aşırı düşük teklif yazısı eki analiz formatları incelendiğinde, mazot rayicinin biriminin kg olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, analizlerde mazot girdisi için 16,175 TL/kg tutarının esas alındığı, “Mazot (motorin)” girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından * tarihinde *İlinde bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan listede yer alan 17,9200 TL/lt (KDV dahil)  birim fiyattan KDV tutarının düşülmesi neticesinde elde edilen tutarın, motorin yoğunluğu 0,845 kg/lt esas alınarak 17,9721 TL/kg’a dönüştürüldüğü, bu itibarla anılan isteklinin motorin için litre kg dönüşümünü 0,8200 kg/l – 0,8450 kg/l katsayılarını dikkate alarak 0,845 kg/l katsayısını kullanarak yapılması

Toplantı No 2023/053
Gündem No 25
Karar Tarihi 25.10.2023
Karar No 2023/UY.II-1360

BAŞVURU SAHİBİ:

Oner İş Yapı İnşaat Turizm Madencilik İthalat İhr. San. ve Tic. A.Ş. – Yns Beton Madencilik İnşaat Taahhüt Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. – Prb Yapı İnşaat Madencilik A.Ş. İş Ortaklığı,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

DSİ 17. Bölge Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/377492 İhale Kayıt Numaralı “Van-Gevaş Kuşluk Göleti” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

DSİ 17. Bölge Müdürlüğü tarafından 08.05.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Van-Gevaş Kuşluk Göleti” ihalesine ilişkin olarak Oner İş Yapı İnşaat Turizm Madencilik İthalat İhr. San. ve Tic. A.Ş. – Yns Beton Madencilik İnşaat Taahhüt Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. – Prb Yapı İnşaat Madencilik A.Ş. İş Ortaklığı’nın 27.09.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 29.09.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 05.10.2023 tarih ve 111237 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.10.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2023/1134 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

 

  Başvuru sahibinin dilekçesinde özetle; ihale üzerinde bırakılan Adnan Gökalp’in aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;

 

a) Aşırı düşük teklif açıklama dosyası altında bulunan şirket kaşesi üzerinde yer alan imzanın kime ait olduğunu gösteren ve aşırı düşük açıklaması ekinde yer alması zorunlu olan imza sirkülerine yer verilmediği, dosya ekinde başvuruda bulunmaya yetkili olunduğuna dair belgelerin sunulmadığı gerekçesiyle, aşırı düşük açıklaması uygun görülmeyerek teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, teklif kapsamında henüz yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen temsile ilişkin bilgi ve belgelerin idare tarafından ayrıca tevsik edilmesinin istenilmediği anlaşıldığından teklifi kapsamında da bu belgelerin bulunmadığı, bu nedenle açıklamalar şeklen uygun olmadığından teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

 

 

 

          b) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında analiz formatlarının değiştirildiği, analizlerdeki girdi cinsleri ile miktarlarının idare tarafından oluşturulan analizlerdeki girdi cinsleri, birimleri ve miktarları ile uyuşmadığı, idare tarafından verilmiş olan analizlerdeki girdi miktarlarının düşürülerek fiyat avantajı sağlanıp, teklif edilen fiyatın idare fiyatının altında olmasının amaçlandığı, bu şekilde yapılan açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı,

 

 c) Analizlerde kullanmış olduğu kamu kurum ve kuruluşlarınca yayınlanan birim fiyatların listelenmediği ve kullanılan bu fiyatların hatalı olduğu, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayınlanan birim fiyatların liste halinde sunulmaması durumunda, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmaları gerektiği halde gerekli belgelerin sunulmadığı,

 

               ç) Analizlerdeki işçilik bedellerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesine aykırı olarak ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin 44,48 TL altında olduğu, açıklama istenen iş kalemlerinin analiz girdilerindeki, işçilik girdileri için fiyat teklifi alınarak açıklamalarda bulunduğu, bu şekilde yapılan açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı olduğundan, teklifin reddedilmesi gerektiği,

 

d)  Aşırı düşük fiyat açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifleri ile eki tutanak ve sunulması gereken diğer belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nde açıklanan koşulları sağlamadığı,

 

              e)  Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında fiyat tekliflerinin nakliye dahil alınmasının Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırılık teşkil ettiği, açıklama istenen nakliye analiz girdilerinin fiyat teklifi ile açıklanmasının mümkün olmadığı, nakliye dahil fiyat teklifi alınması durumunda, ilgili fiyat teklifinin eki olan tutanaklarda nakliye girdisinin açıklanmasının mümkün olmadığı ve bu şekilde düzenlenmiş olan fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’yle uyuşmadığı, aykırılık teşkil etmesi sebebiyle eğer nakliye dahil fiyat teklifi alınmış ise fiyat tekliflerinin geçersiz sayılması gerektiği,

 

     f) “VGK-2023-14  Gölet İmalatları Bünyesine Giren Çimento ton” analiz formatı içerisinde yer alan, açıklama istenen analiz girdisi olarak verilen, “NAKLİYE( A:1,038 ,G:1,25, Mesafe:65 KM, F=A x K x (0,0007xM+0,01) x G )” girdisi ve  “(10.130.1201) Portland çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42.5 N) ton” girdisi için Diyarbakır ilinden nakliye dahil fiyat teklifi alındığı, nakliye mesafesinin 65 km yerine, fiyat teklifi alınan firmanın iş yeri adresinin (DİYARBAKIR ili ve ilçesi), işin yapılacağı yer olan VAN-GEVAŞ’a olan uzaklığının nakliye mesafesi olarak dikkate alınması gerektiği, ilgili firma tarafından nakliye mesafesi olarak 65 km kullanıldığının idarece beyan edildiği, idarenin verdiği 65 km mesafenin fiyat teklifinin işin yapılacağı yerden alınması idarenin verdiği mesafeye uygun olması veya (10.130.1201) Portland çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42.5 N) ton için ÇSB birim fiyatının kullanılması durumunda kullanılabileceği, aksi durumun ihale sürecinin eşitlik ilkesine uygun yürütülmemesi ile diğer teklif sahipleri aleyhine, başvuru sahibi lehine avantaj sağladığının ve hakkın kötüye kullanılmasına sebebiyet verdiğinin açık olduğu, ilgili firma açıklamalarında bahsettikleri şekilde aşırı düşük açıklamalarda bulunmuş ise, teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği;

 

 

g) Açıklama istenilmeyen analiz girdileri birim fiyatlarının 0,00-TL olarak hesaplamaya dahil edildiği, açıklama istenilmeyen analiz girdisi de olsa bir bedelin öngörülmesi gerektiğinden aşırı düşük açıklamalarının reddinin gerektiği,

 

 

         h) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sundukları analiz girdilerinde akaryakıt fiyatının doğru tevsik edilmediği, mazot (motorin) analiz girdisi için Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.14. ve 45.1.13.5’inci maddelerinde belirtilen açıklamalar çerçevesinde EPDK tarafından yayımlanan akaryakıt fiyatlarını dikkate alarak açıklama yapılmadığı, yapılan açıklamada kullanılan fiyatın İstanbul ili Avrupa yakasında En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatlarının  % 90’ının altında olduğu, açıklama istenilen analiz girdisine ait kullanılan fiyatın ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında faaliyette bulunmayan bayiler adına beyan edilen fiyatlar kullanılarak tevsik edildiği iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…

45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.

Örneğin; isteklinin, “150 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.001 poz numaralı birim fiyatını (2010 B.F: 97,86 TL) teklif etmesi, “200 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.002 poz numaralı birim fiyatının (2010 B.F: 104,00 TL) üzerinde 105,00 TL teklif vermesi, 250 dozlu demirsiz beton” iş kalemi için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 16.003 poz numaralı birim fiyatının kar ve genel gider hariç tutarına, (110,13/1,25=88,10 TL) kendi belirlediği % 18 kar ve genel gider karşılığı eklemek suretiyle 103,96 TL (88,10 x 1,18) teklif etmesi ve teklif ettiği söz konusu birim fiyatları aşağıdaki örnek listede gösterildiği şekilde tablo halinde göstermesi durumunda; bu üç iş kalemi için analiz düzenlemesi zorunlu değildir.

 

 

 

 

 

Kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif birim fiyat listesi (Örnek)

Sıra No

Poz No

İş kaleminin adı

Kamu kurum ve kuruluş birim fiyatları

Teklif

Birim fiyatı alınan kurum/kuruluş

Kar ve genel gider dahil birim fiyat

Kar ve genel gider hariç birim fiyat

Teklif edilen kar ve genel gider

Teklif edilen birim fiyat

(TL)

(TL)

(TL)

(TL)

1

16.001

150 dozlu demirsiz beton

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

97,86

 

 

97,86

2

16.002

200 dozlu demirsiz beton

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

104,00

 

 

105,00

3

16.003

250 dozlu demirsiz beton

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

110,13

88,10

15,86

103,96

 

 

 

 

 

İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.

İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.

45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.

45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9.  İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.

45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,

 

c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.

45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.

45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.

45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir. (Ek cümle: 30.09.2020-31260 R.G./12. md.) Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde (Değişik ibare: 18.05.2022-31839 R.G./1. md., yürürlük:28.05.2022) 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış olması gerekir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için (Ek ibare: 30/09/2020-31260 R.G./12. md.) öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde (Değişik ibare: 18.05.2022-31839 R.G./1. md., yürürlük:28.05.2022) 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.

45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)

45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)

45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.

45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması,  malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir. Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.

İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.

Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.

45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenecektir.

45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.” açıklamaları bulunmaktadır.

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Van-Gevaş Kuşluk Göleti

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 2023A01-214326 ( – Göletler
3 )

d) Kodu:

e) Miktarı:

1 adet Talvegden yüksekliği 39.50 m olan kil çekirdekli kaya dolgu gölet yapısı yaptırılacaktır

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: DSİ 17. Bölge Müdürlüğü / VAN” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

             

İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin adının “Van-Gevaş Kuşluk Göleti” ve miktarının “1 adet Talvegden yüksekliği 39.50 m olan kil çekirdekli kaya dolgu gölet yapısı yaptırılacaktır.” olarak belirtildiği görülmüştür. İhalenin aşırı düşük teklif açıklaması sunan ve açıklamaları idarece mevzuata uygun görülen Adnan Gökalp üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır. İdarenin aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde yer alan açıklama istenen iş kalemleri listesinde 7 adet iş kaleminin bulunduğu, açıklama istenmeyen analiz girdileri listesinin ve açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin 7 adet analiz formatının bulunduğu tespit edilmiştir.

 

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde kamu ihale mevzuatı uyarınca incelenmiştir.

 

(a) bendindeki iddiaya ilişkin olarak; İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarına ait belgelerin “Adnan Gökalp inşaat mühendisi”ne ait kaşe ve üzerine imzayı içerdiği, ayrıca Adnan Gökalp imza beyannamesinin sunulduğu tespit edilmiş olup iddia yerinde görülmemiştir.

 

(b) bendindeki iddiaya ilişkin olarak; İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, açıklama istenilen 7 adet iş kalemine ilişkin olarak sunulan analizlerin idarenin analiz formatlarına uygun olduğu, açıklama kapsamındaki analizlerdeki girdi cins ve miktarlarının idarenin analiz formatlarında yer verilen analiz girdilerinin cins ve miktarlarına uygun olduğu anlaşıldığından iddia yerinde görülmemiştir.

 

            (c) bendindeki iddiaya ilişkin olarak; İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, anılan istekli tarafından kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan birim fiyatların/rayiçlerin 2023 yılı dikkate alınarak açıklamalarda kullanıldığı, ayrıca söz konusu rayiçlerin liste halinde belirtildiği ve fiyatları kullanılan kurum ve kuruluşlara da bahse konu listede yer verildiği, kullanılan fiyatların ihale ilan tarihinde yürürlükte bulunan 2023/1 İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları kitabındaki fiyatlar olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

 (ç) bendindeki iddiaya ilişkin olarak; İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenen iş kalemlerine ait analizlerde kullanılan işçilik fiyatlarının (birim fiyat/sa=44,48 TL) ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücrete uygun olduğu tespit edildiğinden iddia yerinde görülmemiştir.

 

(d) bendindeki iddiaya ilişkin olarak; İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenen “VGK-2023-14 Gölet imalatları bünyesine giren çimento” iş kaleminin girdisi olan “Portland çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42.5 N)/ ton” girdisi için bu alanda faaliyet gösterdiği anlaşılan Arel Enerji Alt Yapı İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından verilmiş fiyat teklifi ve fiyat teklifine konu mal için, fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu (SMMM) tarafından fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlendiği anlaşılan satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) sunulduğu tespit edilmiştir. Tutanak ekinde, fiyat teklifi veren firmanın imza sirkülerinin ve temsile yetkili olunduğunu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi örneğinin, meslek mensubu ile yapılan sözleşmenin ve meslek mensubunun faaliyet belgesinin bulunduğu görülmüştür.

 

Fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 24.07.2023 tarih ve 2023-0012 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenip mühürlendiği,

 

Ek-O.6 numaralı tutanağın 08.05.2023 olan ihale tarihi itibariyle son geçici vergi beyanname döneminden bir önceki geçici vergi beyanname dönemi olan 2022/4. vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiği;

 

Satış tutarı tespit tutanağından fiyat teklifini veren kişi tarafından bir önceki geçici vergi beyanname döneminde (2022/4) ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu çimento miktarının en az 1/20’si kadar satış yapıldığı; satışın fatura tarihinin 23.12.2022 olduğu,

 

Teklif edilen birim fiyatın (990,00 TL), ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının (404,9019 TL) % 80’inin altında olmadığı ve bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapıldığı tespit edilmiş olup bu hususlardaki iddialar yerinde görülmemiştir.

 

(e) ve (f) bendindeki iddialara ilişkin olarak; Açıklama kapsamında, açıklama istenilen iş kalemlerine ait nakliye girdilerinin idarenin analiz formatlarında verdiği nakliye girdilerinin formülleri kullanılarak yapıldığı, nakliye dahil fiyat teklifinin sadece   “VGK-2023-14 Gölet imalatları bünyesine giren çimento” iş kalemindeki çimento girdisi için alındığı, bunun için ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan analizde “Portland çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42.5 N)/ ton” girdisi için fiyat teklifi alındığının belirtildiği, alınan fiyat teklifinde analiz formatındaki tanımlama ile aynı olmak üzere ürünün “Portland çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42.5 N) olarak belirtildiği ve “Fiyatlarımız işyeri teslimidir. Nakliye dahildir.” denilerek 990 TL/ton fiyat verildiği tespit edilmiştir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 2023/1 İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları kitabında 10.130.1201 poz numaralı Portland Çimentosu için “satın alma yeri fabrikada” olarak belirtilen rayiç değerin 1.540,00 TL olduğu belirlenmiştir.

 

“VGK-2023-14 Gölet imalatları bünyesine giren çimento” iş kalemi analizinde bulunan nakliye girdisinin de idarenin analiz formatında belirlediği nakliye formülü ile hesaplandığı ve malzemeye ilişkin fiyat teklifinin de nakliye dahil alınması nedeni ile yapılan iş kalemi birim fiyatına ilişkin hesaplama sonucunda analizde mükerrer nakliye bedeli hesaplandığı sonucunun doğduğu anlaşılmakla birlikte, söz konusu hususun iş kaleminin Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan açıklamalarına uygun olarak başvuru sahibi istekli tarafından teklif edilen fiyatla gerçekleştirilebileceğinin tevsik edilmesine engel bir nitelik oluşturmadığı, aksine, fazladan hesaplanmış nakliye bedeliyle dahi başvuru sahibi tarafından iş kalemine teklif edilen birim fiyatın aşırı düşük teklif kapsamında açıklandığı dikkate alındığında iddia yerinde görülmemiştir.

 

 

 

 

        (g) bendindeki iddiaya ilişkin olarak; Başvuru sahibi istekli tarafından açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin analizlerde açıklama istenilmeyen analiz girdilerine 0,00 TL bedel öngörülmesinin söz konusu olmadığı, açıklama istenilmeyen analiz girdileri için öngörülen bedellerin 0,01 TL olduğu, bu tutarın analiz girdilerine bedel öngörülmediği sonucu doğurmayacağı değerlendirildiğinden iddia yerinde görülmemiştir.

 

 (h) bendindeki iddiaya ilişkin olarak;

 

İhale tarihi itibariyle yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır…” açıklaması yer almaktadır.

 

İdarece isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif yazısı eki analiz formatları incelendiğinde, mazot rayicinin biriminin kg olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, analizlerde mazot girdisi için 16,175 TL/kg tutarının esas alındığı, “Mazot (motorin)” girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından 05.05.2023 tarihinde İstanbul İli Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan listede yer alan 17,9200 TL/lt (KDV dahil)  birim fiyattan KDV tutarının düşülmesi neticesinde elde edilen tutarın, motorin yoğunluğu 0,845 kg/lt esas alınarak 17,9721 TL/kg’a dönüştürüldüğü, bu itibarla anılan isteklinin motorin için litre kg dönüşümünü 0,8200 kg/l – 0,8450 kg/l katsayılarını dikkate alarak 0,845 kg/l katsayısını kullanarak yaptığı, bu kapsamda bahse konu istekli tarafından “mazot (motorin)” girdisi için teklif edilen birim fiyatın (16,175 TL/kg), EPDK tarafından ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında yayımlanan İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatın % 90’ının (17,9721 TL/kg x 0,90 = 16,17489 TL/kg) altında olmadığı, dolayısıyla motorin girdisine dair açıklamasının uygun olduğu anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Başvuru sahibinin iddiaları yerinde görülmediğinden itirazen şikayet başvurusunun reddi gerekmektedir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

 

 

 

 

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

 


Oybirliği ile karar verildi.