aşırı düşük teklif sorgulama yazısında salt söz konusu iş kalemlerinin ismine yer verilmiş ancak bu kapsamda ücreti oluşturan hangi unsurların da açıklanması gerektiği belirtilmemiştir Aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin incelenebilmesi için, öncelikle sorgulama yazısına konu edilen iş kalemi unsurlarının herhangi bir duraksamaya yer verilmeksizin belirlenmesi ve isteklilerin de belirlenen bu unsurları açıklaması gerekir Ancak, idarece aşırı düşük teklif sorgulaması amacıyla gönderilen yazıdan ücret unsurlarından hangilerinin açıklanması gerektiği anlaşılmaması

Toplantı No 2020/019
Gündem No 60
Karar Tarihi 07.05.2020
Karar No 2020/UH.I-843

BAŞVURU SAHİBİ:

Konyaaltı Ortak Sağlık Güvenlik Birimi İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi Özel Eğitim Çevre Laboratuvar Oto Kiralama Tic. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/45102 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 13 Bölge Müdürlüğü ve Bağlı İşyerlerinde Kısmi Zamanlı İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmet Alımı” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü tarafından 10.03.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 13 Bölge Müdürlüğü ve Bağlı İşyerlerinde Kısmi Zamanlı İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Konyaaltı Ortak Sağlık Güvenlik Birimi İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi Özel Eğitim Çevre Laboratuvar Oto Kiralama Tic. Ltd. Şti.nin 27.03.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.04.2020 tarihli yazısı ile reddi alınmaması üzerine, başvuru sahibince 09.04.2020 tarih ve 17096 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.04.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2020/649 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

 

1) Tekliflerinin, İdari Şartname’nin 7.1.h maddesi gereğince 1 adet gezici röntgen hizmetleri ve 1 adet gezici işitme İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) araçlarına ait belgelerin sunulmadığı gerekesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, söz konusu karara karşı idareye şikayet başvurusunda bulundukları ancak idarece başvurularının reddedildiği, bu işlem üzerine eşit muamele ilkesinin ihlal edilmemesi açısından Kuruma başvuruda bulundukları, şöyle ki,  ihale üzerinde bırakılan istekli Ege Gökmen İnş. Arç. Ort. Sağ. Güv. Brm. İş Sağ. ve Güv. Eğtm. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ihale konusuna ilişkin araçlarının Antalya İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş araçlar olması gerekirken, ilgili isteklinin araçlarının Ankara şubesine ait olduğu, aynı isteklinin  gezici işitme (Odyoloji, Laboratuvar) araçlarının yetki belgesinde Teknik Şartname’nin 5.24.4 maddesinde istenen göz muayenesi ve gaita kültürleri tetkiklerini yapma yetkisinin bulunmadığı ve bu nedenle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, yine aynı isteklinin Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından 2020 yılının Şubat ayında yapılan bir ihalesinde aynı nedenle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ayrıca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Sistem Ortak İş Sağ. ve İş Güv. Brm. Sağ. Güv. Merkz. Özl. Eğm. Dnş. Çev. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ait gezici isg araçlarının yetki belgesinin de, belirtilen tahlillerin yapılmasını kapsamadığı, bu durumda söz konusu istekliler tarafından İdari Şartname’nin 7.1.h maddesinde belirtilen belgelerin sunulmadığı, ancak söz konusu isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmadığı, bu durumun eşit muamele ilkesine aykırılık teşkil ettiği,

 

2) İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin teklif bedellerinden, iş güvenliği uzmanı ücreti, işyeri hekimi ücreti ve tüm SGK maliyetleri ve vergiler toplamı ile birlikte hesaplanan diğer sağlık personeline ait işçilik maliyetlerinin toplamı çıkarıldığında, kalan tutar ile birim fiyat teklif cetvelinde yer alan diğer kalemlerin karşılanmasının mümkün olmadığı, ayrıca birim fiyat teklif cetvelinde 27 kalem bulunmasına rağmen, anılan isteklilerden yalnızca 3 kaleme ait açıklama istenilmesinin uygun olmadığı, ihale konusunu özellikle hizmet alımı olması nedeniyle diğer kalemler yönünden de açıklama istenilmesinin mevzuata uygun olacağı, her iki isteklinin de yapmış olduğu aşırı düşük teklif açıklamalarında Teknik Şartname’nin 6.3’üncü maddesinde yer alan “Yüklenici görevlendirdiği İSG profesyonellerinin çalışma süresince yol, barınma, yemek vb. gibi tüm masrafları ve işyerinde ilgili kanun ve yönetmelikler kapsamında yapılması gerekli masrafları karşılayacaktır.” düzenlemesi uyarınca oluşan maliyetleri açıklamadıkları iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

  1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinin birinci fıkrasında isteklilerden istenecek olan yeterlik belgelerine yer verilmiş, aynı maddesinin ikinci fıkrasında “…İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir….” hükmü,

 

Hizmet Alımı Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez.

(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur…” hükmü yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Karayolları 13 Bölge Müdürlüğü ve Bağlı İşyerlerinde Kısmi Zamanlı İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmet Alımı

b) Miktarı ve türü:

Karayolları 13 Bölge Müdürlüğü ve Bağlı İşyerlerinde 9 Ay Boyunca Kısmi Zamanlı İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmet Alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü’ne bağlı işyerleri

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.1.h.-İstekliler, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa dayanılarak yürütülen iş ve işlemler hakkında elektronik ortamda bilgi ve belgelerin toplanması ve Bakanlığa iletilmesi amacıyla; entegratör bir firma tarafından üretilmiş yazılım uygulamasını kullanacak ve entegratör firma sözleşmesini teklifleri kapsamında  İdareye sunacaklardır.

-İstekliler, Bölge Merkez Birimleri veya Bağlı işyerlerindeki İllerde görev yapabileceğine dair  Yetkilendirilmiş Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri (OSGB) Yetki  belgesini teklifleri kapsamında  İdareye sunacaklardır.

-İstekliler, yukarıda teklif zarfı kapsamında istenen belgelerin, aslını veya noter onaylı suretini yada İdare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini  İdareye sunacaklardır.

…7.5.2. İstekliye ait OSGB ’nin kendi malı Gezici İSG Araçları, tetkiklerin yapılış şekli ve belirtilen izin belgeleri (  1 adet Gezici Röntgen Hizmetleri (PA Akciğer Filmi) İSG Araç İzin Belgesi, (1 adet Gezici işitme(Odyoloji-Labratuvar) İSG Araç İzin Belgesi vb.) Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 29.04.2016 tarih ve 54567092- 0100602-E1919 sayılı (2016/7) Gezici İSG Araçları Genelgesinde belirtilen hükümlere uygun olacak ve gerekli izin belgelerini ihale dosyasında  İdareye sunacaktır. İstekliye ait OSGB ’nin kendi malı Gezici İSG Araçlarının belgelerini ihale dosyasında sunmayan istekli değerlendirme dışı bırakılacaktır.
İdare, Gezici İSG Aracının; Yüklenici OSGB’ye ait olduğunu (İl Sağlık Müdürlüğünden alınmış izin belgesinden aracın sahiplik bilgisi ve mevcut izinlerin geçerliliği İl Sağlık Müdürlüklerinden sorgulanacaktır) teyit edecektir. Herhangi bir şekilde başka bir kurum ve kuruluşun gezici İSG aracının kullanılmaması- Gezici İSG Aracı, araç donanımı, araç personeli için 2016/7 Sayılı Genelge’de belirtilen izinlerin, Yüklenici OSGB tarafından alındığının ve bu izinlerin İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğüne İSG-KATİP üzerinden bildirildiğinin teyidi İdare tarafından yapılacak olup uygun olmayan Gezici İSG Aracının tetkikler için kullanılmasına müsaade edilmeyecektir.

Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından hazırlanan raporda incelemenin yapıldığı unsurlara ait tevsik edici bilgi ve belgeler (ruhsat, demirbaş veya amortisman defterine de kayıtlı olduğuna dair belgeler) rapor ekinde sunulacaktır. Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır…” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Teknik Şartname’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “…3.7 Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi: Kamu kurum ve kuruluşları, organize sanayi bölgeleri ile Türk Ticaret Kanununa göre faaliyet gösteren şirketler tarafından, işyerlerine iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sunmak üzere kurulan gerekli donanım ve personele sahip olan ve Bakanlıkça yetkilendirilen birimi,

…3.15. İSG-KÂTİP: İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ile ilgili iş ve işlemlerin İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünce kayıt, takip ve izlenmesi amacıyla kullanılan iş sağlığı ve güvenliği kayıt, takip ve izleme programını,…” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Sağlık gözetimi” başlıklı 5.24’üncü maddesinde “…5.24.4.Yüklenici, Ek-6 de tabloda belirtilen tetkikleri iş gücü, iş günü kaybı olmaması için işyerlerinin merkezlerinde Gezici İSG Aracı ile yapacaktır. Gezici İSG Aracını, mazereti nedeniyle tetkik yaptıramayan çalışanlar için İdarenin uygun gördüğü tarihlerde tekrar gelmesini sağlayacaktır. Bu tetkikler için kullanılacak Gezici İSG Araçları, tetkiklerin yapılış şekli ve belirtilen izin belgeleri (Gezici Rontgen İSG Araç İzin Belgesi, Gezici Odyoloji- Laboratuvar İSG Araç İzin Belgesi vb.) Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 29.04.2016 tarih ve 54567092- 0100602-E1919 sayılı (2016/7) Gezici İSG Araçları Genelgesinde belirtilen hükümlere uygun olacaktır.

5.24.5. İdare, Gezici İSG Aracının Yüklenici OSGB’ye ait olduğu (İl Sağlık Müdürlüğünden alınmış izin belgesinden, aracın sahiplik bilgisi ve mevcut izinlerin geçerliliği İl Sağlık Müdürlüklerinden sorgulanıp) teyit edecektir. Herhangi bir şekilde başka bir kurum ve kuruluşun gezici İSG aracının kullanılmaması- Gezici İSG Aracı, araç donanımı, araç personeli için 2016/7 Sayılı Genelge’de belirtilen izinlerin, Yüklenici OSGB tarafından alındığının ve bu izinlerin İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğüne İSG-KATİP üzerinden bildirildiğinin teyidi İdare tarafından yapılacak olup uygun olmayan Gezici İSG Aracının tetkikler için kullanılmasına müsaade edilmeyecektir. Alınan tetkikler en kısa sürede, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 29.04.2016 tarih ve 54567092- 0100602-E1919 sayılı (2016/7) Gezici İSG Araçları Genelgesinin Ç- Hizmete İlişkin Standartlar.,
4 ) Numune Alma Ve Laboratuvar Tetkikleri, kısmında belirtildiği şekilde işyeri hekiminin kontrolünde alınan numunelerin kayıt altına alınması, nakliyesi ve teslimi sağlanacaktır….” 
düzenlemesi yer almaktadır.

 

29.12.2012 tarih ve 28512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği’nin “Ortak sağlık ve güvenlik birimi” başlıklı 12’nci maddesinde “(1) OSGB kurulabilmesi ve hizmet sunabilmesi için tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan en az bir;

a) İşyeri hekimi,

b) İş güvenliği uzmanı,

c) Diğer sağlık personeli,

istihdamı zorunludur.

(2) OSGB’lerde tam süreli görevlendirilenler, başka bir OSGB’de veya işyerinde aynı unvanla veya Bakanlıkça yetkilendirilen eğitim kurumlarında eğitici unvanıyla görev alamaz.

(3) OSGB’ler, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesine ve personel sayısına yetecek asgari büyüklükte; işyeri hekimi tarafından kullanılmak üzere en az 10 metrekarelik bir muayene odası, 15 metrekarelik ilkyardım ve acil müdahale, 10 metrekarelik iş güvenliği uzmanı odaları ile 12 metrekarelik bekleme yeri, uygun büyüklükte arşiv odası ve en az bir tuvalet ve lavabodan oluşur.

(4) OSGB’ler, sözleşme yaptıkları işyerlerine sunulacak iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini, işyerinin tehlike sınıfı ve çalışan sayısına göre belirlenen sürelerden az olmamak kaydı ile yürütür.

(5) (Değişik cümle:RG-31/1/2013-28545) OSGB’ler kuruldukları il ve sınır komşusu illerde hizmet sunmaya yetkilidir. (Değişik cümle:RG-31/1/2013-28545) Sınır illerin dışında hizmet verilebilmesi için, bu Yönetmelikte belirtilen şartları sağlayarak o illerde şube açılması zorunludur. Ancak niteliği gereği birden fazla ilde yürütülmesi gereken raylı sistem, yol ve nakil hattı inşası veya bakımı ve onarımı gibi işlerde hizmet alınan OSGB’nin işin yapıldığı illerden herhangi birisinde yetkilendirilmiş olması yeterlidir.

(6) OSGB’ler yetkilendirildikleri il sınırı içerisinde izinsiz şube açamayacağı gibi herhangi bir şekilde irtibat bürosu da açamazlar. Şube açmak istediklerinde bu Yönetmelikte belirtilen şartları sağlarlar.

(7) OSGB’lerin, işyerlerine hizmet verdikleri sürece yetki aldıkları adreste, açık ve faaliyette bulunması esastır. Günlük çalışma süresi içinde verilen hizmet ve faaliyetler konusunda yetkili bir kişinin OSGB’de hazır bulunması sağlanır.

(8) OSGB, 10/2/2004 tarihli ve 25369 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelikte belirtilen niteliklere uygun şekilde oluşturulur ve Ek-1’de belirtilen araç ve gereçlerle donatılır. OSGB’lerin iş merkezi, iş hanı ve alışveriş merkezleri gibi binalarda kuruluyor ise binaların, İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmeliğin acil çıkış düzenlemesine ilişkin hükümlerine uygunluğu yeterli kabul edilir.

(9) (Değişik:RG-18/12/2014-29209) OSGB’lerin zemin katta veya müstakil binalarda kurulması esastır. Ancak tuvalet ve arşiv bölümleri hariç OSGB’lerde bulunması gereken diğer bölümler, yol seviyesinden girişi olmayan katlarda kurulamaz. Tuvalet ve arşiv bölümleri ise OSGB’ye ait olmak kaydıyla bodrum katta bulunabilir. Kat niteliklerinin tespitinde tapu kayıtları esas alınır.

(10) (Değişik:RG-18/12/2014-29209) OSGB’lerde adres değişikliğinden önce veya unvan değişikliği sonrasında, e-devlet sistemi kullanılarak Genel Müdürlüğe başvurulur. Yeni adresin Genel Müdürlükçe onaylanmasına müteakip işlemler ilk başvuru hükümlerine tabi olarak yürütülür. Adres değişikliği işlemi tamamlanıncaya kadar hizmet vermek isteyen OSGB’ler, yetki aldığı mevcut adreste faaliyetine devam eder. Unvan değişikliğinde yetki belgesi yenileme başvuru süresi 30 gündür.

(11) Şirket ortaklarında değişiklik olması halinde, durum 30 gün içerisinde Genel Müdürlüğe bildirilir. Yeni şirket ortaklarının ilgili mevzuat hükümlerinde belirtilen şartlara uygun olmaması halinde durumun düzeltilmesi amacıyla Genel Müdürlükçe şirkete 30 gün süre verilir.

(12) (Ek:RG-28/2/2020-31053) OSGB ve TSMB’lerin yetkilendirildikleri adrese ilişkin resmi makamlarca tahliye veya yıkım kararı alınması ya da yıkık veya hasarlı raporu verilmesi durumlarında, yeni adrese taşındıktan sonra otuz gün içerisinde İSG-KÂTİP üzerinden Genel Müdürlüğe başvuru yapılır. Yapılan başvuru doksan gün içinde tamamlanır. Başvuru sürecine ilişkin diğer hususlar mevcut adres değişikliği hükümlerine tabi olarak yürütülür.” hükmü yer almaktadır.

 

Başvuruya konu ihaleye 6 isteklinin teklif verdiği, başvuru sahibi dahil üç isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, teklif bedeli sınır değerin altında kalan ve geçerli teklif sahibi iki istekliden, 11.03.2020 tarihinde aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, ilgili isteklilerce yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece kabul edildiği, ihale komisyonu kararı sonucunda Ege Gökmen İnş. Araç Kiralama Ortak Sağ. Güv. Birimi İş Sağ. ve Güv. Eğt. Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne ait teklifin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak, Sistem Ortak İş Sağ. ve İş Güv. Birimleri Sağ. Güv. Merkezi Özel Eğitim Dan. Çevre San. ve Tic. Ltd. Şti.ne ait teklifin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.

İdari Şartname’nin 7.5.2 maddesinde yeterli kriteri olarak, isteklilerin OSGB’nin kendi malı olan gezici İSG araçlarına ait izin belgelerinin, tetkiklerin yapılış şekli ve belirtilen izin belgelerinin (1 adet Gezici Röntgen Hizmetleri (PA Akciğer Filmi) İSG Araç İzin Belgesi, (1 adet Gezici işitme(Odyoloji-Labratuvar) İSG Araç İzin Belgesi vb.) Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 29.04.2016 tarih ve 54567092- 0100602-E1919 sayılı (2016/7) Gezici İSG Araçları Genelgesinde belirtilen hükümlere uygun olacak şekilde ihale dosyasında idareye sunmaları gerektiği düzenlenmiştir.  Buna göre gezici İSG araçlarına ilişkin istenilen belgeleri sunmayan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı anlaşılmaktadır.

 

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 29.04.2016 tarih ve 54567092- 0100602-E1919 sayılı (2016/7) Gezici İSG Araçları Genelgesinde yer alan “Genel Esaslar” başlığı altında “1. İş sağlığı hizmetleri kapsamında sağlık gözetimi amaçlı tıbbi tetkikler ve röntgen hizmetleri il sağlık müdürlüğünce izin verilen gezici İSG araçları kullanılarak yapılabilir. Gezici İSG hizmetleri; mezkur Kanun kapsamında İSG hizmeti vermeye yetkili işyeri sağlık ve güvenlik birimi (İSGB) ile ortak sağlık ve güvenlik birimi (OSGB)tarafından sunulur. İSGB ve OSGB’ler bu hizmeti Sağlık Bakanlığınca ruhsatlandırılmış sağlık kurum ve kuruluşlarından hizmet alımı yöntemiyle de sunabilirler. Gezici İSG araçları başka kişi ve kurum/kuruluşlar tarafından kullanılamaz.

…3. Çalışanların sağlık gözetimine esas olan tetkiklerin işyeri ortamında, gezici İSG aracı ile yapılabilmesi için bu Genelgede belirlenen kurallara uygun olarak halk sağlığı müdürlüğünün görüşü alınarak, il sağlık müdürlüklerince gezici İSO araçlarına kullanım amacı belirtilmek suretiyle Ek-1 de yer alan izin belgesi düzenlenerek faaliyetine izin verilecektir. Gezici İSO araçları, izin belgesinde belirtilen kullanım amacı dışında kullanılamaz. İl sağlık müdürlüklerince izin belgesi düzenlenmeyen araçlar sağlık gözetimi amaçlı tıbbi tetkik ve röntgen hizmeti sunamaz….” açıklamalarına yer verilmiştir.

 

Ortak Sağlık Güvenlik Birimleri ve gezici iş sağlığı güvenliği hizmeti için yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, gezici iş sağlığı güvenliği hizmetlerinin, yetkili işyeri sağlık ve güvenlik birimi (İSGB) ile ortak sağlık ve güvenlik birimi (OSGB) olarak tanımlanan birimlerce geçekleştirilebileceği, İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği’nin 12’nci maddesi gereğince, OSGB’lerin kuruldukları il ve sınır komşusu illerde hizmet sunmaya yetkili oldukları, sınır illeri dışında hizmet verebilmeleri için o illerde şube açmasının zorunlu olduğu, bu hususlar çerçevesinde gezici İSG aracı izin belgesinin hizmeti verecek olan OSGB biriminin bağlı bulunduğu ilde yer alan İl Sağlık Müdürlüğü’nden alınarak sunulacağı anlaşılmaktadır.

 

İhale işlem dosyası incelendiğinde, ihale üzerinde bırakılan istekli Ege Gökmen İnş. Araç Kiralama Ortak Sağ. Güv. Birimi İş Sağ. ve Güv. Eğt. Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Ankara İl Sağlık Müdürlüğü tarafından düzenlenen 27.02.2020 yenileme tarihli ODYO/SFT/LABORATUVAR Gezici İSG Araç İzin Belgesi’nin ve 03.07.2019 tarihli Gezici Röntgen İSG Araç İzin Belgesi’nin teklif dosyası kapsamında sunulduğu görülmüştür. Ayrıca, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Sistem Ortak İş Sağlığı ve İş Güven Birimleri Sağlık Güvenlik Merkezi Özel Eğitim Danışmanlık Çevre San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Antalya İl Sağlık Müdürlüğü tarafından düzenlenen 18.04.2017 tarihli Gezici İSG Araç İzin Belgesi’nin ve 26.10.2016 tarihli Gezici İSG Araç İzin Belgesi’nin teklif dosya kapsamında sunulduğu görülmüştür.

 

Başvuru sahibi Konyaaltı Ortak Sağlık Güvenlik Birimi İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi Özel Eğitim Çevre Laboratuvar Oto Kiralama Tic. Ltd. Şti. tarafından herhangi bir Gezici İSG Araç İzin Belgesi sunulmamış olup, bu hususta herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.

Başvuru sahibi tarafından, işbu iddiaya konu bakımından idarece eşit muamele ilkesinin ihlal edildiği iddia edilmiştir. Yukarıda ver verilen tespitler çerçevesinde, başvuru sahibi tarafından yeterlik kriteri olarak İSG araç izin belgesine ilişkin herhangi bir belgenin sunulmadığı ve bu hususta herhangi bir uyuşmazlığın bulunmadığı, diğer taraftan gerek ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından gerekse ekonomik açıdan en avantajlı ikinci istekli tarafından İSG araç izin belgesine ilişkin belgelerin teklif dosyasında sunulduğu ve söz konusu belgelerin de İdari Şartname’de belirtilen düzenlemeye uygun olduğu anlaşılmıştır. Bu itibarla eşit muamele ilkesinin ihlal edildiğine ilişkin iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.

c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir…” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.

79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.

79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;

SD: Sınır değeri,

YM: Yaklaşık maliyeti,

n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan (Ek ibare: 29.06.2017-30109 R.G./2. md.) ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,

T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan (Ek ibare: 29.06.2017-30109 R.G./2. md.) ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,

R: Sınır Değer Tespit Katsayısını

79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir…” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler”  başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.”  düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Başvuruya konu ihalede İdari Şartname’nin  33’üncü maddesinde yapılan düzenleme uyarınca teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenileceği düzenlenmiş olup, verilen teklifler üzerinden aşırı düşük teklif sorgulamasına esas sınır değer 937.474,29 TL olarak hesaplanmış ve bu değerin altında  geçerli teklif sahibi iki istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmiştir.

 

İdarece 11.03.2020 tarihinde söz konusu isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin yazıda tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edildiği belirtildikten sonra “… Birim Fiyat Teklif Cetvelindeki iş kalemlerinin;

  1. İş Güvenliği Uzmanı Dakika Ücreti,
  2. İşyeri Hekimi Dakika Ücreti,
  3. Diğer Sağlık Personeli Dakika Ücreti

-Verilecek hizmetin yönteminin ekonomikliği,

– Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

-Teklif edilen işin özgünlüğü,

Hususlarında belgelere dayalı olarak açıklanması ve Kamu İhale Kanunu gereğince teklif ettiğiniz birim fiyatlarla bu işin nasıl yapılacağı ile ilgili savunmanızı vermeniz gerekmektedir. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38. maddesi ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79. maddesine istinaden yapacağınız analizlerin ve analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler ile proforma faturalar, teklif alma yazıları, yardımcı analizler, maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının (Ek-O.5, Ek-O6, Ek-O.7)  mevzuat çerçevesinde ilgili kaşeli ve imzalı olarak ihale komisyonumuza teslim edilmesi gerekmektedir…” hususlarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddiası iki kısımdan oluşmakta olup, birim fiyat teklif cetvelinde 27 kalem bulunmasına rağmen, anılan isteklilerden yalnızca 3 kaleme ilişkin açıklama istenilmesinin uygun olmadığı kısmına ilişkin olarak; 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca aşırı düşük teklif olarak belirlenen isteklilerden idarece teklifte önemli görülen bileşenler ile ilgili açıklanma istenilmesi gerekmektedir. Teklifte önemli görülen bileşenlerin belirlenmesi hususunda yapım işleri ihalelerine ilişkin Kamu İhale Genel Tebliği’nde açıklama yer almakta ise de hizmet alımı ihalelerine ilişkin herhangi bir açıklama bulunmamaktadır. Bu itibarla hizmet alımı ihalelerinde teklifte önemli görülen bileşenler,  idarece işin mahiyeti dikkate alınarak belirlenmekte olup, kural olarak hangi bileşenin önemli olduğu idarenin takdirindedir. Somut olayda, idarece teklifte önemli bileşen olarak “İş Güvenliği Uzmanı Dakika Ücreti, İşyeri Hekimi Dakika Ücreti, Diğer Sağlık Personeli Dakika Ücreti” olmak üzere 3 adet iş kalemi belirlenmiş olup, incelemeye konu iş sağlığı ve güvenliği hizmet alımı ihalesinde, söz konusu üç iş kalemi hizmetin alımının esaslı unsurunu teşkil etmektedir. Gerçekten de yaklaşık maliyet hesap cetveli incelendiğinde, söz konusu 3 iş kaleminin tutarının yaklaşık maliyete oranının yüzde 80’in üzerinde olduğu anlaşılmıştır. Bu çerçevede idarece teklifte önemli maliyet bileşeni olarak yapılan belirlemede herhangi bir mevzuata aykırılığın bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Başvuru sahibinin iddiasının diğer kısmında ise özetle, aşırı düşük teklif sorgulamasına yönelik olarak istekliler tarafından yapılan açıklamanın mevzuata aykırı olduğu halde idarece açıklamaların uygun bulunduğu, bunun da mevzuata aykırı olduğu iddia edilmiştir.

 

İhale dokümanı kapsamında yer alan birim fiyat tariflerinde, teklifte önemli görülen maliyet bileşenleri kapsamında sorgulamaya tabi tutulan her üç iş kalemine ilişkin  birim fiyata dahil olan masraflar “… maaşı, sigortası, sosyal hak ve giderleri, yol masrafları, işin yapılması için gerekli her türlü alet, ekipman, kırtasiye ve elektronik cihaz vb. masraflar, yüklenici karı ve genel masraflardır.” şeklinde belirlenmiştir. Diğer taraftan, Teknik Şartname’nin 6.3’üncü maddesinde “Yüklenici…görevlendirdiği İSG profesyonellerinin çalışma süresince yol, barınma, yemek vb. gibi tüm masrafları ve işyerinde ilgili kanun ve yönetmelikler kapsamında yapılması gerekli masrafları karşılayacaktır. İdare, ihale sonucu teklif edilen dakika ücreti dışında herhangi bir nam ve ad altında ödeme yapmayacaktır. İş Güvenliği Uzmanı, İş Yeri Hekimi ve Diğer  Sağlık Personeli İçin işinin gereği mesai saatleri dışında iş yerinde çalışması durumunda ek ücret talep edilmeyecektir.” düzenlemesine yer verilmiştir.

 

Görüldüğü üzere, gerek Teknik Şartname’de gerekse birim fiyat tariflerinde, sorgulamaya konu iş kalemini oluşturan ücret kapsamında yol, yemek, barınma ile her türlü alet, ekipman, kırtasiye ve elektronik cihazının masrafı gibi birçok unsur sayılmıştır. Bununla birlikte aşırı düşük teklif sorgulama yazısında salt söz konusu iş kalemlerinin ismine yer verilmiş ancak bu kapsamda ücreti oluşturan hangi unsurların da açıklanması gerektiği belirtilmemiştir. Aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin incelenebilmesi için, öncelikle sorgulama yazısına konu edilen iş kalemi unsurlarının herhangi bir duraksamaya yer verilmeksizin belirlenmesi ve isteklilerin de belirlenen bu unsurları açıklaması gerekir. Ancak, idarece aşırı düşük teklif sorgulaması amacıyla gönderilen yazıdan ücret unsurlarından hangilerinin açıklanması gerektiği anlaşılmamaktadır. İhale dokümanı dikkate alınarak söz konusu yazıda belirtilen iş kaleminin kapsamının objektif olarak belirlenmesi de mümkün değildir. Örneğin birim fiyat tariflerinde “barınmaya” da yer verilmediği halde Teknik Şartname’nin 6.3’üncü maddesinde bu gidere yer verilmiştir. Bu çerçevede idarece aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilere gönderilen sorgulama yazına dayalı olarak istekliler tarafında yapılan açıklamaların değerlendirilmesinin mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır. Bu itibarla, aşırı düşük teklif sorgulama işleminin yenilenmesi gerekmektedir.

 

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, aşırı düşük teklif sorgulama işleminin yenilenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.