinden istenilmesinin gerektiği,

 

-Birim fiyat teklif cetvelinin ilk beş kalemi için analizli birim fiyatlar uygulandığından ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin asgari işçilik maliyetini karşılamadığı, kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen birim fiyatlar kullanılırken düşük maliyetler üzerinden hesaplama yapıldığı,

 

– Birim fiyat teklif cetvelindeki Özel 1’den Özel 18’e kadar olan iş kalemlerinin temin, nakliye ve dikim/montaj niteliğinde olmasına rağmen bahse konu iş kalemleri için üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sadece temin şeklinde olduğu; sulama suyu sondajı ve pompası (Özel 13) iş kalemi için pompa odası, hidrofor, kontrol paneli, kum filtresi, elektrik bağlantı ve abonelik masrafları dahil edilmeden sadece sulama suyu sondajı dikkate alınarak fiyat teklifinin alındığı, bu sebeple de üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesindeki hükümlere aykırı olduğu,

 

– Aşırı düşük teklif açıklama yazısı kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin ekinde tespit tutanaklarına yer verilmediği, sunulan tespit tutanaklarının tarih ve sayılarının fiyat teklifleri ile uyuşmadığı, fiyat teklifi tarihinin tespit tutanağı tarihinden önceki bir tarih olduğu, tespit tutanağının ekinde imza sirkülerinin aslı ya da noter onaylı sureti ile faaliyet belgesinin aslı gibidir yapılmış olan suretine yer verilmesi gerekirken söz konusu belgelerin fotokopilerine yer verildiği, tespit tutanağının üç numaralı kısmında yevmiye, işletme ve envanter defterlerine ilişkin tasdik makamı, tarih ve sayı bilgilerine yer verilmediği, fiyat teklifleri ve tespit tutanaklarının fiyat teklifini sunan şirketi temsile yetkisi bulunmayan kişilerce imzalandığı, müşterek imza ile şirketin temsil edildiği durumlarda tek imza ile verilen fiyat teklifleri ve tespit tutanaklarının reddedilmesi gerektiği, şirket yetkilisinin imzalaması gereken kısmın vekil tarafından imzalandığı, fiyat teklifleri ve tespit tutanaklarının ekinde sunulan vekaletnamelerde teklif sunmaya ilişkin yetkinin bulunmadığı, vekaletnamesi sunulan vekillerin imza beyannamelerine yer verilmediği, tespit tutanaklarının son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmediği, fatura bilgileri tablosunu içermediği,  tespit tutanaklarına konu edilen malların ortalamasının hesaplandığı toplam mal ve toplam miktar bilgileri ile tutanakların son kısmında yer alan fatura bilgileri tablosunda belirtilen toplam tutar ve toplam miktar bilgilerinin birbiriyle uyumlu olmamasından dolayı aritmetik ortalamaların hatalı olarak hesaplandığı, tespit tutanaklarında hesaplanan ortalama tutarların %80’inden daha düşük bir değerde fiyat tekliflerinin verildiği, tespit tutanaklarında fatura bilgileri tablosu içerisinde yer verilen ve ortalama hesabında esas alınan faturaların tarihlerinin tespit tutanağının üç numaralı kısmında belirtilen geçici vergi beyanname dönemi ile uyuşmadığı, satış tutarı tespit tutanağı içerisinde yer verilen fatura bilgileri tablosunda faturanın konusunu oluşturan malın veya hizmetin, fiyatı teklif edilen mal ile idare tarafından sorgulamaya konu edilen iş kaleminin içeriğinde yer alan mal veya hizmetin aynı olmadığı, farklı hizmetler için kesilmiş faturalar ile açıklamaya konu iş kalemlerine ilişkin tespit tutanaklarının oluşturulduğu,

 

– %0,948 oranında sözleşme damga vergisi, %0,569 oranında ihale kararı damga vergisi ve %0,05 oranında KİK payının hesaplanması gerekirken söz konusu hesaplamaların eksik yapıldığı iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin anılan hükme dayanılarak yayımlanan 79’uncu maddesinde;

“79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.7.  İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.

İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.8. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.

79.2.7.İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur…” açıklaması yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim, noter ve harç giderleri teklif fiyatlara dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır. düzenlemesi yer almaktadır.

 

Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 13.05.2022 tarihinde gerçekleştirilen “Karayolları 5. Bölge Müdürlüğüne Bağlı Devlet ve İl Yolları, Sosyal Tesisler, Narlukuyu Eğitim Tesisleri İle Bölge Müdürlüğü Sahasında Peyzaj Düzenleme ve Peyzaj Alanlarının Bakımı İşi” ihalesine dört isteklinin teklif verdiği, 01.06.2022 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararı ile ihalenin aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunan Metin Gürbüz İnş. Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Sadiler Gıda ve İht. Mad. İnş. Taah. Orm. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesine göre idarenin, teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak istemesi gerekmektedir. Ayrıca hizmet alımı ihalelerine ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.1’inci maddesinde, aşırı düşük tekliflerin sorgulanmasına ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu olduğu açıklanmıştır.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat açıklamalarına göre teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) düzenleneceği ve aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacağı, satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerektiği, meslek mensubunun üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumlu olduğu, meslek mensubu ibaresinden yeminli mali müşavirler veya serbest muhasebeci mali müşavirler anlaşılacağı, Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

 

Yapılan incelemede, idarece teklifi sınır değerin altında kalan Metin Gürbüz İnş. Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye 24.05.2022 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazıda aşırı düşük sorgulama bileşenleri olarak yazı ekindeki dokuz iş kaleminin (15.047/K-2, 37.081/K, 37.091/K, Özel-1, Özel-2, Özel-11, Özel-12, Özel-14 ve Özel-18) belirlenerek bu iş kalemlerinden üç tanesine ilişkin birim fiyat analizlerine de yazı ekinde yer verilmek suretiyle nasıl hesaplandığına yönelik açıklama istenildiği görülmüştür.

 

Bu çerçevede, incelemeye konu ihalede, söz konusu iş kalemleri dikkate alınarak başvuru sahibinin iddiaları doğrultusunda inceleme yapılmıştır. Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiaları arasında yer almakla birlikte, idarece belirlenen aşırı düşük sorgulama bileşenleri arasında yer almayan sözleşme ve ihale kararı damga vergisi ile KİK payı maliyetlerine ilişkin iddialarına yönelik olarak inceleme yapılmamıştır.

 

İhale üzerinde bırakılan Metin Gürbüz İnş. Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının üst yazı ile sunulduğu, üst yazı ekinde birim fiyat analizine dayalı açıklama istenilen 15.047/K-2, 37.081/K ve 37.091/K poz numaralı üç adet iş kalemi için idarece düzenlenen analiz formatlarına uygun birim fiyat analizlerinin sunulduğu, açıklama istenilen diğer iş kalemleri olan Özel-1, Özel-2, Özel-12 ve Özel-18 poz numaralı  iş kalemleri için  Hira Süs Bitkileri Peyzaj İnş. ve Tarım Ürn. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan; Özel-11 ve Özel-14 nolu poz kalemleri için ise Canlar Sulama Peyzaj Fidancılık Tar. Tem. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat tekliflerinin mevzuat gereğince bulunması gerekli meslek mensubu ibaresini taşıdığı ve meslek mensubu tarafından TÜRMOB kaşesiyle onaylandığı ve imzalandığı, fiyat teklifleri ile birlikte EK-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanaklarının da sunulduğu anlaşılmıştır.

 

Açıklama istenilen Özel-1, Özel-2, Özel-11, Özel-12, Özel-14 ve Özel-18 iş kalemlerine ilişkin fiyatların tevsiki için sunulan fiyat teklifleri incelendiğinde, Özel-1, Özel-2, Özel-12 ve Özel-18 poz numaralı  iş kalemleri için  Hira Süs Bitkileri Peyzaj İnş. ve Tarım Ürn. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinin üretim, yetiştirme, bakım, işçilik ve nakliye giderlerini içerdiği, Özel-11 ve Özel-14 nolu poz kalemleri için Canlar Sulama Peyzaj Fidancılık Tar. Tem. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinin ise işçilik ve nakliye tutarlarını da içerdiği görülmüştür.

 

Açıklama istenilen Özel-1, Özel-2, Özel-12 ve Özel-18 poz numaralı  iş kalemleri için  Hira Süs Bitkileri Peyzaj İnş. ve Tarım Ürn. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifine ilişkin satış tutarı tespit tutanaklarının (Ek-O.6) ekinde faaliyet belgesi ile imza sirkülerinin sunulduğubahse konu tutanakların 06.05.2022 tarihli ve sırasıyla 1, 2, 11 ve 13 sayılı oldukları, bu tarih ve sayıların fiyat teklifinde yer alan tarih ve sayılarla uyumlu olduğu; anılan tespit tutanaklarının üç numaralı “mükellefin tespit yapılan geçici vergi beyanname dönemine ait yasal defter tasdik bilgileri” kısmında “yevmiye/işletme defteri” ile “envanter defteri” tasdik makamları ile tasdik tarih ve numaralarının belirtildiği, geçici vergi beyanname dönemi olarak “(2021)  Yılı (4) Dönemi” ibaresinin yer aldığı, ihale tarihi dikkate alındığında tutanakların bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, bahse konu tutanakların şirketi münferiden temsile yetkili kişi ve meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı, ancak tutanakların fatura bilgileri tablosunu içermediği, fiyat teklifindeki birim fiyatların tutanaklarda yer verilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’nin altında olmadığı anlaşılmıştır.

 

Açıklama istenilen Özel-11 ve Özel-14 nolu poz kalemleri için Canlar Sulama Peyzaj Fidancılık Tar. Tem. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifine ilişkin satış tutarı tespit tutanaklarının (Ek-O.6) ekinde faaliyet belgesi ile imza sirkülerinin sunulduğu, bahse konu tutanakların 10.05.2022 tarihli ve sırasıyla 1 ve 2 sayılı oldukları, bu tarih ve sayıların fiyat teklifinde yer alan tarih ve sayılarla uyumlu olduğu; anılan tespit tutanaklarının üç numaralı “mükellefin tespit yapılan geçici vergi beyanname dönemine ait yasal defter tasdik bilgileri” kısmında “yevmiye/işletme defteri” ile “envanter defteri” tasdik makamları ile tasdik tarih ve numaralarının belirtildiği, geçici vergi beyanname dönemi olarak “(2021)  Yılı (4) Dönemi” ibaresinin yer aldığı, ihale tarihi dikkate alındığında tutanakların bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, bahse konu tutanakların şirketi münferiden temsile yetkili kişi ve meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı, ancak tutanakların fatura bilgileri tablosunu içermediği, fiyat teklifindeki birim fiyatların tutanaklarda yer verilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’nin altında olmadığı anlaşılmıştır.

 

İdare tarafından sınır değerin altında teklif sunan Metin Gürbüz İnş. Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı incelendiğinde, bahse konu yazıda önemli teklif bileşenlerine yer verildiği görüldüğünden, idarece aşırı düşük teklif açıklama talebinin kamu ihale mevzuatına uygun şekilde yapıldığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Birim fiyat analizine dayalı açıklama istenilen 15.047/K-2, 37.081/K ve 37.091/K poz numaralı iş kalemlerinde yer alan işçilik girdileri için Çevre, Şehircilik ve İklim  Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan 01.01.2022- 01.06.2022 tarihleri arasında geçerli olan 2022 yılının birinci dönemine ait birim fiyatların kullanılarak açıklama yapıldığı, ihale ilan tarihinin 13.04.2022 yılı olduğu dikkate alındığında anılan analiz girdilerine ait birim fiyatların mevzuata uygun olarak açıklandığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin başvuru sahibinin iddia ettiği gibi sadece temin şeklinde olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları çerçevesinde, sunulan tutanakların ekinde yer alan faaliyet belgesi ile imza sirkülerinin var olmasının yeterli olduğu ve söz konusu belgelerin, belgelerin sunuluş şekline uygun biçimde sunulması koşulunun aranmayacağı dikkate alındığında, anılan belgelerin aslı (ya da noter onaylı sureti) veya “aslı gibidir” yapılmış suretlerinin olup olmamasının açıklamanın uygunluğuna etki edecek nitelikte bir husus olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’nci maddesi ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde düzenlenen aşırı düşük tekliflere ve açıklanmasına yönelik usul ve esaslar, teklif edilen birim ve toplam fiyatlar ile açıklamaya konu işin gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceğine ilişkin uygunluk veya aykırılık değerlendirmesini amaçlamaktadır. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin ekinde yer alan satış tutarı tespit tutanaklarının fatura bilgileri tablosunu içermediği, dolayısıyla Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesi ve eki standart forma uygun olarak düzenlenmediği anlaşıldığından, teklif fiyatı tevsik etmede yeterli olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan Metin Gürbüz İnş. Mak. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.