ihale konusu işine ilişkin olarak aşırı düşük teklife neden olan maliyet bileşenleri ifadesine yer verildiği teklif bileşenlerinin kapsamının ne olduğunun anlaşılamadığı gibi önemli teklif bileşenlerinin net olarak belirlenmemesi

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

           

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü yer almakta olup, benzer hükümler Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde de yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79.2.1’inci maddesinde “Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin; “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’inci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Atık Su Arıtma Tesisinin İşletilmesi İşi

b) Miktarı ve türü: 12 Ay Süreli Atık Su Arıtma Tesisinin İşletilmesi İşi (Çalışan İşçiler Kısmı Zamanlı Çalışacaktır.)

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Atık Su Arıtma Tesisi

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

 

 

Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Kırklareli Belediye Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen “Atık Su Arıtma Tesisinin İşletilmesi” ihalesine yedi isteklinin katıldığı, 16.01.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile bir isteklinin sunmuş olduğu teklif zarfında idarenin açık adresinin yazılmaması nedeniyle teklif zarfının açılmadığı, sınır değerin 1.306.026,67 TL olarak hesaplandığı ve bu değerin altında teklif veren üç isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak tespit edildiği ve sorgulamaya tabi tutulduğu, söz konusu isteklilerden biri tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında bulunulmadığı, açıklama sunan bir isteklinin açıklamasının idarece uygun bulunmayarak tekliflerinin reddedildiği,  geçerli teklif sahibi olan iki istekliden başvuru sahibi Alfatek Bakım Yönetim Hiz. İnş. San. ve Tic. A. Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, Environ Mühendislik ve Arıtma Sis. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan teklifin ise ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  

 

İdare tarafından aşırı düşük teklif olarak tespit edilen isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında “Atık Su Arıtma Tesisinin İşletilmesi İşine ait ihalenin teklif değerlendirilmesi aşamasında, sunmuş olduğunuz teklifin aşırı düşük olduğu kararına varılmıştır. Bu düşüklüğe neden olan maliyet bileşenleri ile ilgili açıklamalarınızı belgeleriyle birlikte 14.01.2020 tarihi mesai bitimine kadar idaremize ulaştırmanız gerekmektedir. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesi hükmüne göre bilgi edinilmesi hususunu rica ederim.” ifadelerine yer verilmiştir.

 

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 14.01.2020 tarihli yazıyla aşırı düşük teklif açıklamasında bulunulmuştur.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri gereğince idarelerce düzenlenen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında, hangi maliyetlerin önemli teklif bileşeni olduğu hususunda idarenin takdir yetkisi bulunmakla birlikte, teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerine net şekilde yer verilmesi ve isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olan bahse konu önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi gerekmektedir.

İdarece, ihale üzerinde bırakılan Environ Mühendislik ve Arıtma Sis. San. Tic. Ltd. Şti.ne gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı incelendiğinde, ihale konusu atık su artıma tesisinin işletilmesi işine ilişkin olarak aşırı düşük teklife neden olan maliyet bileşenleri ifadesine yer verildiği, bu ifadeden açıklamaya konu edilecek teklif bileşenlerinin kapsamının ne olduğunun anlaşılamadığı ve önemli teklif bileşenlerinin net olarak belirlenmediği görülmüş olup, istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasına ve sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun bir şekilde değerlendirilmesine imkân bulunmadığı anlaşılmıştır.

 

Sonuç olarak, idarenin aşırı düşük teklif açıklama talebinin kamu ihale mevzuatına uygun yapılmadığı anlaşıldığından, idare tarafından teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerinin açık ve tereddüde mahal vermeyecek şekilde belirlenerek, aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Toplantı No 2020/008
Gündem No 56
Karar Tarihi 26.02.2020
Karar No 2020/UH.I-441